Bộ Công an chủ trì xây dựng 11 dự án luật, pháp lệnh

Hoàn thiện khung pháp lý đồng bộ, thống nhất

Thực hiện Chương trình lập pháp năm 2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ Công an đang chủ trì xây dựng, tham mưu Chính phủ trình Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội 11 dự án luật, pháp lệnh.

Các văn bản này bao gồm: Luật Dẫn độ; Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù; Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi); Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú; Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp; Luật An ninh mạng; Luật Bảo vệ bí mật nhà nước (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật có liên quan đến an ninh, trật tự; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp; cùng Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh Cảnh sát môi trường.

Theo Bộ Công an, việc xây dựng 11 dự án luật, pháp lệnh nêu trên xuất phát từ yêu cầu thực tiễn quản lý nhà nước và kết quả sắp xếp, tinh gọn bộ máy trong thời gian qua. Hệ thống pháp luật hiện hành đang có một số quy định chưa tương thích với mô hình chính quyền địa phương hai cấp, cơ cấu tổ chức mới của các cơ quan hành pháp, tư pháp. Do đó, cần thiết phải rà soát, sửa đổi, bổ sung để đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất và khả thi.

Bên cạnh đó, công tác xây dựng pháp luật của Bộ Công an còn nhằm đáp ứng các yêu cầu phát triển trong bối cảnh chuyển đổi số quốc gia, đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế sâu rộng. Việc điều chỉnh, hoàn thiện các quy định sẽ góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, bảo đảm quyền con người, quyền công dân, đồng thời phục vụ tốt hơn công tác bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội.

Trong quá trình xây dựng, Bộ Công an đã tuân thủ đầy đủ trình tự, thủ tục quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản hướng dẫn thi hành. Các dự thảo luật được nghiên cứu kỹ lưỡng, tham khảo kinh nghiệm quốc tế, đồng thời lấy ý kiến của các bộ, ngành, chuyên gia, nhà khoa học để bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp và phù hợp với thực tiễn.

Nâng cao hiệu lực thi hành, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền

Mỗi dự án luật, pháp lệnh đều được thiết kế theo hướng nâng cao hiệu lực thi hành, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cắt giảm thủ tục hành chính và xác định rõ trách nhiệm của từng cơ quan.

Cụ thể, Luật Dẫn độ và Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù quy định chi tiết về trình tự, thẩm quyền, nguyên tắc hợp tác quốc tế trong phòng, chống tội phạm, góp phần nâng cao hiệu quả hợp tác tư pháp giữa Việt Nam và các nước.

Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi) và Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam, cấm đi khỏi nơi cư trú được bổ sung nhiều quy định bảo đảm quyền của người bị giam giữ, cải thiện điều kiện sinh hoạt và quản lý chặt chẽ người bị tạm giam.

Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi) cũng được chỉnh lý để phù hợp với việc chuyển nhiệm vụ quản lý nhà nước về cai nghiện và quản lý sau cai từ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cũ sang Bộ Công an, nhằm tăng tính thống nhất, giảm chồng chéo.

Đáng chú ý, dự thảo Luật An ninh mạng được xây dựng trên cơ sở hợp nhất Luật An ninh mạng năm 2018 và Luật An toàn thông tin mạng năm 2015. Cách tiếp cận này không tạo ra chính sách mới nhưng đảm bảo tinh thần Nghị quyết 18-NQ/TW về sắp xếp bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Bên cạnh đó, Luật Bảo vệ bí mật nhà nước (sửa đổi) được bổ sung quy định nghiêm cấm sử dụng trí tuệ nhân tạo để xâm phạm bí mật Nhà nước; phân cấp mạnh mẽ cho các cấp chính quyền, đặc biệt là cấp xã, trong hoạt động bảo mật thông tin.

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật liên quan đến an ninh, trật tự có quy mô điều chỉnh lớn, với 12 điều sửa đổi, bổ sung 136 điều của 10 luật hiện hành, bảo đảm phù hợp với mô hình chính quyền hai cấp và chủ trương chuyển giao nhiệm vụ quản lý nhà nước về giao thông, căn cước, cư trú, an toàn trật tự cho Bộ Công an.

Đối với lĩnh vực công nghiệp quốc phòng, an ninh, Bộ Công an đề xuất tách Quỹ công nghiệp quốc phòng, an ninh thành hai quỹ độc lập, tạo cơ chế linh hoạt trong đầu tư phát triển công nghiệp an ninh quốc gia. Pháp lệnh Cảnh sát môi trường cũng được sửa đổi theo hướng phù hợp với tổ chức bộ máy mới, không còn cấp huyện, đồng thời cập nhật tên gọi, chức năng các bộ, ngành liên quan.

Theo Bộ Công an, việc chủ trì xây dựng, trình 11 dự án luật, pháp lệnh là nhiệm vụ chính trị trọng tâm năm 2025, nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý về an ninh, trật tự, đáp ứng yêu cầu quản trị quốc gia hiện đại, tinh gọn và hiệu quả.

Các dự án luật được kỳ vọng tạo nền tảng pháp lý vững chắc để thực hiện hiệu quả các chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước về cải cách hành chính, cải cách tư pháp, đẩy mạnh chuyển đổi số. Qua đó, góp phần thiết thực vào công tác bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân; đóng góp quan trọng vào sự nghiệp xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam thống nhất, phù hợp với nhu cầu cấp bách của thực tiễn.

Bộ Công an đã rà soát, đề xuất xây dựng, ban hành 11 dự án luật, pháp lệnh nêu trên nhằm bảo đảm quy định của các luật, pháp lệnh này phù hợp với kết quả sắp xếp tổ chức bộ máy Nhà nước, chính quyền địa phương hai cấp; đáp ứng yêu cầu cấp bách của thực tiễn; giải quyết những vướng mắc, bất cập phát sinh trong quá trình thi hành pháp luật; phù hợp với chủ trương đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia, xây dựng công nghiệp an ninh trong kỳ nguyên phát triển, vươn mình của dân tộc.