Tin Khu Vực 
Thị phần xe điện Trung Quốc tăng mạnh
Theo Nikkei Asia ngày 19/8, chỉ trong vài năm ngắn ngủi, ngành công nghiệp ô tô Đông Nam Á đã chứng kiến sự thay đổi chóng mặt khi những mẫu xe điện (EV) giá rẻ từ Trung Quốc nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường. Từ Bangkok đến Jakarta, từ Kuala Lumpur đến Singapore, những thương hiệu vốn ít được biết đến cách đây vài năm nay đã trở thành lựa chọn phổ biến trên đường phố.
Lý do thành công của họ có thể gói gọn trong hai yếu tố: giá bán cạnh tranh chưa từng có và sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ sở tại.
Xe điện Trung Quốc đang được khách hàng tại khu vực Đông Nam Á chú ý. Ảnh: Lê An
Ở Thái Lan, BYD, hãng xe điện lớn nhất Trung Quốc, đã nhanh chóng vượt qua các đối thủ Nhật Bản để trở thành thương hiệu EV bán chạy nhất. Các mẫu xe của hãng, như Dolphin hay Atto 3, có mức giá chỉ khoảng 600.000 - 700.000 baht (17.000 - 20.000 USD), thấp hơn nhiều so với các mẫu hybrid hoặc xe xăng cùng phân khúc của Toyota hay Honda. Trong nhiều đợt khuyến mãi, BYD còn tung ra mức giảm giá gần 40%, khiến người tiêu dùng Thái ùn ùn đặt cọc.
Tại Indonesia, Wuling, một thương hiệu thuộc liên minh SAIC-GM-Wuling đã tạo tiếng vang với mẫu Hongguang MINI EV, chỉ có giá khoảng 12.000 USD. Với mức giá rẻ ngang một chiếc xe máy cao cấp, Hongguang MINI EV nhanh chóng chinh phục giới trẻ đô thị và trở thành biểu tượng của làn sóng xe điện phổ thông.
Trong khi đó ở Singapore, quốc gia nổi tiếng với mức thuế và phí sở hữu ô tô cao, các hãng Trung Quốc như BYD, GAC Aion đã tận dụng chính sách ưu đãi mới của chính phủ. Người mua xe điện tại đảo quốc sư tử có thể được giảm tới 40.000 SGD (29.000 USD) cho các khoản phí đăng ký, chưa kể ưu đãi giảm 45% thuế bổ sung khi đăng ký xe. Nhờ đó, những mẫu EV Trung Quốc không chỉ rẻ hơn xe xăng truyền thống mà còn hấp dẫn hơn cả nhiều dòng xe điện phương Tây.
Không chỉ có giá cả, xe điện Trung Quốc còn ghi điểm nhờ công nghệ. Những mẫu xe tầm trung đã được trang bị màn hình cảm ứng cỡ lớn, hệ thống hỗ trợ lái thông minh (ADAS), thiết kế hiện đại, những tính năng vốn chỉ thấy trên các mẫu xe hạng sang châu Âu. Điều này càng khiến người tiêu dùng Đông Nam Á cảm thấy họ nhận được "nhiều hơn so với số tiền bỏ ra".
Chính sách, đầu tư và cuộc đua thị phần
Một yếu tố không thể bỏ qua trong sự trỗi dậy của xe điện Trung Quốc tại Đông Nam Á chính là chính sách ưu đãi từ các chính phủ khu vực. Nhằm thúc đẩy chuyển đổi xanh, các quốc gia đã đưa ra hàng loạt biện pháp khuyến khích cả phía sản xuất và tiêu dùng.
