Tin Khu Vực
Cả người nuôi và doanh nghiệp cùng ở thế khó
Với kim ngạch xuất khẩu bình quân hàng năm trên 2 tỷ USD, sản xuất và chế biến cá tra xuất khẩu được xem là ngành kinh tế mũi nhọn tại nhiều tỉnh, thành của đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Tuy vậy theo Tổng cục Thủy sản (Bộ NN&PTNT), thời gian qua ngành hàng xuất khẩu tỷ đô này đang “mắc cạn” vì dịch Covid-19 kéo dài, khiến cả người nuôi lẫn doanh nghiệp đều ở thế khó.
Cụ thể, tính tới hết tháng 9/2021, diện tích thu hoạch của ngành hàng cá tra chỉ đạt 3.086,7 ha (bằng 95% so với cùng kỳ 2020); Sản lượng thu hoạch ước đạt 987,4 nghìn tấn (bằng 90,5% so với cùng kỳ 2020). Tại “thủ phủ” cá tra là khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, hiện nay việc nuôi thả của người nuôi hạn chế do dịch bệnh kéo dài, giá cá tra thấp. Đơn cử tỉnh Đồng Tháp, tính đến ngày 3/10/2021, diện tích nuôi cá tra của Đồng Tháp là 1.660,67 ha (trong đó diện tích năm 2020 chuyển sang là 1.072,9 ha), diện tích thu hoạch là 611 ha, sản lượng thu hoạch 245.425 tấn. Giá cá tra nguyên liệu hiện ở mức 21.000 - 22.000 đồng/kg trong khi chi phí trung bình để sản xuất 1 kg cá nguyên liệu khoảng 22.355 đồng/kg. Như vậy với mức giá này người nuôi đang lỗ 355 - 1.855 đồng/kg.
Còn tại An Giang, tính đến đầu tháng 10/2021, tổng diện tích nuôi cá tra là 1.235ha, trong đó doanh nghiệp (DN) và hộ nuôi liên kết DN là 1.049ha (chiếm 87%), hộ không liên kết 187ha; sản lượng ước 400.000-450.000 tấn/năm, tập trung tại các huyện Châu Phú, Châu Thành, Chợ Mới, Phú Tân và TP. Long Xuyên. Nếu tính riêng diện tích đang nuôi cá tra thương phẩm của DN, tới cuối tháng 9/2021 có 37 vùng nuôi với 852,7ha. Sản lượng thủy sản thu hoạch cá tra 270.200 tấn (đạt 97,96% so với cùng kỳ 2020).
Việc diện tích cá tra sụt giảm được Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) lý giải do giá cá ở mức thấp, người nuôi lỗ nên không mặn mà nuôi thả mới. Trong khi đó về phía các doanh nghiệp, do đại dịch kéo dài nên hoạt động cũng cầm chừng. Cụ thể, rất nhiều doanh nghiệp cá tra đã phải tạm ngừng hoạt động trong mấy tháng do chưa đảm bảo quy định “3 tại chỗ”. Đối với các doanh nghiệp cá tra lớn vẫn tiếp tục duy trì hoạt động nhưng giảm công suất chỉ còn khoảng 30-40% so với mức bình thường.
Đến hiện tại, theo Hiệp hội Cá tra Việt Nam, các nhà máy chế biến cá tra đang từng bước phục hồi, nhưng trở lại như trước sẽ không dễ dàng. Lý do, việc áp dụng bộ tiêu chí mới về chống dịch theo Nghị quyết 128 của một số địa phương vẫn chưa đồng nhất, dẫn tới doanh nghiệp còn khó khăn.
Cần sự hỗ trợ để sớm phục hồi
Ông Trần Văn Hảo - Phó giám đốc Nuôi trồng chế biến cá tra Công ty TNHH Vạn Đức (tỉnh Tiền Giang) cho biết: Tại Tiền Giang, việc quản lý theo Bộ tiêu chí mới về phòng chống dịch của Chính phủ còn chưa đồng nhất, chưa kể tỷ lệ tiêm vắc xin trong tỉnh còn thấp, dẫn tới số ca lây nhiễm cộng đồng cao, rủi ro cho doanh nghiệp. Trong khi đó, công ty đang bước vào giai đoạn phục hồi và thời điểm hiện tại lượng đơn hàng phải thực hiện rất nhiều nên khi áp dụng mô hình “3 tại chỗ” sẽ khó tăng công suất.
"Chúng tôi mong muốn tỉnh sớm đưa ra Bộ tiêu chí đồng nhất trong chống dịch giữa các địa phương để doanh nghiệp không bỏ lỡ cơ hội kinh doanh cuối năm"-ông Hảo bày tỏ.
Bên cạnh đó, Hiệp hội Cá tra Việt Nam còn cho biết, trong suốt thời gian giãn cách vừa qua do không tiêu thụ được hàng hóa nên cả doanh nghiệp lẫn người nuôi cá tra thiếu hụt về vốn. Dù Ngân hàng Nhà nước đã có nhiều thông tư yêu cầu giảm lãi suất để hỗ trợ doanh nghiệp nhưng nhiều doanh nghiệp chưa được giảm, nếu có cũng chỉ được giảm 0,5 - 1%. Ngoài ra, việc tiêm vắc xin phòng Covid-19 đủ mũi 2 cho chuỗi sản xuất chỉ chiếm 10% nên nhiều doanh nghiệp vẫn chưa yên tâm khôi phục sản xuất bình thường trở lại.
Để khôi phục sản xuất cá tra, các doanh nghiệp đề xuất rằng, trước tiên và cũng là quan trọng nhất là cần ưu tiên tiêm vắc xin cho toàn bộ chuỗi sản xuất từ chế biến, vận chuyển đến tiêu thụ, từ đó mới huy động được đủ lực lượng khôi phục sản xuất. Cùng với đó, cần có chính sách hỗ trợ các hộ nuôi cá giống; Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cần có chính sách bình ổn giá thức ăn chăn nuôi để người nuôi cá tra cầm cự được trong thời gian này. Về phía Ngân hàng Nhà nước nên kiểm tra, giám sát, xem xét giảm lãi suất tới 2% mới có thể giúp doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn hiện nay.
Phiên bản di động