Kiểm toán nhà nước: Nhiều vướng mắc trong thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư

Theo Kiểm toán nhà nước, công tác thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư thời gian qua còn nhiều hạn chế, vướng mắc.
Kiểm toán nhà nước Việt Nam sẽ tham dự Đại hội ASEANSAI lần thứ 7 Cần thiết phải kiểm toán công tác quản lý, điều hành xe buýt Còn nhiều bất cập trong kiểm toán đất đai

Thu hồi đất khi chưa đảm bảo các điều kiện

Những năm qua, Kiểm toán nhà nước đã thực hiện nhiều cuộc kiểm toán chuyên đề hoặc lồng ghép về việc quản lý, sử dụng đất đai và định giá đất tại nhiều địa phương, nhiều dự án có sử dụng đất, như: Chuyên đề kiểm toán việc quản lý, sử dụng đất đô thị; kiểm toán việc quản lý, sử dụng đất của các doanh nghiệp cổ phần hóa; kiểm toán việc quản lý quy hoạch xây dựng đô thị; kiểm toán công tác quản lý nhà nước về đất đai tại một số địa phương giai đoạn 2017 - 2021.

Qua thực tiễn, Kiểm toán nhà nước khu vực I cho biết, công tác thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng còn nhiều hạn chế, vướng mắc chủ yếu như: Thu hồi đất khi chưa đảm bảo các điều kiện và trình tự, thủ tục theo quy định; xác định nguồn gốc đất của các tổ chức, hộ dân chưa rõ ràng, còn chồng lấn.

Đáng nói, giá bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất còn thấp, chưa sát với giá thị trường; trình tự, thủ tục thu hồi và bồi thường thiệt hại khi thu hồi đất còn thiếu công khai, minh bạch; một số dự án còn tình trạng trục lợi, xác định sai đối tượng, khối lượng công tác đền bù, hỗ trợ.

“Việc bố trí tái định cư, hỗ trợ ổn định đời sống, chuyển đổi việc làm chưa đảm bảo yêu cầu... làm cho việc bồi thường, giải phóng mặt bằng kéo dài nhiều năm, chậm được hoàn thành, ảnh hưởng rất lớn tới việc đưa đất đai vào sử dụng theo quy hoạch” - Kiểm toán nhà nước khu vực I nhấn mạnh.

Kiểm toán nhà nước: Nhiều vướng mắc trong thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư
Theo Kiểm toán nhà nước, công tác thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng còn nhiều hạn chế

Bên cạnh đó, theo Kiểm toán nhà nước khu vực IV, trong công tác xác định chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng để khấu trừ vào tiền sử dụng đất, tiền thuê đất phải nộp, còn tình trạng xác định sai vị trí thửa đất dẫn đến việc xác định chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng được khấu trừ vào tiền sử dụng đất phải nộp cao hơn theo quy định.

Chưa kể, việc xác định thời điểm bồi thường giải phóng mặt bằng để làm căn cứ tính giá đất theo thời điểm bàn giao thực tế không đúng, dẫn đến giảm tiền sử dụng đất phải nộp ngân sách Nhà nước. “Xác định tiền bồi thường giải phóng mặt bằng được trừ nhiều hơn số tiền bồi thường giải phóng mặt bằng đã được Sở Tài chính đã xác nhận” - Kiểm toán nhà nước khu vực IV chỉ rõ.

Nhiều sai phạm về xác định đơn giá bồi thường tài sản

Thêm vào đó, Kiểm toán nhà nước khu vực XIII cho biết, xác định giá để tính tiền bồi thường, hỗ trợ tái định cư còn cho thấy 4 bất cập chủ yếu:

Thứ nhất, việc xác định đơn giá bồi thường dựa trên các chứng thư thẩm định giá của đơn vị tư vấn thực hiện. Tuy nhiên, việc xác định giá trong chứng thư thẩm định giá còn chưa đủ cơ sở pháp lý và không đáng tin cậy để thẩm định theo Tiêu chuẩn Thẩm định Giá Việt Nam số 8 ban hành tại Thông tư số 126/2015/TT-BTC ngày 20/8/2015.

