Xuất khẩu bền vững sản phẩm công nghiệp trong bối cảnh hội nhập

Ngành công nghiệp có vai trò then chốt, là một trong những trụ cột và động lực để phát triển kinh tế. Do đó xuất khẩu (XK) bền vững sản phẩm công nghiệp đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc duy trì tính bền vững cho XK cả nước.
Xuất khẩu bền vững sản phẩm công nghiệp trong bối cảnh hội nhập
Ngành dệt may sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn khi tham gia TPP

Thuận lợi và khó khăn

Nhiều năm qua, công nghiệp luôn khẳng định là ngành đầu tàu trong nền kinh tế nước ta với kim ngạch tăng trưởng đều đặn và giữ vị trí dẫn đầu trong tất cả các nhóm hàng XK. Trong 9 tháng đầu năm 2015, nhóm hàng công nghiệp chế biến đã chiếm đến 78,8% tổng kim ngạch XK cả nước. Một số ngành như điện thoại và linh kiện, dệt may, giày dép, máy vi tính và linh kiện điện tử, phương tiện vận tải... có sự tăng trưởng đều và khá cao. Những thành quả đó đạt được nhờ có một số thuận lợi:

Thứ nhất, quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, tham gia các hiệp định thương mại tự do (FTA) giúp chúng ta mở rộng thị trường. Thực tế, sau gần 30 năm thực hiện đường lối đổi mới, mở cửa và hội nhập kinh tế quốc tế, cùng với việc gia nhập WTO, đến nay Việt Nam đã ký kết các FTA song phương và đa phương với nhiều đối tác quan trọng như Nhật Bản, Hàn Quốc, Liên minh kinh tế Á- Âu. 3 hiệp định song phương và đa phương quan trọng dự kiến ký trong thời gian tới gồm: FTA Việt Nam- EU, Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), Hiệp định Đối tác chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP), đang được xúc tiến mạnh mẽ. Cùng với lộ trình cắt giảm thuế quan, Việt Nam có cơ hội đẩy mạnh XK sang hầu hết các thị trường truyền thống và lớn nhất của Việt Nam, cũng là những thị trường nhập khẩu lớn nhất thế giới.

Thứ hai, Việt Nam đã và đang tham gia sâu vào chuỗi cung ứng quốc tế, do đó có cơ hội mở rộng danh mục các mặt hàng có thể sản xuất và XK.

Thứ ba, vốn FDI tiếp tục đổ vào Việt Nam, chủ yếu là vào lĩnh vực công nghiệp, cũng được xem như một yếu tố thúc đẩy tăng trưởng XK sản phẩm công nghiệp. Nhà đầu tư nước ngoài đã đầu tư vào 17 ngành, lĩnh vực, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo luôn thu hút được nhiều sự quan tâm với 10.344 dự án còn hiệu lực, chiếm 53,8% dự án đầu tư nước ngoài tại Việt Nam. Đây chính là tiền đề phát triển ngành công nghiệp Việt Nam và động lực thúc đẩy tăng trưởng XK sản phẩm công nghiệp.

Thứ tư, quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa đang diễn ra mạnh mẽ cũng là yếu tố thuận lợi cho phát triển các ngành công nghiệp nói chung và hoạt động XK sản phẩm công nghiệp nói riêng.

Song song với các yếu tố thuận lợi, XK sản phẩm công nghiệp cũng đang phải đối diện với một số yếu tố gây khó khăn cho XK bền vững. Cụ thể, quá trình toàn cầu hóa, tham gia FTA làm gia tăng cạnh tranh với DN sản xuất nước ngoài. Với phạm vi rộng và mức độ cam kết sâu, hàng rào phi thuế quan sẽ trở nên phổ biến hơn, yêu cầu về chất lượng sản phẩm khắt khe hơn, sản phẩm của Việt Nam sẽ phải cạnh tranh khốc liệt với các sản phẩm sản xuất của các nước có lợi thế cạnh tranh vượt trội cũng như các sản phẩm nhập khẩu giả rẻ tràn vào thị trường Việt Nam do được hưởng lợi từ lộ trình cắt giảm thuế quan.

