Hợp tác kinh tế Việt Nam - New Zealand: Triển vọng từ FTA

New Zealand coi trọng hợp tác kinh tế thương mại với Việt Nam

Năm 2025 đánh dấu mốc son đặc biệt trong quan hệ Việt Nam - New Zealand, kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (19/6/1975 - 19/6/2025), 5 năm thiết lập quan hệ đối tác chiến lược (2020 -2025), lãnh đạo Chính phủ và các tổ chức kinh tế tại New Zealand đã có những động thái tích cực nhằm củng cố mối quan hệ tốt đẹp với Việt Nam, coi trọng Việt Nam là “ngôi sao đang lên” của khu vực Đông Nam Á với nền kinh tế phát triển nhanh nhất trong khu vực.

Các chính khách, doanh nghiệp New Zealand đặc biệt coi trọng sự hợp tác về kinh tế thương mại, văn hóa giáo dục, đầu tư và công nghệ với Việt Nam nhằm tạo nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp New Zealand để tăng trưởng thương mại và tạo việc làm cho người dân New Zealand.

Trong 5 năm vừa qua, thương mại hai chiều Việt Nam - New Zealand đã tăng trưởng 50,8%. Ảnh: Hải Sơn

Trong 5 năm vừa qua, thương mại hai chiều Việt Nam - New Zealand đã tăng trưởng 50,8%, từ 1,79 tỷ NZD năm 2020 lên 2,7 tỷ NZD trong năm 2024 (khoảng 1,5 tỷ USD - theo số liệu cập nhật của Stats - Cục Thống kế New Zealand).

Trong đó, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào New Zealand đạt 1,75 tỷ NZD tăng 80,4% số với năm 2020 (đạt 970 triệu NZD), kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam từ New Zealand đạt 933 triệu NZD năm 2024 tăng 13,4% so với năm 2020 (đạt 823 triệu NZD).

Với những số liệu nêu trên, Việt Nam vươn lên là đối tác nhập khẩu xếp thứ 11 vào thị trường New Zealand với các mặt hàng chính như thiết bị điện tử, hàng may mặc, cà phê, đồ nội thất , thủy hải sản và thực phẩm, Việt Nam nhập khẩu chủ yếu các sản phẩm sữa, thịt, trái cây và gỗ nguyên liệu từ thị trường New Zealand.

Đây đều là những lĩnh vực mà hai nước có lợi thế so sánh rõ rệt, tạo nền tảng vững chắc để mở rộng hợp tác thương mại trong tương lai. Tiềm năng hợp tác trong lĩnh vực công nghệ New Zealand được biết đến với những thành tựu nổi bật trong nghiên cứu và ứng dụng công nghệ cao, đặc biệt là trong nông nghiệp, công nghệ sạch và chuyển đổi số.

Đáng chú ý, những lĩnh vực này rất phù hợp với chiến lược phát triển bền vững và hiện đại hóa kinh tế của Việt Nam, cụ thể:

Một là, công nghiệp công nghệ cao: New Zealand có kinh nghiệm lâu năm trong việc ứng dụng công nghệ để nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp, tối ưu hóa chuỗi cung ứng và đảm bảo an toàn thực phẩm. Việt Nam có thể học hỏi và hợp tác trong việc áp dụng các công nghệ tiên tiến để phát triển nông nghiệp xanh, bền vững.

Hai là, chuyển đổi số và công nghệ thông tin: Trong bối cảnh chuyển đổi số đang là xu thế toàn cầu, New Zealand có thể hỗ trợ Việt Nam trong việc phát triển hạ tầng công nghệ thông tin, đào tạo nhân lực số và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào các ngành công nghiệp chủ lực.

Ba là, công nghệ năng lượng tái tạo: Với mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, cả Việt Nam và New Zealand đều cam kết đầu tư vào năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời và điện sinh khối. Hợp tác trong lĩnh vực này không chỉ giúp đáp ứng nhu cầu năng lượng bền vững mà còn mở ra cơ hội phát triển các dự án chung có giá trị kinh tế cao.

Triển vọng hợp tác tới từ các FTA

Dù tiềm năng hợp tác là rất lớn, hai quốc gia vẫn đối mặt với một số thách thức như khoảng cách địa lý, khác biệt về tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm và sự hạn chế trong hiểu biết lẫn nhau về văn hóa kinh doanh.

Để khắc phục những trở ngại này, Việt Nam và New Zealand cần, trước hết, tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại, trong đó ưu tiên đẩy mạnh tổ chức hội chợ, triển lãm và các diễn đàn kinh tế để kết nối doanh nghiệp hai nước.

Thứ hai, đơn giản hóa thủ tục thương mại, trong đó chú trọng công tác cải thiện hệ thống pháp lý và giảm rào cản hành chính để tạo thuận lợi cho giao thương.

