Tháo gỡ khó khăn về chi phí logistics

Thưa ông, thời gian qua, việc thiếu container rỗng cũng như thuế, phí vận tải, thuê tàu biển ở mức cao tác động rất lớn đến hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp. Các cơ quan chức năng đã thực hiện những giải pháp nào để tháo gỡ tình trạng này?

Các doanh nghiệp cần đa dạng hóa thị trường trong khâu logistics

Từ những tháng cuối năm 2020 đến nay, có hiện tượng giá cước tàu biển cũng như cước thuê container tăng cao một cách bất thường. Điều này một phần do tác động của dịch Covid-19 nên các cảng trọng điểm khu vực châu Âu và Hoa Kỳ, Bắc Mỹ thiếu năng lực bốc dỡ cũng như xử lý hàng hóa dẫn đến việc các tàu container không thể thông quan ở các cảng đó.

Bộ Giao thông vận tải, đơn vị chủ quản đã phối hợp với Bộ Công Thương có nhiều buổi làm việc với các hãng tàu, hiệp hội chủ hàng, các doanh nghiệp dịch vụ logistics để tìm hiểu cũng như đưa ra giải pháp. Trước mắt, phí logistics đã không còn tình trạng tăng phi mã.

Hiện Bộ Giao thông vận tải đã chủ trì thành lập một đoàn kiểm tra, trong đó có thành phần đại diện của Bộ Công Thương để tiếp tục đi làm việc với các hãng tàu, một mặt để kiểm tra tình hình thực hiện Nghị định146/2016/NĐ-CP về quy định việc niêm yết giá, phụ thu ngoài giá dịch vụ vận chuyển hàng hóa container bằng đường biển, giá dịch vụ tại cảng biển. Từ đó, tìm ra những giải pháp gia tăng lượng container rỗng đưa về Việt Nam cũng như hợp lý hóa những khoản thu mà hiện nay các doanh nghiệp xuất nhập khẩu đang có phản ánh là tăng cao quá mức hợp lý. Hy vọng đoàn kiểm tra sẽ có thể làm việc ngay trong tháng 3 này.

Ông Trần Thanh Hải – Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương)

Những khó khăn này là vấn đề mang tính chất thời điểm và gắn với yếu tố dịch bệnh nhưng cũng làm cho các cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp có suy nghĩ về vấn đề định hướng dài hạn. Ví dụ như trước đây ta chưa có doanh nghiệp sản xuất container quy mô lớn thì qua khó khăn này bắt đầu có những doanh nghiệp Việt Nam quan tâm đến vấn đề về sản xuất cũng như xuất khẩu container. Chúng ta không thể làm được trong ngày một ngày hai nhưng hy vọng có thể trong một, hai năm tới, đây sẽ là một hướng đi mới trong sản xuất, xuất khẩu của Việt Nam.

Theo ông, tình trạng thiếu container rỗng cũng như phí vận tải biển tăng cao có tiếp diễn trong năm 2021 hay không?

Tình trạng tăng giá cước tàu biển cũng như thiếu container chủ yếu gắn với việc năng lực xử lý hàng hóa ở các cảng của châu Âu và Bắc Mỹ bị sụt giảm do yếu tố dịch bệnh Covid-19. Như vậy, nếu như dịch bệnh được kiểm soát tốt, đặc biệt làở khu vực châu Âu và BắcMỹ thì chúng ta cũng hy vọnglà tình trạng này có thể thuyên giảm.

Các cơ quan chức năng Việt Nam đang tăng cường quản lý nhà nước về chấp hành pháp luật liên quan đến cước tàu biển cũng như yêu cầu công khai, minh bạch các chi phí này để tránh tình trạng lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường của các doanh nghiệp vận tải lớn, thông qua đó, liên kết nâng giá, chèn ép các doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Đó là những yếu tố cần phải lưu tâm để giúp các doanh nghiệp xuất nhập khẩu có thể hạn chế tối đa tác động của tình trạng chung trong biến động của kinh tế thế giới.

Theo Bộ Công Thương, doanh nghiệp xuất khẩu nên lưu ý vấn đề gì trong thời gian tới để ứng phó với việc phí container tăng cao, thưa ông?

Tình trạng này xảy ra khá đột ngột, gây khó khăn cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Qua đó cũng thấy rằng, việc chuẩn bị những kịch bản ứng phó với các yếu tố rủi ro tiềm ẩn sẽ là một bài học rất là lớn cho các doanh nghiệp nói chung và các doanh nghiệp xuất nhập khẩu nói riêng. Việc đa dạng hóa thị trường trong khâu logistics là một giải pháp doanh nghiệp có thể tính đến. Ví dụ trong vận chuyển đi châu Âu, ngoài phương thức về đường biển thì chúng ta đã có phương thức vận chuyển bằng đường sắt thông qua tuyến liên vận đi qua Trung Quốc, Kazacstan, Belarus, Nga và qua châu Âu. Đây là một kênh mà các doanh nghiệp của chúng ta trong thời gian qua cũng chưa được biết đến nhiều và có thể chưa khai thác. Dịp này là một cơ hội để các doanh nghiệp đã tìm hiểu và khai thác tận dụng tốt hơn các phương thức này, vừa đa dạng hóa phương thức vận chuyển vừa để góp phần giảm bớt yếu tố phụ thuộc cũng như tác động của trường hợp tăng giá cước tàu biển như vừa qua.

Xin cảm ơn ông!