Phải có hệ thống tiêu chuẩn về mật mã tài sản số

Thúc đẩy Luật Công nghiệp công nghệ số

Sáng 27/3, Hiệp hội Blockchain Việt Nam (VBA) đã tổ chức hội thảo Chia sẻ kinh nghiệm quản lý và vận hành các sàn giao dịch tài sản mã hóa tập trung.

Hội thảo có sự tham dự của nhiều cơ quan quản lý nhà nước như Bộ Công an, Ban Cơ yếu Chính phủ, Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp, Bộ Nội vụ, Bộ Khoa học và Công nghệ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Quốc hội, Văn phòng Chính phủ,… cùng hơn 30 định chế tài chính lớn như Techcombank, Nam A Bank, An Binh Bank, MBBank, Agribank, Cathay Bank,… và nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Ông Phan Đức Trung, Chủ tịch VBA phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Thanh Tuấn

Phát biểu tại hội thảo, ông Phan Đức Trung - Chủ tịch VBA - cho biết, ngày 1/3/2025, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 05/CT-TTg về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đột phá thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Trong đó, Thủ tướng giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp cùng Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đề xuất, trình Chính phủ khung pháp lý quản lý, thúc đẩy phát triển tài sản số, tiền kỹ thuật số lành mạnh và hiệu quả ngay trong tháng 3/2025.

“Với vai trò là thành viên tổ soạn thảo Dự thảo nghị quyết về việc triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hoá, Hiệp hội Blockchain Việt Nam tổ chức hội thảo Chia sẻ kinh nghiệm quản lý và vận hành các sàn giao dịch tài sản mã hoá tập trung”, đại diện VBA nhấn mạnh.

Hội thảo được tổ chức nhằm tạo diễn đàn cho các cơ quan quản lý nhà nước, các doanh nghiệp, tổ chức trong và ngoài nước chia sẻ thông tin, thảo luận về các mô hình quản lý và vận hành sàn giao dịch tài sản mã hoá tập trung (CEX) minh bạch, an toàn, hiệu quả, phù hợp với tình hình thực tiễn Việt Nam.

“Việc triển khai thí điểm sàn giao dịch tài sản mã hóa đồng thời thúc đẩy Luật Công nghiệp công nghệ số cho thấy sự quyết tâm của Chính phủ trong việc xây dựng khung pháp lý trong lĩnh vực tài sản số”, ông Phan Đức Trung nhấn mạnh.

Cũng tại hội thảo, Thượng tá Dương Đức Hùng - Phó trưởng phòng Phòng chống khủng bố, Cục An ninh nội địa (Bộ Công an) - đánh giá: Hội thảo là cơ hội để lực lượng công an cập nhật thông tin và tìm kiếm sự đồng thuận với cộng đồng blockchain, cùng xây dựng một hệ sinh thái tài sản mã hóa minh bạch, an toàn và bền vững tại Việt Nam.

Theo Thượng tá Dương Đức Hùng, dù Việt Nam chưa ghi nhận các vụ việc cụ thể về tài trợ khủng bố thông qua tiền mã hóa với quy mô lớn, nhưng nguy cơ này là hoàn toàn hiện hữu và đang gia tăng.

Thượng tá Dương Đức Hùng - Phó Trưởng phòng Phòng chống khủng bố, Cục An ninh nội địa (Bộ Công an) - phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Thanh Tuấn

Đại diện Bộ Công an đề xuất, để quản lý các sàn giao dịch tài sản mã hoá, bên cạnh việc xây dựng khung pháp lý rõ ràng và toàn diện còn cần sự phối hợp liên ngành, ứng dụng công cụ quản lý tiên tiến và xử lý nghiêm các sàn giao dịch không phép.

“Các cơ quan chức năng, đặc biệt là lực lượng công an, cần tăng cường điều tra và xử lý nghiêm các sàn giao dịch không phép, với mức phạt hành chính cao và truy cứu trách nhiệm hình sự nếu phát hiện liên quan đến tài trợ khủng bố hoặc rửa tiền. Đồng thời, công khai danh sách các sàn không phép trên các phương tiện truyền thông để cảnh báo người dân, phối hợp với các nhà cung cấp dịch vụ Internet để chặn truy cập vào những nền tảng này”, Phó Trưởng phòng Phòng chống khủng bố cho hay.

