Xây dựng nông thôn mới ở vùng cao: Ghi lại sau những chuyến đi

P.V

P.V

Xây dựng nông thôn mới (NTM) là một trong 2 Chương trình mục tiêu Quốc gia đang triển khai ở vùng DTTS và miền núi. Trong quá trình thâm nhập thực tế, phóng viên đã có cơ hội được nghe những phản hồi hay có, dở có quanh câu chuyện xây dựng NTM ở vùng cao.

Những tiêu chí “trên trời”

Trao đổi với phóng viên, các địa phương đa phần đều ủng hộ phong trào xây dựng NTM, bởi đây chính là động lực, là cơ hội để thay đổi bộ mặt nông thôn theo hướng tích cực, hiện đại. Tuy nhiên, với 19 tiêu chí được quy định như hiện nay, xây dựng NTM thực tế đã trở thành nhiệm vụ khó thực hiện đối với nhiều địa phương ở miền núi.

ghi lai sau nhung chuyen di
Phóng viên Báo Công Thương đến với đồng bào Mường ở xã nông thôn mới Ngọc Lập
(huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ)

Đơn cử như ở huyện vùng cao Mù Cang Chải (Yên Bái), đường từ bản này sang bản kia ở trong 1 xã xa cả chục ki-lô-mét, lại vòng vèo qua suối sâu, đèo cao. Để “trục đường liên thôn bản được cứng hóa, ô tô đi lại thuận lợi quanh năm” như tiêu chí số 2 (tiêu chí giao thông) là hoàn toàn không thể.

Với tiêu chí số 7 (tiêu chí hạ tầng cơ sở nông thôn), các lãnh đạo xã ở Mù Cang Chải cũng “lắc đầu”. Bởi với địa hình đồi núi và dân số sống rải rác, nhu cầu tiêu dùng, mua sắm khá hạn chế… Mù Cang Chải rất khó để hình thành được các chợ xã, hoặc nơi mua bán, trao đổi hàng hóa.

Không riêng với Mù Cang Chải, rất nhiều huyện vùng cao trên cả nước cũng đang vấp phải bất cập tương tự. Thực tế này khiến quá trình xây dựng NTM của nhiều địa phương vẫn theo quy trình “tiêu chí nào dễ làm trước, tiêu chí khó đến bao giờ làm được – vẫn chưa biết”!

Bên cạnh các địa phương khó khăn, xa xôi gặp khó, ngay cả với tỉnh phát triển mạnh như Quảng Ninh, quá trình xây dựng NTM cũng có không ít băn khoăn. Cụ thể như, tiêu chí số 9 (tiêu chí nhà ở dân cư) yêu cầu 75% hộ phải có nhà đạt tiêu chuẩn theo quy định (3 cứng: mái cứng, tường cứng, móng cứng). Tiêu chí số 9 khi triển khai ở huyện Bình Liêu (Quảng Ninh) lại khiến cán bộ trăn trở bởi thực hiện tiêu chí này đồng nghĩa với việc nhiều ngôi nhà truyền thống của người Dao Thanh Phán, Dao Thanh Y (mà ngành văn hóa đang muốn bảo tồn) sẽ khó giữ được nguyên bản.

Bên cạnh đó, việc cứng hóa bằng cách thay mái nhà lợp tranh, tre nứa lá bằng fibro xi măng cũng bất ổn, bởi đây là sản phẩm được Tổ chức Y tế thế giới (WTO) khuyến cáo là có ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe và môi trường. Chưa kể đến việc, để về đích, nhiều xã huy động mọi nguồn lực để xây dựng nhà văn hóa. Tuy nhiên, do vị trí không phù hợp, hoặc nhà văn hóa xây xong nhưng không có các trang thiết bị để sinh hoạt… nên không ít nhà văn hóa cửa đóng then cài, cỏ mọc đầy sân.

