Kỳ III: Đưa sản phẩm OCOP “từ làng ra phố”

Mở rộng thị trường, tạo vị thế cho sản phẩm OCOP

Nếu như câu chuyện sản xuất các sản phẩm OCOP trải qua không ít những thăng trầm; thì việc tiêu thụ các sản phẩm OCOP của Quảng Ninh chính là hành trình của những nỗ lực không ngừng . Không đợi “hữu xạ tự nhiên hương”, Quảng Ninh chủ động, rốt ráo tìm đầu ra, ngay cả khi nhiều sản phẩm mới sản xuất ở quy mô nhỏ.

Từ 6 gian trưng bày và bán 52 sản phẩm OCOP Quảng Ninh tại Lễ hội Carnaval Hạ Long 2014, đến năm 2015, Quảng Ninh bắt đầu tổ chức Hội chợ OCOP 2 kỳ/năm (Xuân, Hè)”. Tính đến nay, Sở Công Thương Quảng Ninh đã tổ chức thành công 14 kỳ Hội chợ OCOP. Lượng khách đến với kỳ hội chợ sau đông hơn kỳ hội chợ trước từ 8 - 12%, doanh thu bán hàng tại hội chợ cũng tăng từ 15 - 20% qua các kỳ hội chợ. Đặc biệt, từ năm 2018, Hội chợ OCOP Quảng Ninh được Bộ Công Thương đưa vào danh mục Chương trình xúc tiến thương mại cấp Quốc gia.

Nhiều doanh nghiệp, hộ kinh doanh, hợp tác xã tự tin đưa sản phẩm OCOP “từ làng ra phố"

Theo bà Nguyễn Thị Hiền – Giám đốc Sở Công Thương Quảng Ninh: Cùng với các kỳ hội chợ OCOP, từ năm 2017, Sở Công Thương đã tổ chức Tuần kết nối tiêu dùng, Tuần xúc tiến tiêu thụ, Tuần giới thiệu sản phẩm OCOP tại các khu vực đông dân cư trên địa bàn tỉnh. Điều đáng mừng là, trong suốt những ngày diễn ra hoạt động, người dân rất ủng hộ, đón nhận. Nhiều người còn bày tỏ sự ngạc nhiên với chính sản phẩm của quê hương mình vì “Nhìn đẹp quá, sang quá, an toàn thực phẩm lại tốt hơn rất nhiều”…

Từ nhu cầu ngày một tăng của người dân đối với sản phẩm OCOP, đến nay Quảng Ninh đã có 29 trung tâm, điểm bán sản phẩm OCOP trên địa bàn tỉnh. Ngoài ra, hàng năm, Hội chợ OCOP cũng được tổ chức thường niên ở các huyện trong tỉnh.

Cũng từ khi Chương trình OCOP được triển khai, Sở Công Thương Quảng Ninh “bận rộn” hơn bởi các chương trình kết nối cung - cầu. Đến nay, không ít sản phẩm OCOP Quảng Ninh đã tham gia vào hệ thống phân phối lớn trong nước như: BigC, Coop Mart, T-mart, Eco-mart, Vinmart, MM Mega Mart..., và chuỗi cửa hàng tiện ích, nông sản, thực phẩm sạch tại Hà Nội, Đà Nẵng, Sài Gòn, Thái Nguyên, Hải Dương, Ninh Bình, Phú Thọ, Hải Phòng... Nhiều sản phẩm OCOP Quảng Ninh còn có mặt tại hội chợ thuộc Chương trình xúc tiến thương mại cấp quốc gia tại các tỉnh/thành phố trọng điểm trong nước như: Hà Nội, Đà Nẵng, Hồ Chí Minh, Cần Thơ...

Từ năm 2019, Sở Công Thương Quảng Ninh đã đưa sản phẩm OCOP tham gia Hội chợ Thương mại Việt - Lào; Hội chợ Asean – Trung Quốc. Thông qua những hội chợ này, một số sản phẩm OCOP Quảng Ninh đã có mặt tại thị trường Trung Quốc, Lào như: Ruốc hàu, Ruốc trai, Rượu Ba kích Yên Tử, các loại Trà thảo dược...

