Ngược dòng thời gian, nhìn lại hành trình tìm sách báo cũ của mình, nhà sưu tầm Tạ Thu Phong chia sẻ: “Không có tờ báo quý nhất, không có tờ báo rẻ nhất. Mỗi tờ báo đều có một vai trò và giá trị nhất định. Như một “thư ký lịch sử”, báo chí thông tin kịp thời, nhờ đó mà mỗi sự kiện đều được thể hiện rất cụ thể và rõ ràng”.
Có thâm niên sưu tập báo cũ, trải qua nhiều vui buồn trong “thú chơi”, để có nhiều tờ báo cổ, quý hiếm là cả một hành trình gian nan của Tạ Thu Phong. Đến nay, anh cũng không thể thống kê hết số báo cũ mà anh sở hữu đang ở con số nào. Nhẩm tính lại những đầu báo của mình, Tạ Thu Phong nhắc đến một số tờ cổ nhất như Gia Định báo xuất bản số đầu năm 1865, tờ Nông cổ mín đàn, tờ Thực nghiệp dân báo hay Khai hóa… những tờ báo kinh tế đầu tiên đặt nền móng cho báo kinh tế tại Việt Nam hiện nay.
Nhà sưu tầm sách, báo cổ tạ Thu Phong |
Đến đây, Tạ Thu Phong lấy ra vài tờ tập san Công Thương được xuất bản trong thời gian 1953 – 1954, tờ báo xuân Thương nghiệp năm 1989 và cả cuốn niên lịch Công Thương năm 1958 đã chuẩn bị sẵn để giới thiệu với chúng tôi. Nhẹ nhàng lật giở tờ báo xuân Thương nghiệp năm 1989 đã ngả màu thời gian nhưng bìa báo nổi bật với hình minh hoạ được vẽ tay sinh động, bên trong có nhiều bài báo chứa thông tin giá trị của ngành Công Thương qua các năm, nhà sưu tầm Tạ Thu Phong chia sẻ đầy tự hào, 3 đầu báo này là 3 “mắt xích” quan trọng nằm trong bộ sưu tập sách báo ngành Công Thương mà anh có được, đã từng có nhiều người hỏi mua với giá cao nhưng anh không bán. Các tờ báo này phản ánh rất nhiều góc độ khác nhau của nền kinh tế đến người dân, từ những thông tin về giá cả, mặt hàng đến sự chuyển dịch của thị trường, mang hơi thở của đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội đất nước ta qua các giai đoạn. Những thông tin như vậy sẽ được lưu giữ vĩnh viễn trên những trang báo, trở thành “nhân chứng” lịch sử tốt nhất qua từng thời kỳ phát triển đất nước.
Đối với Tạ Thu Phong, những tờ báo cũ mà anh thu thập còn chứa đựng cả một vùng trời ký ức xưa. Anh tâm sự: “Tôi mê mẩn họa phẩm trên các số báo xuân. Trên từng trang bìa, từng bức tranh minh họa của các tờ báo Hà Nội hàng ngày (Hà Nội mới), Văn nghệ… ở những năm 30 đều mang nét vẽ của họa sĩ tên tuổi như Tô Ngọc Vân, Bùi Xuân Phái…”.
Thật vậy, dù mộc mạc, bình dị nhưng nội dung các bài báo luôn tràn đầy hơi thở cuộc sống, mang lại nhiều cảm xúc cho người đọc.
Trên hành trình gần 20 năm rong ruổi sưu tầm báo cũ… số tiền Tạ Thu Phong bỏ ra không ít, nhưng anh hài lòng với cuộc sống hiện tại. Đối với nhiều người, mỗi tờ báo chỉ là nguồn thông tin có giá trị trong ngày, được thể hiện bằng con chữ, hình ảnh trên giấy. Với Tạ Thu Phong, “việc sưu tầm báo cũng công phu như chơi đồ cổ và cần nhất là “duyên”.
Không chỉ sưu tầm, Tạ Thu Phong đã bắt tay nghiên cứu, viết sách về lịch sử báo chí nhằm chia sẻ thông tin, mỗi tờ báo đều có một số phận; mỗi tờ báo chính là một phần lịch sử báo chí.
Căn nhà nhỏ bốn bề sách báo của anh ở Hà Nội cũng trở thành địa chỉ quen thuộc của nhiều nhà nghiên cứu, người trẻ yêu sách, báo cổ đến đàm đạo, nghiên cứu về kho tri thức to lớn này.