Sản xuất xanh - 'hộ chiếu' giúp doanh nghiệp tiến ra biển lớn

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và các vấn đề môi trường ngày càng trở nên cấp bách, xu hướng "xanh hóa" đang trở thành một trong những yếu tố quan trọng trong chiến lược phát triển của doanh nghiệp. Không chỉ đơn thuần là trách nhiệm xã hội, xanh hóa còn là cách để doanh nghiệp gia tăng giá trị, thu hút khách hàng và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.

Trao đổi với Báo Công Thương, ông Nguyễn Đình Thành - chuyên gia truyền thông, chiến lược thương hiệu cho rằng, "xanh hóa" không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc đối với doanh nghiệp.

Ông Nguyễn Đình Thành - Chuyên gia truyền thông, chiến lược thương hiệu

"Người tiêu dùng hiện đại, đặc biệt là thế hệ trẻ, quan tâm nhiều hơn đến tính bền vững và trách nhiệm của doanh nghiệp với môi trường. Những thương hiệu đi đầu trong việc 'xanh hóa' sẽ có lợi thế rất lớn trên thị trường", ông Thành khẳng định.

Ông Thành dẫn chứng, thực tế một khảo sát của Nielsen cũng cho thấy, 73% người tiêu dùng trên toàn cầu sẵn sàng trả giá cao hơn cho các sản phẩm có cam kết bảo vệ môi trường. Điều này chứng tỏ rằng việc sản xuất xanh, xây dựng thương hiệu theo hướng bền vững không chỉ là chiến lược trách nhiệm mà còn là một lợi thế kinh doanh dài hạn.

Vị chuyên gia phân tích thêm, nếu như trước đây, các đối tác nhập khẩu chủ yếu quan tâm đến chất lượng, mẫu mã, tiêu chuẩn sản xuất thì hiện nay họ còn đặt ra những yêu cầu cao hơn về tính bền vững của sản phẩm.

Điều này không chỉ phản ánh sự thay đổi trong chính sách của các nước nhập khẩu mà còn xuất phát từ nhu cầu thực tế của người tiêu dùng toàn cầu, những người ngày càng ưu tiên các sản phẩm thân thiện với môi trường.

"Các nhà nhập khẩu hiện nay đặc biệt chú trọng đến việc sử dụng chất liệu xanh, nguồn năng lượng tái tạo và quy trình sản xuất thân thiện với môi trường. Họ mong muốn các doanh nghiệp không chỉ đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng mà còn cần có giải pháp để giảm thiểu tác động tiêu cực đến hệ sinh thái", ông Thành nói và nhấn mạnh, việc đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe từ thị trường sẽ giúp doanh nghiệp mở rộng xuất khẩu, nâng cao khả năng cạnh tranh và tạo dựng vị thế vững chắc trên thị trường.

Doanh nghiệp chuyển mình

Xu hướng sản xuất xanh và phát triển bền vững đang trở thành chiến lược quan trọng của nhiều doanh nghiệp, ông Trần Quốc Huy - Giám đốc Marketing Công ty CP Giống bò sữa Mộc Châu cho biết, doanh nghiệp đang đẩy mạnh triển khai mô hình sản xuất xanh, hướng đến phát triển bền vững và bảo vệ môi trường.

Theo ông Huy, Mộc Châu Milk đã triển khai nhiều giải pháp như tối ưu hóa quy trình sản xuất, giảm phát thải CO2, tiết kiệm năng lượng và hạn chế rác thải nhựa. Công ty chuyển đổi từ xe nâng dầu sang xe nâng điện, áp dụng nhựa tái chế trong bao bì, góp phần giảm ô nhiễm. Đồng thời, việc đầu tư 1.600 tỷ đồng vào nhà máy chế biến sữa công nghệ cao giúp nâng cao tiêu chuẩn sản xuất, đảm bảo chất lượng và tính bền vững.

Trong lĩnh vực chăn nuôi, Mộc Châu Milk phát triển đàn bò sữa theo mô hình công nghệ cao, tận dụng phụ phẩm để sản xuất năng lượng Biomass, giảm đáng kể phát thải CO2.

"Chuyển đổi sang sản xuất xanh không chỉ giúp tối ưu hóa chi phí, nâng cao năng suất mà còn bảo vệ hệ sinh thái, hướng tới một nền nông nghiệp tuần hoàn bền vững. Đây là chiến lược quan trọng để doanh nghiệp sữa phát triển bền vững trong thời đại mới", ông Huy nhấn mạnh.

