Cao Bằng: Du lịch thúc đẩy kinh tế vùng dân tộc

Sức bật từ chính sách

Cao Bằng, mảnh đất địa đầu Tổ quốc, không chỉ nổi tiếng với những kỳ quan thiên nhiên tráng lệ như thác Bản Giốc, động Ngườm Ngao, mà còn là nơi hội tụ sắc màu văn hóa độc đáo của 95% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số như Tày, Nùng, Dao, Mông, Sán Chỉ.

Nhận thức rõ tiềm năng này, những năm qua, tỉnh Cao Bằng đã tập trung phát triển du lịch như một “cánh cửa vàng” để mở ra cơ hội sinh kế mới, bền vững cho đồng bào dân tộc thiểu số.

Mắt thần núi nằm trong hệ thống di sản của Công viên địa chất Toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng. Ảnh: Cổng TTĐT Cao Bằng

Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Cao Bằng lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020-2025 đề ra 3 nội dung đột phá chiến lược, trong đó đột phá thứ nhất là phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn: "Phát triển du lịch - dịch vụ bền vững, từng bước đưa du lịch - dịch vụ Cao Bằng trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, xây dựng Cao Bằng trở thành trung tâm du lịch của các tỉnh khu vực Trung du và miền núi phía Bắc".

Để triển khai có hiệu quả chủ trương này, trong thời gian vừa qua, tỉnh Cao Bằng đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo về phát triển du lịch, như: Nghị quyết số 78/2021/NQ-HĐND, ngày 10/12/2021 của HĐND Tỉnh quy định về Chính sách hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng trên địa bàn tỉnh Cao Bằng đến năm 2025; Đề án Phát triển du lịch tỉnh Cao Bằng giai đoạn 2021-2025, tầm nhìn đến năm 2035…

Ngoài ra, tỉnh còn liên kết phát triển du lịch ở phạm vi trong nước và quốc tế, như: Liên kết phát triển du lịch với 8 tỉnh khu vực Đông Bắc và TP. Hồ Chí Minh; liên kết với 6 tỉnh Việt Bắc; Chương trình phối hợp giữa Công viên địa chất non nước Cao Bằng và Công viên địa chất Cao nguyên đá Đồng Văn (Hà Giang); thực hiện Hiệp định hợp tác bảo vệ và khai thác tài nguyên du lịch thác Bản Giốc (Việt Nam) - Đức Thiên (Trung Quốc)...

Nhờ chính sách định hướng đúng, nhiều vùng nông thôn, bản làng ở Cao Bằng đã thay đổi diện mạo rõ rệt.

Tại bản Khuổi Ky (Trùng Khánh), người dân Nùng An đã khéo léo phục dựng những ngôi nhà sàn đá cổ kính thành các homestay phục vụ khách du lịch.

Anh Nông Văn Thuận, chủ một homestay ở Khuổi Ky, chia sẻ, nhờ làm du lịch cộng đồng, thu nhập của gia đình tăng lên gấp 3 lần so với chỉ làm nông nghiệp. Mỗi mùa cao điểm, homestay đón hơn 500 lượt khách.

Hưởng ứng “trend” du lịch xanh, ông Vũ Khắc Thành - Chủ homestay Mế, xóm Pác Bó, xã Trường Hà (Hà Quảng) cho biết, để tăng thêm vẻ đẹp cảnh quan của homestay, gia đình đầu tư trồng thêm nhiều hoa, cây cảnh nên từ sân, vườn, bờ suối… mùa nào cũng có hoa nở tạo cảnh đẹp vừa để khách check-in trải nghiệm, thư giãn, vừa bảo vệ thiên nhiên.

Không chỉ tại Khuổi Ky, Hà Quảng, tại xã Đàm Thủy (Trùng Khánh), Quảng Uyên (Quảng Hòa) hay Hồng Trị (Bảo Lạc), các mô hình homestay, trải nghiệm văn hóa dân tộc, chợ phiên vùng cao cũng đang phát triển mạnh.

Thác Bản Giốc - điểm du lịch nổi tiếng của tỉnh Cao Bằng. Ảnh minh hoạ

Nhằm gia tăng giá trị gia tăng từ du lịch, Cao Bằng cũng đẩy mạnh chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP), khuyến khích người dân phát triển các mặt hàng thủ công truyền thống, sản phẩm đặc trưng vùng miền như: Rượu men lá, miến dong, thổ cẩm Tày-Nùng, hồng không hạt Trùng Khánh...

Các sản phẩm này không chỉ được tiêu thụ tại các khu du lịch, homestay, mà còn được trưng bày trong các sự kiện, hội chợ du lịch lớn trên cả nước, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, nhất là bà con dân tộc thiểu số.

Giữ vững bản sắc dân tộc

Tuy đạt được nhiều kết quả tích cực, phát triển du lịch cộng đồng ở Cao Bằng vẫn còn không ít khó khăn: Hạ tầng giao thông đến các điểm du lịch còn hạn chế; cơ sở vật chất du lịch còn nhỏ lẻ, thiếu đồng bộ; trình độ ngoại ngữ, kỹ năng du lịch của người dân còn yếu; công tác xúc tiến, quảng bá du lịch chưa tương xứng với tiềm năng.

Từ kinh nghiệm trải nghiệm nhiều loại hình du lịch cộng đồng, chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong, cho hay, ở khu vực miền núi, sản phẩm phục vụ du lịch rất đa dạng, nhất là về văn hoá. Do đó, tiềm năng hình thành nên chuỗi sản phẩm du lịch mới, trên cơ sở liên kết chuỗi sản phẩm đặc sản vùng miền của bà con vùng sâu vùng xa là rất lớn.

Du khách trải nghiệm du lịch cộng đồng tại xóm Hoài Khao, xã Quang Thành (Nguyên Bình). Ảnh minh hoạ

“Chúng ta đưa ra tiêu chí phục vụ tốt nhất, thân thiện nhất để hình thành mối quan hệ thân thiết nhằm không chỉ kéo khách quay trở lại mà còn tuyên truyền quảng bá với anh em, bạn bè”, chuyên gia Nguyễn Minh Phong nói.

Tuy nhiên, ông đặc biệt nhấn mạnh, cần giữ được văn hoá vùng miền, bản sắc dân tộc để giữ được sự khác biệt và tính hấp dẫn.

Phát triển du lịch cộng đồng không chỉ là hướng đi chiến lược để nâng cao đời sống kinh tế cho đồng bào dân tộc thiểu số ở Cao Bằng, mà còn là cách để giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa đặc sắc của các dân tộc nơi đây.

Con đường phía trước vẫn còn nhiều thách thức, nhưng với quyết tâm và sự đồng hành của chính quyền, doanh nghiệp và người dân, "giấc mơ làm giàu từ đất mẹ Cao Bằng" đang dần trở thành hiện thực.