Ngành công nghiệp ô tô: Cần gắn vào chuỗi giá trị của khu vực và toàn cầu

Hiện tại, ngành công nghiệp ô tô ở Việt Nam đang đứng trước nhiều thách thức. Với kim ngạch nhập khẩu ô tô sẽ ngày càng tăng, trong khi mới chỉ có một số ít doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp trong nước tham gia được chuỗi cung ứng. Bài toán đặt ra cho các doanh nghiệp là cần chủ động tham gia vào chuỗi giá trị ngành của khu vực và toàn cầu. Đó là nhận định của ông Lương Đức Toàn- Phó trưởng phòng Công nghiệp chế biến chế tạo -Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương).  

Thưa ông, được biết, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, mức tiêu thụ ô tô tại thị trường Việt Nam trong 4 tháng đầu năm 2020 giảm mạnh so với cùng kỳ năm ngoái. Ông có đánh giá thế nào về con số này?

nganh cong nghiep o to can gan vao chuoi gia tri cua khu vuc va toan cau
Ông Lương Đức Toàn- Phó trưởng phòng Công nghiệp chế biến chế tạo-Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương)

Kể từ sau dịp Tết Nguyên đán 2020, hoạt động kinh doanh ô tô ở Việt Nam đã rơi vào tình trạng “hãm phanh”, tốc độ chậm dần, tiếp sau đó là bị đóng băng do ảnh hưởng của dịch Covid-9. Sức mua sụt giảm sau Tết là tất yếu, tuy nhiên năm nay do ảnh hưởng của dịch khiến người tiêu dùng không thực sự mặn mà với ô tô, bất chấp các nhà sản xuất đã đưa ra những chương trình khuyến mãi chưa từng có.

Theo số liệu từ Hiệp hội các Nhà sản xuất Ô tô Việt Nam (VAMA), doanh số bán hàng của toàn thị trường trong 4 tháng đầu năm đã giảm khoảng hơn 36% với cùng kỳ năm 2019. Tới hết tháng 5/2020 vẫn không có dấu hiệu khả quan. Theo dự báo trong 5 tháng đầu năm 2020, sản lượng ô tô toàn ngành có thể giảm gần 27% so với cùng kỳ năm 2019.

Hiện thị trường ô tô Việt Nam đang mất dần lợi thế do lượng xe nhập khẩu ngày càng tăng, điều này trực tiếp ảnh hưởng đến mảng xe lắp ráp trong nước. Theo ông, những thách thức căn bản đối với ngành ô tô trong nước hiện nay là gì?

Đối với ngành ô tô Việt Nam trong thời gian tới, trước mắt chúng ta sẽ gặp phải sự cạnh tranh gay gắt từ các sản phẩm ô tô nhập khẩu của các nước trong khu vực như Thái Lan, Indonesia. Đặc biệt, trong thời gian từ 7-10 năm tới, ngành ô tô Việt Nam cũng gặp phải sự cạnh tranh lớn với các sản phẩm ô tô đến từ các quốc gia thành viên của Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – EU (EVFTA) vừa được Quốc hội thông qua.

Hiện tại ô tô sản xuất trong nước đang gặp phải hai bất lợi chính so với ô tô nhập khẩu. Thứ nhất, giá thành ô tô sản xuất trong nước đang cao hơn từ 10-20% so với ô tô của các nước nhập khẩu trong khu vực (chủ yếu là do sản lượng nội địa thấp, công nghiệp hỗ trợ kém phát triển). Thứ hai, phần đông người tiêu dùng Việt thường chuộng các sản phẩm nhập ngoại hơn là các sản phẩm sản xuất trong nước. Cụ thể, năm 2019 cả nước đã nhập khẩu khoảng 140.301 ô tô nguyên chiếc các loại và tăng 69,3% so với năm 2018, điều này đã tạo sức ép vô cùng lớn đối với các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước.

