Lễ hội cầu mùa của dân tộc Dao đỏ, huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang đã trở thành một hoạt động văn hóa cộng đồng đặc sắc, được gìn giữ lưu truyền có tác dụng cổ vũ, động viên đồng bào bước vào một vụ sản xuất mới.
 |
| Lễ hội cầu mùa, thể hiện tâm nguyện của dân tộc Dáo đỏ |
Thầy mo Triệu Chòi Chiêm dân tộc Dao đỏ đến từ huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang cho biết: Lễ hội cầu mùa của người Dao đỏ ở huyện Xín Mần, Hà Giang thường được tổ chức từ tháng 10 Âm lịch năm cũ đến tháng 2 Âm lịch của năm mới. Mỗi gia đình trong dòng họ sẽ cử đại diện một người tham gia lễ hội cầu mùa để mang may mắn về cho gia đình.
 |
| Thầy mo mang tranh thờ ra treo chuẩn bị cho lễ cúng |
Theo phong tục, lễ vật dâng cúng thần linh trong lễ cầu mùa rất quan trọng và phải được chuẩn bị chu đáo. Mâm cúng gồm lợn, gà trống, gạo, bánh chưng, tiền... sau đó thầy cúng là người có uy tín nhất trong bản sẽ là chủ tế thực hiện các nghi thức dâng cúng lễ vật mà gia đình trong bản đóng góp để báo với tổ tiên cúng thổ công, long đất và những vị thần núi, thần rừng bao quanh làng.
 |
| Lễ vật trong lễ cầu mùa được đồng bào Dao đỏ bày trước bàn thờ |
 |
| Nước tắm rửa cho các thầy trước khi làm lễ hội cầu mùa |
 |
| Thầy mo mặc trang phục chuẩn bị cho lễ cúng |
Đồ lễ và vật dụng mà gia chủ chuẩn bị bao gồm: Lợn 2 con, gà 2 con, vòng giải hạn 1 cái, vải đỏ 4 mét, hương 2 bó to, gạo tẻ 3 kg, bát nhỏ 6 cái, bát to 3 cái, chén 18 cái, rượu 3 chai, bánh trưng 12 cái, giấy màu các loại 20 tờ, tiền giấy, 6 mét vải trắng, 1 bó bông lúa, 1 bó ngô, 1 cây trúc. Sau khi chuẩn bị xong các lễ vật, đại diện dòng họ mời thầy tào, thầy mo đến và chuẩn bị nước tắm cho các thầy. Sau khi tắm xong, thầy tào, thầy mo mang tranh thờ ra treo, người đại diện dòng họ mang lễ vật bày trước bàn thờ.
 |
| Thực hiện nghi thức trong lễ hội cầu mùa |
 |
| Mọi người sẽ cùng nhau thổi kèn Pi lè, đánh trống, múa chuông để xua đuổi tà ma |
Đại diện dòng họ dâng rượu các thầy, sau đó các thầy đọc bài cúng mời Ngọc Hoàng, sư phụ, thổ công, thổ địa, thần núi, thần rừng, ông bà tổ tiên về chứng giám. Lời cúng với nội dung: “Hôm nay ngày lành tháng tốt, chúng con dâng lễ vật cúng dâng lên Ngọc Hoàng, Thần linh chứng giám cho tấm lòng của bà con dân bản. Chúng con cầu cho mưa thuận gió hòa để có nước cho vạn vật nảy nở, cây lúa sinh sôi. Cầu thần linh bảo vệ mùa màng để lúa chín vàng, bông mẩy hạt. Trồng lúa nếu có sâu bọ có chim chuột đến phá mong Ngọc Hoàng, thần linh hãy đuổi chúng đi phù hộ cho cây lúa tốt tươi, che chở cho con cháu được bình an, mạnh khỏe, no đủ, con trâu, con bò, lợn, gà nhanh lớn không bị dịch bệnh”.
 |
| Thầy mo cúng trả lễ cho Ngọc Hoàng, sư phụ, thổ công, thổ địa… |
 |
| Múa hát mừng lễ hội cầu mùa của dân tộc Dao đỏ |
Kết thức phần nghi lễ, đồng bào dân tộc Dao cùng nhau thổi kèn pi lè, đánh trống, múa chuông để xua đuổi tà ma, ác thú và những điều không may mắn của năm cũ và cùng nhau múa trống, chiêng để cầu tài, cầu lộc, gia súc gia cầm mau về với với gia đình dòng họ và bản làng.
 |
| Lễ hội cầu mùa của người Dao đỏ là dịp đồng bào thắt chặt tình đoàn kết |
Lễ hội cầu mùa của đồng bào Dao đỏ mang tính nhân văn cao cả, thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, khát vọng chinh phục thiên nhiên. Đây cũng là dịp để đồng bào trong bản thắt chặt tình đoàn kết, gắn bó và giao lưu chía sẻ kinh nghiệm.
