Phát triển ngành công nghiệp đường sắt do người Việt Nam làm chủ

Sáng ngày 19/12, tại tỉnh Quảng Ngãi, UBND tỉnh và Tập đoàn Hòa Phát phối hợp tổ chức Lễ khởi công Dự án Nhà máy Sản xuất Ray và Thép đặc biệt Hòa Phát Dung Quất.

Đây là 1 trong 234 dự án, công trình trọng điểm đồng loạt khởi công, khánh thành chào mừng Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV.

Buổi lễ có sự tham dự của ông Trần Văn Sơn, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ; bà Bùi Thị Quỳnh Vân, Phó Trưởng ban Ban Tổ chức Trung ương; cùng các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Quảng Ngãi, tỉnh Kon Tum (cũ), đại diện các sở, ngành.

Dự án đột phá về công nghệ, đảm bảo tiến độ và chất lượng

Dự án Nhà máy sản xuất ray và thép đặc biệt Hòa Phát Dung Quất có công suất thiết kế 700.000 tấn/năm, tổng vốn đầu tư hơn 10.000 tỷ đồng, được triển khai trên diện tích gần 15 ha tại Khu công nghiệp phía Đông Khu Kinh tế Dung Quất.

Nhà máy được đầu tư dây chuyền công nghệ hiện đại bậc nhất thế giới hiện nay từ Tập đoàn SMS Group (Đức) và Primetals (Anh). Đây là dây chuyền hiện đại hàng đầu châu Âu, sử dụng hệ thống giá cán bốn trục siêu linh hoạt có độ chính xác cao, giúp đảm bảo chất lượng đồng nhất theo tiêu chuẩn đường sắt cao tốc quốc tế.

Sản phẩm thép công nghệ cao của nhà máy bao gồm: ray đường sắt tốc độ cao, các loại thép ray đường sắt đô thị, ray cầu trục. Ngoài ra, nhà máy còn sản xuất các dòng thép hình U, I, H, V và nhiều loại thép đặc biệt khác.

Sản phẩm ray đường sắt cao tốc đầu tiên dự kiến ra mắt vào năm 2027, giúp Hòa Phát trở thành doanh nghiệp đầu tiên và duy nhất ở Đông Nam Á sản xuất được loại thép này.

Với lợi thế luyện thép từ quặng sắt ít tạp chất, ray thép Hòa Phát sản xuất đạt chiều dài lên đến 100m, độ thẳng, độ phẳng cao, độ cứng ray vượt trội. Hòa Phát kiểm soát hình học thanh ray chuẩn xác bằng thiết bị laser, siêu âm khuyết tật bên trong đảm bảo chất lượng ray thép hoàn hảo trước khi đưa ra thị trường.

Sản phẩm tuân thủ những tiêu chuẩn khắt khe nhất thế giới, bao gồm EN 3674 (Châu Âu), JIS E1120 (Nhật Bản) và TB/T2344 (Trung Quốc), đáp ứng yêu cầu kỹ thuật nghiêm ngặt trong ngành giao thông và công nghiệp nặng.

Phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Hoàng Giang, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi đánh giá, dự án của Hòa Phát phù hợp với định hướng phát triển công nghiệp của tỉnh và của cả nước, góp phần đáp ứng nhu cầu phát triển hạ tầng giao thông, giảm chi phí nhập khẩu.

“Hơn 9 năm triển khai tại Quảng Ngãi, Hòa Phát đã được cấp chủ trương đầu tư 7 dự án tại Dung Quất với tổng vốn hơn 185.000 tỷ đồng. Các dự án đã đóng góp lớn vào ngân sách tỉnh, giải quyết nhu cầu việc làm và thực hiện tốt an sinh xã hội”, ông Giang cho biết.

Theo Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi, tỉnh định hướng ưu tiên thu hút các dự án về công nghiệp, nhất là công nghiệp nặng, công nghiệp biển, năng lượng gắn với cảng biển nước sâu Dung Quất và các ngành thương mại, dịch vụ.

Để dự án hoàn thành đúng tiến độ, chất lượng, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi đề nghị Ban Quản lý Khu kinh tế Dung Quất và các Khu công nghiệp Quảng Ngãi thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước đối với các doanh nghiệp trong Khu kinh tế; tiếp tục hướng dẫn Tập đoàn Hòa Phát hoàn thiện các thủ tục liên quan và hỗ trợ để dự án được triển khai đầu tư thuận lợi.

Bên cạnh đó, các sở, ngành, địa phương liên quan, đặc biệt là UBND xã Vạn Tường: Tăng cường trách nhiệm và quan tâm hỗ trợ Tập đoàn Hòa Phát thực hiện các công tác liên quan đến dự án như: bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư, cấp điện, cấp nước…. tích cực hỗ trợ doanh nghiệp trong việc quản lý lao động, phát triển các dịch vụ.

Lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi để nghị Công ty Cổ phần Ray và Thép đặc biệt Hòa Phát Dung Quất chấp hành tốt các quy định của pháp luật về đầu tư dự án; quan tâm nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, chính sách an sinh xã hội cho người lao động; đóng góp vào ngân sách nhà nước, thúc đẩy phát triển công nghiệp, dịch vụ của tỉnh và ngành thép Việt Nam.

