Trái phiếu Nhật Bản: Rủi ro tín dụng khi thay đổi quyền sở hữu

Tự bảo vệ trước nguy cơ bị thâu tóm

Các nhà đầu tư trái phiếu doanh nghiệp Nhật Bản ngày càng quan tâm đến việc bảo vệ mình khỏi nguy cơ suy giảm tín dụng khi một công ty phát hành trở thành mục tiêu bị thâu tóm.

Điều khoản Change of Control (hay còn gọi là điều khoản thay đổi quyền sở hữu) là một điều khoản trong hợp đồng tài chính, đặc biệt là trong các hợp đồng phát hành trái phiếu hoặc các hợp đồng vay mượn. Điều khoản này cho phép trái chủ yêu cầu hoàn trả nợ trước hạn nếu có sự thay đổi lớn trong cơ cấu sở hữu của bên vay và rất hiếm gặp trên thị trường tín dụng Nhật Bản.

Tuy nhiên, nhiều nhà đầu tư cho rằng điều này vẫn cần phải thay đổi, bởi những rủi ro ngày càng rõ rệt xuất hiện do sự không chắc chắn trong quyền sở hữu của các công ty phát hành, chẳng hạn như tập đoàn cửa hàng tiện lợi Seven & i Holdings Co và công ty sản xuất ô tô Nissan Motor Co.

Việc đầu tư vào trái phiếu Nhật Bản mà không có điều khoản Change of Control hiện nay đã trở thành một rủi ro đáng lo ngại. Ảnh minh họa

Ông Hiroyuki Miyata, người quản lý danh mục tín dụng tại công ty quản lý tài sản Nissay Asset Management Corp, nói: “Chúng ta cần một điều khoản Change of Control trên các trái phiếu một cách rộng rãi, bất kể xếp hạng tín dụng của chúng như thế nào” và cho rằng, việc đầu tư vào các trái phiếu bằng đồng Yên mà không có điều khoản Change of Control hiện nay đã trở thành một rủi ro đáng lo ngại.

Tập đoàn Seven & i đã ghi nhận sự gia tăng lợi suất trái phiếu do phải đối mặt với áp lực ngày càng lớn trong việc nâng cao giá trị doanh nghiệp, đặc biệt là trong bối cảnh có một đề nghị thâu tóm từ bên ngoài.

Đồng thời, chênh lệch lợi suất trái phiếu của Macromill Inc (công ty nghiên cứu thị trường) và Topcon Corp (công ty sản xuất thiết bị quang học) đã mở rộng lên mức kỷ lục, khi các công ty cổ phần tư nhân đưa ra các đề nghị mua lại những công ty này. Sự mở rộng chênh lệch lợi suất này phản ánh mối lo ngại rằng các hoạt động mua lại có thể dẫn đến sự thay đổi quyền sở hữu, gia tăng nợ, hủy niêm yết và hạ xếp hạng tín dụng.

Chuẩn bị cho những rủi ro tiềm ẩn

Ông Kentaro Harada, giám đốc phân tích tín dụng tại công ty chứng khoán SMBC Nikko Securities Inc, cho biết: “Tôi nhận được rất nhiều câu hỏi từ các nhà đầu tư trái phiếu về cách họ nên chuẩn bị cho những rủi ro tiềm ẩn”. Ông Kentaro Harada cũng bổ sung rằng, các nhà đầu tư có thể yêu cầu mức lợi suất cao hơn đối với trái phiếu của các công ty có tỷ lệ giá cổ phiếu trên lợi nhuận (P/E) và giá cổ phiếu trên giá trị sổ sách (P/B) thấp, nếu những công ty này không có các biện pháp bảo vệ thích hợp.

Các điều khoản Change of Control thường phổ biến hơn ở các thị trường trái phiếu lớn ngoài Nhật Bản, đặc biệt là đối với các công ty có xếp hạng tín dụng thấp. Nguyên nhân vì các công ty Nhật Bản trong lịch sử chủ yếu phụ thuộc vào hệ thống ngân hàng để huy động vốn và rất ít công ty có xếp hạng tín dụng thấp bị xem là mục tiêu tiềm năng cho các vụ thâu tóm.

Tuy nhiên, làn sóng hoạt động sáp nhập và mua lại (M&A) đang làm nổi bật tầm quan trọng của việc bảo vệ quyền lợi cho các nhà đầu tư. Các giao dịch mua lại có đòn bẩy (LBO) của các công ty cổ phần tư nhân thường gây bất ngờ cho trái chủ, những người có thể chưa lường trước khả năng này, đặc biệt khi họ đầu tư vào các công ty có xếp hạng tín dụng cao.