Thứ hai, còn những sai phạm về xác định đơn giá bồi thường tài sản. Đơn cử, địa phương xác định giá cây cao su thanh lý theo cách tiếp cận về chi phí là không phù hợp quy định tại khoản 1 Điều 90 Luật Đất đai năm 2013. (“Đối với cây lâu năm, mức bồi thường được tính bằng giá trị hiện có của vườn cây theo giá ở địa phương tại thời điểm thu hồi đất mà không bao gồm giá trị quyền sử dụng đất” tức là giá bồi thường, hỗ trợ phải được xác định theo cách tiếp cận từ thị trường theo quy định tại Thông tư số 126/2015/TT-BTC ngày 20/8/2015 của Bộ Tài chính - Tiêu chuẩn Thẩm định Giá số 8. Tuy nhiên, Sở Tài chính không áp dụng phương pháp tiếp cận từ thị trường mà sử dụng cách tiếp cận từ chi phí là chưa phù hợp).

Ngoài ra, địa phương còn bồi thường cho cả phần diện tích cây cao su đã hết thời gian khai thác trong khi vẫn cho phép doanh nghiệp thanh lý cây cao su trong phần diện tích này.

Kiểm toán nhà nước: Nhiều vướng mắc trong thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư
Quá trình thực hiện kiểm toán công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã nảy sinh một số vướng mắc

Thứ ba, việc xử lý giá trị thanh lý các tài sản trên đất thu hồi sau khi Nhà nước đền bù vẫn còn vướng mắc. “Các tài sản trên đất (cây cao su) sau khi được Nhà nước đền bù, doanh nghiệp có được thanh lý không hay thuộc về tài sản của Nhà nước? Nếu doanh nghiệp đã thanh lý, giá trị thanh lý có được khấu trừ vào số tiền đền bù của Nhà nước cho doanh nghiệp hay không” - Kiểm toán nhà nước khu vực XIII đặt câu hỏi.

Thứ tư, quy định trong công tác bồi thường đền bù, thu hồi đất của các cá nhân, hộ gia đình còn một số điểm bất cập. Cụ thể, chính sách hỗ trợ ổn định đời sống được quy định tại khoản 1 Điều 19 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP chỉ nêu đối tượng là: “Hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước giao đất nông nghiệp...” mà không quy định cụ thể “người trực tiếp sản xuất đất nông nghiệp trên các thửa đất bị thu hồi.” Điều đó dẫn đến hiện tượng, tại các địa phương, một số người nhận chuyển nhượng đất (hình thức bằng hợp đồng ủy quyền) để đầu cơ kiếm chênh lệch từ bán đất, nhưng vẫn được hưởng các khoản hỗ trợ ổn định đời sống.

Đối với chính sách hỗ trợ thu hồi đất không đủ điều kiện bồi thường, Kiểm toán nhà nước khu vực XIII nêu rõ: Có địa phương còn ban hành quy định cho phép bố trí tái định cư cho các hộ gia đình, cá nhân có nhà xây dựng trên đất nông nghiệp trái quy định tại điểm c, khoản 2 Điều 83 Luật Đất đai 2013 (Hỗ trợ tái định cư đối với trường hợp thu hồi đất ở của hộ gia đình, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mà phải di chuyển chỗ ở) và khoản 2 Điều 6 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP của Chính phủ (Trường hợp trong hộ gia đình quy định tại khoản 1 Điều này mà trong hộ có nhiều thế hệ, nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống trên một thửa đất ở thu hồi nếu đủ điều kiện để tách thành từng hộ gia đình riêng theo quy định của pháp luật về cư trú hoặc có nhiều hộ gia đình có chung quyền sử dụng một thửa đất ở thu hồi thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh căn cứ vào quỹ đất ở, nhà ở tái định cư và tình thực tế tại địa phương quyết định mức đất ở, nhà ở tái định cư cho từng hộ gia đình).

