Niềm vui trên những cánh đồng

Là huyện miền núi có địa hình chia cắt phức tạp, độ dốc lớn… nên sản xuất nông nghiệp ở Mù Cang Chải gặp rất nhiều khó khăn. Trong khi đó, đời sống đại đa số đồng bào dân tộc ở đây vẫn chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp. Trước thực tế này, triển khai xây dựng nông thôn mới, một trong những mục tiêu được Mù Cang Chải đặt ra, đó là phải tái cơ cấu ngành nông nghiệp để tạo sinh kế, tăng thu nhập cho bà con.

Theo đó, giai đoạn 2016 - 2020, Mù Cang Chải đã quyết liệt thực hiện nhiều đề án phục vụ nông nghiệp, như: Đề án Quản lý cây thảo quả, cây sơn tra gắn với phát triển kinh tế đồi rừng; đề án phát triển chăn nuôi theo hướng hàng hóa; đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp tỉnh Yên Bái theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững; đề án phát triển nuôi trồng thủy sản; đề án “Chương trình mỗi xã một sản phẩm" tỉnh Yên Bái…

Đồng bào dân tộc Mông ở Mù Cang Chải chuẩn bị đất cho vụ mới

Với đặc thù hơn 90% dân số là đồng bào DTTS, trình độ, kỹ năng canh tác còn lạc hậu, nên trong quá trình thực hiện các đề án, Mù Cang Chải rất chú trọng tới việc chuyển giao ứng dụng khoa học - công nghệ trong trồng trọt, chăn nuôi với mong muốn góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm hàng hóa, nâng cao năng suất lao động. Trong đó, riêng giai đoạn 2016 - 2020, toàn huyện đã xây dựng được 35 mô hình về phát triển nông nghiệp (20 mô hình trồng trọt, 15 mô hình chăn nuôi); tổ chức 190 tập huấn kỹ thuật cho 6.400 lượt nông dân; hướng dẫn kỹ thuật canh tác trực tiếp ngoài đồng ruộng cho 52.500 lượt nông dân. Bước đầu, có những mô hình đã cho kết quả cụ thể, có những mô hình còn đang trong quá trình thích ứng, bổ sung…, nhưng “cái được” có thể thấy rõ, đó là: Đồng bào đều đã nhận thấy được những ích lợi mà khoa học - công nghệ mang lại, so với sản xuất truyền thống trước đây.

Bên cạnh đó, với nguồn kinh phí 1,7 tỷ đồng, 5 năm qua, Mù Cang Chải đã triển khai ứng dụng 6 đề tài khoa học, bao gồm: Xác lập quyền đối với nhãn hiệu chứng nhận Mù Cang Chải cho sản phẩm quả sơn tra; xây dựng mô hình trồng rừng phòng hộ bằng loại cây lâm nghiệp bản địa; ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật xây dựng mô hình trồng cây Atiso tại xã La Pán Tẩn; mô hình thâm canh cây su su lấy ngọn tại xã Chế Cu Nha và thị trấn Mù Cang Chải; mô hình nuôi giống thỏ NewZealand tại xã Khao Mang và Hồ Bốn; nghiên cứu, chế tạo hệ thống sấy nông sản quy mô hộ gia đình, sử dụng nhiên liệu sẵn có ở địa phương... Sau khi triển khai vào thực tế, các đề tài này đã góp phần xây dựng được nhãn hiệu, tạo dựng thương hiệu cho nhiều sản phẩm nông sản của Mù Cang Chải, nâng cao tính cạnh tranh trên thị trường.

Với những cố gắng trên, đến năm 2020, tổng diện tích cây lương thực có hạt của Mù Cang Chải đã đạt 11.600 héc-ta, tăng 3.060 héc-ta so với năm 2015. Tổng sản lượng lương thực có hạt đạt trên 45.150 tấn, tăng gần 10.000 tấn so sới năm 2015 - nâng sản lượng lương thực bình quân đạt trên 700 kg/người/năm; tổng đàn gia súc chính năm 2020 đạt trên 75.000 con, tăng 28,8% so với năm 2015, bình quân tăng trưởng 4,6%/năm.

Đáng ghi nhận là hoạt động cơ cấu lại nông nghiệp đã thu hút được các thành phần kinh tế ở Mù Cang Chải tham gia vào lĩnh vực nông nghiệp, đầu tư nuôi trồng, chế biến nông, lâm sản; một số giống cây trồng mới đưa vào thử nghiệm đạt kết quả tốt như: Cây cải dầu, lúa mì, lê Đài Loan, sơn tra ghép, hồng giòn, hoa hồng... Lần đầu tiên, Mù Cang Chải đã hoàn thành việc xây dựng chỉ dẫn địa lý cho một số sản phẩm nông nghiệp và một số chuỗi liên kết giá trị theo hướng sản xuất hàng hóa của địa phương như: Sơn tra, mật ong, gà đen Mù Cang Chải... đưa giá trị sản xuất toàn ngành năm 2020 ước đạt 566 tỷ đồng, tăng 54% so với 2015. Đây cũng là nền tảng cơ bản để các tiêu chí “thu nhập, hộ nghèo” – vốn là gánh nặng của Mù Cang Chải trong xây dựng nông thôn mới – nay đã có hướng để tháo gỡ, tạo nên sức sống mới trong sản xuất nông nghiệp ở huyện miền núi đặc biệt khó khăn.