Trong những năm tới, kim ngạch nhập khẩu ô tô sẽ tiếp tục tăng, do nhu cầu sử dụng ngày càng cao trong nước, sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành sản xuất ô tô nội địa và cán cân thương mại. Bên cạnh đó, Thái Lan và Indonesia đang trở thành điểm đến hấp dẫn với các nhà sản xuất ô tô lớn trên thế giới. Điều này cũng tạo sức ép về việc thu hút đầu tư của các doanh nghiệp lên ngành ô tô của Việt Nam.

nganh cong nghiep o to can gan vao chuoi gia tri cua khu vuc va toan cau
Ảnh minh họa. Nguồn Internet

Nhằm “cứu” doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước khỏi tình trạng ảm đạm và tạo lực đẩy cho công nghiệp ô tô Việt Nam phát triển ổn định, Bộ Công Thương đã trình Thủ tướng Chính phủ xem xét và ban hành nhiều giải pháp giãn thuế, giảm phí giúp kích cầu thị trường, cụ thể các giải pháp này như thế nào, thưa ông?

Theo dự báo của VAMA, trong năm 2020 toàn thị trường có thể sụt giảm 15% doanh số so với dự báo trước đó. Trước bối cảnh đó ngành ô tô đã có những đề xuất hỗ trợ cho các doanh nghiệp ô tô: Giảm 50% lệ phí trước bạ cho khách hàng mua ô tô sản xuất lắp ráp trong nước để kích cầu tiêu dùng trong thời gian dịch bệnh. Việc giảm 50% phí trước bạ được kỳ vọng sẽ giúp người tiêu dùng tăng việc mua xe.

Hiện tại thị trường ô tô Việt Nam có rất nhiều mẫu xe được lắp ráp trong nước đang ăn khách, có những xe có giá trị bán ra hàng tỉ đồng. Khi chính sách này được thông qua, người tiêu dùng có thể được lợi từ 200-300 triệu đồng/xe, với những dòng xe cao cấp nhất. Và bên cạnh đó, Bộ Công Thương cũng đã đề xuất trình Chính phủ xem xét gia hạn thời hạn nộp Thuế Tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô sản xuất trong nước để giúp các doanh nghiệp nội địa khắc phục được khó khăn về mặt tài chính.

Thưa ông, hiện nay tỷ lệ nội địa hoá đối với xe cá nhân đến 9 chỗ ngồi cũng thấp hơn mục tiêu đề ra và ngành công nghiệp ô tô Việt Nam mới chỉ tham gia vào phân khúc thấp của chuỗi giá trị ngành. Vậy để tạo đà cho ngành ô tô phát triển, cần những điều kiện gì, thưa ông?

Mặc dù ngành sản xuất, lắp ráp ô tô Việt Nam đã đạt được những kết quả nhất định trong thời gian qua, tuy nhiên vẫn chưa đạt được tiêu chí của một ngành sản xuất ô tô thực sự. Phần lớn các doanh nghiệp trong nước hiện chỉ thực hiện mức độ lắp ráp đơn giản với dây chuyền sản xuất gồm 4 công đoạn chính: Hàn, sơn, lắp ráp và kiểm tra. Chỉ có một số doanh nghiệp như Công ty trách nhiệm hữu hạn sản xuất và Kinh doanh VinFast hay Công ty Honda Việt Nam có thực hiện công đoạn là lắp ráp thêm động cơ.

Ngoài ra, công nghiệp hỗ trợ trong ngành ô tô Việt Nam vẫn còn rất nhiều hạn chế. Hiện tại, Việt Nam chỉ có một số rất ít các nhà cung ứng tham gia được chuỗi giá trị của các doanh nghiệp sản xuất lắp ráp ô tô. So với Thái Lan có 700 nhà cung ứng cấp 1 thì Việt Nam chỉ có chưa đến 100. Tỉ lệ nội địa hóa đối với các dòng xe 9 chỗ ngồi còn thấp, tối đa 10%, thấp so với mục tiêu đã đề ra và thấp hơn nhiều so với các nước trong khu vực.