Ngoài ra, các trường hợp này cũng có dấu hiệu không được Nhà nước bố trí chỗ ở (bán, cho thuê, cho thuê mua nhà đất theo giá do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt) theo quy định tại khoản 2 Điều 79 Luật Đất đai năm 2013. Nguyên nhân là do xây dựng nhà trái phép trên đất nông nghiệp trong khi đất nông nghiệp vẫn đủ điều kiện bồi thường về đất có nội hàm khác với trường hợp không đủ điều kiện được bồi thường về đất theo quy định tại khoản 2 Điều 79 Luật Đất đai: Hộ gia đình, cá nhân khi Nhà nước thu hồi đất gắn liền với nhà ở phải di chuyển chỗ ở mà không đủ điều kiện được bồi thường về đất ở, nếu không có chỗ ở nào khác, được Nhà nước bán, cho thuê, cho mua nhà ở hoặc giao đất ở có thu tiền sử dụng đất.

Ngân Thương
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Kiểm toán nhà nước

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Nhân sự Trung ương: Bộ Chính trị, Bộ Công Thương bổ nhiệm cán bộ chủ chốt; Quốc hội phê chuẩn nhân sự

Nhân sự Trung ương: Bộ Chính trị, Bộ Công Thương bổ nhiệm cán bộ chủ chốt; Quốc hội phê chuẩn nhân sự

Về thông tin nhân sự Trung ương tuần qua (18-22/11), Quốc hội ban hành các nghị quyết về công tác nhân sự, bao gồm chức vụ Phó Trưởng ban Công tác đại biểu.
Dự báo thời tiết biển hôm nay 25/11/2024: Có mưa dông và gió mạnh trên biển

Dự báo thời tiết biển hôm nay 25/11/2024: Có mưa dông và gió mạnh trên biển

Thời tiết biển hôm nay 25/11, khu vực Bắc Biển Đông đang có gió Đông Bắc mạnh cấp 6-7, giật cấp 8-9. Ở Huyền Trân có gió mạnh cấp 6, giật mạnh cấp 9.
Dự báo thời tiết hôm nay 25/11/2024: Mưa lớn cục bộ, lốc, sét gió giật mạnh từ Quảng Trị đến Phú Yên

Dự báo thời tiết hôm nay 25/11/2024: Mưa lớn cục bộ, lốc, sét gió giật mạnh từ Quảng Trị đến Phú Yên

Dự báo thời tiết hôm nay 25/11, từ Thừa Thiên Huế đến Quảng Ngãi có mưa vừa, mưa to, cục bộ có nơi mưa rất to. Lượng mưa có nơi lên đến 229mm.
Tối 24/11, xuất hiện khách hàng trúng độc đắc Vietlott có giá trị

Tối 24/11, xuất hiện khách hàng trúng độc đắc Vietlott có giá trị 'khủng'

Tối 24/11/2024, Công ty Xổ số Điện toán Việt Nam (Vietlott) đã tìm ra tấm vé số may mắn trúng Vietlott Mega 6/45 giải Jackpot với giá trị hơn 16,9 tỷ đồng.
Bắc Giang: Triển khai nhiều hoạt động hưởng ứng Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam năm 2025

Bắc Giang: Triển khai nhiều hoạt động hưởng ứng Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam năm 2025

UBND tỉnh Bắc Giang vừa ban hành kế hoạch tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam năm 2025 trên địa bàn tỉnh Bắc Giang.

