Nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến “thắp sáng” đồ chơi Trung thu

Bằng đôi bàn tay tài hoa, khéo léo cùng óc sáng tạo nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến đã biến những cây nứa, tờ giấy màu thành đồ chơi Trung thu truyền thống hấp dẫn.
Những nghệ nhân cuối cùng giữa Thủ đô nặng lòng “giữ hồn cốt” đồ chơi trung thu truyền thống Phố Hàng Mã rực rỡ sắc màu đón Trung thu sớm

Yêu trẻ, giữ nghề làm đồ chơi Trung thu truyền thống

Gần 52 tuổi nghề, nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến (làng Hậu Ái, xã Vân Canh, huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội) vẫn miệt mài gắn bó với nghề, giữ hồn và “thắp sáng” cho đồ chơi Trung thu truyền thống.

Nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến “thắp sáng” đồ chơi Trung thu
Nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến “thắp sáng” cho đồ chơi Trung thu

Đến nhà nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến vào những ngày tháng Bảy âm lịch, trong nhà, ngoài sân ngổn ngang những nan tre, nứa còn đang vót dở, những khung đèn ông sao năm cánh, đèn chim công, đèn cá chép, đèn tôm, đèn thỏ, khung tiến sĩ giấy… đang chờ được dán giấy.

Nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến “thắp sáng” đồ chơi Trung thu
Những sản phẩm đồ chơi Trung thu đang chờ hoàn thiện

Tết Trung thu đến gần, tại căn nhà nhỏ của nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến lại tất bật ngày đêm chuẩn bị làm đồ chơi Trung thu truyền thống. Được biết, mọi nguyên liệu để làm đồ chơi Trung thu truyền thống đã được gia đình bà chuẩn bị từ đầu tháng 5 Âm lịch. Nào tre, nào nứa, khung tre từng loại sản phẩm phơi la liệt khắp trong nhà, ngoài sân. Tranh thủ ngày nghỉ cuối tuần, con trai, con dâu, con gái bà Tuyến cũng phụ công việc đơn giản giúp mẹ hoàn thiện những sản phẩm đồ chơi Trung thu truyền thống kịp giao cho khách đúng hạn.

Nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến “thắp sáng” đồ chơi Trung thu
Niềm vui của bà Tuyến mỗi khi hoàn thiện xong một sản phẩm

Rồi vừa làm, bà vừa kể cho chúng tôi: Trước đây, làng Hậu Ái vốn là điểm cung cấp chính đèn ông sao, đèn con cá, ông tiến sĩ giấy và nhiều đồ chơi Trung thu truyền thống khác cho thành phố Hà Nội và các tỉnh lân cận. Không chỉ múa lân, phá cỗ, hát trống quân… mà đèn lồng Hậu Ái cũng là một món ăn tinh thần của người dân xứ Kinh Kỳ mỗi dịp Tết Trung thu đến.

Nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến bồi hồi: Làng Hậu Ái nổi tiếng với nghề làm đồ chơi Trung thu truyền thống là thế. Nhưng trước sự du nhập của đồ chơi ngoại nhập, đồ chơi Trung thu truyền thống cũng có phần điêu đứng những năm 1990-2000. Đồ chơi ngoại nhập mẫu mã đẹp mà giá thành lại rẻ nên các sản phẩm ngoại nhập nhanh chóng chiếm thị phần chính ở Việt Nam. Đồ chơi Trung thu truyền thống dần rơi vào lãng quên. Những chiếc đèn ông sao, đèn kéo quân, ông tiến sĩ giấy... trở nên mờ nhạt và không còn là sự lựa chọn duy nhất nữa. Có thời điểm số lượng đồ chơi Trung thu truyền thống trong làng làm ra chỉ còn 1/5 nhưng cũng rất ít người mua. Rất nhiều người làm đồ chơi Trưng thu truyền thống trong làng đã phải bỏ nghề để đi tìm công việc khác.