Một trong những khó khăn nữa là hiện tại các phụ tùng linh kiện ô tô được sản tại Việt Nam thì chủ yếu là xăm, lốp, bánh ô tô, các loại ghế ngồi đơn giản. Và liên quan đến vật liệu, các loại nhựa, chất dẻo, hóa chất để phục vụ sản xuất hiện chúng ta đều phải nhập khẩu từ các nước. Do đó, không tạo được sự chủ động trong sản xuất linh kiện cho việc lắp ráp trong nước.

Do vậy, điều kiện tiên quyết để tạo đà phát triển ngành công nghiệp ô tô trong nước là phải có một hành lang pháp lý đủ rộng giúp doanh nghiệp yên tâm đầu tư lâu dài. Bên cạnh đó, ngành công nghiệp ô tô Việt Nam cũng cần phải gắn vào chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu nhằm tận dụng những ưu thế trong hội nhập kinh tế quốc tế.

Xin cảm ơn ông!

Đỗ Nga (thực hiện)
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu: Doanh nghiệp nhỏ sợ mất cơ hội vì thiếu vốn

Tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu: Doanh nghiệp nhỏ sợ mất cơ hội vì thiếu vốn

Thiếu vốn được xem là thách thức lớn nhất mà các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam đang phải đối mặt khi tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.
Gia Lai: Đề nghị đầu tư nhà máy chế biến nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh

Gia Lai: Đề nghị đầu tư nhà máy chế biến nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh

Sáng 25/3, Đoàn công tác của Bộ Công Thương đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Gia Lai để bàn về giải pháp phát triển vùng nguyên liệu thuốc lá.
Doosan Vina xuất khẩu 9 module nặng 1.900 tấn đến bang Texas, Mỹ

Doosan Vina xuất khẩu 9 module nặng 1.900 tấn đến bang Texas, Mỹ

Ngày 24/3, Doosan Vina đã xuất thành công 9 module nặng 1.900 tấn đến Nhà máy Golden Triangle Polymers đặt tại bang Texas, Hoa Kỳ sau hơn 10 tháng sản xuất.
Hơn 300 doanh nghiệp tham dự VGMF2024: Cơ hội để Việt Nam hoàn thiện chuỗi cung ứng

Hơn 300 doanh nghiệp tham dự VGMF2024: Cơ hội để Việt Nam hoàn thiện chuỗi cung ứng

Diễn đàn Chuỗi sản xuất thông minh và Chuỗi cung ứng toàn cầu Việt Nam 2024 (VGMF2024) sẽ diễn ra tại Hà Nội vào ngày 26/3, thu hút hơn 600 người tham dự.
Phó Thủ tướng đánh giá cao kết quả hợp tác giữa Tập đoàn Airbus với các đối tác của Việt Nam

Phó Thủ tướng đánh giá cao kết quả hợp tác giữa Tập đoàn Airbus với các đối tác của Việt Nam

Phó Thủ tướng cho rằng, Airbus có thể tham gia hỗ trợ Việt Nam xây dựng các chiến lược, kế hoạch phát triển ngành công nghiệp hàng không, sản xuất linh kiện...

Tin cùng chuyên mục

Intel đề xuất giải pháp gì để phát triển công nghiệp bán dẫn ở Việt Nam?

Intel đề xuất giải pháp gì để phát triển công nghiệp bán dẫn ở Việt Nam?

