Lý do Volvo điều chỉnh chiến lược, hoãn sản xuất quy mô lớn

Điều chỉnh lùi kế hoạch sản xuất quy mô lớn tới 2027

Trong bối cảnh ngành ô tô toàn cầu đang đứng trước nhiều biến động về chuỗi cung ứng, chi phí sản xuất và xu thế điện hóa, Volvo Cars đã đưa ra một điều chỉnh quan trọng trong chiến lược sản xuất toàn cầu, đó là hoãn thời điểm sản xuất quy mô lớn tại nhà máy mới ở Slovakia từ năm 2026 sang đầu năm 2027. 

Động thái này, theo đại diện của hãng, nhằm tối ưu hóa lộ trình ra mắt sản phẩm mới trong bối cảnh thị trường thay đổi nhanh chóng. Đây là bước đi cho thấy sự thận trọng, đồng thời phản ánh nỗ lực tái cơ cấu để kiểm soát chi phí và nâng cao hiệu quả hoạt động của nhà sản xuất ô tô Thụy Điển thuộc sở hữu của Geely Holding (Trung Quốc).

Dù hãng không công bố cụ thể khi nào quyết định hoãn được đưa ra, nhưng rõ ràng điều này không đến từ một thay đổi đột ngột mà là một phần trong lộ trình điều chỉnh dài hạn. Volvo Cars trước đó từng công bố kế hoạch xây dựng nhà máy tại thành phố Kosice, Slovakia, như một phần trong chiến lược mở rộng sản xuất tại châu Âu. 

Nhà máy này được kỳ vọng sẽ đạt công suất tới 250.000 xe mỗi năm và đóng vai trò then chốt trong việc hiện thực hóa mục tiêu điện hóa hoàn toàn dòng sản phẩm vào năm 2030.

Vừa qua, hãng xác nhận mẫu xe đầu tiên được sản xuất tại Kosice sẽ là một mẫu xe Volvo thế hệ mới, mặc dù chưa tiết lộ cụ thể tên gọi. Điều này cho thấy định hướng của hãng vẫn nhất quán trong việc chuyển dịch sang các nền tảng xe điện, nhưng có sự cân nhắc kỹ lưỡng về thời điểm ra mắt cũng như năng lực sản xuất. 

Việc giãn tiến độ tới đầu năm 2027 giúp Volvo có thêm thời gian hoàn thiện sản phẩm, điều phối chuỗi cung ứng và chuẩn bị nguồn lực nhân sự, thay vì mạo hiểm chạy đua với lịch trình ban đầu trong bối cảnh môi trường kinh doanh đang tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Đáng chú ý, nhà máy tại Kosice không chỉ phục vụ riêng cho Volvo. Polestar, thương hiệu xe điện cao cấp tách ra từ Volvo và cũng thuộc tập đoàn Geely, mới đây thông báo rằng mẫu SUV Polestar 7 sẽ được sản xuất tại đây từ năm 2028. 

Thông tin này hé lộ chiến lược chia sẻ nền tảng sản xuất giữa các thương hiệu trong cùng tập đoàn nhằm tiết giảm chi phí đầu tư, tối ưu hóa vận hành và tăng hiệu quả sử dụng cơ sở vật chất. Với các thương hiệu xe điện đang phải chịu sức ép lớn từ chi phí pin, nguyên vật liệu và đầu tư công nghệ, mô hình chia sẻ nhà máy sẽ mang lại lợi thế cạnh tranh đáng kể.

Siết chặt chi phí, tăng tính liên kết trong hệ sinh thái Geely

Việc lùi thời điểm sản xuất tại Slovakia diễn ra trong bối cảnh ông Hakan Samuelsson quay lại nắm quyền điều hành Volvo Cars. Từng là CEO của hãng trong hơn một thập kỷ và được ghi nhận là người khởi xướng chiến lược điện hóa cũng như dẫn dắt thương hiệu vượt qua giai đoạn chuyển giao sang thời đại xe thông minh, Samuelsson trở lại trong một vai trò quyết liệt hơn, tái cấu trúc sâu rộng, cắt giảm chi phí và đẩy mạnh hợp tác nội bộ trong tập đoàn Geely.

