Quy định rõ việc thu thuế với tổ chức nước ngoài có thu nhập từ thương mại điện tử

Sẽ quy định đầy đủ về mức thuế suất theo tỷ lệ % trên doanh thu

Chiều 10/3/2025, tiếp tục phiên họp thứ 43, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi).

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, về người nộp thuế, dự thảo Luật được chỉnh lý để quy định cụ thể về việc thu thuế đối với các tổ chức nước ngoài có thu nhập phát sinh từ các hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số, bảo đảm đầy đủ quyền thu thuế của Việt Nam theo thông lệ quốc tế.

Về thu nhập được miễn thuế, dự thảo Luật được chỉnh lý để quy định rõ việc miễn thuế đối với “thu nhập của doanh nghiệp từ sản phẩm cây trồng, rừng trồng, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng” sẽ không áp dụng cho lĩnh vực thương mại để bảo đảm phạm vi áp dụng giới hạn trong lĩnh vực sản xuất ban đầu và chế biến.

Về kỳ tính thuế, dự thảo Luật được chỉnh lý quy định chỉ trong trường hợp doanh nghiệp lựa chọn năm tài chính khác với năm dương lịch thì mới cần phải thông báo cho cơ quan thuế để giảm bớt thủ tục hành chính cho doanh nghiệp.

Về các khoản chi được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính và Cơ quan soạn thảo cơ bản thống nhất cách tiếp cận để có phương án thể hiện trong dự thảo Luật đối với các khoản chi phí được trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp nhằm bảo đảm cơ sở pháp lý, tính chặt chẽ rõ ràng, đối với các khoản chi không liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

Về phương pháp tính thuế đối với các khoản thu nhập phát sinh của các tổ chức nước ngoài không có hiện diện tại Việt Nam, trong đó có những khoản là từ kinh doanh vốn đầu tư gián tiếp tại Việt Nam, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính và cơ quan soạn thảo đã thống nhất về cách tiếp cận để dự thảo Luật và các văn bản dưới Luật sẽ quy định đầy đủ về các mức thuế suất theo tỷ lệ % trên doanh thu cũng như cách xác định nghĩa vụ thuế.

Cụ thể, bao gồm cách thức và thời điểm xác định doanh thu tính thu nhập chịu thuế phát sinh tại Việt Nam; những đối tượng phải thực hiện các nghĩa vụ kê khai và nộp thuế…). Từ đó, tạo cơ sở pháp lý rõ ràng để cơ quan thuế có thể thực hiện quyền thu thuế và các đối tượng liên quan là người nộp thuế bảo đảm tuân thủ.

Thống nhất phạm vi ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp

Về hệ thống các ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp, Thường trực Uỷ ban Kinh tế và Tài chính thống nhất về phạm vi ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp quy định trong dự thảo Luật (về ngành nghề/lĩnh vực địa bàn và mức độ ưu đãi) đã được Cơ quan soạn thảo rà soát, tổng hợp và hệ thống hoá.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi)

Để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, dự thảo Luật quy định “trường hợp các luật khác có quy định về ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp khác với quy định của Luật này thì thực hiện theo quy định của Luật này”.

Theo đó, các ưu đãi thuế cần được và chỉ nên được quy định trong các văn bản pháp luật về thuế, đồng thời cần chấm dứt việc lồng ghép chính sách ưu đãi thuế trong các luật chuyên ngành để bảo đảm tính tổng thể, nhất quán của hệ thống ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp.

Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính và Cơ quan soạn thảo sẽ tiếp tục rà soát các ưu đãi được quy định tại các luật chuyên ngành mới được Quốc hội thông qua tại các kỳ họp gần đây, Kỳ họp thứ 9 sắp tới và Luật Thủ đô để tổng hợp và chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Luật một cách phù hợp.

Về thuế tối thiểu toàn cầu, để giải quyết những nội dung chưa được quy định trong Nghị quyết số 107/2023/QH15, dự thảo Luật tiếp thu, bổ sung quy định trong trường hợp OECD có các quy định thuận lợi hơn về quyền đánh thuế cho các nước nguồn (trong đó có Việt Nam) liên quan đến các nội dung về thuế tối thiểu toàn cầu và quyền thu thuế đối với các hoạt động kinh doanh xuyên quốc gia trên nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số thì giao Chính phủ quy định chi tiết, tạo cơ sở cho việc thực hiện một cách phù hợp.

Về nội dung sửa đổi cho phép các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản được bù trừ lãi từ hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản (bao gồm cả chuyển nhượng dự án) với lỗ từ các hoạt động kinh doanh khác, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính lo ngại rằng quy định này sẽ tạo cơ chế cho các doanh nghiệp tận dụng làm giảm nghĩa vụ thuế từ hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản, chuyển nhượng dự án đầu tư thông qua việc bù trừ với lỗ của các hoạt động kinh doanh khác, trong đó không loại trừ trường hợp các hoạt động kinh doanh khác chỉ được đăng ký và hoạt động mang tính ngắn hạn, hạch toán lỗ có chủ đích.

Điều này sẽ tác động trực tiếp đến số thuế thu nhập doanh nghiệp thực nộp vào ngân sách nhà nước của các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản trong thời gian tới. Các yếu tố rủi ro này chưa được Cơ quan soạn thảo tính đến khi đánh giá tác động.

Đối tượng thụ hưởng của chính sách này là các doanh nghiệp vừa kinh doanh bất động sản đồng thời có các hoạt động kinh doanh đa ngành khác. Thường trực Uỷ ban Kinh tế và Tài chính đề nghị cân nhắc thận trọng vấn đề này và nên giữ như quy định hiện hành để phòng tránh việc lợi dụng chính sách.