Chung sức đồng lòng - Biến không thể thành có thể

Bên cạnh một vài bất cập đang tồn tại, quá trình triển khai xây dựng NTM đã cho thấy nhiều yếu tố tích cực, trong đó, đáng nói nhất là tinh thần quyết tâm, đồng lòng dốc sức xây dựng NTM của chính quyền và đồng bào tại nhiều địa phương. Gần đây nhất, trong chuyến công tác tại tỉnh Phú Thọ, chúng tôi đã có dịp đến với 2 xã vừa về đích NTM của tỉnh này. Đó là xã Minh Đài (huyện Tân Sơn) và xã Ngọc Lập (huyện Yên Lập). Dễ nhận thấy nhất ở các địa phương này là sự vào cuộc rất trách nhiệm của cán bộ huyện, xã đối với việc đưa xã về đích NTM. Từ chỗ nhận thức đúng về ý nghĩa, tác động của NTM… các địa phương đã chủ động để có những chương trình tuyên truyền, vận động bà con phù hợp và hiệu quả. Bất kể nắng mưa, khi cần vận động là các ban ngành đoàn thể trong xã cùng tham gia, nói sao để dân hiểu, dân tin và dân tự nguyện chung tay vì một quê hương đổi thay tích cực.

Với cách làm này, từ chỗ là 2 xã có đông đồng bào DTTS sinh sống (chủ yếu là người Mường), với tỷ lệ hộ nghèo gần 50% (khi xuất phát điểm xây dựng NTM)… Minh Đài và Ngọc Lập đã về đích đúng hẹn với tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh từng năm. Câu chuyện của Minh Đài và Ngọc Lập chính là minh chứng cho thấy, để các tiêu chí NTM không còn là trở ngại, bên cạnh sự hỗ trợ về kinh phí, cơ chế, chính sách; việc địa phương chủ động lựa chọn cách làm phù hợp, giúp đồng bào tin tưởng vào kết quả của NTM là hết sức quan trọng.

Với người làm báo, niềm vui như nhân lên khi được đến với những làng quê NTM trù phú; lắng nghe câu chuyện của những người nông dân bình dị, nặng lòng với quê hương. Vẫn còn đó bao gian nan để có thêm nhiều xã, huyện NTM… nhưng với những gì đã làm, NTM đang thực sự tạo nên “sức sống mới, diện mạo mới” cho nhiều làng quê.

P.V
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: nông thôn mới

Tin mới nhất

Lễ hội Hết Chá răn dạy con người biết sống có tình, có nghĩa

Lễ hội Hết Chá răn dạy con người biết sống có tình, có nghĩa

Lễ hội Hết Chá của dân tộc Thái nhằm răn dạy con người biết sống có tình có nghĩa, biết ơn những người đã giúp đỡ mình lúc khó khăn, hoạn nạn.
Lào Cai đặt mục tiêu mỗi xã đạt tối thiểu 1 tiêu chí xây dựng nông thôn mới năm 2024

Lào Cai đặt mục tiêu mỗi xã đạt tối thiểu 1 tiêu chí xây dựng nông thôn mới năm 2024

Chiều 25/3, tỉnh Lào Cai tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả 3 năm thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội đối với 10 xã có tỷ lệ hộ nghèo cao.
Trang phục truyền thống của phụ nữ dân tộc Cor gần gũi với thiên nhiên

Trang phục truyền thống của phụ nữ dân tộc Cor gần gũi với thiên nhiên

Gần gũi với thiên nhiên, trang phục truyền thống của phụ nữ dân tộc Cor luôn thể hiện nét duyên, kín đáo nhưng lại quyến rũ lạ thường.
Nét duyên trong trang phục phụ nữ dân tộc Lào vùng Tây Bắc

Nét duyên trong trang phục phụ nữ dân tộc Lào vùng Tây Bắc

Sự kết hợp hoàn hảo giữa váy, áo, khăn, thắt lưng… đã tạo nét duyên dáng trong trang phục của phụ nữ dân tộc Lào vùng Tây Bắc.
Lào Cai: Bố trí hơn 103 tỷ đồng sắp xếp, ổn định dân cư trong năm 2024

Lào Cai: Bố trí hơn 103 tỷ đồng sắp xếp, ổn định dân cư trong năm 2024

Trong năm 2024, tỉnh Lào Cai dự kiến sắp xếp, bố trí ổn định cho 613 hộ dân cư với kinh phí hơn 103 tỷ đồng.

