Xây dựng vị trí việc làm là vấn đề rất khó và phức tạp

Nghị quyết số 27-NQ/TW của Bộ Chính trị đã nêu rõ "Xây dựng, ban hành hệ thống bảng lương mới theo vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo thay thế hệ thống bảng lương hiện hành". Theo đó, mỗi ngành sẽ có một số vị trí việc làm, mỗi vị trí việc làm có mức lương riêng cụ thể theo mức độ phức tạp của công việc, không còn "cào bằng" giữa mọi ngành như hiện nay.

Người dù mới được tuyển dụng/bổ nhiệm nếu đáp ứng được yêu cầu công việc tại vị trí việc làm đó sẽ được hưởng lương tương xứng với công sức và kết quả làm việc. Riêng những người giữ chức vụ lãnh đạo được hưởng lương theo chức danh, chức vụ đang giữ.

Xây dựng được Đề án vị trí việc làm sẽ tạo nên cuộc cách mạng về hiệu quả công việc, cũng như trả lương cho từng vị trí xứng đáng. (Ảnh: K.Thanh)

Tiền lương theo vị trí việc làm là tiền lương được trả theo đúng năng lực thực chất, khả năng đáp ứng yêu cầu công việc của cán bộ, công chức, viên chức, thay vì phụ thuộc vào thâm niên công tác, bằng cấp như hiện tại. Đây được xem là một trong những bước cải cách lớn liên quan đến tiền lương của công chức, viên chức.

Bộ trưởng Nội vụ đã ban hành 2 thông tư hướng dẫn về vị trí việc làm công chức lãnh đạo, quản lý; nghiệp vụ chuyên môn dùng chung; hỗ trợ, phục vụ trong cơ quan, tổ chức hành chính và vị trí việc làm chức danh nghề nghiệp chuyên môn dùng chung; hỗ trợ, phục vụ trong đơn vị sự nghiệp công lập và về xác định cơ cấu ngạch công chức.

Lãnh đạo các bộ, ngành đã ban hành 20 thông tư hướng dẫn về vị trí việc làm công chức nghiệp vụ chuyên ngành; 17 thông tư hướng dẫn về vị trí việc làm lãnh đạo quản lý và chức danh nghề nghiệp chuyên ngành và cơ cấu viên chức theo chức danh nghề nghiệp trong đơn vị sự nghiệp công lập.

Theo tổng hợp của Bộ Nội vụ, danh mục vị trí việc làm trên cơ sở thông tư hướng dẫn của các bộ quản lý ngành, lĩnh vực gồm: Vị trí việc làm trong cơ quan, tổ chức hành chính với 840 vị trí, trong đó có 122 vị trí việc làm lãnh đạo, quản lý; 656 vị trí việc làm công chức nghiệp vụ chuyên ngành; 40 vị trí việc làm công chức nghiệp vụ chuyên môn dùng chung; 22 vị trí việc làm hỗ trợ, phục vụ.

Vị trí việc làm trong cơ quan thuộc Chính phủ có 31 vị trí việc làm lãnh đạo, quản lý; trong đó, vị trí việc làm đã quy định tại thông tư có 10 vị trí; vị trí việc làm áp dụng chức danh, chức vụ tương đương có 21 vị trí. vị trí việc làm nghiệp vụ chuyên ngành, nghiệp vụ chuyên môn dùng chung và vị trí việc làm hỗ trợ, phục vụ thì áp dụng các vị trí việc làm theo hướng dẫn của bộ quản lý ngành, lĩnh vực.

Vị trí việc làm trong đơn vị sự nghiệp công lập có 559 vị trí, trong đó có 110 vị trí việc làm lãnh đạo, quản lý; 392 vị trí việc làm chức danh nghề nghiệp chuyên ngành; 30 vị trí việc làm chức danh nghề nghiệp chuyên môn dùng chung; 27 vị trí việc làm hỗ trợ, phục vụ.

Vị trí việc làm cán bộ, công chức cấp xã có 17 vị trí, trong đó cán bộ chuyên trách 11 vị trí, công chức cấp xã 6 vị trí.

Tuy nhiên, theo đánh giá của Bộ Nội vụ, việc triển khai vị trí việc làm tại một số bộ, ngành, địa phương còn chậm.

Một số bộ, ngành có phạm vi quản lý rộng, đối tượng đa dạng, phức tạp và có nhiều cấp quản lý, nhiều tổ chức đầu mối trực thuộc nên việc phê duyệt vị trí việc làm chưa bảo đảm so với tiến độ theo yêu cầu của Ban Chỉ đạo.

Do tính chất phức tạp, phụ thuộc vào đặc thù ngành, lĩnh vực, địa bàn, dẫn tới chưa hoàn thiện được bản mô tả vị trí việc làm và khung năng lực của từng vị trí việc làm bảo đảm khoa học, thống nhất.

Trước đó, báo cáo trước Quốc hội tại Kỳ họp thứ 7, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, xây dựng vị trí việc làm là vấn đề rất khó và phức tạp, đến nay cơ bản các bộ, ngành, địa phương đã phê duyệt Đề án vị trí việc làm nhưng còn nặng về hình thức, chưa bảo đảm chất lượng; đồng thời Ban Chỉ đạo Trung ương về quản lý biên chế chưa trình Bộ Chính trị thông qua hệ thống Danh mục vị trí việc làm trong hệ thống chính trị, dẫn đến khó khăn và chưa bảo đảm đủ điều kiện để thực hiện trả lương mới theo vị trí việc làm.

Đây là một trong 4 vướng mắc, bất cập dẫn đến chưa thực hiện đầy đủ, đồng bộ các nội dung cải cách tiền lương khu vực công từ ngày 1/7 (mới thực hiện 4/6 nội dung của Nghị quyết số 27-NQ/TW đã rõ, đủ điều kiện).