Còn nhiều bất cập trong kiểm toán đất đai

Theo Kiểm toán nhà nước, qua thực tiễn kiểm toán đất đai đã bộc lộ nhiều bất cập trong công tác quản lý, sử dụng đất, đặc biệt là công tác giao đất và cho thuê.
Kiểm toán nhà nước Việt Nam và Ủy ban Kiểm toán Indonesia chia sẻ kiến thức về kiểm toán điều tra Cần thiết phải kiểm toán công tác quản lý, điều hành xe buýt

Không phù hợp với quy định của pháp luật

Thời gian qua, việc quản lý và sử dụng đất đai đã tạo dựng được nguồn lực to lớn cho xây dựng và phát triển hạ tầng, đẩy nhanh tốc độ đô thị hóa, là động lực quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, tuy nhiên cũng bộc lộ không ít sai phạm.

Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực từ ngày 1/7/2014, tuy nhiên, giai đoạn 2014-2018, sai phạm trong quản lý và sử dụng đất đai vẫn diễn ra phổ biến và phức tạp ở hầu hết các nội dung, cấp quản lý, tổ chức cá nhân sử dụng, với mức độ từ ít nghiêm trọng đến nghiêm trọng, thậm chí rất nghiêm trọng. Đặc điểm của các sai phạm này là kéo dài, chậm bị xử lý, gây hậu quả rất lớn về kinh tế - xã hội.

Còn nhiều bất cập trong kiểm toán đất đai
Tăng cường kiểm toán, kiểm tra, kiểm soát trong lĩnh vực đất đai là cần thiết

Chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh chỉ ra 3 nhóm sai phạm chủ yếu trong vấn đề đất đai, đó là: Không sử dụng hoặc sử dụng đất không đúng mục đích; không thực hiện hay thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ tài chính đối với nhà nước; lợi dụng chức vụ, quyền hạn để làm trái quy định về quản lý đất đai...

Phần lớn các nhóm vi phạm đều do nguyên nhân chủ quan, trong đó có 3 nhóm sai phạm nặng nề nhất đã diễn ra trong quá khứ, hiện tại và sẽ còn diễn ra trong tương lai. Vì thế, việc tăng cường thực hiện kiểm toán, kiểm tra, kiểm soát trong lĩnh vực đất đai là cần thiết, để phát hiện và hạn chế ở mức thấp nhất hậu quả đáng tiếc.

Những năm qua, Kiểm toán nhà nước đã lồng ghép nội dung kiểm toán quản lý đất đai vào các cuộc kiểm toán ngân sách địa phương hàng năm; kiểm toán các chuyên đề: Quản lý và sử dụng đất khu đô thị và các dự án được giao, thuê đất giai đoạn 2014-2016; việc thực hiện công tác bán đấu giá quyền sử dụng đất công và các cơ sở nhà đất thuộc quản lý của nhà nước giai đoạn 2016-2020 và kiểm toán việc giao đất, thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất của một số dự án.

Thực tiễn kiểm toán công tác quản lý đất đai tại một số địa phương của Kiểm toán nhà nước khu vực XIII cho thấy, một số địa phương ban hành quyết định giao các khu đất sạch cho doanh nghiệp để thực hiện kinh doanh nhà ở thương mại không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất. Điều này không phù hợp quy định của pháp luật hiện hành.

Bên cạnh đó, việc giao đất sạch không qua đấu giá cũng trái với quy định. Hiện nay, không có văn bản pháp luật nào quy định các doanh nghiệp đã ứng trước tiền cho Trung tâm phát triển quỹ đất thì được giao đất không qua đấu giá quyền sử dụng đất, trừ trường hợp các doanh nghiệp có dự án có sử dụng đất được cấp có thẩm quyền phê duyệt chủ trương đầu tư theo đúng quy định hiện hành hoặc các doanh nghiệp đã trúng thầu qua đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.

Về vấn đề này, Kiểm toán nhà nước khu vực I cũng nhấn mạnh, cơ chế Nhà nước giao đất thông qua đấu giá để thực hiện dự án kinh doanh bất động sản, hạ tầng, thương mại theo quy định tại Điều 118 Luật Đất đai chưa được thực hiện đầy đủ và phổ biến.

