Tổng thống Mỹ giảm nhẹ áp lực đàm phán với Trung Quốc

Áp lực phải đạt được một thỏa thuận trước thời hạn ngày 01/3 do Tổng thống Donald Trump đặt ra dường như đã giảm nhẹ sau khi Tổng thống Mỹ tại cuộc họp ngày 13/02 sẵn sàng gia hạn thêm thời gian cho đàm phán, mà hãng thông tấn Bloomberg dẫn lời nguồn tin thân cận cho biết, sẽ cân nhắc gia hạn khoảng 60 ngày. Như vậy, phía Mỹ đã hoãn kế hoạch tăng thuế đối với 200 tỷ USD hàng nhập khẩu Trung Quốc để có thêm thời gian đàm phán.

Ba nhà đàm phán thương mại hàng đầu của Mỹ và Trung Quốc tại Bắc Kinh ngày 14/02

Hai siêu cường kinh tế đã áp thuế đối với hơn 360 tỷ USD trong thương mại hai chiều, đè nặng lên các lĩnh vực sản xuất và làm rung chuyển thị trường tài chính toàn cầu. Ngày 14/02, Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer và Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin bắt đầu cuộc hội đàm với Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc tại nhà khách chính phủ Diaoyutai nhằm tìm cách xây dựng tiến bộ đạt được ở Washington vào tháng trước. Các bên đều mong chờ các cuộc thảo luận này. Kỳ vọng về một thỏa thuận thương mại đã tăng lên khi Trung Quốc phải đối mặt với áp lực từ tăng trưởng kinh tế chậm lại, và khi thị trường toàn cầu biến động.

Trong khi đó, ngày 13/02, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã lên kế hoạch sẽ gặp các quan chức của Mỹ tại Bắc Kinh trong tuần này, sau khi kết thúc đàm phán, củng cố thêm hy vọng cho các cuộc đàm phán và thị trường ở châu Á. Tổng thống Trump không có kế hoạch gặp người đồng cấp Trung Quốc trước ngày 01/3 nhưng Thư ký báo chí Nhà Trắng Sarah Sander đã nêu khả năng cuộc gặp thượng đỉnh hẹp mang tính cá nhân sẽ ở Mar-a-Lago tại Florida. Các thị trường sẽ tiếp tục theo dõi - và phản ứng - theo sát những thăng trầm của các cuộc đàm phán. Mối quan hệ Mỹ-Trung là tất cả đối với hai nhà lãnh đạo, và cuối cùng sẽ tùy thuộc vào hai bên có đi đến một thỏa thuận hay không.

Hai bên cho biết, tiến bộ lớn đã được thực hiện trong các cuộc đàm phán vào tháng trước tại Washington, nhưng vẫn còn một khoảng cách rộng về một số vấn đề. Mỹ đang yêu cầu những thay đổi sâu rộng đối với các tập quán của Trung Quốc mà họ cho là không công bằng, bao gồm cả hành vi trộm cắp công nghệ và sở hữu trí tuệ của Mỹ và vô số rào cản mà các công ty nước ngoài phải đối mặt ở thị trường nội địa Trung Quốc. Bắc Kinh đã đề nghị tăng cường mua hàng hóa của Mỹ nhưng dự kiến ​​sẽ chống lại những lời kêu gọi thay đổi lớn đối với các chính sách công nghiệp của nước này như cắt giảm trợ cấp của chính phủ. Dữ liệu thương mại của Trung Quốc công bố ngày 14/02 cho thấy, nhập khẩu từ Mỹ đã giảm 41,2% so với năm trước xuống còn 9,24 tỷ USD, mức thấp nhất tính theo đôla Mỹ kể từ tháng 02/2016.

Xuất khẩu sang Mỹ cũng giảm 2,4% xuống còn 36,54 tỷ USD, mức thấp nhất kể từ tháng 4/2018. Thặng dư thương mại của Trung Quốc với Mỹ đã thu hẹp xuống còn 27,3 tỷ USD trong tháng 01, từ 29,87 tỷ USD vào tháng 12 năm ngoái. Trong khi đó, dữ liệu nhập khẩu đậu tương của Trung Quốc đã giảm 13% trong tháng 01 so với năm trước đó. Trung Quốc đã nhiều lần cam kết cải thiện khả năng tiếp cận thị trường cho các nhà đầu tư nước ngoài, một số chuyên gia mong đợi Bắc Kinh đồng ý với bất kỳ điều gì sẽ buộc thay đổi cơ bản đối với những gì Washington phàn nàn là cách tiếp cận thương mại do nhà nước lãnh đạo.

Global Times trong xã luận ngày 13/02 đã tự tin cho rằng, mặc dù Washington đã bắt đầu cuộc chiến thương mại, nhưng giờ đây, họ đã sẵn sàng hơn để đạt được một thỏa thuận. Trong các cuộc đàm phán, Mỹ đang thúc đẩy những thay đổi trên diện rộng trong cách Trung Quốc quản lý ngoại thương và nền kinh tế của chính họ.

Chính quyền Trump cũng đã chống lại quy mô thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc, và các nhà đàm phán đã đưa ra những yêu cầu khác nhau về cách Bắc Kinh giải quyết vấn đề này. Mục tiêu của thương mại có đi có lại là ưu tiên rõ ràng trong các chính sách của Trump. Trung Quốc muốn có gỡ bỏ các mức thuế đã được áp đặt cho đến nay. Để khiến Mỹ thực hiện điều đó, các nhà đàm phán đang cố gắng tập trung sự chú ý vào những nỗ lực nhằm giảm thặng dư thương mại hàng hóa hơn 300 tỷ USD. Sẽ cần rất nhiều việc để thu hẹp khoảng chênh lệch đó, trong khi đã giảm từ mức cao kỷ lục vào cuối năm ngoái thì Trung Quốc vẫn có thặng dư thương mại 27,3 tỷ USD với Mỹ trong dữ liệu thương mại tháng 01 vừa được công bố ngày 14/02.