Hai kịch bản cho cuộc đua “nước rút” tại WTO

Điện tín này được gửi vào ngày 25/10, là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy Mỹ ủng hộ ứng viên Hàn Quốc trong cuộc đua “nước rút” tại WTO. Tuy nhiên, vẫn chưa chắc chắn rằng sự ủng hộ của Mỹ sẽ đủ để quyết định kết quả của cuộc đua có thể được quyết định sớm nhất là trong tuần cuối tháng 10.

Một cuộc họp của các Trưởng phái đoàn tại WTO được tổ chức vào ngày 28/10 để thảo luận về cuộc đua “nước rút” này. Bức điện ngoại giao của Mỹ hướng dẫn các nhà ngoại giao Mỹ cố gắng đánh giá xem chính phủ nước chủ nhà có quan điểm ủng hộ ứng cử viên nào trong cuộc đua giành vị trí lãnh đạo WTO, và rằng nếu họ không có cam kết hoặc quyết định, thì cần thúc đẩy họ ủng hộ ứng viên Hàn Quốc hơn. Một cựu quan chức thương mại Mỹ cho biết được thông báo rằng Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer đã phối hợp với Ngoại trưởng Mike Pompeo về vấn đề này. Tuy nhiên, cả USTR và Bộ Ngoại giao Mỹ đều không phản hồi ngay lập tức các câu hỏi về vấn đề này và Nhà Trắng cũng không trả lời ngay lập tức câu hỏi về việc Mỹ ủng hộ ai.

Mỹ không công khai cho biết họ ủng hộ ai trong cuộc đua Tổng giám đốc WTO, bắt đầu từ đầu năm nay với 8 ứng cử viên. Hai vòng tham vấn riêng trước đó do Chủ tịch Đại hội đồng WTO David Walker dẫn đầu đã thu hẹp lại còn hai ứng cử viên cuối cùng là Yoo Myung-hee và Okonjo-Iweala. Công việc của Đại hội đồng WTO là tìm một ứng cử viên đồng thuận, nghĩa là ứng cử viên có sự ủng hộ rộng rãi nhất và ít phản đối nhất trong số các thành viên. Ngày 26/10, Liên minh châu Âu đã bày tỏ quan điểm ủng hộ ứng viên Okonjo-Iweala. Nhưng không rõ những nước lớn khác như Ấn Độ, Trung Quốc và Brazil có quan điểm như thế nào.

Về lý thuyết, quá trình lựa chọn có thể kết thúc trong bế tắc nếu bất kỳ thành viên hoặc nhóm thành viên nào từ chối ủng hộ sự lựa chọn đồng thuận. Nhưng với những vòng xoáy của những thông tin xung quanh giai đoạn cuối của quá trình lựa chọn và sự im lặng của USTR về vấn đề này, cần thận trọng ở một mức độ nào đó khi suy đoán về kết quả. Người phát ngôn của WTO Keith Rockwell cho biết, các cuộc tham vấn vừa kết thúc và cuộc họp của các trưởng đoàn được tổ chức vào ngày 28/10. Một cuộc họp của Đại hội đồng cũng sẽ diễn ra sau đó để chính thức xác nhận đánh giá. Quá trình này có thể kéo dài sang cả đầu tháng 11.

Tình hình này đặt ra hai kịch bản có thể xảy ra: Chủ tịch Đại hội đồng WTO David Walker có thể thông báo tại cuộc họp các Trưởng phái đoàn tại WTO rằng các cuộc tham vấn đã cho thấy một trong những ứng cử viên có nhiều khả năng nhận được sự đồng thuận và người kia đã đồng ý rút khỏi cuộc đua.

Nếu điều đó xảy ra và không ai phản đối ứng cử viên còn lại, người đó sẽ chính thức được chọn làm tổng giám đốc mới tại cuộc họp Đại hội đồng. Mặt khác, Mỹ hoặc một số thành viên khác vẫn có thể ngăn ứng viên còn lại không được Đại hội đồng chấp thuận bằng cách không đưa ra sự ủng hộ. Trong trường hợp đó, WTO sẽ rơi vào bế tắc. Nếu ứng viên Okonjo-Iweala nổi lên với tư cách là người phụ nữ cuối cùng nhận được sự ủng hộ của các Trưởng phái đoàn tại WTO, có thể Bộ Ngoại giao và Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng sẽ thuyết phục USTR chấp nhận kết quả này.