Ngay sau khi trở lại ghế CEO hồi tháng 4 năm nay, ông Samuelsson đã công bố cắt giảm 3.000 nhân viên khối văn phòng và triển khai chương trình tiết giảm chi tiêu trên diện rộng. Ông cũng cho biết Volvo đang rà soát lại các kế hoạch sản xuất, bao gồm cả các dự án nhà máy mới, nhằm bảo đảm mọi khoản đầu tư đều phù hợp với nhu cầu thực tế và lộ trình tăng trưởng dài hạn. 

Với nhà máy Kosice, ông khẳng định mục tiêu không chỉ là sản xuất xe Volvo, mà còn muốn mở rộng sang các thương hiệu khác trong hệ sinh thái Geely, nhằm tận dụng lợi thế quy mô và giảm đơn giá sản xuất.

Samuelsson cũng không giấu giếm quan điểm muốn kéo Volvo xích lại gần hơn với các thương hiệu "anh em", bao gồm cả Polestar và Lynk & Co. Theo ông, việc chia sẻ chuỗi cung ứng, công nghệ và nền tảng kỹ thuật giữa các thương hiệu cùng thuộc Geely là yếu tố then chốt để giảm chi phí, rút ngắn thời gian phát triển sản phẩm và tăng khả năng phản ứng với thị trường. Đây là một sự thay đổi đáng kể so với trước đây, khi Volvo vẫn giữ một mức độ độc lập nhất định trong tập đoàn.

Thực tế, xu hướng chia sẻ cơ sở hạ tầng và nền tảng kỹ thuật giữa các thương hiệu trong cùng một tập đoàn không còn xa lạ trong ngành ô tô. Tập đoàn Volkswagen là ví dụ điển hình với mô hình chia sẻ khung gầm MQB, MEB giữa các thương hiệu như VW, Audi, Skoda, SEAT. 

Tương tự, Stellantis cũng đang đẩy mạnh hợp nhất các nền tảng kỹ thuật giữa Peugeot, Citroën, Jeep và Fiat để tiết kiệm chi phí và đẩy nhanh quá trình điện hóa. Việc Volvo và Polestar cùng sử dụng nhà máy ở Slovakia cho thấy Geely đang học hỏi và áp dụng linh hoạt mô hình này để tăng hiệu quả hoạt động trong giai đoạn đầu tư lớn vào xe điện.

Một yếu tố khác đáng chú ý trong điều chỉnh chiến lược của Volvo là việc làm chậm các khoản đầu tư mới. Trong khi nhiều hãng xe vẫn tiếp tục đầu tư mạnh vào mở rộng nhà máy, xây dựng nhà máy pin hoặc nghiên cứu công nghệ mới, Volvo dưới thời Samuelsson có xu hướng thận trọng hơn. Thay vì tăng đầu tư theo chiều rộng, hãng tập trung vào việc tinh gọn hoạt động hiện tại, tăng hiệu suất sử dụng tài sản và tránh rơi vào tình trạng "dư thừa công suất". Chiến lược này phản ánh bài học sau đại dịch, khi nhiều nhà sản xuất mở rộng quá nhanh nhưng sau đó phải cắt giảm hoặc đóng cửa cơ sở do nhu cầu không như kỳ vọng.

Trong bức tranh rộng lớn hơn, việc Volvo trì hoãn sản xuất tại Slovakia không đơn thuần là một sự chậm trễ, mà là bước đi chiến lược để điều chỉnh lại tốc độ tăng trưởng, tránh đầu tư dàn trải và tận dụng tối đa nội lực trong hệ sinh thái Geely. 

Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt ở phân khúc xe điện, đặc biệt từ các đối thủ Trung Quốc như BYD, Nio hay Xiaomi mới gia nhập, Volvo cần sự linh hoạt trong sản xuất và kiểm soát chi phí chặt chẽ hơn bao giờ hết. Việc chậm một bước nhưng đi đúng hướng có thể là lựa chọn khôn ngoan, nhất là khi thời điểm sản phẩm ra mắt đóng vai trò sống còn trong thành công của các mẫu xe điện thế hệ mới.