Theo đó, việc giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án kinh doanh nhà ở thương mại thường không qua đấu giá mà thông qua việc thực hiện hình thức, thủ tục giới thiệu địa điểm, đăng ký đầu tư, thanh toán đối ứng cho dự án BT, mua cổ phần doanh nghiệp, mua gom đất sản xuất kinh doanh rồi xin chuyển mục đích sử dụng đất hoặc đấu thầu thực hiện dự án. "Do chưa được quy định cụ thể trong Luật Đất đai, cơ chế này đã và đang mang lại nhiều rủi ro về mặt pháp lý cho cả người có thẩm quyền giao đất và các chủ đầu tư thực hiện dự án", Kiểm toán nhà nước khu vực I chia sẻ.

Ngoài ra, theo Kiểm toán nhà nước khu vực I, giao đất thanh toán cho dự án BT thường xảy ra tình trạng giao đất trước khi hoàn thành dự án BT, giao đất vượt giá trị dự án BT hoàn thành thực tế với diện tích lớn.

Thất thoát ngân sách

Cũng theo Kiểm toán nhà nước khu vực XIII, qua công tác kiểm toán cho thấy việc giao đất không thu tiền sử dụng đất của một số dự án BOT trên địa bàn không đúng quy định. Tại khoản 2 Điều 54; điểm d khoản 1 Điều 56; Khoản 3 Điều 155 Luật Đất đai 2013, các dự án BOT phải ký hợp đồng thuê đất và nộp tiền thuê đất vào ngân sách nhà nước.

Còn tại Khoản 7 Điều 19 Nghị định số 46/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ không quy định miễn tiền thuê đất cho dự án xã hội hóa lĩnh vực giao thông, nhưng Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu UBND tỉnh ban hành Quyết định giao đất không thu tiền sử dụng đất là trái quy định của pháp luật hiện hành.

Thêm vào đó, còn xảy ra tình trạng các chủ đầu tư được giao đất thông qua hình thức nhận chuyển nhượng đất từ cá nhân, tổ chức khác không đúng quy định của pháp luật, không phù hợp với quy hoạch sử dụng đất; nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp, đất trồng lúa khi chưa có văn bản cho phép, chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền.

Ngoài ra, một số đơn vị sử dụng đất nhưng chưa có quyết định thuê đất, hợp đồng thuê đất; lập bộ thu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp chưa đầy đủ.

Theo quy định tại Khoản 3 Điều 58 Luật Đất đai, vấn đề xác định năng lực, điều kiện của nhà đầu tư khi giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất trên thực tế cũng còn nhiều bất cập. Nhiều nhà đầu tư tại thời điểm giao đất chưa được thẩm định năng lực phù hợp hay chưa đảm bảo năng lực, đặc biệt là năng lực về vốn chủ sở hữu thực tế huy động cho thực hiện dự án. Có nhà đầu tư thực hiện đồng thời nhiều dự án, dẫn tới vốn đầu tư dàn trải, không đảm bảo. Mức ký quỹ được xác định thấp, nhiều nhà đầu tư không thực hiện việc nộp ký quỹ. Việc này dẫn tới dự án đầu tư kéo dài, chậm đưa đất đai vào sử dụng, huy động vốn trái pháp luật; bán chuyển nhượng dự án, bán chuyển nhượng bất động sản hình thành tương lai khi chưa đủ điều kiện.

Để giải quyết những bất cập nêu trên, Kiểm toán nhà nước khu vực I kiến nghị minh bạch hóa việc giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, tăng cường khả năng tiếp cận đất đai của các chủ thể. Trong đó, quy định cụ thể và thống nhất các trường hợp giao đất, cho thuê phục vụ mục đích kinh doanh không thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất.

Đối với việc cho thuê đất, cần ưu tiên áp dụng hình thức thuê đất trả tiền hàng năm để đảm bảo nguồn thu ổn định từ đất đai. Đồng thời, cần có quy định về việc xác định giá trị quyền được thuê đất trả tiền hàng năm trong định giá doanh nghiệp cổ phần hóa.

