Thông điệp Nhật Bản trong thúc đẩy quan hệ chặt chẽ hơn với ASEAN

Trong cuộc gặp tại Hà Nội vào ngày 19/10, Thủ tướng Nhật Bản Suga và người đồng cấp Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, đã đạt được thỏa thuận về nguyên tắc cho phép Nhật Bản xuất khẩu thiết bị và công nghệ quốc phòng sang Việt Nam. Hai nhà lãnh đạo cũng thảo luận về các cách thức thúc đẩy sáng kiến ​​chính sách đối ngoại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương Tự do và Mở cửa (FOIP) của Nhật Bản. Việt Nam đang dẫn đầu tầm nhìn Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của ASEAN, trong đó có nhiều vấn đề được FOIP đề cập, và Thủ tướng Suga cam kết rằng Nhật Bản sẽ hỗ trợ chương trình này. Trong cuộc trao đổi với báo chí Nhật Bản vào ngày 18/10 trước khi khởi hành từ sân bay Haneda của Tokyo, Thủ tướng Suga đã nhấn mạnh các quốc gia ASEAN là đối tác cực kỳ quan trọng (đối với Nhật Bản) để hiện thực hóa một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương Tự do và Mở cửa.

Ông Suga muốn thể hiện quyết tâm của Nhật Bản trong việc đóng góp vào hòa bình và thịnh vượng của khu vực, cả trong và ngoài khu vực. Nhật Bản cũng có kế hoạch bắt đầu cho phép khách doanh nhân ngắn hạn từ Việt Nam nhập cảnh với một số điều kiện nhất định và cũng nối lại các chuyến bay thường xuyên đến quốc gia đã tạm dừng do đại dịch Covid-19. FOIP, được công bố vào năm 2016 bởi người tiền nhiệm của ông Suga, cựu Thủ tướng Shinzo Abe, nhằm mở rộng hợp tác của Nhật Bản với các quốc gia chia sẻ các giá trị chung, chẳng hạn như pháp quyền và tự do hàng hải, để kiểm chế sự ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực.

Chuyến công du của ông Suga đến hai quốc gia quan trọng của ASEAN báo hiệu rằng chính quyền Nhật Bản sẽ tiếp tục theo đuổi sáng kiến ​​FOIP. Các quốc gia thành viên ASEAN là trung tâm kết nối Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương. Bộ Ngoại giao Nhật Bản đã khẳng định sẽ “không thể thực hiện FOIP nếu không có sự hợp tác của ASEAN”. Trung Quốc trong những năm gần đây đã chứng tỏ sự quyết đoán ngày càng tăng giữa các quốc gia ASEAN. Các quốc gia ASEAN sẽ có nhiều hành động hơn đối với Trung Quốc phù hợp với quan điểm của Nhật Bản. Việc ông Suga lựa chọn hai nước ngoài đầu tiên để đến thăm kể từ khi tiếp quản quyền lực từ ông Abe đã nói lên nhiều điều về chính sách này.

Việt Nam hiện là chủ tịch ASEAN 2020 và Indonesia, với dân số 270 triệu người, lớn thứ tư thế giới, cũng là một nước lớn trong khu vực. Năm 2013, ông Shinzo Abe đã chọn hai quốc gia này làm điểm đến cho chuyến công du nước ngoài đầu tiên của mình sau khi ông trở thành thủ tướng lần thứ hai. Ông Suga ​​sẽ có cuộc hội đàm với Tổng thống Indonesia Joko Widodo tại Jakarta vào ngày 20/10 và trở về Nhật Bản vào ngày hôm sau.