Công nghiệp hỗ trợ chưa phát triển khiến Việt Nam chỉ là một mắt xích nhỏ trong chuỗi giá trị toàn cầu. Các ngành công nghiệp lớn, giữ vai trò chủ đạo như dệt may, da giày, điện thoại di động, sản phẩm điện tử… có tỷ lệ gia công cao, chưa đem lại giá trị gia tăng lớn cho nền kinh tế. Việc chưa tự chủ về nguyên, phụ liệu phục vụ sản xuất, XK còn gây ra khó khăn khi xét các tiêu chí xuất xứ phải đáp ứng để được hưởng lợi từ các FTA. Ví dụ, quy tắc xuất xứ “hai công đoạn” của Nhật, EU, hoặc quy tắc xuất xứ “từ sợi trở đi” trong TPP đang là trở ngại cho ngành dệt may khi vẫn phải nhập khẩu đến 70%, trong đó trên 50% từ Trung Quốc- nước không tham gia ký kết TPP hay FTA với EU và Nhật Bản. DN đầu tư vào công nghệ cao còn ít. Đội ngũ cán bộ chưa có nhiều kinh nghiệm về quản lý, tiếp cận thị trường, công nhân trình độ cao còn thiếu...

Thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm công nghiệp

Để góp phần thúc đẩy XK sản phẩm công nghiệp bền vững nói riêng và nền kinh tế nói chung cần nhiều giải pháp đồng bộ. Bộ Công Thương đã và đang phối hợp với các hiệp hội ngành hàng, Sở Công Thương tăng cường tuyên truyền các FTA đã ký kết, các lợi thế và khả năng tận dụng các ưu đãi để được hưởng lợi từ các FTA; tiếp tục nghiên cứu đàm phán các FTA mới nhằm mở rộng thị trường XK; quy hoạch và có chính sách đẩy mạnh phát triển công nghiệp hỗ trợ; xác định một số ngành công nghiệp chủ lực để tiếp tục tạo điều kiện phát triển; đa dạng hóa mặt hàng, thị trường để tránh phụ thuộc quá nhiều vào một số mặt hàng, thị trường cụ thể…

Nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thông thoáng cho doanh nghiệp, Bộ Công Thương đã ban hành Thông tư số 28/2015/TT-BCT ngày 20/8/2015 quy định việc thực hiện thí điểm tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa trong Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN; phối hợp triển khai cơ chế một cửa quốc gia trong phạm vi 9 Bộ để kết nối trao đổi dữ liệu, giảm bớt giấy tờ trong các thủ tục hành chính; cấp giấy chứng nhận xuất xứ qua internet: triển khai mở rộng cấp Giấy chứng nhận xuất xứ mẫu D (giai đoạn 2) theo Quyết định số 9866/QĐ-BCT ngày 15/9/2015...

Các hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp cần tận dụng tốt các lợi thế, thuận lợi của quá trình hội nhập để tham gia sâu vào phân công lao động quốc tế, chuỗi sản xuất của nhiều loại mặt hàng khác nhau; chủ động nắm bắt, tham gia ý kiến khi được tham vấn trong quá trình đàm phán các FTA để mang lại lợi ích thực chất cho doanh nghiệp; chủ động nắm bắt nhu cầu thị trường, các chính sách quản lý nhập khẩu của các nước để tránh thiệt hại do bị kiện phòng vệ thương mại…

Các bộ, ngành có thể cung cấp và cập nhật các thông tin hỗ trợ doanh nghiệp trên các trang web:Về tình hình thị trường, nhu cầu thị trường, các chính sách quản lý nhập khẩu của các nước… trên các trang web của Bộ Công Thương như: www.moit.gov.vn, www.vietrade.gov.vn, www.vietnamexport.com.Các vụ việc điều tra phòng vệ thươmg mại:

www.vca.gov.vn, www.chongbanphagia.vn.Tình hình đàm phán, ký kết các hiệp định FTA, tra cứu biểu thuế ưu đãi: www.trungtamwto.vn/fta,

www.customs.gov.vn/SitePages/Tariff.aspx

Trần Thanh Hải - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

3 tháng đầu năm, cả nước xuất siêu 8,08 tỷ USD

3 tháng đầu năm, cả nước xuất siêu 8,08 tỷ USD

3 tháng đầu năm 2024, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 178,04 tỷ USD. Trong bối cảnh đơn hàng khó khăn, Việt Nam vẫn xuất siêu 8,08 tỷ USD.
Hòa Bình lần đầu xuất 7,5 tấn ớt muối chua sang thị trường Hàn Quốc

Hòa Bình lần đầu xuất 7,5 tấn ớt muối chua sang thị trường Hàn Quốc

Tỉnh Hòa Bình vừa xuất khẩu 7,5 tấn ớt muối chua sang Hàn Quốc, kỳ vọng góp phần thúc đẩy hoạt động xuất khẩu nông sản chủ lực trên địa bàn.
Xuất khẩu thủy sản chờ cơ hội bứt tốc

Xuất khẩu thủy sản chờ cơ hội bứt tốc

Xuất khẩu thủy sản sang Canada tăng 59%, sang Australia tăng 18%, sang Mỹ tăng 22%, sang Trung Quốc tăng 44%,... doanh nghiệp thủy sản đang chờ cơ hội bứt tốc.
Quý I/2024, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 8,2%