Đất đai là tài sản công, được giao cho nhiều cá nhân, tổ chức và chịu sự giám sát, quản lý của nhiều cơ quan, đơn vị. Những vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện Luật Đất đai rất phức tạp. Trong khi đó, cơ chế, chính sách về lĩnh vực này còn nhiều bất cập. Thậm chí nhiều quy định chồng chéo, thiếu đồng nhất. Chính sự thiếu đồng nhất trong các văn bản quy phạm pháp luật đã bị nhiều đối tượng lợi dụng để thực hiện hành vi vi phạm.

Nhằm nâng cao hiệu quả công tác kiểm toán quản lý, sử dụng đất đai, nhiều ý kiến cho rằng, Kiểm toán nhà nước cần đa dạng hóa hình thức tổ chức kiểm toán chuyên đề, phù hợp với đặc điểm của vấn đề và tăng cường áp dụng công nghệ kiểm toán mới, vận dụng các phương pháp kiểm toán phù hợp với đặc thù của kiểm toán chuyên đề theo hướng kinh tế, hiệu quả, hiệu lực, chống thất thoát lãng phí đất đai, tài nguyên khoáng sản; đồng thời nghiên cứu mở rộng phạm vi, nội dung kiểm toán thông qua các cuộc kiểm toán chuyên đề chuyên sâu quy mô lớn để có góc nhìn toàn diện, đa chiều nhằm ngăn chặn kịp thời các sai phạm, chấn chỉnh công tác quản lý, sử dụng đất đai.

Tâm An
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Kiểm toán nhà nước

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Nhân sự Trung ương: Bộ Chính trị, Bộ Công Thương bổ nhiệm cán bộ chủ chốt; Quốc hội phê chuẩn nhân sự

Nhân sự Trung ương: Bộ Chính trị, Bộ Công Thương bổ nhiệm cán bộ chủ chốt; Quốc hội phê chuẩn nhân sự

Về thông tin nhân sự Trung ương tuần qua (18-22/11), Quốc hội ban hành các nghị quyết về công tác nhân sự, bao gồm chức vụ Phó Trưởng ban Công tác đại biểu.
Dự báo thời tiết biển hôm nay 25/11/2024: Có mưa dông và gió mạnh trên biển

Dự báo thời tiết biển hôm nay 25/11/2024: Có mưa dông và gió mạnh trên biển

Thời tiết biển hôm nay 25/11, khu vực Bắc Biển Đông đang có gió Đông Bắc mạnh cấp 6-7, giật cấp 8-9. Ở Huyền Trân có gió mạnh cấp 6, giật mạnh cấp 9.
Dự báo thời tiết hôm nay 25/11/2024: Mưa lớn cục bộ, lốc, sét gió giật mạnh từ Quảng Trị đến Phú Yên

Dự báo thời tiết hôm nay 25/11/2024: Mưa lớn cục bộ, lốc, sét gió giật mạnh từ Quảng Trị đến Phú Yên

Dự báo thời tiết hôm nay 25/11, từ Thừa Thiên Huế đến Quảng Ngãi có mưa vừa, mưa to, cục bộ có nơi mưa rất to. Lượng mưa có nơi lên đến 229mm.
Tối 24/11, xuất hiện khách hàng trúng độc đắc Vietlott có giá trị

Tối 24/11, xuất hiện khách hàng trúng độc đắc Vietlott có giá trị 'khủng'

Tối 24/11/2024, Công ty Xổ số Điện toán Việt Nam (Vietlott) đã tìm ra tấm vé số may mắn trúng Vietlott Mega 6/45 giải Jackpot với giá trị hơn 16,9 tỷ đồng.
Bắc Giang: Triển khai nhiều hoạt động hưởng ứng Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam năm 2025

Bắc Giang: Triển khai nhiều hoạt động hưởng ứng Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam năm 2025

UBND tỉnh Bắc Giang vừa ban hành kế hoạch tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam năm 2025 trên địa bàn tỉnh Bắc Giang.