3 đề xuất của đại diện Intel Việt Nam với Thủ tướng về việc phát triển công nghiệp bán dẫn đã thu hút sự chú ý tại hội nghị mới đây ở Hà Nội.
igus® đẩy nhanh quá trình chuyển đổi công nghiệp 4.0 bền vững

igus® đẩy nhanh quá trình chuyển đổi công nghiệp 4.0 bền vững

Ứng dụng igusGO của igus® dựa trên AI chỉ cần thao tác trong vài giây giúp hỗ trợ các công ty chuyển đổi sang công nghiệp 4.0 và sản xuất trung hòa CO2.
Hà Nội: Nâng cao năng lực cạnh tranh cho sản phẩm công nghiệp chủ lực Thủ đô

Hà Nội: Nâng cao năng lực cạnh tranh cho sản phẩm công nghiệp chủ lực Thủ đô

Đến nay, Hà Nội đã có 229 sản phẩm đạt danh hiệu công nghiệp chủ lực. Thành phố sẽ tiếp tục triển khai nhiều giải pháp ưu tiên phát triển sản phẩm có thế mạnh.
Ngành công nghiệp ô tô: Tăng tỉ lệ nội địa hoá, đẩy mạnh liên kết

Ngành công nghiệp ô tô: Tăng tỉ lệ nội địa hoá, đẩy mạnh liên kết

Để phát triển được ngành công nghiệp ô tô phải tăng tỉ lệ nội địa hoá, bên cạnh đó, các DN trong nước rất cần đến sự hỗ trợ của những DN đầu tàu.
Củng cố về ‘chất’, mở cơ hội xuất khẩu cho sản phẩm công nghiệp

Củng cố về ‘chất’, mở cơ hội xuất khẩu cho sản phẩm công nghiệp

Tiếp tục củng cố về ‘chất’ sẽ là giải pháp quan trọng để các doanh nghiệp sớm hội nhập vào chuỗi sản xuất công nghiệp hỗ trợ ASEAN và toàn cầu.
Quảng Ninh: Nhiều chính sách thiết thực thu hút vốn FDI

Quảng Ninh: Nhiều chính sách thiết thực thu hút vốn FDI

Quảng Ninh triển khai nhiều giải pháp đồng bộ về hạ tầng, kỹ thuật, dịch vụ… tại các khu kinh tế, khu công nghiệp để thu hút nguồn vốn FDI lớn.
Tạo đà cho công nghiệp ô tô, xe máy, xe điện và công nghiệp hỗ trợ phát triển

Tạo đà cho công nghiệp ô tô, xe máy, xe điện và công nghiệp hỗ trợ phát triển

Từ ngày 16 - 19/5/2024 sẽ diễn ra triển lãm quốc tế lần thứ 20 về công nghiệp ô tô, xe máy, xe điện và công nghiệp hỗ trợ (Autotech & Accessories 2024).
Thúc đẩy hợp tác cung cấp linh kiện thiết bị giữa Việt Nam - Hàn Quốc

Thúc đẩy hợp tác cung cấp linh kiện thiết bị giữa Việt Nam - Hàn Quốc

Tại trụ sở Viện Nghiên cứu Cơ khí vừa diễn ra buổi làm việc giữa các đơn vị Việt Nam với các đối tác Hàn Quốc nhằm thúc đẩy hợp tác cung cấp linh kiện thiết bị.
“Tin vui” liên tục cho ngành công nghiệp điện tử, vi mạch bán dẫn Việt Nam

“Tin vui” liên tục cho ngành công nghiệp điện tử, vi mạch bán dẫn Việt Nam

Quý III/2023, ngành công nghiệp điện tử và vi mạch bán dẫn tại Việt Nam đã liên tục nhận được những tin vui về sự phát triển và triển khai dự án quan trọng.
Hưng Yên: Đẩy mạnh phát triển công nghiệp hỗ trợ, thu hút đầu tư

Hưng Yên: Đẩy mạnh phát triển công nghiệp hỗ trợ, thu hút đầu tư

Hưng Yên đang ngày càng trở thành điểm đến hấp dẫn với các doanh nghiệp, nhà đầu tư ngành công nghiệp hỗ trợ.
VinFast chuẩn bị khởi công xây dựng nhà máy sản xuất xe điện tại Ấn Độ