Góp sức cho ngành công nghiệp đường sắt do người Việt Nam làm chủ

Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hòa Phát Trần Đình Long cho biết, Tập đoàn tập trung đẩy mạnh sản xuất các dòng thép chất lượng cao, thép đặc biệt, trong đó có thép ray đường sắt tốc độ cao để góp phần làm chủ công nghệ và phát triển ngành công nghiệp đường sắt của Việt Nam trong tương lai gần.

Ngày 12/12 Chính phủ ban hành Nghị định 319/NĐ-CP về cơ chế đặc thù, đặc biệt về khoa học, công nghệ đối với công trình trọng điểm quốc gia trong lĩnh vực đường sắt.

Đây là Nghị định rất kịp thời nhằm phát triển ngành công nghiệp đường sắt theo hướng tự chủ công nghệ, tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong nước tham gia các dự án trọng điểm. Trong đó, Hòa Phát tích cực tham gia cung ứng các sản phẩm thép ray, thép chất lượng cao cho dự án.

Phát biểu tại buổi lễ, ông Mai Văn Hà, Giám đốc Công ty Cổ phần Ray và Thép đặc biệt Hòa Phát Dung Quất cho biết: “Nghị định 319 tạo ra thời cơ ngàn năm có một để xây dựng ngành công nghiệp đường sắt do người Việt Nam làm chủ, tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong nước tham gia các dự án lớn của đất nước. Tập đoàn Hòa Phát cam kết thực hiện dự án đúng tiến độ, phục vụ các dự án đưởng sắt trọng điểm đang triển khai”.

“Hòa Phát đã sẵn sàng về dây chuyền công nghệ và đội ngũ nhân lực để làm chủ công nghệ ngay khi nhà máy vận hành. Hòa Phát cam kết cung cấp sản phẩm đảm bảo chất lượng và giá cả cạnh tranh”, ông Hà nói thêm.

Tháng 5/2025, Tập đoàn Hòa Phát đã ký kết hợp đồng với đối tác SMS Group (Đức) về việc cung cấp công nghệ và dây chuyền sản xuất thép ray, thép hình. SMS Group thiết kế, cung cấp, lắp đặt dây chuyền sản xuất thép ray và thép đặc biệt cho Hòa Phát.

Dây chuyền gồm các thiết bị chính như: lò nung phôi, giá cán thô, giá cán đảo chiều đa năng; hệ thống quét laser phát hiện lỗi bề mặt và biên dạng sản phẩm tự động; hệ thống kiểm soát chất lượng thép dạng không phá hủy (NDT); hệ thống tôi đầu ray và khoan lỗ ray đồng bộ. Toàn bộ thiết bị chính được sản xuất tại Đức với hệ thống kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt và đồng bộ, đảm bảo đạt yêu cầu để sản xuất ray phục vụ cho các loại đường sắt tốc độ cao ở Việt Nam và trên thế giới.

Song song với đầu tư công nghệ, chủ đầu tư đã chuẩn bị nguồn nhân lực tiếp nhận chuyển giao công nghệ, vận hành. Các nhân sự đã và đang được cử sang châu Âu và nhiều nước có ngành đường sắt cao tốc phát triển để đào tạo chuyên sâu, làm việc trực tiếp với các chuyên gia của SMS Group nhằm làm chủ hoàn toàn công nghệ ngay khi nhà máy đi vào hoạt động.

Hiện tại, dự án đã hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng và các thủ tục pháp lý. Ngay sau lễ khởi công, các nhà thầu đồng loạt thi công các hạng mục liên quan. Từ giữa năm 2026 sẽ bắt đầu lắp đặt máy móc, dây chuyền công nghệ, phấn đấu cho ra những sản phẩm thép ray đầu tiên ra lò vào năm 2027, sớm hơn 01 năm so với dự kiến trong chủ trương đầu tư được phê duyệt. 

Một số hình ảnh tại Lễ khởi công Dự án Nhà máy sản xuất ray và thép đặc biệt Hòa Phát Dung Quất: 

Dự án Nhà máy sản xuất ray và thép đặc biệt Hòa Phát Dung Quất có công suất thiết kế 700.000 tấn/năm, tổng vốn đầu tư hơn 10.000 tỷ đồng, được triển khai trên diện tích gần 15 ha tại Khu công nghiệp phía Đông Khu Kinh tế Dung Quất (tỉnh Quảng Ngãi).

Dự án đã hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng và các thủ tục pháp lý. Ngay sau lễ khởi công, các nhà thầu đồng loạt thi công các hạng mục liên quan. Từ giữa năm 2026 sẽ bắt đầu lắp đặt máy móc, dây chuyền công nghệ, phấn đấu cho ra những sản phẩm thép ray đầu tiên ra lò vào năm 2027, sớm hơn 01 năm so với dự kiến trong chủ trương đầu tư được phê duyệt.