Thứ ba, đẩy mạnh hợp tác trong đào tạo nhân lực và chuyển giao công nghệ, tăng cường các chương trình trao đổi sinh viên, chuyên gia và nhân lực trong các lĩnh vực công nghệ cao.

Hợp tác quan hệ kinh tế - thương mại - công nghệ giữa Việt Nam và New Zealand có triển vọng phát triển vượt bậc trong tương lai nhờ vào các hiệp định thương mại tự do mà hai nước tham gia, như CPTPP, AANZFTA, RCEP...

Đây là nền tảng pháp lý vững chắc để thúc đẩy thương mại và đầu tư song phương. Bên cạnh đó, với sự bổ trợ về mặt lợi thế kinh tế, Việt Nam và New Zealand có cơ hội cùng nhau xây dựng các chuỗi giá trị toàn cầu, nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm xuất khẩu, đồng thời đóng góp tích cực vào sự ổn định và thịnh vượng của khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Năm 2025 với nhiều sự kiện quan trọng của hai nước, Thương vụ Việt Nam tại New Zealand ngay từ những tháng đầu năm đã tích cực phối hợp, triển khai các hoạt động nhằm quảng bá tiềm năng của hàng hóa Việt Nam với doanh nghiệp, người tiêu dùng New Zealand, đồng thời, tìm kiếm các cơ hội hợp tác về đầu tư, phát triển nông nghiệp công nghệ cao, khoa học công nghệ tại một số thành phố kinh tế lớn của New Zealand.

Khởi đầu các chuỗi sự kiện trong năm 2025, Thương vụ Việt Nam tại New Zealand đã tham gia quảng bá hàng hóa và văn hóa Việt Nam ngay sau dịp Tết Nguyên đán 2025 trong sự kiện Asean Market tại thủ đô Wellington, với sự tham gia của hơn 30.000 khách tham quan và mua sắm bao gồm các doanh nghiệp Đông Nam Á, doanh nghiệp, người tiêu dùng tại New Zealand.

Tham tán Thương mại Việt Nam tại thị trường New Zealand Trần Diệu Oanh giới thiệu sản phẩm Việt tại Hội chợ Asean Market tại thủ đô Wellington

Trong những ngày cuối tháng 2/2025, thương vụ đã phối hợp, tham dự cùng Hội đồng thành phố Palmerston North - Thành phố kinh tế lớn thứ 3 tại New Zealand về dịch vụ logistics và đầu tư nhằm giới thiệu về cơ hội hợp tác đầu tư với Việt Nam trong lĩnh vực thương mại, dịch vụ và giáo dục với các khách mời là các chính trị gia, đại diện các nhà ngoại giao của các nước trên thế giới bao gồm Hoa Kỳ, Vương quốc Anh, Úc, Hà Lan, Hàn Quốc, Ấn Độ…, các doanh nghiệp star-up về công nghệ, trung tâm nghiên cứu, trường đại học tại thành phố Palmerston North với sự tham dự của ông Grant Smith - Thị trưởng thành phố.

Một số doanh nghiệp phát triển công nghệ và Trung tâm nghiên cứu giống cây trồng và thực phẩm New Zealand.

Nhận thức năm 2025 là năm với nhiều sự kiện quan trọng của hai quốc gia, được sự quan tâm và chỉ đạo sát sao của Lãnh đạo Bộ Công Thương, Cơ quan Thương vụ đã và đang triển khai các kế hoạch cụ thể với các đơn vị liên quan thuộc Bộ Công Thương, Đại sứ quán Việt Nam tại New Zealand, các tổ chức kinh tế tại New Zealand nhằm nỗ lực hiện thực hóa các thỏa thuận, mục tiêu đề ra của Lãnh đạo cấp cao hai nước.

Đồng thời, phối hợp tổ chức tốt các sự kiện theo kế hoạch các chuyến thăm chính thức của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Chính phủ bao gồm các sự kiện, diễn dàn đầu tư, thương mại, cuộc họp lần thứ IX của Ủy ban hợp tác kinh tế và thương mại Việt Nam -New Zealand, các hoạt động quảng bá sản phẩm Việt Nam vào các siêu thị Á, Âu tại địa bàn, tiếp tục là cầu nối hỗ trợ doanh nghiệp hai nước.

Kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao là dịp để Việt Nam và New Zealand nhìn lại hành trình hợp tác và đặt ra những mục tiêu mới trong tương lai. Với tiềm năng to lớn và sự ủng hộ lẫn nhau trong các lĩnh vực kinh tế, thương mại và công nghệ, quan hệ song phương và tại các diễn đàn đa phương hứa hẹn sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, mang lại lợi ích thiết thực cho cả hai quốc gia, đồng thời góp phần xây dựng một khu vực hòa bình, ổn định và phát triển bền vững.