Tin cùng chuyên mục

Kế hoạch tổ chức Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam 19/4

Kế hoạch tổ chức Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam 19/4

Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam 19/4 sẽ diễn ra từ ngày 18/4/2024 đến ngày 21/4/2024 tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam, Hà Nội.
Lễ hội Rija Nagar - Lan tỏa các giá trị văn hóa Chăm

Lễ hội Rija Nagar - Lan tỏa các giá trị văn hóa Chăm

Lễ hội Rija Nagar lan tỏa bản sắc đặc trưng của văn hóa Chăm như: Âm nhạc, vũ điệu, trang phục, ẩm thực, văn khấn và những lời chúc tụng đầy tình cảm…
Thổ cẩm, nét văn hóa đặc trưng của đồng bào S’tiêng

Thổ cẩm, nét văn hóa đặc trưng của đồng bào S’tiêng

Bằng đôi tay khéo léo, sự cần cù, óc sáng tạo những phụ nữ dân tộc S’tiêng đã dệt nên những sản phẩm thổ cẩm tinh xảo, độc đáo với nét văn hóa đặc trưng.
Đặc sắc lễ mừng cơm mới của dân tộc S’tiêng

Đặc sắc lễ mừng cơm mới của dân tộc S’tiêng

Lễ mừng cơm mới là một lễ hội lớn, được coi là Tết cổ truyền của người S’tiêng, thể hiện lòng tôn kính thần lúa đã đem lại cuộc sống ấm no cho đồng bào.
Thanh Hóa: Diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số có nhiều khởi sắc

Thanh Hóa: Diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số có nhiều khởi sắc

Sau nhiều nỗ lực của các cấp ủy, chính quyền, diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi của tỉnh Thanh Hóa đã có nhiều khởi sắc đáng ghi nhận.
Nét đặc sắc trong trang phục truyền thống của người Bru - Vân Kiều

Nét đặc sắc trong trang phục truyền thống của người Bru - Vân Kiều

Lấy màu đỏ, đen làm chủ đạo, sắc màu tượng trưng cho âm dương, sự giao hòa với thiên nhiên, tạo nên sự hài hòa trang phục truyền thống dân tộc Bru - Vân Kiều.
Cộng đồng Hồi giáo có nhiều đóng góp vào sự phát triển của TP. Hồ Chí Minh

Cộng đồng Hồi giáo có nhiều đóng góp vào sự phát triển của TP. Hồ Chí Minh

Lãnh đạo Ủy ban Mặt trận Tổ quốc thành phố cho rằng, thời gian qua, cộng đồng Hồi giáo thành phố đã có đóng góp lớn vào sự phát triển chung của TP. Hồ Chí Minh.
Lào Cai: Quan tâm hỗ trợ phát triển nhân lực người dân tộc thiểu số

Lào Cai: Quan tâm hỗ trợ phát triển nhân lực người dân tộc thiểu số

Những năm qua, tỉnh Lào Cai đặc biệt quan tâm đến xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ người dân tộc thiểu số trong hệ thống chính trị.
Đồng Nai: 571 tỷ đồng hỗ trợ phát triển vùng dân tộc thiểu số

Đồng Nai: 571 tỷ đồng hỗ trợ phát triển vùng dân tộc thiểu số

Năm 2024 Đồng Nai dành 571 tỷ đồng triển khai 10 dự án hỗ trợ phát triển cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Thừa Thiên Huế: Xoá nhà tạm, hỗ trợ sinh kế cho người dân là mục tiêu quan trọng