VinFast chuẩn bị khởi công xây dựng nhà máy sản xuất xe điện tại Ấn Độ

VinFast Auto vừa công bố tổ chức Lễ động thổ Dự án cơ sở sản xuất xe điện tích hợp tại TP. Thoothukudi, bang Tamil Nadu (Ấn Độ) vào ngày 25/02.
Doanh nghiệp Việt Nam và Nhật Bản “bắt tay” phát triển công nghiệp hỗ trợ

Doanh nghiệp Việt Nam và Nhật Bản “bắt tay” phát triển công nghiệp hỗ trợ

Trong Đông Nam Á, Việt Nam là nơi đầu tư an toàn. Việc hợp tác giữa doanh nghiệp Việt Nam - Nhật Bản sẽ thúc đẩy ngành công nghiệp hỗ trợ Hà Nội “cất cánh”.
Hỗ trợ nhà cung cấp ngoài hệ thống, Toyota đóng góp cho sự phát triển ngành ô tô

Hỗ trợ nhà cung cấp ngoài hệ thống, Toyota đóng góp cho sự phát triển ngành ô tô

Các nỗ lực nâng cao tỷ lệ nội địa hóa và hỗ trợ các nhà cung cấp ngoài hệ thống của Toyota trong 4 năm qua thể hiện cam kết mạnh mẽ của hãng xe Nhật Bản.
Doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ: Tăng kết nối, thêm thông tin mở rộng thị trường

Doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ: Tăng kết nối, thêm thông tin mở rộng thị trường

Ngoài mong muốn được hỗ trợ về cơ chế, chính sách, doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ đang rất cần cơ quan chức năng cung cấp thêm thông tin về nhu cầu thị trường.
Công nghiệp hỗ trợ ngành cơ khí: Cần lực đẩy từ chính sách

Công nghiệp hỗ trợ ngành cơ khí: Cần lực đẩy từ chính sách

Mặc dù, nhiều DN cơ khí có điểm mạnh từ sản xuất linh kiện, dây cáp điện, khuôn mẫu..., song chất lượng sản phẩm CNHT của ngành cơ khí vẫn thiếu sức cạnh tranh.
Ngành cảng biển kỳ vọng "làn gió mới" từ việc tái cấu trúc

Ngành cảng biển kỳ vọng "làn gió mới" từ việc tái cấu trúc

Năm 2024, ngành cảng biển hy vọng sẽ đón “làn gió mới” từ câu chuyện tái cấu trúc. Tuy nhiên, bên cạnh những kỳ vọng vẫn còn nhiều thách thức.
Làm thế nào để tăng hàm lượng công nghệ cao trong sản phẩm công nghiệp hỗ trợ?

Làm thế nào để tăng hàm lượng công nghệ cao trong sản phẩm công nghiệp hỗ trợ?

Đóng góp vào hàm lượng công nghệ cao trong từng sản phẩm mới là giải pháp trọng tâm mà công nghiệp hỗ trợ Việt Nam cần hướng tới.
Đẩy mạnh xúc tiến thu hút đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ

Đẩy mạnh xúc tiến thu hút đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa ký QĐ sửa đổi, bổ sung QĐ số 68/QĐ-TTg ngày 18/1/2017 về phê duyệt Chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ từ năm 2016 - 2025.
306 doanh nghiệp Việt Nam trở thành nhà cung ứng cấp 1, cấp 2 của Samsung

306 doanh nghiệp Việt Nam trở thành nhà cung ứng cấp 1, cấp 2 của Samsung

Từ 25 doanh nghiệp vào năm 2014, đến năm 2023 các doanh nghiệp Việt Nam cấp 1 và cấp 2 tham gia vào chuỗi cung ứng của Samsung đã tăng lên 306 doanh nghiệp.
Đánh thức sức mạnh của ngành công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam

Đánh thức sức mạnh của ngành công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam

Ngành công nghiệp bán dẫn đang có những thay đổi mạnh mẽ, đặt ra nhiều thách thức và cơ hội mới tại Việt Nam.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động