Quý I/2024, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 8,2%

Tổng Cục Thống kê công bố thông tin kinh tế- xã hội tháng 3 và 3 tháng đầu năm 2024, trong đó có tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng.
Tăng kim ngạch xuất khẩu vào Canada: Cần tận dụng hơn nữa các ưu đãi từ CPTPP

Tăng kim ngạch xuất khẩu vào Canada: Cần tận dụng hơn nữa các ưu đãi từ CPTPP

Có khoảng 4 tỷ USD hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Canada không khai thác được lợi ích CPTPP, do đó, doanh nghiệp cần quan tâm hơn nữa việc này.

Tin cùng chuyên mục

Dữ liệu tồn kho tiếp đà hồi phục, giá cà phê xuất khẩu quay đầu giảm

Dữ liệu tồn kho tiếp đà hồi phục, giá cà phê xuất khẩu quay đầu giảm

Giá cà phê xuất khẩu quay đầu giảm. Dự kiến giá cà phê trong thời gian tới sẽ chịu áp lực do nguồn cung mới từ Brazil và Indonesia.
Hòa Bình: Kim ngạch xuất khẩu đạt gần 500 triệu USD trong 3 tháng đầu năm

Hòa Bình: Kim ngạch xuất khẩu đạt gần 500 triệu USD trong 3 tháng đầu năm

Trong tháng 3/2024, kim ngạch xuất khẩu của tỉnh Hòa Bình đạt hơn 160 triệu USD, lũy kế trong 3 tháng đầu năm đạt gần 500 triệu USD.
Bùng nổ livestream bán hàng (bài 2) - Chính phủ cùng các địa phương vào cuộc

Bùng nổ livestream bán hàng (bài 2) - Chính phủ cùng các địa phương vào cuộc

Là điểm sáng trong phát triển kinh tế số của Việt Nam, việc chuyển hướng sang thương mại điện tử, trong đó có livestream bán hàng đang là xu thế tất yếu.
Doanh nghiệp FDI xuất siêu trên 12,3 tỷ USD trong quý I/2024

Doanh nghiệp FDI xuất siêu trên 12,3 tỷ USD trong quý I/2024

Tính chung 3 tháng đầu năm 2024, khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài xuất siêu 12,3 tỷ USD kể cả dầu thô.
Gạo Việt Nam tiếp tục bị cạnh tranh tại thị trường xuất khẩu truyền thống

Gạo Việt Nam tiếp tục bị cạnh tranh tại thị trường xuất khẩu truyền thống

Philippines đang tìm cách đa dạng hóa nguồn cung gạo, tìm đến những nhà cung ứng tiềm năng, ngoài Việt Nam, điều này tạo nên sức ép cạnh tranh cho ngành lúa gạo
Thẩm định đầy đủ hợp lệ hồ sơ yêu cầu áp dụng biện pháp chống bán phá giá thép HRC nhập khẩu

Thẩm định đầy đủ hợp lệ hồ sơ yêu cầu áp dụng biện pháp chống bán phá giá thép HRC nhập khẩu

Hồ sơ yêu cầu áp dụng biện pháp chống bán phá giá đối với sản phẩm thép cuộn cán nóng (HRC) nhập khẩu vào Việt Nam đang trong quá trình thẩm định.
Skyline VMAC phân phối độc quyền máy pha chế đồ uống tự động tại Việt Nam

Skyline VMAC phân phối độc quyền máy pha chế đồ uống tự động tại Việt Nam

Ngày 27/3/2024, tại TP. Hồ Chí Minh, Công ty Skyline VMAC ký kết hợp tác với đối tác LeVending về phân phối độc quyền máy pha chế đồ uống tự động tại Việt Nam.
Sắp diễn ra Diễn đàn xuất khẩu vật liệu xây dựng Việt Nam – Australia

Sắp diễn ra Diễn đàn xuất khẩu vật liệu xây dựng Việt Nam – Australia

Diễn đàn Xuất khẩu Vật liệu xây dựng và Hợp tác trong lĩnh vực Xây dựng, Bất động sản Việt Nam-Australia 2024 được tổ chức vào ngày 15/05/2024.
Quý I/2024, xuất siêu nông lâm thủy sản tăng gần 100% so với cùng kỳ

Quý I/2024, xuất siêu nông lâm thủy sản tăng gần 100% so với cùng kỳ

Quý I/2024, tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản ước đạt 13,53 tỷ USD, tăng 21,8% so với cùng kỳ năm ngoái. Xuất siêu 3,36 tỷ USD tăng 96,5%.
Bùng nổ livestream bán hàng (bài 1): Làn gió mới giúp doanh nghiệp vượt khó

