Gia Lai: Kết nối cung cầu, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Nhằm thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm của bà con vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, thời gian qua, tỉnh Gia Lai đã triển khai nhiều chương trình khuyến khích và hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã xúc tiến thương mại, kết nối giao thương. Bà Đào Thị Thu Nguyệt - Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Gia Lai đã có cuộc trao đổi về các hoạt động này của địa phương.

Sản phẩm OCOP tỉnh Gia Lai. Ảnh: Vũ Thảo

Để thúc đẩy sản xuất, kinh doanh của vùng đồng bào dân tộc thiểu số, các hoạt động kết nối, thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm của bà con dân tộc và miền núi đã được tỉnh Gia Lai triển khai, thực hiện ra sao, thưa bà?

Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định 1719/QĐ-TTg năm 2021 phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Gia Lai cũng đã xác định trọng tâm của việc thúc đẩy sản xuất kinh doanh trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số là tăng cường các kết nối, hỗ trợ tiêu thụ các sản phẩm, thông qua các hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu các sản phẩm vùng miền, các chương trình kết nối giao thương giữa các tỉnh, thành trên cả nước.

Bên cạnh đó, tỉnh Gia Lai khuyến khích và hỗ trợ hầu hết các doanh nghiệp, hợp tác xã thu mua các sản phẩm đặc trưng, các sản phẩm có thế mạnh để đưa vào chuỗi cung ứng. Từ đó, đưa các sản phẩm đó lên các sàn thương mại điện tử lớn trong và ngoài nước nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và khả năng tiếp cận thị trường. Gia Lai cũng lồng ghép các nguồn lực, kêu gọi, khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư để xây dựng, cải tạo các trung tâm thương mại, chợ, siêu thị đáp ứng nhu cầu mua bán, trao đổi hàng hóa, phục vụ nhân dân trong đời sống hàng ngày.

Đáng chú ý, Sở Công Thương tỉnh Gia Lai đã chủ động triển khai các hoạt động thương mại, tuyên truyền như: Phối hợp với các đơn vị xây dựng các điểm bán hàng Việt, đặc biệt là những sản phẩm OCOP tại các huyện vùng xa như Krông Pa, Chư Pưh, Đắk Đoa… để triển khai các hoạt động quảng bá sản phẩm, kết nối hàng hóa của Gia Lai lên các siêu thị, trung tâm bán hàng lớn của tỉnh cũng như cả nước.

Thời gian qua, Gia Lai cũng xây dựng các mô hình phát triển các mặt hàng tiềm năng, lợi thế của tỉnh; có kế hoạch phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa; kế hoạch chiến lược phát triển thương mại trong nước giai đoạn đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045 và các kế hoạch, đề án phát triển thị trường trong nước gắn với Cuộc vận động người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam. Từ đó, Gia Lai đã tạo điều kiện để phát triển thị trường hàng hoá cho bà con.

Bà Đào Thị Thu Nguyệt - Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Gia Lai

Trong quá trình kết nối, xúc tiến tiêu thụ sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào hệ thống phân phối, bà có thể chia sẻ những thuận lợi và khó khăn?

Gia Lai có khí hậu, thổ nhưỡng đặc trưng, tạo nên vùng đất đỏ bazan phù hợp với các giống cây trồng chủ lực như: Cà phê, hồ tiêu, cao su, trở thành những sản phẩm thế mạnh của các tỉnh Tây Nguyên nói chung và Gia Lai nói riêng. Các doanh nghiệp, hợp tác xã cũng ứng dụng công nghệ chế biến để nâng cao chất lượng sản phẩm, hướng dẫn cho đồng bào trong việc trồng cây.

Bên cạnh đó, các cấp chính quyền địa phương và các sở, ban, ngành đặc biệt quan tâm hỗ trợ, tạo điều kiện về giống cây trồng, vùng trồng, tạo thương hiệu cho các sản phẩm có thế mạnh của Gia Lai,… Nhiều sản phẩm thế mạnh của Gia Lai đã được xuất khẩu sang các nước châu Âu như thương hiệu cà phê L'amant, tiêu, dược liệu…

Tại địa phương, hiện đang có hơn 300 sản phẩm OCOP của các doanh nghiệp và hợp tác xã, trong đó có khoảng gần 50 sản phẩm 3 sao, nhiều sản phẩm đạt được các chứng nhận sản phẩm nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh, cấp khu vực, các sản phẩm đặc trưng được người tiêu dùng đánh giá cao.