Toàn cảnh hội thảo. Ảnh: Thanh Tuấn

Phải có hệ thống tiêu chuẩn về mật mã cho tài sản số

Trong khi đó, tiến sĩ Hoàng Văn Thức - Giám đốc Học viện Kỹ thuật Mật mã, Ban Cơ yếu Chính phủ - nhấn mạnh việc cần thiết phải có hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về mật mã cho tài sản mã hoá, stablecoin, sàn giao dịch tài sản mã hoá; cần xây dựng bộ tiêu chí an toàn, an ninh thông tin cho dịch vụ giao dịch tài sản mã hoá; quy định về kiểm tra, chứng nhận mức độ bảo mật, an ninh, an toàn đối với các tổ chức cung cấp dịch vụ giao dịch tài sản mã hoá nhằm đảm bảo sự vận hành an toàn, tin cậy và minh bạch của thị trường.

“Ba vấn đề này cần được quy định trong các văn bản pháp lý mà trước mắt là Nghị quyết của Chính phủ về thí điểm sàn giao dịch tài sản mã hoá tập trung”, tiến sĩ Hoàng Văn Thức lưu ý.

Ngoài ra, chia sẻ về dự thảo quy định thí điểm sàn giao dịch tài sản mã hoá tập trung đang rất được quan tâm trong thời điểm này, ông Tô Trần Hoà - Phó Trưởng ban Phát triển thị trường Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước - cho biết, dự thảo được xây dựng dựa trên các nghiên cứu từ các thị trường tài sản mã hoá được đánh giá là tiên tiến trên thế giới như Mỹ, châu Âu, Nhật, UAE, Thái Lan và tuân thủ hệ thống các quy định chung của quốc tế về tài chính, công nghệ.

“Đặc biệt, các sàn giao dịch cần tự đánh giá, lựa chọn các tài sản có giá trị, có tính thanh khoản cao để đảm bảo quyền lợi của các nhà đầu tư”, ông Hoà chỉ ra.

Hội thảo có sự tham dự của nhiều cơ quan quản lý nhà nước như Bộ Công an, Ban Cơ yếu Chính phủ, Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp, Bộ Nội vụ. Ảnh: Thanh Tuấn

Góp ý thêm, bà Nguyễn Thị Minh Thơ - Phó Cục trưởng Cục Phòng chống rửa tiền, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam - cho rằng, việc xây dựng khung pháp lý quản lý các sàn giao dịch đặt ra yêu cầu phức tạp về việc quản trị rủi ro do tính chất ẩn danh, xuyên biên giới, phi tập trung của tài sản mã hoá. Tuy nhiên, thực tế trên thế giới cho thấy, chi phí phòng chống rửa tiền, chống tài trợ khủng bố cũng là một chi phí lớn đối với các đơn vị vận hành các sàn giao dịch.

“Vì vậy, Ngân hàng Nhà nước đã tham mưu, đề xuất quy định các sàn giao dịch phải thực thi nhiều yêu cầu chặt chẽ về phòng chống rửa tiền, chống tài trợ khủng bố trên cơ sở quy định pháp luật và chuẩn mực quốc tế. Cơ quan quản lý nhà nước sẽ tiếp tục đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện tốt các nghĩa vụ này”, bà Thơ nhấn mạnh.

Thông tin thêm tại hội thảo, theo tiến sĩ Wayne Huang - đồng sáng lập, CEO XREX, đơn vị tư vấn dịch vụ theo dõi phòng chống rửa tiền cho Chính phủ Đài Loan (Trung Quốc) và Chính phủ Singapore, Việt Nam đang đứng trước một cơ hội lớn để bứt phá trên thị trường tài chính phi tập trung nhờ mức độ chấp nhận và sự phổ biến của tài sản mã hoá trong cộng đồng Việt Nam.

Tuy nhiên, ông Huang cho rằng, cơ quan chức năng cũng cần cân nhắc sự cân bằng, tránh quy định quá chặt chẽ sẽ khiến các doanh nghiệp khó hoạt động nhưng vẫn đảm bảo tuân thủ nghĩa vụ về phòng chống rửa tiền, chống tài trợ khủng bố và các quy định pháp lý khác.

Ông Huang bày tỏ, khi được luật định rõ ràng, thị trường tài sản số sẽ được tạo điều kiện phát triển mạnh mẽ nhờ sự hỗ trợ an ninh hệ thống tiên tiến, bao gồm sự giám sát của chính phủ, kiểm toán độc lập, chứng nhận chuyên nghiệp và bảo hiểm để giảm thiểu các rủi ro an ninh mạng. Lớp hỗ trợ hệ thống mới này sẽ giúp giảm rủi ro và tăng cường sự tin tưởng của người dân.