Bùng nổ livestream bán hàng (bài 1): Làn gió mới giúp doanh nghiệp vượt khó

Trong bối cảnh kinh tế khó khăn, sức mua sụt giảm mạnh, việc bán hàng qua livestream đã thổi một làn gió mới giúp doanh nghiệp trụ vững qua khó khăn.
Tình trạng khan hàng tại Việt Nam đẩy giá cà phê xuất khẩu tăng cao

Tình trạng khan hàng tại Việt Nam đẩy giá cà phê xuất khẩu tăng cao

Giá cà phê Robusta bật tăng 2,71%, tạo đỉnh mới trong 30 năm, giá Arabica tăng thêm 1,38%, lên mức cao nhất trong ba tuần.
Bình Định: Mời gọi nhà đầu tư Canada đầu tư vào 5 trụ cột chính

Bình Định: Mời gọi nhà đầu tư Canada đầu tư vào 5 trụ cột chính

Bình Định mời gọi đầu tư vào 5 trụ cột: Công nghiệp; du lịch; nông nghiệp công nghệ cao; dịch vụ cảng và logistics; kinh tế đô thị gắn với quá trình đô thị hóa.
2 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu sắn và sản phẩm sắn thu về 291,51 triệu USD

2 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu sắn và sản phẩm sắn thu về 291,51 triệu USD

2 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu sắn và các sản phẩm từ sắn của Việt Nam thu về 291,51 triệu USD tăng 8,9% về trị giá so với cùng kỳ năm 2023.
Xuất khẩu thủy sản sang Australia tăng trưởng 2 con số

Xuất khẩu thủy sản sang Australia tăng trưởng 2 con số

2 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang thị trường Australia đạt 45,15 triệu USD, tăng 18,06% so với cùng kỳ năm 2023.
Mỹ công bố thuế chống trợ cấp với tôm Việt Nam, Ấn Độ và Ecuador

Mỹ công bố thuế chống trợ cấp với tôm Việt Nam, Ấn Độ và Ecuador

Ấn Độ, Ecuador và Việt Nam - ba trong số bốn nguồn cung tôm nuôi lớn nhất của Mỹ sẽ phải trả thuế chống trợ cấp sơ bộ (CVD) từ 1,69% đến tối đa 196%.
Việt Nam tăng mạnh nhập khẩu hạt điều từ Indonesia

Việt Nam tăng mạnh nhập khẩu hạt điều từ Indonesia

2 tháng đầu năm, Việt Nam nhập khẩu từ Indonesia 9.122 tấn hạt điều trị giá gần 10,5 triệu USD, tăng 218% về lượng và tăng 205,3% về kim ngạch so với cùng kỳ.
Đẩy nhanh mở cửa thị trường sầu riêng đông lạnh và dừa tươi sang Trung Quốc

Đẩy nhanh mở cửa thị trường sầu riêng đông lạnh và dừa tươi sang Trung Quốc

Cục Bảo vệ thực vật vừa có văn bản yêu cầu các địa phương rà soát, tổng hợp vùng trồng, cơ sở đóng gói dừa tươi và sầu riêng đông lạnh xuất sang Trung Quốc.
Hội nghị quy tắc xuất xứ trong AKFTA: Thống nhất tiêu chí xuất xứ đa số dòng hàng

Hội nghị quy tắc xuất xứ trong AKFTA: Thống nhất tiêu chí xuất xứ đa số dòng hàng

Kết quả Hội nghị Quy tắc xuất xứ trong Hiệp định Asean- Hàn Quốc (AKFTA) vừa được ban tổ chức công bố với việc thống nhất tiêu chí xuất xứ đa số dòng hàng.
Hơn 500 doanh nghiệp Trung Quốc tìm cơ hội kinh doanh tại Việt Nam

Hơn 500 doanh nghiệp Trung Quốc tìm cơ hội kinh doanh tại Việt Nam

Hơn 500 doanh nghiệp tại 13 tỉnh của Trung Quốc đã tham gia triển lãm China Homelife Vietnam 2024, tìm kiếm cơ hội hợp tác kinh doanh tại Việt Nam.
Giá cà phê phá vỡ kỷ lục, nhiều nhà buôn Việt Nam vào tình huống "việt vị"

Giá cà phê phá vỡ kỷ lục, nhiều nhà buôn Việt Nam vào tình huống "việt vị"

Sức nóng của thị trường cà phê thế giới đang tiếp sức cho giá cà phê Tây Nguyên, song lại đang đẩy nhiều nhà buôn Việt Nam vào tình huống "việt vị”.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động