Lao động trong ngành du lịch châu Á bị ảnh hưởng nặng nề nhất trong đại dịch

Theo báo cáo của ILO cho thấy, tỷ lệ mất việc làm trong các lĩnh vực liên quan đến du lịch tại 5 nước này vào năm 2020 cao gấp 4 lần so với các lĩnh vực phi du lịch.

Gần 1/3 tổng số lao động mất việc, ước tính khoảng 1,6 triệu việc làm là liên quan đến lĩnh vực du lịch trong 5 quốc gia này. Với nhiều công việc bổ sung có liên quan gián tiếp đến lĩnh vực này, ước tính thực tế về các công việc liên quan đến du lịch chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 trong khu vực có khả năng cao hơn nhiều. Theo đó, số lượng giờ làm bị mất trong đại dịch của ngành du lịch cao hơn từ 2 - 7 lần so với các ngành khác. Năm 2020, tỉ lệ giảm giờ làm việc trong ngành này dao động từ 4% ở Việt Nam đến 38% ở Philippines. Lao động trong ngành liên quan đến du lịch không làm việc giờ nào mỗi tuần tăng gấp hai nghìn lần (tác động đến 775.000 lao động).

Tại Brunei, ngành du lịch của nước này bị ảnh hưởng nặng nề với số việc làm và số giờ làm việc trung bình giảm lần lượt là 40% và 21%. Đây cũng là nước ghi nhận sự chênh lệch lớn nhất giữa mức tổn thất việc làm trong ngành du lịch và các ngành khác không thuộc du lịch. Trong khi đó, tại Mông Cổ, con số này lần lượt là 17% và 13%.

Tác động của đại dịch Covid-19 tới việc làm trong ngành du lịch tại Thái Lan đã không còn nghiêm trọng như trước. Tuy nhiên, người lao động trong ngành du lịch nước này vẫn phải chịu giảm lương và giảm giờ làm, trong khi tiền lương và giờ làm tại các ngành nghề không liên quan đến du lịch lại có xu hướng tăng nhẹ. Mức lương trung bình trong lĩnh vực du lịch tại nước này đã giảm 9,5% do các nhân viên phải chuyển sang các công việc được trả lương thấp như phục vụ đồ ăn và thức uống. Đồng thời, số giờ làm việc cũng giảm 10%.

Tại Việt Nam, theo ILO, người lao động trong lĩnh vực du lịch chủ yếu bị giảm lương và phải chuyển sang làm các công việc tạm thời khác. Mức lương trong ngành du lịch đã giảm gần 18%, trong đó, tỉ lệ này là 23% đối với các lao động nữ. Trong khi số lao động phi chính thức trong ngành du lịch tăng 3% trong năm 2020, số lượng lao động chính thức giảm đến 11%.

“Ngay cả khi các quốc gia trong khu vực đẩy mạnh tiêm chủng và đưa ra các chiến lược từ từ mở lại biên giới, thì việc làm và giờ làm việc trong lĩnh vực liên quan đến du lịch có thể sẽ vẫn thấp hơn con số trước khủng hoảng tại các quốc gia châu Á - Thái Bình Dương vào năm tới” - bà Chihoko Asada-Miyakawa - Trợ lý Tổng giám đốc ILO kiêm Giám đốc khu vực châu Á - Thái Bình Dương cho biết.

Ở những nơi mà số lượng việc làm và giờ làm bị giảm ít, chất lượng của những công việc này cũng giảm rõ rệt. Lao động nữ dường như bị ảnh hưởng nặng nề do phụ nữ thường làm các công việc phục vụ ăn uống, vốn là những công việc được trả lương thấp nhất trong ngành du lịch.

Ngay cả khi biên giới mở cửa trở lại, lượng khách du lịch quốc tế được dự đoán sẽ tăng chậm trở lại trong thời gian tới. Từ đó, các quốc gia vốn có nguồn thu lớn từ ngành du lịch đang phải đa dạng hoá nền kinh tế và tạo ra các cơ hội việc làm mới trong lĩnh vực phi du lịch.

“Với doanh thu từ du lịch ì ạch và lao động liên quan đến du lịch là một trong những ngành bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất, đại dịch đã khiến người ta phải ‘suy nghĩ lại’ về các chiến lược du lịch trung và dài hạn. Do đó, cuộc khủng hoảng mang lại cơ hội gắn kết ngành du lịch hướng tới một tương lai linh hoạt hơn, lấy con người làm trung tâm”, Sara Elder - Chuyên gia kinh tế cao cấp của ILO và là tác giả chính của nghiên cứu cho biết. Bà cũng cho biết, sẽ mất nhiều thời gian để phục hồi ngành du lịch. Do đó, người lao động và doanh nghiệp trong lĩnh vực này sẽ tiếp tục cần các biện pháp hỗ trợ. Bà kiến nghị, chính phủ các nước cần cung cấp các gói hỗ trợ và đẩy mạnh chiến dịch tiêm chủng.