Tin Khu Vực 
Dự án Luật có ý nghĩa đặc biệt quan trọng
Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp vừa trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10.
Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga - đoàn Hải Phòng
Chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga - đoàn Hải Phòng bày tỏ sự nhất trí cao với tờ trình của Chính phủ và báo cáo thẩm tra của Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại về dự án Luật.
Đây là một dự án Luật có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc thể chế hóa chủ trương của Đảng về phát triển công nghiệp quốc phòng, công nghiệp an ninh hiện đại, tự chủ, lưỡng dụng - phục vụ cả quốc phòng, an ninh và phát triển kinh tế đất nước.
Đồng thời, đại biểu đánh giá cao nỗ lực của các cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra trong việc đảm bảo sự tương thích giữa Luật sửa đổi với các đạo luật và nghị quyết mới ban hành như: Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết số 08-NQ/TW về phát triển công nghiệp quốc phòng đến năm 2030, định hướng đến những năm tiếp theo. Cùng với đó, là sự đồng bộ với Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo năm 2025, Luật Đầu tư công sửa đổi và các đạo luật khác có liên quan.
Về các quy định liên quan đến Quỹ công nghiệp quốc phòng và Quỹ đầu tư phát triển công nghiệp an ninh, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga cho rằng, Kết luận số 158-KL/TW của Bộ Chính trị đã cho phép hình thành Quỹ đầu tư phát triển công nghiệp an ninh, bên cạnh Quỹ công nghiệp quốc phòng đã được quy định trong luật hiện hành.
Dự thảo Luật lần này đã điều chỉnh theo hướng phân tách rõ hai Quỹ, giao Bộ Quốc phòng quản lý Quỹ công nghiệp quốc phòng và Bộ Công an quản lý Quỹ đầu tư, phát triển công nghiệp an ninh.
Theo đại biểu, hướng phân tách này là hợp lý và cần được thể chế rõ trong luật. Bởi lẽ, hai ngành có đặc thù nhiệm vụ, cơ chế quản lý và nguồn lực khác nhau; việc gộp chung một quỹ đã gây nhiều lúng túng trong triển khai.
Tuy nhiên, đại biểu đề nghị chỉnh lý tên gọi, chức năng và cơ chế vận hành của từng Quỹ theo hướng sau: Quỹ công nghiệp quốc phòng là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, được thành lập ở Trung ương, do Chính phủ và Bộ Quốc phòng quản lý để đầu tư, hỗ trợ các nhiệm vụ cấp bách, có tính mới, rủi ro cao, chấp nhận đầu tư mạo hiểm, nghiên cứu thiết kế, chế tạo vũ khí, trang bị kỹ thuật có ý nghĩa chiến lược.
Chính phủ chỉ quy định chi tiết việc thành lập, quản lý, sử dụng hai Quỹ, không thực hiện phân bổ trực tiếp, vì việc này thuộc thẩm quyền của từng Bộ chủ quản.
Đây chính là nội dung cần được ghi nhận rõ tại Điều 22 của dự thảo, để thể chế hóa đầy đủ tinh thần của Nghị quyết 57-NQ/TW về khuyến khích đổi mới sáng tạo, chấp nhận rủi ro và đầu tư mạo hiểm trong các lĩnh vực công nghiệp nền tảng.
Cần thiết hình thành tổ hợp công nghiệp quốc phòng
Cũng theo đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, dự thảo Luật đã dành một chương quan trọng quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng - đây là mô hình cần thiết để phát huy tối đa năng lực quốc gia, kết nối các doanh nghiệp, viện nghiên cứu, cơ sở sản xuất trong và ngoài quân đội.
Song, đại biểu đề nghị bổ sung, chỉnh lý một số nội dung. Cụ thể, về chức năng, nhiệm vụ của tổ hợp công nghiệp quốc phòng (Điều 42) cần nhấn mạnh thêm chức năng “huy động nguồn lực quốc gia”, “làm chủ công nghệ chiến lược, công nghệ lõi” và “chuyển giao công nghệ cho công nghiệp dân sinh”. Điều này giúp tạo cầu nối giữa quốc phòng - an ninh với phát triển kinh tế, đúng tinh thần lưỡng dụng mà Đảng đã xác định.
Về hạt nhân của tổ hợp (Điều 43), cần quy định rõ đơn vị được nhà nước giao chủ trì đề án, chương trình nghiên cứu, thiết kế, chế tạo vũ khí, trang bị kỹ thuật theo chuyên ngành sản phẩm, có quyền tự chủ điều phối trong nghiên cứu, sản xuất, liên doanh, liên kết - tạo sự năng động và linh hoạt hơn trong cơ chế thực thi.
Bên cạnh đó, đề nghị bổ sung nội dung khuyến khích xây dựng chương trình khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo cấp quốc gia phục vụ công nghiệp quốc phòng; đồng thời ưu tiên nguồn lực, ưu đãi thuế, tín dụng, phát triển hạ tầng và nhân lực chất lượng cao cho các tổ hợp công nghiệp quốc phòng.
Ngoài ra, một số quy định kỹ thuật cần đồng bộ hóa với các luật liên quan. Ví dụ, tại Điều 23, cần bổ sung quy định cho phép các chương trình, dự án nghiên cứu, sản xuất vũ khí trang bị kỹ thuật có ý nghĩa chiến lược được áp dụng thủ tục đầu tư công khẩn cấp hoặc xây dựng công trình cấp bách.
Tại Điều 68, cần cho phép cơ quan chủ trì được giao khoán chi đến sản phẩm cuối cùng khi có cam kết đạt chỉ tiêu kỹ thuật sơ bộ, phù hợp với Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo 2025.
Hay, tại Điều 69, nên bổ sung quy định về miễn trừ trách nhiệm dân sự, hành chính, hình sự đối với tổ chức, cá nhân thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu, thử nghiệm có kiểm soát khi tuân thủ đúng quy định; tại Điều 84, đề nghị bỏ khoản 4 vì nội dung này đã được sửa đổi, kế thừa tại Luật Đầu tư công năm 2024.
"Việc sửa đổi, bổ sung Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp lần này không chỉ nhằm hoàn thiện khung pháp lý, mà quan trọng hơn, là tạo nền tảng thể chế cho phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh hiện đại, tự chủ, tích hợp công nghệ cao, có sức lan tỏa tới toàn bộ nền kinh tế" - nữ đại biểu Quốc hội đoàn Hải Phòng nhấn mạnh.
Tại dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp đã tách Quỹ công nghiệp quốc phòng, an ninh thành 2 quỹ độc lập gồm: Quỹ đầu tư phát triển công nghiệp an ninh và Quỹ công nghiệp quốc phòng. Đồng thời, giao Bộ Công an quản lý Quỹ đầu tư phát triển công nghiệp an ninh, phân cấp quản lý Quỹ công nghiệp quốc phòng từ Chính phủ cho Bộ Quốc phòng.
