OPEC: Thị trường dầu mỏ toàn cầu bớt thắt chặt hơn một năm trước IEA: Thị trường dầu mỏ được nới lỏng do nguồn cung tăng |
Thị trường dầu mỏ toàn cầu ngày càng mang tính “hướng nội” khi các cuộc tấn công của phiến quân ở Biển Đỏ và giá cước vận tải tăng cao khiến nguồn cung nội địa hoặc nội khu vực trở nên hấp dẫn hơn.
Sự sụt giảm lưu lượng tàu chở dầu qua Kênh đào Suez đang thúc đẩy sự khởi đầu của sự chia rẽ, với một khu vực thương mại tập trung quanh Lưu vực Đại Tây Dương và bao gồm Biển Bắc và Địa Trung Hải, còn một khu vực khác bao gồm Vịnh Ba Tư, Ấn Độ Dương và Đông Á.
Ảnh minh họa |
Vẫn có sự di chuyển dầu thô giữa các khu vực này - thông qua hành trình dài hơn và tốn kém hơn quanh cực nam châu Phi - nhưng mô hình mua hàng gần đây cho thấy sự mất kết nối. Theo các thương nhân, trên khắp châu Âu, một số nhà máy lọc dầu đã bỏ qua việc mua dầu thô Basrah của Iraq vào tháng trước, trong khi những người mua từ lục địa này đang mua hàng từ Biển Bắc và Guyana. ở châu Á, nhu cầu đối với dầu thô Murban của Abu Dhabi tăng vọt đã dẫn đến giá giao ngay tăng đột biến vào giữa tháng 1, và dòng chảy từ Kazakhstan đến châu Á giảm mạnh.
Trong khi đó, dữ liệu theo dõi tàu biển từ Kpler cho thấy lượng dầu thô từ Mỹ đến châu Á đã giảm hơn 1/3 trong tháng trước so với tháng 12. Sự phân mảnh này sẽ không kéo dài nhưng hiện tại nó đang khiến các quốc gia phụ thuộc vào nhập khẩu như Ấn Độ và Hàn Quốc gặp khó khăn hơn trong việc đa dạng hóa nguồn cung cấp dầu. Đối với các nhà tinh chế, nó hạn chế tính linh hoạt của họ trong việc đáp ứng với động lực thị trường đang thay đổi nhanh chóng và cuối cùng có thể làm giảm lợi nhuận.
Viktor Katona, nhà phân tích dầu thô hàng đầu tại công ty phân tích dữ liệu Kpler, cho biết việc chuyển hướng sang vận chuyển hàng hóa dễ dàng hơn về mặt hậu cần có ý nghĩa thương mại và điều đó sẽ đúng cho đến khi sự gián đoạn ở Biển Đỏ khiến giá cước vận chuyển tăng cao. Đó là một hành động cân bằng khó khăn khi lựa chọn giữa an ninh nguồn cung và tối đa hóa lợi nhuận. Kpler cho lượng tàu chở dầu đi qua Kênh đào Suez trong tháng 1 đã giảm 23% so với tháng 11.
Sự sụt giảm thậm chí còn rõ rệt hơn đối với khí dầu mỏ hóa lỏng và khí tự nhiên hóa lỏng, giảm 65% và 73%, tương ứng. Trong các thị trường sản phẩm, dòng nhiên liệu diesel và dầu cho máy bay phản lực từ Ấn Độ và Trung Đông đến châu Âu, cũng như dầu mazut và naphtha của châu Âu hướng tới châu Á bị ảnh hưởng nhiều nhất. Giá naphtha tại châu Á, một nguyên liệu hóa dầu, đạt mức cao nhất trong gần hai năm vào tuần trước do lo ngại nguồn cung từ châu Âu sẽ trở nên khó khăn hơn.
Tác động của các cuộc tấn công ở Biển Đỏ đang ảnh hưởng đến giá dầu thông qua chi phí vận chuyển cao hơn, điều này đang khuyến khích các nhà máy lọc dầu chuyển đến địa phương nơi họ có thể. Kpler cho biết giá cước đối với tàu chở dầu thô Suezmax từ Trung Đông tới Tây Bắc Âu đã tăng khoảng một nửa kể từ giữa tháng 12. Dầu thô Brent chuẩn toàn cầu tăng khoảng 8% so với cùng kỳ.
Trong khi đó, chi phí vận chuyển dầu đến châu Á từ Mỹ, nơi sản lượng đang tăng mạnh, đã tăng hơn 2 USD/thùng trong khoảng thời gian ba tuần vào tháng 1, theo các nhà giao dịch tham gia thị trường. Dầu Mỹ đến châu Á ít hơn khi tình trạng hỗn loạn ở Biển Đỏ nâng giá cước vận tải.
Tình hình ở Biển Đỏ dự kiến sẽ không dẫn đến sự sắp xếp lại các dòng dầu trong dài hạn, nhưng cũng khó có thể đạt được giải pháp cho cuộc xung đột trong thời gian tới, thay vào đó, có nguy cơ gián đoạn đáng kể hơn.