Dây chuyền sản xuất sữa đậu nành Vinasoy của Công ty Cổ phần Đường Quảng Ngãi - Ảnh: Thành An

Cùng chung định hướng này, ông Huỳnh Thanh Hiệp - Trưởng Phòng KCS, Công ty CP Đường Quảng Ngãi cho biết, công ty đã và đang triển khai nhiều giải pháp nhằm tối ưu hóa sản xuất, tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường.

Một trong những trọng tâm là xử lý tuần hoàn nước, tái sử dụng lượng nước thải sau các chu trình sản xuất và giảm thiểu phát thải carbon trong quá trình chế biến sản phẩm. Đặc biệt, tận dụng bã mía để sản xuất điện sạch, không chỉ đáp ứng nhu cầu nội bộ mà còn phát lên lưới điện quốc gia, góp phần vào nguồn năng lượng tái tạo. Những nỗ lực này giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí sản xuất, đồng thời thể hiện trách nhiệm với cộng đồng và hệ sinh thái.

Cũng theo ông Hiệp, các đơn vị trực thuộc Đường Quảng Ngãi đã áp dụng nhiều hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến, đặc biệt là phương pháp hạch toán chi phí dòng vật liệu (MFCA). Phương pháp này giúp công ty tối ưu hóa sản xuất bằng cách giảm lãng phí trong lao động, năng lượng, nguyên vật liệu và chi phí phát thải. Nhờ đó, không chỉ đảm bảo chất lượng sản phẩm ổn định, nâng cao năng suất mà còn gia tăng hiệu quả sản xuất - kinh doanh, giảm thiểu tác động môi trường.

"Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, những bước đi này là nền tảng quan trọng giúp Đường Quảng Ngãi phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường", ông Hiệp khẳng định.

Tận dụng thách thức để bứt phá

Chuyển đổi sang sản xuất xanh là xu hướng tất yếu, tuy nhiên chuyên gia Nguyễn Đình Thành cho rằng không thể thực hiện một cách vội vàng. Thách thức lớn nhất đối với doanh nghiệp là chi phí đầu tư ban đầu, bao gồm nâng cấp công nghệ, đổi mới dây chuyền sản xuất và nghiên cứu vật liệu thân thiện môi trường.

Bên cạnh đó, việc đào tạo nhân sự có chuyên môn về sản xuất xanh cũng rất quan trọng. Khi các tiêu chuẩn môi trường ngày càng khắt khe, doanh nghiệp cần có đội ngũ đủ năng lực để vận hành và tối ưu hóa quy trình sản xuất theo hướng bền vững.

Ngoài ra, ông Thành nhấn mạnh tầm quan trọng của chuỗi cung ứng nguyên liệu xanh. Doanh nghiệp cần đảm bảo nguồn cung ổn định, tránh phụ thuộc vào nguyên liệu có giá thành cao, ảnh hưởng đến tính cạnh tranh.

Dệt may là một trong những ngành công nghiệp lớn nhất và có tác động môi trường mạnh mẽ nhất trên toàn cầu, chỉ sau các ngành thực phẩm, xây dựng và vận tải - Ảnh minh họa

Dưới góc nhìn kinh tế vĩ mô, chuyên gia kinh tế PGS.TS. Trần Đình Thiên cho rằng, dù đối diện với nhiều thách thức, các doanh nghiệp vẫn có cơ hội lớn để phát triển. Ông nhấn mạnh, nếu nhìn nhận đúng cách, đây là thời điểm để các doanh nghiệp không chỉ vượt qua khó khăn mà còn tận dụng lợi thế để bứt phá.

"Đây là cơ hội để kết nối chặt chẽ hơn với khu vực tài chính, thúc đẩy tăng trưởng xanh và tạo ra những mô hình kinh doanh bền vững. Khi thế giới ngày càng hướng tới các tiêu chuẩn khắt khe hơn về môi trường và trách nhiệm xã hội, doanh nghiệp nào sớm thích ứng sẽ có lợi thế cạnh tranh rõ rệt", chuyên gia Trần Đình Thiên chia sẻ.

PGS.TS. Trần Đình Thiên cũng cho rằng, cách tiếp cận cần mang tính hài hòa, vừa đảm bảo tăng trưởng kinh tế, vừa hướng đến phát triển bền vững. Điều quan trọng là doanh nghiệp phải có chiến lược phù hợp, chủ động đổi mới để tận dụng tối đa cơ hội trong bối cảnh thị trường liên tục thay đổi.