Thời diểm này, bà Tuyến định bỏ nghề nhưng với tình yêu trẻ và đam mê tâm huyết với nghề đã giúp bà Tuyến tiếp tục gắn bó và “thắp sáng” cho đồ chơi Trung thu truyền thống. Với nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến công việc làm đồ chơi Trung thu truyền thống đã trở thành niềm vui của bà mỗi dịp Rằm tháng 8 đến.

Gìn giữ những nét đẹp văn hóa dân gian

Bà Tuyến tâm sự: Nhà bà đã có 3 đời làm đồ chơi Trung thu, từ đời các cụ ngày xưa, đến ông bà thân sinh, rồi đến bà Tuyến là đời thứ 3. Bà Tuyến nhớ lại: Năm lên 7- 8 tuổi, cụ thân sinh đã truyền nghề cho tôi, lúc đó nhỏ thì làm việc nhỏ như: Dán giấy màu cho đèn, tay ông đánh gậy, dán thắt lưng, cờ biển cho ông tiến sĩ chứ chưa được làm khung. Sau này cứng tay hơn thì mới được làm khung và từ đó đến nay, tôi chưa bỏ một năm nào là không làm đồ chơi trung thu. Với hơn 50 năm kinh nghiệm của mình, thời gian để bà Tuyến hoàn thiện một chiếc đèn ông sao thường nhanh gấp 2-3 lần người mới vào nghề, vì "trăm hay chẳng bằng tay quen".

Nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến “thắp sáng” đồ chơi Trung thu
Nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến “thắp sáng” đồ chơi Trung thu
Gia đình bà Tuyến đã có 3 đời làm đồ chơi Trung thu

Bà Tuyến chia sẻ: Việc làm đồ chơi Trung thu truyền thống này khéo tay thôi chưa đủ mà cần sự tỉ mỉ, kiên nhẫn và đặt cái tâm của mình vào từng sản phẩm. Trong đó, mỗi sản phẩm từ đèn ông sao đến ông tiến sĩ giấy đều yêu cầu những người nghệ nhân phải có sự tỉ mỉ, chau chuốt và khéo léo. Bởi lẽ, mỗi công đoạn đều được làm hoàn toàn bằng thủ công mà không hề có sự can thiệp của máy móc hay công nghệ. Bên cạnh đó việc chọn các nguyên liệu để làm đồ chơi Trung thu truyền thống cũng phải được chọn lựa kỹ càng. Các nguyên liệu chủ yếu lấy từ thiên nhiên, rất thân thiện với môi trường và không ảnh hưởng tới sức khỏe của các em nhỏ.

Nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến “thắp sáng” đồ chơi Trung thu
Người làm đồ chơi Trung thu cần sự tỉ mỉ, kiên nhẫn

Bằng đôi bàn tay tài hoa, khéo léo cùng óc sáng tạo, hơn 50 năm qua nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến đã biến những cây nứa, tờ giấy màu thành những món đồ chơi Trung thu truyền thống được trẻ em yêu thích. Bà Tuyến giải thích, người làm đồ chơi Trung thu phải hiểu được câu chuyện, ý nghĩa của từng loại sản phẩm, thì tác phẩm khi làm ra mới thật sự đẹp và có hồn. Ví dụ: Đèn ông sao vừa là biểu tượng cho ngôi sao năm cánh trên quốc kỳ, vừa thể hiện cho ước muốn hòa bình của người Việt Nam. Đèn con thỏ là dựa vào truyện Thỏ Ngọc cứu bạn trong đêm rằm tháng 8...

Nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến “thắp sáng” đồ chơi Trung thu
Đèn ông sao là món đồ chơi được nhiều bạn trẻ yêu thích

Vì sản xuất bằng phương pháp thủ công nên mỗi mùa Trung thu bà Tuyến chỉ làm được khoảng trên dưới một nghìn sản phẩm như: Đèn ông sao, đèn con cá, đèn con thỏ, đèn con tôm, tiến sĩ giấy... Hầu hết các sản phẩm đồ chơi Trung thu bà làm ra là phục vụ cho trường học, cơ quan làm quà tặng cho các em nhỏ. Được biết giá của mỗi món đồ chơi Trung thu dao động từ 30-60 nghìn đồng tuỳ sản phẩm. Giá đèn ông sao là 40 nghìn đồng/chiếc, đèn con cá, đèn con tôm có giá từ 30 - 35 nghìn đồng/chiếc, 1 bộ ông tiến sĩ giấy gồm 1 tướng và 2 quân, giá bộ nhỏ khoảng 100 nghìn đồng/bộ, bộ to có giá 350 nghìn đồng/bộ.

Nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến “thắp sáng” đồ chơi Trung thu
Vừa làm bà vừa giới thiệu những món đồ chơi yêu thích cho du khách

Bên cạnh việc làm đồ chơi Trung thu truyền thống tại nhà, những năm gần đây bà Tuyến còn dành thời gian đến Bảo tàng Dân tộc học Hà Nội tham dự lễ hội Trung thu để hướng dẫn cho các em nhỏ làm đèn ông sao. Hàng năm cứ sát những ngày Rằm tháng 8, bà dành ra vài ba ngày trưng bày các sản phẩm của mình tại Bảo tàng Dân tộc học và các khu nhà cổ trên phố Mã Mây, Hàng Đào để dạy các em nhỏ làm đèn ông sao, tiến sĩ giấy.

Cũng từ những hoạt động này, nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến được nhiều nơi biết đến, từ Trung tâm triển lãm Văn hóa nghệ thuật Việt Nam, Ban quản lý phố cổ Hà Nội... và các trường học đã mời bà đến tham dự và trình diễn, giới thiệu cách làm cũng như ý nghĩa của từng món đồ chơi truyền thống cho du khách cũng như các em nhỏ.

Nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến “thắp sáng” đồ chơi Trung thu
Bà Tuyến mong muốn truyền lại nghề để gìn giữ những nét đẹp văn hóa dân gian

Phạm Tiệp
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: đồ chơi Trung thu

Tin mới nhất

Việt Nam là "Điểm đến di sản hàng đầu thế giới" năm 2023

Việt Nam là "Điểm đến di sản hàng đầu thế giới" năm 2023

Tại lễ trao giải của Giải thưởng du lịch thế giới (World Travel Awards) diễn ra tại Dubai, đã vinh danh Việt Nam là “Điểm đến di sản hàng đầu thế giới”năm 2023.
Trao giải ảnh "Khoảnh khắc báo chí 2022" lần thứ 5

Trao giải ảnh "Khoảnh khắc báo chí 2022" lần thứ 5

Ngày 2/12, tại Hà Nội, Báo Nhà báo và Công luận đã tổ chức Gala Báo chí lần thứ 5 năm 2023, với điểm nhấn là Lễ trao giải ảnh "Khoảnh khắc báo chí 2022".
Thưởng thức nhiều món ngon tại Lễ hội Văn hóa Ẩm thực Hà Nội năm 2023

Thưởng thức nhiều món ngon tại Lễ hội Văn hóa Ẩm thực Hà Nội năm 2023

Lễ hội Văn hóa Ẩm thực Hà Nội năm 2023 với chủ đề “Giao lưu văn hoá ẩm thực Hà Nội với bạn bè quốc tế” diễn ra từ ngày 1-3/12/2023.
Ấn tượng tour đêm Văn Miếu – Quốc Tử Giám

Ấn tượng tour đêm Văn Miếu – Quốc Tử Giám

Du lịch đêm tại di tích Văn Miếu – Quốc Tử Giám đã mang lại cho du khách tham quan không gian văn hóa khác biệt so với ban ngày.
Thấy gì ở triển lãm “THẮM”

Thấy gì ở triển lãm “THẮM”

Triển lãm “THẮM” và nghệ thuật Trúc Chỉ đã và đang thu hút đông đảo người dân Thủ đô cũng như du khách tham quan.

