Tư duy và quyết tâm mới cho mục tiêu nhất quán

Kinh tế phát triển bền vững nhờ môi trường kinh doanh lành mạnh

Kết quả thật đáng mừng, sau 3 năm tăng trưởng GDP đã có bước tiến đáng kể, nhất là trong bối cảnh nền kinh tế thương mại thế giới vẫn còn gặp nhiều biến động. Nếu như năm 2016, GDP chỉ đạt 6,21% thì đến 2017 con số này tăng lên 6,81%, đặc biệt năm 2018, GDP đạt 7,08%. Xuất khẩu tăng trưởng ngoạn mục với cán cân thương mại thặng dư (xuất siêu trên 7 tỷ USD). Không chỉ vậy, chất lượng, mô hình tăng trưởng có chuyển biến tích cực; tăng trưởng kinh tế đạt được ở mức cao khi mà tăng trưởng tín dụng ở mức thấp và sản lượng dầu thô khai thác giảm; số lượng doanh nghiệp thành lập mới năm nay cũng cao hơn so với các năm. Các chỉ tiêu kinh tế xã hội khác đều đạt và vượt.

Thành quả đó không chỉ thể hiện bằng con số cụ thể, được ghi nhận trong nước mà còn được các tổ chức quốc tế đánh giá cao. Đặc biệt năm 2018, xếp hạng về môi trường kinh doanh của Việt Nam tăng 21 bậc so với năm 2015. Chỉ số hiệu quả hoạt động của ngành dịch vụ logistics tăng 25 bậc so với năm 2016. Chỉ số Đổi mới sáng tạo năm 2018 tăng 26 bậc so với năm 2014; Chỉ số tiếp cận điện năng tăng 27 bậc; Mức độ tiếp cận dịch vụ công điện tử của người dân tăng 29 bậc....

Có được thành quả trên, chắc chắn không phải ngẫu nhiên. Trước hết phải kể đến tư duy, định hướng, mục tiêu, giải pháp và hành động quyết liệt của Chính phủ về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia thông qua việc ban hành Nghị quyết 19/NQ-CP (Nghị quyết 19) từ năm 2013. Cùng với các Nghị quyết, chương trình hành động khác, Nghị quyết 19 được coi là bước đột phá mạnh mẽ nhất trong hành trình cải cách hướng tới sự phát triển bền vững của nền kinh tế đất nước, nhất là trong bối cảnh hội nhập toàn cầu.

Bởi lẽ, hiểu theo nghĩa nào thì đánh giá tình hình kinh tế một quốc gia, người ta phải đánh giá về môi trường kinh doanh, năng lực cạnh tranh gắn liền với hệ thống doanh nghiệp.

Và sau mỗi năm, Nghị quyết 19 lại tiếp tục được bổ sung hoàn thiện hơn phù hợp với tình hình phát triển trong bối cảnh chung. Những chỉ đạo, hành động quyết liệt, giám sát thường xuyên của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã truyền cảm hứng, làm chuyển biến tư duy, nhận thức của cán bộ, công chức, viên chức về trách nhiệm "công bộc" của mình đối với doanh nghiệp, người dân. Đặc biệt, hàng ngàn điều kiện, thủ tục, kinh doanh bất hợp lý đã được bãi bỏ, đơn giản hóa...tạo nên một luồng gió mới cho sự phát triển kinh tế.

Tuy nhiên, đánh giá mới đây của Chính phủ, thực tế vẫn còn một số chỉ số còn thấp, thậm chí tụt lùi về chất lượng như chỉ số phá sản doanh nghiệp, giải quyết tranh chấp hợp đồng...; Nhiều quy định, thủ tục vẫn còn chưa rõ ràng, thiếu nhất quán, hoặc được "cài cắm" gây khó dễ cho doanh nghiệp; Sự vào cuộc của các địa phương chưa đồng đều, vẫn còn tình trạng "trên nóng, dưới lạnh" hoặc "trên nóng, dưới nóng, giữa lạnh"...hay một số cán bộ, công chức vẫn cố tình gây phiền hà cho doanh nghiệp, người dân. Doanh nghiệp vẫn chịu nhiều rủi ro với các hoạt động đầu tư, kinh doanh hay các loại chi phí chính thức, phi chính thức vẫn còn lớn...

Chính phủ quyết tâm cải thiện môi trường kinh doanh, năng lực cạnh tranh Quốc gia

Nhận thức rõ vai trò của môi trường kinh doanh, trên cơ sở thành quả đã đạt được, đồng thời từng bước giải quyết những tồn tại, hạn chế, ngay trong những ngày đầu năm 2019, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 01/NQ-CP về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và dự toán ngân sách Nhà nước năm 2019 cùng với Nghị quyết về thực hiện nhiệm vụ, giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2019 và định hướng đến năm 2021 với cái tên mới là Nghị quyết 02. Mục tiêu của Nghị quyết là nâng cao thứ hạng trong các xếp hạng quốc tế của Ngân hàng thế giới (WB), Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF), Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới (WIPO), Liên Hợp Quốc (UN) về môi trường kinh doanh, năng lực cạnh tranh... với nhiều chỉ tiêu cụ thể nhằm thích ứng với nền sản xuất mới trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

Thủ tướng cũng chỉ đạo các Bộ, cơ quan, địa phương không chỉ nhận thức được tầm quan trọng của Nghị quyết 02 mà còn coi đây là trách nhiệm với xã hội, với đất nước, đối với sự phát triển kinh tế. Từ đó chủ động đưa ra các giải pháp, quyết liệt triển khai hiệu quả, thực chất, tránh tình trạng “thích thì làm, không thích thì thôi”. Và để đạt được mục tiêu đó, giải pháp, nhiệm vụ quan trọng là tăng cường trách nhiệm của các bộ được phân công làm đầu mối theo dõi việc cải thiện các bộ chỉ số và các bộ được phân công chủ trì, chịu trách nhiệm đối với các nhóm chỉ số, chỉ số thành phần.

Có thể nói, việc đổi tên và sớm ban hành Nghị quyết cho thấy sự đổi mới tư duy cũng như sự quyết tâm của Chính phủ muốn cải thiện sâu rộng, thực chất hơn môi trường kinh doanh tại Việt Nam, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững thời kỳ hội nhập.

Tin rằng, với tư duy, quyết tâm mới nhưng nhất quán, cùng với phương châm hành động năm 2019 là “Kỷ cương, liêm chính, hành động, sáng tạo, hiệu quả”, Chính phủ sẽ tiếp tục gặt hái được những thành công mới, đưa đất nước phát triển mạnh mẽ hơn, đáp ứng mong đợi của cộng đồng doanh nghiệp và hơn 90 triệu người dân đất Việt.