Tin cùng chuyên mục

Công đoàn tham gia giám sát trả lương, thưởng Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 cho người lao động

Công đoàn tham gia giám sát trả lương, thưởng Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 cho người lao động

Đã có một số doanh nghiệp công bố tiền thưởng Tết Nguyên đán 2025 cho người lao động. Các cấp công đoàn sẽ tham gia với cơ quan chức năng nắm bắt tình hình.
Hà Nội: Phấn đấu 100% siêu thị không sử dụng túi nilon khó phân hủy vào năm 2025

Hà Nội: Phấn đấu 100% siêu thị không sử dụng túi nilon khó phân hủy vào năm 2025

Năm 2025, Hà Nội đặt mục tiêu 70-80% các chợ truyền thống; 100% các siêu thị, trung tâm thương mại không sử dụng túi nilon khó phân hủy.
Cận cảnh cây cầu trị giá hơn 1.800 tỷ đồng sau một năm thi công

Cận cảnh cây cầu trị giá hơn 1.800 tỷ đồng sau một năm thi công

Sau hơn 1 năm khởi công xây dựng, cầu Đuống mới nối quận Long Biên và huyện Gia Lâm (TP. Hà Nội) với tổng mức đầu tư hơn 1.800 tỷ đồng hiện giờ ra sao?
Hải Phòng: Cháy lớn thiêu rụi nhà xưởng tại khu công nghiệp Tràng Duệ

Hải Phòng: Cháy lớn thiêu rụi nhà xưởng tại khu công nghiệp Tràng Duệ

Cháy lớn thiêu rụi nhà xưởng Công ty TNHH Dong A tại Khu công nghiệp Tràng Duệ, huyện An Dương, TP Hải Phòng; ngọn lửa bốc cao, bao trùm diện tích hơn 1.000m2
Trung tướng Khuất Duy Tiến, Anh hùng Lực lượng vũ trang đã từ trần

Trung tướng Khuất Duy Tiến, Anh hùng Lực lượng vũ trang đã từ trần

Theo thông báo từ gia đình, Trung tướng Khuất Duy Tiến, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, đã từ trần hồi 16 giờ 10 phút ngày 23/11/2024, hưởng thọ 94 tuổi.
Nhân sự địa phương: Nghệ An có tân Chủ tịch HĐND; Ban Bí thư chuẩn y lãnh đạo nhiều tỉnh, thành

Nhân sự địa phương: Nghệ An có tân Chủ tịch HĐND; Ban Bí thư chuẩn y lãnh đạo nhiều tỉnh, thành

Về nhân sự địa phương tuần qua (18-22/11), ông Hoàng Nghĩa Hiếu, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy giữ chức Chủ tịch Hội đồng Nhân dân tỉnh Nghệ An khóa XVIII.
Dự báo thời tiết biển hôm nay 24/11/2024: Có mưa rào và dông rải rác trên biển

Dự báo thời tiết biển hôm nay 24/11/2024: Có mưa rào và dông rải rác trên biển

Thời tiết biển hôm nay 24/11, ở Trạm đảo Lý Sơn có gió Đông Bắc mạnh cấp 6, giật cấp 7; ở trạm đảo Huyền Trân có gió Đông Bắc mạnh cấp 6, giật cấp 9.
Dự báo thời tiết hôm nay 24/11/2024: Các tỉnh miền Bắc trời trở lạnh

Dự báo thời tiết hôm nay 24/11/2024: Các tỉnh miền Bắc trời trở lạnh

Dự báo thời tiết hôm nay 24/11, ở phía Bắc có một bộ phận không khí lạnh mạnh đang di chuyển xuống phía Nam.
Trao Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba cho hai phi công vụ máy bay Yak-130 rơi

Trao Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba cho hai phi công vụ máy bay Yak-130 rơi

Quân chủng Phòng không - Không quân đã tổ chức lễ trao Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba cho Đại tá Nguyễn Văn Sơn và Đại tá Nguyễn Hồng Quân.
Sôi động thị trường lao động tại các khu công nghiệp dịp cuối năm

Sôi động thị trường lao động tại các khu công nghiệp dịp cuối năm

Đến hẹn lại lên, cứ vào dịp cuối năm, nhu cầu việc làm tại các tỉnh tập trung nhiều khu công nghiệp như Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu lại tăng cao.
Khẩn trương xóa nhà tạm, nhà dột nát: Thực hiện giấc mơ an cư cho người nghèo

