Thuế nhập khẩu mới của Mexico tác động đến châu Á ra sao?

Mexico dự định áp thuế nhập khẩu mới với hơn 1.400 mặt hàng, có thể tác động đến xuất khẩu châu Á nhưng lại mở ra cơ hội cho Việt Nam nhờ ưu đãi từ CPTPP.

Mexico thúc đẩy sản xuất trong nước

Theo ABC News, Chính phủ Mexico vừa trình một đề xuất ngân sách quan trọng, trong đó bao gồm kế hoạch áp thuế nhập khẩu mới đối với hơn 1.400 mặt hàng. Trong số đó nhiều mặt hàng có nguồn gốc từ các quốc gia châu Á. 

Theo Bộ trưởng Tài chính Édgar Amador, dự thảo ngân sách năm 2026 sẽ nhắm đến các quốc gia mà Mexico chưa có hiệp định thương mại. Ông nhấn mạnh rằng các biện pháp này hoàn toàn tuân thủ quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới(WTO), đồng thời chính phủ Mexico sẽ cân nhắc kỹ lưỡng tác động đối với sản xuất và giá cả. 

Mexico khẳng định các biện pháp thuế quan đang được đề xuất hoàn toàn tuân thủ quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới. Ảnh: ABC News

Mexico khẳng định các biện pháp thuế quan đang được đề xuất hoàn toàn tuân thủ quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới. Ảnh: ABC News

Ông Amador thừa nhận các biện pháp thuế quan diễn ra trong bối cảnh thảo luận và những cuộc đàm phán thương mại tương lai với các đối tác Bắc Mỹ, song ông khẳng định mục tiêu chủ yếu vẫn là tăng cường năng lực sản xuất trong nước, khuyến khích tiêu dùng nội địa và giảm thâm hụt thương mại.

Với việc lực lượng chính trị chủ đạo tại Mexico đang nắm giữ ưu thế lớn trong cả hai viện Quốc hội, khả năng thông qua đề xuất ngân sách mới được đánh giá là rất cao. Điều đó đồng nghĩa với việc hàng loạt sản phẩm nhập khẩu, đặc biệt từ những quốc gia chưa ký kết hiệp định thương mại với Mexico, sẽ phải đối diện với các rào cản thuế quan mới

Đối với thị trường châu Á, kế hoạch thuế quan mới của Mexico nếu được áp dụng dự báo sẽ tạo ra những biến động không nhỏ. Các doanh nghiệp xuất khẩu lớn trong khu vực, vốn coi Mexico như một điểm đến quan trọng trong chuỗi cung ứng sang Mỹ Latinh, sẽ phải đối diện với chi phí cao hơn và khả năng mất dần lợi thế cạnh tranh. 

Các ngành hàng như dệt may, đồ gia dụng, linh kiện điện tử và hàng tiêu dùng nhanh, vốn là thế mạnh của nhiều quốc gia châu Á, có thể bị ảnh hưởng rõ rệt. Trong khi đó, những nước đã ký kết hiệp định thương mại với Mexico hoặc có lợi thế chi phí sản xuất khác biệt sẽ nổi lên như những lựa chọn thay thế.

Cơ hội mở ra cho Việt Nam

Mexico hiện là đối tác thương mại lớn thứ hai của Việt Nam tại khu vực Mỹ Latinh. Năm 2024, kim ngạch thương mại hai chiều đạt khoảng 15 tỷ USD, tăng tới 27,5% so với năm 2023. Con số này không chỉ thể hiện sự năng động của quan hệ thương mại song phương mà còn phản ánh tiềm năng hợp tác to lớn giữa hai nước.

Một trong những lợi thế lớn nhất của Việt Nam là việc cả hai quốc gia đều tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Nhờ CPTPP, hàng hóa Việt Nam khi vào Mexico được hưởng ưu đãi thuế quan, điều này giúp tạo ra sự khác biệt đáng kể so với những quốc gia châu Á không có hiệp định thương mại với Mexico. Trong bối cảnh Mexico siết nhập khẩu từ các nước ngoài khối, lợi thế CPTPP sẽ càng giúp hàng hóa Việt Nam trở nên cạnh tranh hơn.

Thực tế, Việt Nam đã tận dụng CPTPP để gia tăng xuất khẩu các mặt hàng chủ lực như thủy sản, cà phê, điện thoại di động và linh kiện điện tử sang Mexico. Ở chiều ngược lại, Mexico cũng đẩy mạnh xuất khẩu nông sản, đồ uống và thiết bị điện tử sang thị trường Việt Nam, cho thấy quan hệ thương mại bổ trợ lẫn nhau.

Ngoài hàng hóa, sự hiện diện của doanh nghiệp Việt Nam tại Mexico cũng đang mở rộng. VinFast với các dự án xe điện và giao thông xanh, đã tạo được dấu ấn trong nỗ lực tiếp cận thị trường ô tô Mỹ Latinh. FPT, tập đoàn công nghệ hàng đầu của Việt Nam, cũng tăng cường hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin, góp phần thúc đẩy hợp tác số giữa hai quốc gia. Sự hiện diện này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế trực tiếp, mà còn gia tăng uy tín và vị thế của doanh nghiệp Việt tại thị trường Mexico.

Từ bối cảnh Mexico áp dụng thuế nhập khẩu mới, cơ hội dành cho Việt Nam có thể trở nên rõ nét hơn. Khi hàng hóa từ một số quốc gia châu Á phải đối diện mức thuế cao, sản phẩm của Việt Nam nhờ ưu đãi từ CPTPP có khả năng gia tăng thị phần, đặc biệt trong các ngành vốn là thế mạnh như dệt may, da giày, đồ gỗ, nông thủy sản chế biến. Lợi thế về chi phí sản xuất cùng với ưu đãi thuế quan cũng giúp hàng Việt Nam cạnh tranh trực tiếp hơn về giá, đồng thời mở ra cơ hội mở rộng kênh phân phối tại Mexico.

Chính sách siết nhập khẩu của Mexico còn có thể khiến nhiều doanh nghiệp quốc tế dịch chuyển chuỗi cung ứng sang Việt Nam. Điều này mở ra triển vọng thu hút thêm vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, đặc biệt trong các ngành công nghiệp hỗ trợ và công nghệ cao. Bên cạnh đó, các dự án hiện tại của VinFast hay FPT có thể trở thành nền tảng để thúc đẩy thêm nhiều dự án hợp tác mới, từ lĩnh vực năng lượng sạch, giao thông xanh cho đến chuyển đổi số và công nghệ thông tin.

Chính sách áp thuế nhập khẩu mới của Mexico là minh chứng cho sự biến động khó lường trong thương mại toàn cầu. Tuy nhiên, với lợi thế từ CPTPP, sự gia tăng mạnh mẽ trong kim ngạch thương mại song phương và dấu ấn ngày càng rõ nét của doanh nghiệp Việt Nam, đây có thể coi là cơ hội vàng để Việt Nam củng cố vị thế tại một trong những thị trường năng động bậc nhất Mỹ Latinh.

Trần Đình
Bình luận