Tin cùng chuyên mục

Công đoàn tham gia giám sát trả lương, thưởng Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 cho người lao động

Công đoàn tham gia giám sát trả lương, thưởng Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 cho người lao động

Đã có một số doanh nghiệp công bố tiền thưởng Tết Nguyên đán 2025 cho người lao động. Các cấp công đoàn sẽ tham gia với cơ quan chức năng nắm bắt tình hình.
Hà Nội: Phấn đấu 100% siêu thị không sử dụng túi nilon khó phân hủy vào năm 2025

Hà Nội: Phấn đấu 100% siêu thị không sử dụng túi nilon khó phân hủy vào năm 2025

Năm 2025, Hà Nội đặt mục tiêu 70-80% các chợ truyền thống; 100% các siêu thị, trung tâm thương mại không sử dụng túi nilon khó phân hủy.
Cận cảnh cây cầu trị giá hơn 1.800 tỷ đồng sau một năm thi công

Cận cảnh cây cầu trị giá hơn 1.800 tỷ đồng sau một năm thi công

Sau hơn 1 năm khởi công xây dựng, cầu Đuống mới nối quận Long Biên và huyện Gia Lâm (TP. Hà Nội) với tổng mức đầu tư hơn 1.800 tỷ đồng hiện giờ ra sao?
Hải Phòng: Cháy lớn thiêu rụi nhà xưởng tại khu công nghiệp Tràng Duệ

Hải Phòng: Cháy lớn thiêu rụi nhà xưởng tại khu công nghiệp Tràng Duệ

Cháy lớn thiêu rụi nhà xưởng Công ty TNHH Dong A tại Khu công nghiệp Tràng Duệ, huyện An Dương, TP Hải Phòng; ngọn lửa bốc cao, bao trùm diện tích hơn 1.000m2
Trung tướng Khuất Duy Tiến, Anh hùng Lực lượng vũ trang đã từ trần

Trung tướng Khuất Duy Tiến, Anh hùng Lực lượng vũ trang đã từ trần

Theo thông báo từ gia đình, Trung tướng Khuất Duy Tiến, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, đã từ trần hồi 16 giờ 10 phút ngày 23/11/2024, hưởng thọ 94 tuổi.
Nhân sự địa phương: Nghệ An có tân Chủ tịch HĐND; Ban Bí thư chuẩn y lãnh đạo nhiều tỉnh, thành

Nhân sự địa phương: Nghệ An có tân Chủ tịch HĐND; Ban Bí thư chuẩn y lãnh đạo nhiều tỉnh, thành

Về nhân sự địa phương tuần qua (18-22/11), ông Hoàng Nghĩa Hiếu, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy giữ chức Chủ tịch Hội đồng Nhân dân tỉnh Nghệ An khóa XVIII.
Dự báo thời tiết biển hôm nay 24/11/2024: Có mưa rào và dông rải rác trên biển

Dự báo thời tiết biển hôm nay 24/11/2024: Có mưa rào và dông rải rác trên biển

Thời tiết biển hôm nay 24/11, ở Trạm đảo Lý Sơn có gió Đông Bắc mạnh cấp 6, giật cấp 7; ở trạm đảo Huyền Trân có gió Đông Bắc mạnh cấp 6, giật cấp 9.
Dự báo thời tiết hôm nay 24/11/2024: Các tỉnh miền Bắc trời trở lạnh

Dự báo thời tiết hôm nay 24/11/2024: Các tỉnh miền Bắc trời trở lạnh

Dự báo thời tiết hôm nay 24/11, ở phía Bắc có một bộ phận không khí lạnh mạnh đang di chuyển xuống phía Nam.
Trao Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba cho hai phi công vụ máy bay Yak-130 rơi

Trao Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba cho hai phi công vụ máy bay Yak-130 rơi

Quân chủng Phòng không - Không quân đã tổ chức lễ trao Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba cho Đại tá Nguyễn Văn Sơn và Đại tá Nguyễn Hồng Quân.
Sôi động thị trường lao động tại các khu công nghiệp dịp cuối năm

Sôi động thị trường lao động tại các khu công nghiệp dịp cuối năm

Đến hẹn lại lên, cứ vào dịp cuối năm, nhu cầu việc làm tại các tỉnh tập trung nhiều khu công nghiệp như Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu lại tăng cao.
Khẩn trương xóa nhà tạm, nhà dột nát: Thực hiện giấc mơ an cư cho người nghèo