Tin cùng chuyên mục

Văn hóa kinh doanh của doanh nghiệp cần thể hiện rõ nét bản sắc cốt lõi

Văn hóa kinh doanh của doanh nghiệp cần thể hiện rõ nét bản sắc cốt lõi

Văn hóa kinh doanh của doanh nghiệp cần thể hiện rõ nét bản sắc cốt lõi của doanh nghiệp; đồng thời kế thừa và phát huy bản sắc văn hóa riêng biệt của đất nước.
Nét đặc trưng trong trang phục truyền thống của đồng bào các dân tộc

Nét đặc trưng trong trang phục truyền thống của đồng bào các dân tộc

Đồng bào các dân tộc đã đem đến Làng Văn hóa trang phục truyền thống với kiểu dáng, chất liệu riêng, tạo nét đặc trưng cho văn hóa truyền thống của người Việt.
Địa Tạng Phi Lai tự - điểm đến yên bình cho du khách thập phương

Địa Tạng Phi Lai tự - điểm đến yên bình cho du khách thập phương

Chùa Địa Tạng Phi Lai, đã thu hút được rất nhiều người đến thăm quan bởi vẻ đẹp thanh tịnh, bình yên như chốn thần tiên ở Hà Nam.
Trình diễn cây nêu của đồng bào trong Tuần “Đại đoàn kết các dân tộc”

Trình diễn cây nêu của đồng bào trong Tuần “Đại đoàn kết các dân tộc”

Đến với Làng Văn hóa trong Tuần “Đại đoàn kết các dân tộc - Di sản Văn hóa Việt Nam” du khách vô cùng mãn nhãn với màn trình diễn cây nêu của đồng bào.
Việt Nam trúng cử thành viên của Ủy ban Di sản Thế giới nhiệm kỳ 2023 - 2027

Việt Nam trúng cử thành viên của Ủy ban Di sản Thế giới nhiệm kỳ 2023 - 2027

Việt Nam đã trúng cử thành viên của Ủy ban Di sản Thế giới nhiệm kỳ 2023 – 2027. Đứng thứ nhất trong nhóm 4 khu vực châu Á Thái Bình Dương được bỏ phiếu bầu.
Nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp ngành nhà hàng, ẩm thực

Nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp ngành nhà hàng, ẩm thực

Hội nghị ASIA Food and Beverage Summit 2023 chủ đề Nâng cao năng suất kinh doanh tạo lợi thế cạnh tranh, bứt phá trong kỷ nguyên số cho ngành nhà hàng, ẩm thực.
Hà Nội xưa trên bức tường tranh phố Phan Đình Phùng

Hà Nội xưa trên bức tường tranh phố Phan Đình Phùng

Dọc bức tường bao quanh Trường THPT Phan Đình Phùng đã khoác lên mình diện mạo mới, bởi 30 bức tranh 3D vẽ về Hà Nội xưa cổ kính.
Lạc vào "thiên đường hoa" giữa lòng Hà Nội

Lạc vào "thiên đường hoa" giữa lòng Hà Nội

Được mệnh danh là “thiên đường hoa” nhập ngoại - Mỹ Dung Flowers mang đến vẻ đẹp quý phái, kiêu hãnh, đắm say với hương sắc của các loài hoa.
Trải nghiệm văn hóa “Về miền di sản biển Đà Nẵng”

Trải nghiệm văn hóa “Về miền di sản biển Đà Nẵng”

Ngày hội Di sản văn hóa Đà Nẵng với chủ đề “Về miền di sản biển Đà Nẵng" tôn vinh những giá trị di sản văn hóa biển của thành phố.
Ấn vàng triều Nguyễn đã được chuyển giao từ Pháp về Việt Nam

Ấn vàng triều Nguyễn đã được chuyển giao từ Pháp về Việt Nam

Lễ chuyển giao Ấn vàng triều Nguyễn “Hoàng đế chi bảo” cho Việt Nam đã diễn ra ngày 16 tháng 11 năm 2023, tại Pháp sau hơn 1 năm đàm phán, thương thảo.
Chiêm ngưỡng không gian kiến trúc độc đáo trong tháp nước Hàng Đậu

