![]() |
| Bà con chuyển đổi cây lúa trên vùng đất thường xuyên bị hạn để trồng cỏ, ngô |
Những ảnh hưởng trực tiếp đến nông nghiệp
Ngành nông nghiệp đã được cảnh báo là tác động của El Nino khiến nền nhiệt độ ở hầu hết các khu vực trên cả nước có xu hướng cao hơn trung bình nhiều năm. Trong mùa đông, các đợt rét đậm, rét hại thường ít và ngắn hơn. Mùa mưa đến muộn và kết thúc sớm. Tại khu vực Bắc bộ lượng mưa phân bố không đồng đều. Dự báo tình hình thời tiết vụ Đông Xuân năm nay ở miền Bắc là ấm rõ rệt đầu vụ; hạn hán, thiếu nước gay gắt sẽ xảy ra ở nhiều vùng, đặc biệt là ở trung du, miền núi phía Bắc, trong đó có Bắc Giang. Tổng diện tích thiệt hại do hạn hán thời gian qua tại một số vùng Bắc Trung bộ khoảng 49.000 héc-ta. Do nền nhiệt độ ấm hơn, ít mưa, nguy cơ hạn hán, thiếu nước tưới cho sản xuất nông nghiệp làm ảnh hưởng đến năng suất, sản lượng cây trồng và thủy sản. Nhất là trong lĩnh vực trồng trọt, đối với giống lúa dài ngày nếu nhiệt độ không đủ lạnh ở thời kỳ mạ sẽ cho năng suất rất thấp. Hoặc với vải thiều nếu mùa đông ấm thì sẽ phát lộc đông, không trổ hoa, khả năng mất mùa dễ xảy ra. Thời tiết ấm cũng làm sâu bệnh trên lúa diễn biến phức tạp. Trên một số cây màu ưa lạnh vụ đông thì khả năng năng suất, chất lượng sẽ giảm như: Su hào, cải bắp, khoai tây. Tại Bắc bộ trong vụ Hè Thu vừa qua, diện tích cấy lúa đã giảm 1,3% so với cùng kỳ năm trước, trong khi diện tích cây trồng vụ Đông tính đến đầu tháng 11 cũng giảm 13,6%. Điều này cho thấy tác động của El Nino đã thể hiện ngày càng rõ rệt tới sản xuất nông nghiệp.
Linh hoạt chuyển đổi cơ cấu cây trồng
Sản xuất vụ Đông Xuân 2015 - 2016 trong điều kiện thời tiết ấm các địa phương cần chủ động chuyển đổi cơ cấu, thời vụ, cây trồng. Đồng thời, thường xuyên theo dõi diễn biến thời tiết, nguồn nước, nhận định tình hình hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn. Ngành nông nghiệp ưu tiên lựa chọn bộ giống ngắn ngày; trà lúa xuân muộn chiếm hơn 95% tổng diện tích gieo cấy. Áp dụng phương thức gieo cấy tiên tiến như: Gieo sạ, gieo vãi, mạ khay để tiết kiệm công lao động, cấy mạ non. Thời vụ gieo mạ xuân muộn xung quanh tiết lập xuân, cấy chủ yếu sau Tết Nguyên đán. Với rau màu ưa lạnh khi thời tiết ấm sẽ phát triển nhanh nên cần trồng rải vụ, tránh cùng thu hoạch trùng vào một thời điểm. Các loại cây trồng ngắn ngày như cây đậu xanh, lạc, bắp lai, dưa hấu, măng tây, rau các loại và cỏ chăn nuôi, khả năng tiêu thụ nước ít hơn so với cây lúa và có hiệu quả kinh tế. Riêng cây đậu xanh, lạc còn có tác dụng cải tạo đất trồng nhờ có hệ vi sinh vật cố định đạm trong vùng rễ cây. Ngoài ra, có thể tận dụng các phụ phế phẩm như thân, cành lá để làm thức ăn cho gia súc rất tốt trong điều kiện hạn hán thiếu đồng cỏ chăn nuôi như hiện nay, hoặc dùng ủ phân hữu cơ vi sinh để bón cho vụ sau. Bón phân cân đối và hợp lý nhằm tăng sức chống chịu của cây. Đặc biệt, tăng cường bón phân Kali để góp phần giúp cho cây trồng chống chịu với điều kiện khô hạn. Kết hợp các biện pháp như xới xáo, vun gốc nhằm phá vỡ lớp đất mặt bị đóng váng, giúp cho đất tơi xốp. Khuyến cáo bà con sử dụng chất giữ ẩm và áp dụng màng phủ nylon trên cây trồng cạn nhằm giảm sự thất thoát nước qua bốc hơi và tăng cường độ giữ nước của đất. Sử dụng màng phủ nông nghiệp ngoài tác dụng chính là tiết kiệm nước còn mang lại các lợi ích khác như hạn chế thất thoát phân bón và sự phát triển của cỏ dại. Tuy nhiên, trong điều kiện thời tiết nắng nóng thì nên rải một lớp rơm mỏng trên màng phủ để giảm sự bức xạ trực tiếp lên mặt đất gây nên hiệu ứng khí nhà kính.