Khẩn trương xóa nhà tạm, nhà dột nát: Thực hiện giấc mơ an cư cho người nghèo

Các bộ, ngành, địa phương trên cả nước đã và đang tập trung xóa nhà tạm, nhà dột nát, với mong muốn giúp người dân thoát nghèo, có cơ hội vươn lên.
Khói lửa bốc cháy dữ dội bao trùm 1.000 m2 công ty gỗ ở Bình Dương

Khói lửa bốc cháy dữ dội bao trùm 1.000 m2 công ty gỗ ở Bình Dương

Nhà xưởng công ty gỗ ở Bình Dương bất ngờ bốc cháy dữ dội bao trùm 1.000 m2, nhiều công nhân tháo chạy thoát thân, không có thiệt hại về người...
Ngành Thanh tra: Phát huy truyền thống, không ngừng phát triển

Ngành Thanh tra: Phát huy truyền thống, không ngừng phát triển

Trải qua 79 năm thành lập, phát triển, ngành Thanh tra Việt Nam không ngừng phấn đấu vươn lên ngày càng lớn mạnh để góp phần xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
Nhân sự 22/11: Liên đoàn Bóng đá Việt Nam thay nhân sự chủ chốt; Bình Phước có tân nữ Bí thư Tỉnh

Nhân sự 22/11: Liên đoàn Bóng đá Việt Nam thay nhân sự chủ chốt; Bình Phước có tân nữ Bí thư Tỉnh

Về thông tin nhân sự ngày 22/11, ông Nguyễn Văn Phú, được bầu giữ chức Tổng thư ký Liên đoàn Bóng đá Việt Nam thay ông Dương Nghiệp Khôi.
Dự báo thời tiết biển hôm nay 23/11/2024: Có gió mạnh, sóng lớn và mưa dông trên biển

Dự báo thời tiết biển hôm nay 23/11/2024: Có gió mạnh, sóng lớn và mưa dông trên biển

Thời tiết biển hôm nay 23/11, Khu vực Bắc Biển Đông có gió Đông Bắc mạnh cấp 6-7, giật cấp 8-9. Trạm Huyền Trân đã có gió mạnh cấp 6, giật cấp 7-8.
Dự báo thời tiết hôm nay 23/11/2024: Bắc Bộ nhiệt độ hạ thấp, Nam Bộ ngày nắng

Dự báo thời tiết hôm nay 23/11/2024: Bắc Bộ nhiệt độ hạ thấp, Nam Bộ ngày nắng

Dự báo thời tiết hôm nay 23/11, Bắc Bộ nhiệt độ hạ thấp, nhiều nơi xuống dưới 15 độ. Đêm trời rét, ban ngày trời nắng. Nam Bộ ngày nắng.
Mức hỗ trợ người có công xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở

Mức hỗ trợ người có công xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa ký quyết định về mức hỗ trợ xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở đối với người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ.
Viettel tuyển thẳng 101 tài năng công nghệ từ hơn 3.000 hồ sơ ứng tuyển

Viettel tuyển thẳng 101 tài năng công nghệ từ hơn 3.000 hồ sơ ứng tuyển

Sau 6 tháng đào tạo và thực tập tại các dự án trọng điểm của tập đoàn, 101 sinh viên xuất sắc đã được tuyển thẳng vào làm việc tại Viettel.
Chạy thử nghiệm 3 làn thu phí không dừng tại sân bay Nội Bài

Chạy thử nghiệm 3 làn thu phí không dừng tại sân bay Nội Bài

Cảng hàng không quốc tế Nội Bài chạy thử nghiệm 3 làn thu phí không dùng tiền mặt và thu tự động không dừng với luồng xe ra từ cầu cạn Nhà ga hành khách T1.
Việt Nam - Lào - Campuchia tổ chức diễn tập cứu hộ, cứu nạn

Việt Nam - Lào - Campuchia tổ chức diễn tập cứu hộ, cứu nạn

Lễ khai mạc cuộc diễn tập cứu hộ, cứu nạn chung do Bộ Quốc phòng 3 nước Campuchia – Lào – Việt Nam đã được tổ chức tại Campuchia.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động