Có dịp tham gia các hội chợ, hội nghị kết nối tiêu thụ sản phẩm OCOP, cảm nhận được rất rõ sự nhiệt huyết của lãnh đạo tỉnh, lãnh đạo các Sở, ngành, địa phương ở Quảng Ninh đối với việc tìm hướng tiêu thụ cho sản phẩm OCOP. Với những cán bộ quản lý này, thêm một sản phẩm tham gia hệ thống phân phối bán lẻ là thêm hi vọng về sự ấm no, bền vững cho người nông dân. Đặc biệt, các sản phẩm OCOP được người tiêu dùng cả nước tín nhiệm cũng sẽ góp phần lan tỏa giá trị, ý nghĩa của Chương trình OCOP.

Những bài học giá trị từ OCOP

Khi chúng tôi hoàn thành bài viết này, cũng là lúc Hội chợ OCOP Quảng Ninh năm 2020 vừa kết thúc. Diễn ra trong 5 ngày, Hội chợ OCOP Quảng Ninh năm 2020 đã thu thu hút được gần 73.000 lượt khách, doanh thu từ các sản phẩm OCOP Quảng Ninh ước đạt 4,1 tỷ đồng. Sau sự “hà hơi tiếp sức” ban đầu, các doanh nghiệp, hộ kinh doanh, hợp tác xã tham gia Chương trình OCOP đang tự tin bước “từ làng ra phố” – Với họ, chặng đường phía trước sẽ phải đối mặt với nhiều sự cạnh tranh, cả những đòi hỏi ngày một gắt gao hơn, nhưng đây lại chính là những yếu tố để doanh nghiệp đáp ứng được xu hướng của thị trường, đồng thời khẳng định hướng đi đúng đắn của Quảng Ninh khi lựa chọn Chương trình OCOP để thực hiện mục tiêu tái cơ cấu nông nghiệp; xây dựng nông thôn mới.

Các sản phẩm của OCOP Quảng Ninh chiếm trọn sự tin yêu của đông đảo khách hàng

Vượt ra khỏi phạm vi địa phương, tổng kết các phong trào thi đua yêu nước toàn quốc, Chương trình OCOP xuất phát từ Quảng Ninh cũng là 1 trong những mô hình được đánh giá là thiết thực và để lại dấu ấn, làm thay đổi bộ mặt, diện mạo của nông thôn Việt Nam. Hơn thế, đây còn là chương trình được nhân rộng thành chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2018-2020.

Với những người gắn bó lâu dài với Chương trình OCOP như Phó ban Nguyễn Văn Đức và các lãnh đạo, cán bộ, nhân viên của Ban Xây dựng NTM Quảng Ninh, sau những kết quả mà OCOP Quảng Ninh đạt được, vẫn còn cả một hành trình dài phía trước đòi hỏi sự nỗ lực và đổi mới không ngừng.

Trong đó, bài học được Quảng Ninh rút ra mà các địa phương có thể cùng tham khảo, đó là: Triển khai thực hiện OCOP không thể nóng vội, phải bền bỉ và thực hiện liên tục theo chu trình để thúc đẩy sự sáng tạo liên tục của người dân. Khi nghiên cứu mô hình quốc tế (OVOP (Nhật Bản) và OTOP (Thái Lan)) chỉ nên học tập về nguyên tắc chứ không dập khuôn máy móc, để phù hợp với thực tiễn kinh tế thị trường trong nước và địa phương. Bên cạnh việc tích cực thông tin, tuyên truyền để người sản xuất hiểu đúng về OCOP, phải tạo ra sự thống nhất về nhận thức của cả hệ thống chính trị về OCOP. Hơn thế, Chương trình OCOP là chương trình mang tính cộng đồng, vì cộng đồng nên rất cần hệ thống chính sách hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã, hỗ trợ phát triển sản phẩm. Đặc biệt, để các sản phẩm OCOP đến nhanh hơn, phổ biến hơn với người tiêu dùng phải xây dựng được thương hiệu của chương trình OCOP (hình ảnh, nhãn hiệu chương trình, bảo hộ sở hữu trí tuệ, quản lý sử dụng thương hiệu) và mẫu mã, bao bì của từng sản phẩm.