Thừa Thiên Huế: Xoá nhà tạm, hỗ trợ sinh kế cho người dân là mục tiêu quan trọng

Đó là ý kiến chỉ đạo của Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thừa Thiên Huế Nguyễn Thanh Bình tại buổi làm việc với huyện A Lưới.
Lễ hội Nàng Hai: Nét ứng xử văn hoá của dân tộc Tày

Lễ hội Nàng Hai: Nét ứng xử văn hoá của dân tộc Tày

Lễ hội Nàng Hai thể hiện nét ứng xử rất văn hoá của dân tộc Tày, là tâm tư, nguyện vọng của đồng bào cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
Trải nghiệm Lễ hội trỉa lúa của người Bru - Vân Kiều tại Hà Nội

Trải nghiệm Lễ hội trỉa lúa của người Bru - Vân Kiều tại Hà Nội

Du khách và đồng bào được trài nghiệm Lễ hội trỉa lúa của dân tộc Bru - Vân Kiều ngay tại Thủ đô Hà Nội nhân Ngày hội “Sắc xuân trên mọi miền Tổ quốc”.
Lai Châu: Đặc sắc Lễ hội Xòe chiêng Bản Bo

Lai Châu: Đặc sắc Lễ hội Xòe chiêng Bản Bo

Tại xã Bản Bo, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu đã diễn ra Lễ hội Xòe chiêng chủ đề “Sắc màu văn hóa các dân tộc xã Bản Bo”
Lào Cai: Nghề dệt của người Thu Lao được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Lào Cai: Nghề dệt của người Thu Lao được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Nghề dệt của người Thu Lao, huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai vừa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Lễ Then Kin Pang: Sự kết hợp hài hòa giữa âm nhạc và diễn xuất

Lễ Then Kin Pang: Sự kết hợp hài hòa giữa âm nhạc và diễn xuất

Lễ Then Kin Pang là sự kết hợp hài hòa giữa âm nhạc, múa và diễn xuất... thể hiện rõ nhất bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc Thái, tỉnh Lai Châu.
Yên Bái: Sôi động Lễ hội Gầu Tào huyện Trạm Tấu năm 2024

Yên Bái: Sôi động Lễ hội Gầu Tào huyện Trạm Tấu năm 2024

Lễ hội Gầu Tào huyện Trạm Tấu (Yên Bái) là sự kiện văn hóa quan trọng nhằm bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa độc đáo của dân tộc Mông...
Khám phá trang phục truyền thống của người Ca Dong

Khám phá trang phục truyền thống của người Ca Dong

Trang phục truyền thống của người Ca Dong có giá trị sáng tạo, văn hóa, thẩm mỹ là sự kết tinh trong môi trường tự nhiên và đúc kết từ đời sống hàng ngày
Lào Cai: Độc lạ kéo co người Tày

Lào Cai: Độc lạ kéo co người Tày

Sự độc lạ của kéo co của đồng bào dân tộc Tày, tỉnh Lào Cai không không phải nam kéo với nam, nữ kéo với nữ mà ở đây nữ đấu với nam.
Cúng máng nước, sự tôn trọng thiên nhiên của người Ca Dong

Cúng máng nước, sự tôn trọng thiên nhiên của người Ca Dong

Cúng máng nước là lễ hội quan trọng bậc nhất để cầu mong thần rừng, thần nước phù hộ, đồng thời thể hiện sự tôn trọng thiên nhiên của người Ca Dong.
Thương nhớ Nậm Kéng

Thương nhớ Nậm Kéng

Ngược dốc quanh co chúng tôi tới Nậm Kéng vào cuối ngày, những mái nhà nhỏ bé của đồng bào dân tộc Xa Phó hiện rõ dưới ánh nắng hiếm hoi của mùa đông Tây Bắc.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động