Tạo cú huých tăng trưởng toàn cầu từ RCEP

Giai đoạn 8 năm chứng kiến ​​việc sử dụng ngày càng nhiều các biện pháp thương mại đơn phương làm rạn nứt quan hệ thương mại. RCEP được coi là “liều thuốc giải độc” cho sự rạn nứt đó vì hiệp định hỗ trợ sự phát triển của chính sách, quy định và quy trình thương mại chung. Hiệp định này được ký kết hoàn toàn phù hợp với thời đại hiện nay vì nó đứng vững trước những hành động đơn phương gây chia rẽ đã làm gián đoạn và làm xấu các mối quan hệ thương mại. RCEP không được thiết kế để đối phó với môi trường này nhưng lại là giải pháp hoàn hảo vào đúng thời điểm.

RCEP là một cam kết đối với ý tưởng về các hiệp định thương mại đa bên giúp làm suôn sẻ các mối quan hệ thương mại. Nhưng thỏa thuận đặt ra câu hỏi: Các quy trình chung này sẽ được phát triển như thế nào? Đây là một câu trả lời phức tạp hơn dường như chờ đợi RCEP được phê chuẩn chính thức trong năm 2021.

Tuy nhiên, cơ sở cho câu trả lời tiềm năng đã được đặt ra khi Trung Quốc nổi lên từ COVID với cơ cấu kinh tế được điều chỉnh. Trung Quốc có kỷ lục về khả năng điều chỉnh nhanh chóng đối với các sự kiện khủng hoảng toàn cầu quan trọng. Trung Quốc nhanh chóng tái cơ cấu và chuyển hướng nền kinh tế để đối phó với cuộc khủng hoảng tài chính Toàn cầu. Những động thái nhanh chóng này về cơ bản đã cứu thế giới khỏi tình trạng nghiêm trọng hơn. Phản ứng của Trung Quốc đối với COVID là một sự điều chỉnh và định hướng lại tương tự. Trong một ví dụ khác, các mục tiêu chính sách RCEP rất tương thích với những điều chỉnh gần đây của Trung Quốc.

Có ba lĩnh vực quan trọng xác định lại mối quan hệ của Trung Quốc với thế giới và thiết lập một môi trường hậu COVID trong đó thương mại khu vực sẽ diễn ra. Đầu tiên trong những lĩnh vực này là khái niệm về nền kinh tế lưu thông kép. Thứ hai là sự ra đời của đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số và cách thức điều này phá vỡ sự độc quyền ảo trong thanh toán thương mại bằng cách sử dụng các giải pháp chuỗi khối tiên tiến. Thứ ba, là cách mà hai sự phát triển này nâng cao các Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường. Các lĩnh vực chính sách này tương thích với RCEP và hoạt động của Trung Quốc trong các lĩnh vực này có thể giúp định hình việc thực thi thỏa thuận.

Nền kinh tế lưu thông kép dựa trên nền kinh tế kỹ thuật số. Khái niệm này có hai thành phần mạnh như nhau: “lưu thông nội bộ” dùng để chỉ các hoạt động kinh tế trong nước và “lưu thông bên ngoài”, liên quan đến các liên kết kinh tế với thế giới bên ngoài. Các liên kết này phù hợp với các mục tiêu RCEP. Trung Quốc muốn giảm bớt vai trò của thương mại quốc tế trong nền kinh tế và củng cố nền kinh tế trong nước. Trung Quốc đặc biệt dễ bị tổn thương trong thương mại của mình với các điểm tắc nghẽn vật lý ở eo biển Malacca và Biển Đông. Hai giải pháp đã được tạo ra để thoát khỏi điểm nghẹt thở này. Đầu tiên là Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường. Giải pháp thứ hai là độc lập hơn cho đồng Nhân dân tệ và thị trường vốn Trung Quốc. Nhân dân tệ kỹ thuật số phá vỡ rào cản. Giải pháp thứ hai và thứ ba có liên quan chặt chẽ với nhau.

Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường là một chính sách hợp tác thương mại. Tên ban đầu là Con đường tơ lụa mới, có từ thời nhà Đường với hoạt động thương mại vật chất nhưng khái niệm này dựa vào con đường mà Trung Quốc luôn ưu tiên để quản lý các mối quan hệ thương mại và an ninh của mình. RCEP là một cơ chế bổ sung tiếp tục truyền thống này. Hệ thống thương mại Trung Quốc được xây dựng dựa trên thương mại lẫn nhau và quyền, nhưng không phải nghĩa vụ, thương mại. Trung Quốc thường sử dụng thương mại hơn là vũ lực, như một phương pháp đảm bảo an ninh biên giới.

Đây là nền tảng của Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường với mục tiêu là đảm bảo biên giới thông qua việc tăng cường các mối quan hệ thương mại hòa bình với các quốc gia xung quanh. Cơ bản cho các mối quan hệ này là một tập hợp các giao thức và thủ tục chung cho các giao dịch xuyên biên giới để thương mại được suôn sẻ. RCEP cung cấp một cơ chế khác để Trung Quốc theo đuổi triết lý này phù hợp với các khía cạnh cơ sở hạ tầng mềm của BRI.

Những khía cạnh này bao gồm Cơ sở hạ tầng thương mại với môi trường pháp lý, cơ sở hạ tầng mềm của các giao thức thanh toán và chứng nhận chuỗi khối; và cơ sở hạ tầng vốn với đầu tư và giải quyết thương mại. Điều này có nghĩa là khi xây dựng một tuyến đường sắt tốc độ cao ở Malaysia, cũng áp dụng phần mềm để chạy tàu, xử lý việc bán vé, quản lý việc vận chuyển hàng hóa qua biên giới và duy trì các tuyến đường. Tất cả những điều này phụ thuộc vào các dịch vụ blockchain và công nghệ cao tiên tiến 5G.

Việc phát triển tính độc lập về vốn là cần thiết nếu BRI đạt được các mục tiêu thương mại thông suốt. Một phần của điều đó đến từ việc tạo ra một hệ thống thanh toán thương mại tiền tệ có chủ quyền mà không phụ thuộc vào bên thứ ba, do đó việc thanh toán thương mại không thể bị lệnh trừng phạt đơn phương. Nhân dân tệ kỹ thuật số là tiền thân của một hệ thống thanh toán thương mại xuyên biên giới nâng cao được xây dựng trên nền tảng blockchain. RCEP cũng là một hiệp định nhằm thiết lập các thủ tục giải quyết và thương mại xuyên biên giới đã được thống nhất. Các cơ chế và mục đích của RCEP được đề xuất lần đầu cách đây 8 năm hiện phù hợp với quan điểm mới về mối quan hệ kinh tế với thế giới.