Tại Thái Lan, chính phủ đã giảm thuế tiêu thụ đặc biệt cho xe điện từ 8% xuống còn 2%, đồng thời hỗ trợ trực tiếp tới 150.000 baht (hơn 4.000 USD) cho mỗi xe điện thuần túy có giá dưới 2 triệu baht. Ngoài ra, Bangkok còn điều chỉnh chính sách để tạo điều kiện thuận lợi cho các hãng Trung Quốc xuất khẩu xe điện sản xuất tại Thái Lan sang thị trường khác. Nhờ vậy, nhiều tập đoàn như BYD, Great Wall Motors, SAIC hay Neta đã xây dựng hoặc công bố kế hoạch xây dựng nhà máy quy mô lớn tại Thái Lan, biến nước này thành “trung tâm EV của Đông Nam Á”.
Indonesia cũng tung ra gói ưu đãi mạnh tay, miễn thuế nhập khẩu linh kiện, giảm VAT từ 11% xuống còn 1% cho xe điện sản xuất trong nước. Jakarta thậm chí còn đưa ra các gói vay ưu đãi cho người tiêu dùng mua EV, tạo điều kiện cho những mẫu xe giá rẻ như Hongguang MINI EV nhanh chóng phổ biến.
Malaysia và Singapore, với quy mô thị trường nhỏ hơn, tập trung vào việc giảm phí và đẩy mạnh cơ sở hạ tầng trạm sạc. Nhờ vậy, các thương hiệu Trung Quốc có thể thâm nhập nhanh chóng mà không cần lo lắng về rào cản cơ sở hạ tầng.
Bên cạnh chính sách, chiến lược đầu tư sản xuất tại chỗ cũng đóng vai trò quan trọng. Khi các hãng Trung Quốc xây dựng nhà máy ở Thái Lan hay Indonesia, họ không chỉ giảm chi phí nhập khẩu và vận chuyển mà còn tranh thủ được nguồn lao động giá rẻ và mạng lưới cung ứng linh kiện trong khu vực. Việc “sản xuất tại địa phương, bán tại địa phương” giúp giá xe tiếp tục duy trì ở mức thấp và tạo niềm tin cho người tiêu dùng về dịch vụ hậu mãi.
Kết quả là, thị phần EV Trung Quốc tại Đông Nam Á đã tăng vọt. Ở Thái Lan, xe điện Trung Quốc chiếm hơn 70% thị phần EV vào giữa năm 2025. BYD một mình đã nắm khoảng 47% thị phần toàn khu vực, vượt xa Tesla, thương hiệu Mỹ vốn chỉ giữ khoảng 4%. Trong khi đó, các hãng Nhật Bản như Toyota, Honda hay Nissan vốn từng thống trị thị trường ô tô truyền thống đang chật vật tìm chỗ đứng trong kỷ nguyên xe điện.
Tuy vậy, cuộc đua vẫn còn nhiều thách thức. Một số hãng nhỏ như Neta từng đạt được 12% thị phần ở Thái Lan năm 2023, nhưng đến năm 2025 chỉ còn 4% do cạnh tranh khốc liệt từ các ông lớn. Điều này cho thấy, mặc dù ưu thế hiện nay thuộc về xe điện Trung Quốc, nhưng thị trường vẫn đang phân hóa mạnh mẽ.
Giới phân tích nhận định, tương lai EV tại Đông Nam Á sẽ tiếp tục là cuộc đua mạnh mẽ, trong đó các hãng Trung Quốc vẫn giữ vị thế tiên phong nhờ lợi thế chi phí, sự linh hoạt trong chiến lược sản xuất và năng lực đổi mới công nghệ. Đối với người tiêu dùng, đây lại là tin vui, bởi sự cạnh tranh sẽ mang đến thêm nhiều lựa chọn, giá cả phải chăng hơn và cơ hội tiếp cận công nghệ xanh sớm hơn.
Chỉ trong vòng chưa đầy một thập kỷ, xe điện Trung Quốc đã làm thay đổi “bản đồ ô tô” của Đông Nam Á. Nếu xu thế này tiếp tục, không chỉ thói quen tiêu dùng mà cả cấu trúc công nghiệp ô tô khu vực sẽ được định hình lại, với dấu ấn đậm nét từ các thương hiệu Trung Quốc.