Khẩn trương xóa nhà tạm, nhà dột nát: Thực hiện giấc mơ an cư cho người nghèo

Các bộ, ngành, địa phương trên cả nước đã và đang tập trung xóa nhà tạm, nhà dột nát, với mong muốn giúp người dân thoát nghèo, có cơ hội vươn lên.
Khói lửa bốc cháy dữ dội bao trùm 1.000 m2 công ty gỗ ở Bình Dương

Khói lửa bốc cháy dữ dội bao trùm 1.000 m2 công ty gỗ ở Bình Dương

Nhà xưởng công ty gỗ ở Bình Dương bất ngờ bốc cháy dữ dội bao trùm 1.000 m2, nhiều công nhân tháo chạy thoát thân, không có thiệt hại về người...
Ngành Thanh tra: Phát huy truyền thống, không ngừng phát triển

Ngành Thanh tra: Phát huy truyền thống, không ngừng phát triển

Trải qua 79 năm thành lập, phát triển, ngành Thanh tra Việt Nam không ngừng phấn đấu vươn lên ngày càng lớn mạnh để góp phần xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
Nhân sự 22/11: Liên đoàn Bóng đá Việt Nam thay nhân sự chủ chốt; Bình Phước có tân nữ Bí thư Tỉnh

Nhân sự 22/11: Liên đoàn Bóng đá Việt Nam thay nhân sự chủ chốt; Bình Phước có tân nữ Bí thư Tỉnh

Về thông tin nhân sự ngày 22/11, ông Nguyễn Văn Phú, được bầu giữ chức Tổng thư ký Liên đoàn Bóng đá Việt Nam thay ông Dương Nghiệp Khôi.
Dự báo thời tiết biển hôm nay 23/11/2024: Có gió mạnh, sóng lớn và mưa dông trên biển

Dự báo thời tiết biển hôm nay 23/11/2024: Có gió mạnh, sóng lớn và mưa dông trên biển

Thời tiết biển hôm nay 23/11, Khu vực Bắc Biển Đông có gió Đông Bắc mạnh cấp 6-7, giật cấp 8-9. Trạm Huyền Trân đã có gió mạnh cấp 6, giật cấp 7-8.
Dự báo thời tiết hôm nay 23/11/2024: Bắc Bộ nhiệt độ hạ thấp, Nam Bộ ngày nắng

Dự báo thời tiết hôm nay 23/11/2024: Bắc Bộ nhiệt độ hạ thấp, Nam Bộ ngày nắng

Dự báo thời tiết hôm nay 23/11, Bắc Bộ nhiệt độ hạ thấp, nhiều nơi xuống dưới 15 độ. Đêm trời rét, ban ngày trời nắng. Nam Bộ ngày nắng.
Mức hỗ trợ người có công xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở

Mức hỗ trợ người có công xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa ký quyết định về mức hỗ trợ xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở đối với người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ.
Viettel tuyển thẳng 101 tài năng công nghệ từ hơn 3.000 hồ sơ ứng tuyển

Viettel tuyển thẳng 101 tài năng công nghệ từ hơn 3.000 hồ sơ ứng tuyển

Sau 6 tháng đào tạo và thực tập tại các dự án trọng điểm của tập đoàn, 101 sinh viên xuất sắc đã được tuyển thẳng vào làm việc tại Viettel.
Chạy thử nghiệm 3 làn thu phí không dừng tại sân bay Nội Bài

Chạy thử nghiệm 3 làn thu phí không dừng tại sân bay Nội Bài

Cảng hàng không quốc tế Nội Bài chạy thử nghiệm 3 làn thu phí không dùng tiền mặt và thu tự động không dừng với luồng xe ra từ cầu cạn Nhà ga hành khách T1.
Việt Nam - Lào - Campuchia tổ chức diễn tập cứu hộ, cứu nạn

Việt Nam - Lào - Campuchia tổ chức diễn tập cứu hộ, cứu nạn

Lễ khai mạc cuộc diễn tập cứu hộ, cứu nạn chung do Bộ Quốc phòng 3 nước Campuchia – Lào – Việt Nam đã được tổ chức tại Campuchia.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động