Dự thảo đang được UBDT đăng tải trên cổng thông tin điện tử UBDT (cema.gov.vn) để các tổ chức, cá nhân có liên quan nghiên cứu, tham gia ý kiến... Nội dung của các dự án gồm có: Dự án 1: Giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt. Dự án 2: Quy hoạch, sắp xếp, bố trí ổn định dân cư ở những nơi cần thiết. Dự án 4: Đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu phục vụ sản xuất trong vùng đồng bào DTTS và các đơn vị sự nghiệp công của lĩnh vực dân tộc. Dự án 9: Đầu tư phát triển nhóm DTTS rất ít người và nhóm dân tộc còn nhiều khó khăn, có khó khăn đặc thù. Tiểu dự án 1 và Tiểu dự án 2 của Dự án số 10 đề cập đến công tác thông tin, tuyên truyền, vận động ở vùng DTTS. Đây đều là những vấn đề quan trọng, cấp thiết, đòi hỏi sớm được giải quyết để nâng cao chất lượng sống cho đồng bào DTTS.
Giải quyết tình trạng thiếu đất ở, đất sản xuất là vấn đề cần được đặc biệt quan tâm ở vùng DTTS |
Theo Dự thảo Thông tư, đối tượng áp dụng của các Dự án 1, 2, 4, 9 và Tiểu dự án 1, Tiểu dự án 2 thuộc Dự án 10 là các xã, thôn vùng đồng bào DTTS và miền núi; hộ gia đình, cá nhân người DTTS, hộ gia đình, cá nhân người dân tộc Kinh thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo sinh sống ở xã, thôn đặc biệt khó khăn, doanh nghiệp, hợp tác xã, các tổ chức kinh tế, xã hội hoạt động ở địa bàn vùng đặc biệt khó khăn. Trong đó, hộ DTTS là hộ có vợ hoặc chồng là người DTTS; hộ nghèo được xác định theo tiêu chí hộ nghèo theo từng thời kỳ; hộ thiếu đất sản xuất là hộ thiếu trên 50% diện tích đất sản xuất theo định mức quy định của địa phương; bố trí dân cư tập trung là di chuyển các hộ gia đình, cá nhân đến điểm tái định cư tập trung thành lập điểm dân cư mới…
Để khắc phục những tồn tại, hạn chế từ các chương trình, chính sách đã triển khai; các dự án, tiểu dự án của Chương trình MTQG sẽ được thực hiện dựa trên nguyên tắc: Gắn kết chặt chẽ với Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững, Chương trình xây dựng nông thôn mới và các chương trình khác đang thực hiện trên địa bàn vùng DTTS.
Công khai, minh bạch, dân chủ từ cơ sở, đúng đối tượng, đúng định mức, phát huy tinh thần vươn lên của người dân và cộng đồng. Đảm bảo sự tham gia, giám sát của người dân trong quá trình bình xét đối tượng và triển khai các nội dung hỗ trợ của dự án. Ưu tiên các đối tượng khó khăn hơn như: các dân tộc còn gặp nhiều khó khăn, có khó khăn đặc thù; đối tượng là nữ DTTS; đối tượng thuộc nhóm bị ảnh hưởng bởi thiên tai, bão lũ,...
Đa dạng hóa và lồng ghép các nguồn lực thực hiện chính sách. Tăng cường sự phối hợp giữa nhà nước, tổ chức, hộ gia đình và cá nhân có liên quan. Bố trí nguồn lực thực hiện hỗ trợ đồng bộ để đạt mục tiêu đề ra. Tôn trọng các giá trị văn hóa, tri thức truyền thống, thiết chế cộng đồng; đảm bảo các yếu tố thị trường, bình đẳng giới, giảm thiểu rủi ro thiên tai và thích ứng biến đổi khí hậu.
Thực hiện phân cấp xã làm chủ đầu tư các dự án, trao quyền tự chủ cho cộng đồng, gắn với nâng cao năng lực và giám sát, đánh giá, đảm bảo “xã, thôn có công trình, dân có việc làm và tăng thêm thu nhập”. Một trong những nguyên tắc cũng được Dự thảo Thông tư nêu rõ, đó là các công trình đầu tư trên địa bàn xã, thôn được bố trí vốn ngân sách nhà nước phải hoàn thành dứt điểm, thời gian thực hiện tối đa không quá 2 năm, không để phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản.
Bên cạnh các quy định như: Phạm vi, đối tượng thụ hưởng, nội dung thực hiện, định mức hỗ trợ cũng như nguyên tắc hỗ trợ của từng dự án, tiểu dự án... Dự thảo Thông tư nêu rõ, trong quá trình triển khai, UBDT sẽ là cơ quan chủ trì, chịu trách nhiệm quản lý toàn diện Chương trình MTQG, thực hiện nhiệm vụ theo sự phân công của Thủ tướng Chính phủ. Các bộ, ngành liên quan căn cứ nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ phân công, phối hợp với UBDT tổ chức thực hiện.
Về phía các tỉnh, UBND tỉnh chịu trách nhiệm trực tiếp, toàn diện về tiến độ, chất lượng, hiệu quả thực hiện các dự án, tiểu dự án. Cơ quan thường trực Chương trình ở cấp tỉnh: Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan tham mưu, tổ chức thực hiện các nội dung quy định tại Thông tư.