Chiêm ngưỡng không gian kiến trúc độc đáo trong tháp nước Hàng Đậu

Ngày 17/11, tại Vườn hoa Vạn Xuân (phường Quán Thánh, quận Ba Đình), UBND quận Ba Đình tổ chức Lễ khai mạc Triển lãm “Sắp đặt nước và di sản tháp nước hàng Đậu”
Nhiều hoạt động tôn vinh Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam tại phố cổ Hà Nội

Nhiều hoạt động tôn vinh Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam tại phố cổ Hà Nội

Ngày Di sản văn hóa Việt Nam 23/11 tới đây sẽ diễn ra nhiều hoạt động tôn vinh di sản văn hóa trên địa bàn Hà Nội.
Dự án lấn biển Vịnh Hạ Long: Phát triển nhưng phải đảm bảo yếu tố gốc của di sản

Dự án lấn biển Vịnh Hạ Long: Phát triển nhưng phải đảm bảo yếu tố gốc của di sản

Với quan điểm ủng hộ sự phát triển, nhưng Cục Di sản văn hóa cho rằng phải đảm bảo yếu tố gốc, cảnh quan môi trường sinh thái của di sản.
Hà Nội: Khám phá di sản Nhà máy Xe lửa Gia Lâm trong không gian sáng tạo

Hà Nội: Khám phá di sản Nhà máy Xe lửa Gia Lâm trong không gian sáng tạo

Người dân sẽ lần đầu được trải nghiệm chuyến tàu đặc biệt chặng ngắn với hành trình từ Ga Hà Nội đến Ga Gia Lâm nhằm tham quan Nhà máy xe lửa Gia Lâm.
Linh thiêng đình Chèm - Dòng chảy tinh hoa

Linh thiêng đình Chèm - Dòng chảy tinh hoa

Chương trình nghệ thuật “Linh thiêng đình Chèm-Dòng chảy tinh hoa” sẽ diễn ra lúc 20h ngày 18/11 tại Di tích quốc gia đặc biệt đình Chèm, Q. Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Nghệ sỹ ưu tú Mạnh Tường - phát thanh viên huyền thoại của VTV qua đời

Nghệ sỹ ưu tú Mạnh Tường - phát thanh viên huyền thoại của VTV qua đời

Nghệ sỹ ưu tú Mạnh Tường 1 trong 4 phát thanh viên huyền thoại của VTV và là giọng đọc của "17 khoảnh khắc mùa xuân" qua đời ở tuổi 77.
Nguồn gốc, ý nghĩa của ngày Nhà giáo Việt Nam

Nguồn gốc, ý nghĩa của ngày Nhà giáo Việt Nam

Ngày Nhà giáo Việt Nam được tổ chức hàng năm vào ngày 20/11, nhằm tôn vinh và tri ân những người hoạt động trong ngành giáo dục.
Hà Nội: Tháp nước Hàng Đậu được cải tạo thành không gian nghệ thuật

Hà Nội: Tháp nước Hàng Đậu được cải tạo thành không gian nghệ thuật

Việc cải tạo Tháp nước Hàng Đậu (Hà Nội) thành không gian nghệ thuật và mở cửa cho khách tham quan được nhiều người dân trong khu vực quan tâm.
Thừa Thiên Huế: Bún bò Huế, cơm hến được chứng nhận ẩm thực tiêu biểu Việt Nam

Thừa Thiên Huế: Bún bò Huế, cơm hến được chứng nhận ẩm thực tiêu biểu Việt Nam

Hiệp hội Văn hóa Ẩm thực Việt Nam vừa tổ chức lễ công bố và trao chứng nhận 6 món ẩm thực tiêu biểu tỉnh Thừa Thiên Huế giai đoạn I - 2022.
Đại biểu Quốc hội nói về phim “Đất rừng Phương Nam”: Nếu sai phải cắt bỏ và câu chuyện cộng đồng mạng

Đại biểu Quốc hội nói về phim “Đất rừng Phương Nam”: Nếu sai phải cắt bỏ và câu chuyện cộng đồng mạng

Đại biểu Quốc hội cho rằng việc Bộ trưởng VHTT&DL cho rằng phim "Đất rừng phương Nam" phải sửa chứng tỏ khâu kiểm định chưa cao.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động