Yên Bái: Nâng cao chuỗi giá trị Sơn Tra
Dân tộc thiểu số & Miền núi 30/06/2018 07:00 Theo dõi Congthuong.vn trên
Cây sơn tra giúp đồng bào Mông xóa đói, giảm nghèo |
Đề án được triển khai thực hiện tại huyện Trạm Tấu và Mù Cang Chải với mục tiêu đến năm 2020 trồng mới và phát triển 6.200 héc-ta cây sơn tra, đưa diện tích toàn tỉnh lên trên 10.000 héc-ta, sản lượng đạt trên 7.500 tấn. Tính đến thời điểm tháng 5/2018, các địa phương trồng theo kế hoạch là 2.245 héc-ta, đạt 36,21% theo kế hoạch Đề án.
Sau hơn 3 năm triển khai thực hiện Đề án, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, kết quả thực hiện cơ bản đạt được có sự thống nhất cao trong chỉ đạo, điều hành từ tỉnh đến cơ sở, nhất là về lịch thời vụ trồng, cơ cấu chủng loại giống và các biện pháp kỹ thuật trồng. Quan trọng hơn là tư tưởng, nhận thức của bà con đã có sự chuyển biến tích cực, bước đầu làm thay đổi tập quán sản xuất nhỏ lẻ, truyền thống sang phát triển sản xuất tập trung theo hướng hàng hóa, có đầu tư thâm canh và canh tác bền vững.
Hiện tỉnh Yên Bái đang khuyến khích bà con mở rộng diện tích, góp phần phủ xanh đất trống, đồi núi trọc. Việc trồng bổ sung cây sơn tra dưới tán rừng để sử dụng đất quy hoạch cho lâm nghiệp góp phần giải quyết việc làm cho người dân và cải thiện môi trường, chống xói mòn đất, nâng cao tỷ lệ che phủ của rừng. Ý thức của người dân trong bảo vệ rừng được nâng cao, góp phần tích cực để bảo vệ tốt diện tích rừng trên địa bàn.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được thì vẫn còn những hạn chế cần được khắc phục. Thứ nhất, đối với diện tích đất trống mà cây sơn tra có thể sinh trưởng và phát triển tốt thì phần lớn hiện nay bị người dân bao chiếm, xâm lấn làm nương rẫy, bãi chăn thả... xen kẽ nên việc tuyên truyền, vận động người dân thực hiện trồng cây sơn tra vào diện tích này gặp nhiều khó khăn. Thứ hai, thị trường tiêu thụ sản phẩm không ổn định, bị tư thương ép giá; các sản phẩm chế biến từ sơn tra còn nghèo nàn, chất lượng không cao; sự liên kết giữa các hộ dân với đơn vị thu mua, chế biến lỏng lẻo, không bền vững, thiếu ràng buộc… Thứ ba, địa phương chưa có các cơ sở chế biến có quy mô đủ lớn để bao tiêu toàn bộ sản phẩm cho bà con.
Vì vậy, để phát huy hiệu quả cũng như tiến độ của Đề án, trước tiên các địa phương cần tăng cường công tác chỉ đạo, điều hành một cách quyết liệt, sát thực tế hơn nữa. Tăng cường công tác thông tin tuyên truyền, tập huấn chuyển giao kỹ thuật nhằm thay đổi nhận thức, tư duy, tập quán sản xuất từ nhỏ lẻ, truyền thống sang phát triển sản xuất theo hướng hàng hóa. Đưa ra các giải pháp chuyển đổi cơ cấu mùa vụ, cơ cấu cây trồng kém hiệu quả sang trồng cây có giá trị kinh tế cao hơn; thực hiện liên doanh liên kết trong sản xuất. Bên cạnh đó, cần áp dụng các quy trình, quy phạm kỹ thuật về trồng rừng, khoanh nuôi phục hồi rừng, cải tạo nuôi dưỡng và làm giàu rừng… phù hợp với điều kiện tự nhiên của từng khu vực trên địa bàn. Tiến hành làm giàu rừng trên những diện tích rừng thưa, kém chất lượng bằng biện pháp trồng bổ sung cây sơn tra. Khuyến khích liên doanh, liên kết sản xuất kinh doanh rừng nhằm huy động vốn ở các tổ chức, cá nhân có điều kiện với nông dân để phát huy thế mạnh của cả hai bên, phục vụ tốt cho sản xuất.
Các chuyên gia cũng khuyến cáo địa phương không nên phát triển cây sơn tra một cách tràn lan, mà chỉ nên trồng ở những khu vực đã cho thu hoạch năng suất cao, chất lượng tốt và trồng ở bình độ trung bình chứ không nên trồng ở khu vực đai quá cao hoặc quá thấp. Bên cạnh đó, cần có cơ chế, chính sách đặc thù, tạo môi trường thuận lợi, thu hút các doanh nghiệp đầu tư phát triển sản xuất gắn với chế biến, kết nối thị trường tiêu thụ sản phẩm nhằm nâng cao chuỗi giá trị sơn tra tại tỉnh Yên Bái.