Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), tính đến nửa đầu tháng 5/2020, tổng giá trị xuất khẩu (XK) cá tra sang thị trường EU đạt 53,4 triệu USD, giảm gần 36% so với cùng kỳ năm trước. Ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 cho tới thời điểm này vẫn tác động không nhỏ tới đời sống, hoạt động thương mại của nhiều nước EU.
Xuất khẩu cá tra sang EU dự báo sẽ còn gặp khó khăn |
Cho tới thời điểm này, EU đã tụt xuống vị trí thứ 4 trong top 5 thị trường XK cá tra lớn nhất của Việt Nam (sau Trung Quốc – Hồng Kông, Mỹ và ASEAN). Trong 5 tháng đầu năm nay, giá trị XK cá tra sang các thị trường EU giảm liên tiếp.
Giá trị XK sang 4 thị trường đơn lẻ lớn nhất trong khố EU là Hà Lan giảm 31,3%; Đức giảm 31,7%; Tây Ban Nha giảm 16,9% và Bỉ giảm 37,7% so với cùng kỳ năm ngoái.
Đầu năm nay, nhu cầu nhập khẩu chững, dịch Covid-19 lại tác động vào hoạt động XK cá tra sang thị trường này, mạnh nhất từ tháng 3/2020. Giá cá tra nguyên liệu trong nước giảm do xu hướng chung khi thị trường XK cá tra lớn nhất Việt Nam là Trung Quốc bị ngưng trệ. Điều này kéo theo giá trị XK cá tra sang EU giảm.
Cho tới thời điểm này, dịch COVID-19 vẫn còn tiếp tục nóng tại Châu Âu và ảnh hưởng nghiêm trọng tới nền kinh tế của nhiều quốc gia, chi tiêu của người tiêu dùng, thương mại, vận tải, chuỗi cung ứng… Tháng 5/2020, EU đã chuẩn bị kịch bản cho một cuộc suy thoái kinh tế lịch sử diễn ra trong năm nay. Dự báo nền kinh tế khu vực đồng euro sẽ sụt giảm ở mức kỷ lục khoảng 7,75% vào năm 2020, tất cả mọi lĩnh vực đều khó có thể vực dậy. Điều này dự báo cũng tác động lên hoạt động XK cá tra sang EU trong năm nay, nhiều khả năng, giá trị XK cá tra Việt Nam sang khu vực này sẽ còn tiếp tục giảm trong các tháng tới.
Hiện có khoảng hơn 40 DN XK cá tra sang thị trường EU.
Không chỉ riêng EU mà hiện xuất khẩu cá tra nói chung đang gặp không ít khó khăn. Để hạn chế sự sụt giảm này, ngành thủy sản đặt mục tiêu tăng cường kiểm soát điều kiện nuôi trồng thủy sản và chất lượng vật tư đầu vào; kiểm tra điều kiện nuôi trồng thủy sản và cấp mới/cấp lại mã số nhận diện ao nuôi theo quy định tại Luật Thủy sản.
Người nuôi, doanh nghiệp chế biến được khuyến cáo tham gia chuỗi liên kết, để sản xuất theo tín hiệu thị trường, tránh tình trạng dư nguồn cung cá nguyên liệu hoặc thiếu nguyên liệu phục vụ xuất khẩu.
Để sản xuất kịp thời với tín hiệu thị trường, ngành thủy sản sẽ theo dõi sát diễn biến thị trường để ứng phó nhanh; đáp ứng các yêu cầu xuất khẩu của các quốc gia nhập khẩu để sẵn sàng xuất khẩu ngay khi có thời cơ. Các doanh nghiệp tìm kiếm thị trường mới, chuyển hướng thị trường xuất khẩu thay vì tập trung vào một số thị trường chính.
Ngành xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử đối với chuỗi xuất khẩu - nhà máy chế biến - cơ sở nuôi, ao nuôi đã được cấp mã số nhằm minh bạch thông tin. Hệ thống truy xuất điện tử này của doanh nghiệp chế biến có thể kết nối với hệ thống quản lý ao nuôi của cơ quan quản lý thủy sản nhằm đảm bảo kiểm soát chất lượng cá tra xuất khẩu.