Bên cạnh những thuận lợi như vậy, Gia Lai gặp nhiều khó khăn do sự phát triển không đồng đều giữa các địa phương trong tỉnh. Gia Lai đất rộng người thưa, hầu hết là người dân tộc thiểu số, điều kiện kinh tế khó khăn; thu nhập bình quân đầu người còn có phần chênh lệch; trình độ dân trí của những khu vực vùng sâu, vùng xa chưa được cao; hoạt động giao lưu hàng hóa tại khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số kém sôi động; các chợ chưa đáp ứng được nhu cầu trao đổi sản phẩm, hàng hóa của người dân, đặc biệt là vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Ngoài ra, đồng bào dân tộc thiểu số tại Gia Lai chủ yếu đang tự cung, tự cấp và gần như chỉ trao đổi giữa các hộ với nhau. Hơn nữa, số lượng sản phẩm sản xuất còn chưa lớn, chưa đáp ứng được nhu cầu thị trường trong nước cũng như quốc tế. Đặc biệt, công nghệ chế biến, sản xuất vẫn còn hạn chế, dẫn đến chất lượng sản phẩm không ổn định, nhất là những khi mà ở đầu mùa vụ thì hàng hóa nhiều nhưng đến cuối vụ hay mất mùa là không đảm bảo được nguồn cung hàng hóa.

Một khó khăn nữa là nhận thức của một số bộ phận người tiêu dùng, nhất là đồng bào dân tộc ở vùng sâu, vùng xa chưa quan tâm nhiều đến chất lượng và thương hiệu sản phẩm dẫn đến khó khăn trong việc đưa hàng hóa vào thị trường. Việc tìm đầu ra cho hàng nông sản, đặc sản của vùng đồng bào dân tộc thiểu số vẫn là bài toán khó của tỉnh Gia Lai.

Từ thuận lợi và khó khăn đan xen, thời gian tới, Gia Lai đề xuất những trợ lực nào để các sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi có thể hiện diện nhiều hơn tại các kênh phân phối hiện đại thưa bà?

Trước hết, chúng tôi mong muốn có sự chung tay của các cấp, các ngành, địa phương để hỗ trợ đưa sản phẩm của vùng dân tộc thiểu số vào chuỗi cung ứng; mong muốn hệ thống phân phối chung tay hỗ trợ đưa sản phẩm của bà con vào chuỗi siêu thị trong thị trường; triển khai các chính sách ưu đãi, phát triển hạ tầng; nâng cấp đầu tư; nâng cao năng lực sản xuất, tăng khả năng cạnh cho sản phẩm của bà con vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi

Ngoài ra, để phát triển thị trường cho hàng hóa, sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi nhiều hơn nữa cần có sự chung tay của các cấp, các ngành, các địa phương. Các doanh nghiệp cũng cần quan tâm nhiều hơn nữa để đưa sản phẩm của khu vực tham gia vào các chuỗi cung ứng, siêu thị lớn của thị trường trong nước. Hỗ trợ, tạo điều kiện hơn để các doanh nghiệp phát triển hệ thống cung ứng, các loại hình dịch vụ phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh theo hướng xã hội hóa và đáp ứng nhu cầu phát triển, hội nhập.

Đồng thời, cần triển khai các chính sách ưu đãi, kêu gọi phát triển kết cấu hạ tầng thương mại, lồng ghép các nguồn lực, kêu gọi, khuyến khích các tổ chức, cá nhân đầu tư để nâng cấp, cải tạo các trung tâm, các chợ nhằm đáp ứng nhu cầu trao đổi, mua bán hàng hóa trên địa bàn. Cùng với đó, để tiếp tục kết nối, đưa hàng hóa là lợi thế của vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tham gia vào các chuỗi cung ứng, cơ quan quản lý nhà nước và các doanh nghiệp cũng như các hợp tác xã cần nâng cao hơn nữa năng lực sản xuất và tăng khả năng cạnh tranh cho sản phẩm hàng hóa.

Bên cạnh đó, các địa phương, doanh nghiệp cần có những giải pháp đồng bộ về tổ chức sản xuất, về công nghệ, nhân lực nhằm thu hút bà con tiếp tục chung tay xây dựng những vùng nguyên liệu hàng hóa tập trung, làm cho cơ sở phát triển thị trường và phát triển hàng hóa khu vực đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đáp ứng nhu cầu về chất lượng, tham gia hệ thống phân phối trong và ngoài nước.

Xin cảm ơn bà!