Giá dầu tăng là thử thách quan trọng đối với OPEC+

Nhưng phần lớn hơn của câu chuyện thành công đó - và có lẽ là khó nhất - nằm ở việc các nhà sản xuất đảm bảo mang tính toàn diện, bền vững và quan trọng nhất là không trở thành thử thách đối với các quốc gia và khu vực vẫn đang vật lộn để thoát khỏi đại dịch.

Mặc dù dầu là một phần của đợt tăng giá nóng trên diện rộng hơn đối với các mặt hàng đã đi kèm với sự phục hồi kinh tế toàn cầu kể từ cuối năm ngoái, nhưng nó nổi bật ở một khía cạnh quan trọng. Không giống như một loạt kim loại và các sản phẩm nông nghiệp trở nên đắt hơn do gián đoạn sản xuất và cung cấp phát sinh từ các ràng buộc liên quan đến Covid, nguồn cung dầu thô đã bị hạn chế một cách có chủ ý. Hệ quả là liên minh OPEC+ gồm 23 nước thành viên, kiểm soát gần 40% nguồn cung dầu thô toàn cầu, có khả năng hạ nhiệt giá dầu thô bằng cách mở cửa rộng hơn một chút. Đáng lo ngại, tổ chức này dường như miễn cưỡng làm như vậy, cho phép dầu thô Brent tăng từ 51 USD/ thùng vào đầu tháng 1 lên gần 75 USD vào giữa tháng 6.

Kể từ đầu năm 2021, OPEC+ đã thận trọng, bổ sung nguồn cung cho thị trường ít hơn nhiều so với những gì họ đã thông báo vào cuối năm ngoái. Ông hoàng của OPEC là Ả Rập Xê-út đã thống trị ngôi vương tại các cuộc họp chính sách hàng tháng của các bộ trưởng năng lượng, liên tục bày tỏ sự nghi ngờ và thậm chí hoài nghi về tính bền vững của sự phục hồi nhu cầu.

Bộ trưởng Năng lượng của Ả rập Xê-út, Hoàng tử Abdulaziz bin Salman, đã thu hút sự chú ý của truyền thông và thị trường không chỉ vì sự gắn kết và kỷ luật được thể hiện bởi một liên minh cứng rắn giữa các quốc gia, mà còn vì thắng thế trước đồng minh nặng ký tương đối ôn hòa ngoài OPEC là Nga, vốn sẽ là rất vui khi tăng thêm dầu vào thị trường. Ả rập Xê-út cũng đã tăng cường sức mạnh dầu mỏ đáng kể của mình, gây chấn động thị trường bằng cách tuyên bố cắt giảm tự nguyện thêm một triệu thùng mỗi ngày trong sản lượng của nước này từ tháng 2 đến tháng 4.

Thị trường dầu mỏ đã chuyển từ tình trạng dư thừa nguồn cung lớn trong thời gian đóng cửa trên diện rộng của năm ngoái sang tình trạng cung không đủ cầu dai dẳng trong những tháng gần đây, khiến giá dầu thô tăng vọt. Ngành đá phiến của Mỹ, từng là đối thủ cạnh tranh đáng gờm của OPEC, cũng không thu hẹp khoảng cách. Nó khó có khả năng trở lại tăng trưởng cho đến năm 2022, cần thời gian để phục hồi sau những vết thương của năm ngoái, điều chỉnh hoạt động kinh doanh với thời kỳ hậu Covid và thu hút các nhà đầu tư. Trong khi đó, nhu cầu ở Mỹ, quốc gia tiêu thụ dầu lớn nhất thế giới, đã tăng cao hơn với việc mở cửa trở lại hoàn toàn, trong khi các nền kinh tế lớn của châu Âu đang bắt đầu mở cửa dần dần.

Châu Á, nơi tỷ lệ tiêm chủng Covid tương đối thấp so với phương Tây phát triển, cho thấy một bức tranh hỗn hợp. Mặc dù Trung Quốc đã gần như trở lại bình thường vào năm ngoái, nhưng lạm phát hàng hóa đã bắt đầu ép các nhà sản xuất nhỏ hơn, và Bắc Kinh đã bắt đầu hành động trong những ngày gần đây để cố gắng khắc phục bằng một loạt các biện pháp chính sách nghiêm ngặt. Ấn Độ phải đối mặt với một cuộc chiến khó khăn để phục hồi trở lại đúng hướng sau khi một làn sóng nghiêm trọng của đại dịch tấn công vào tháng 4 và tháng 5, buộc phải thực hiện phong tỏa mới. Một số quốc gia Đông Nam Á vẫn đang nằm trong những đợt đại dịch nghiêm trọng nhất và có thể không thể chấm dứt hoàn toàn các hạn chế trong vài tháng, do tốc độ tiêm chủng chậm. Không chỉ là khu vực châu Á mới nổi - ngay cả Nhật Bản vẫn nằm trong vòng vây của tỷ lệ lây nhiễm cao, khiến cho việc tiếp tục duy trì các biện pháp hạn chế.

Theo Cơ quan Thông tin năng lượng Mỹ, giá xăng ở Mỹ dự kiến ​​sẽ cao hơn trung bình 41% trong mùa hè hiện tại so với năm ngoái. Nhưng giá nhiên liệu cao hơn có thể không làm ảnh hưởng đến sự phục hồi kinh tế của Mỹ hoặc gây khó khăn cho người tiêu dùng như ở các quốc gia có thu nhập trung bình hoặc nghèo hơn. OPEC + phủ nhận việc có giá dầu thô mục tiêu. Nhóm này cho biết họ thiết lập lộ trình trên cơ sở ước tính cân bằng cung cầu toàn cầu và những thay đổi trong mức tồn kho dầu, đã được tập trung thẳng vào việc tiêu hao lượng dư thừa khổng lồ tích tụ qua các đợt đóng cửa năm ngoái. Theo một số nhà phân tích, phần dư ra đã biến mất, trong khi Ủy ban kỹ thuật của OPEC+ gần đây dự báo phần dư đó sẽ biến mất vào cuối tháng 7. Tại thời điểm đó, OPEC+ sẽ vẫn giữ lại nguồn cung 5,8 triệu thùng/ngày, tương đương gần 60% mức cắt giảm chưa từng có mà OPEC+ đưa ra vào tháng 5/2020.

Dầu đó cần phải bắt đầu chảy trở lại thị trường và nhanh chóng, để tránh làm tổn thương người tiêu dùng đang phải vật lộn để đứng dậy và các chính phủ đang cố gắng phục hồi tăng trưởng kinh tế dưới cái bóng đe dọa của đại dịch đang kéo dài. Các cuộc thử nghiệm lớn hơn nữa còn phía trước OPEC. Những dự đoán về giá dầu thô đạt 100 USD trong vài năm tới, nhờ vào sự sụt giảm đầu tư vào thượng nguồn, đang làm chao đảo các nền kinh tế mới nổi với mức tiêu thụ năng lượng tăng nhanh. Việc Ả Rập Xê-út và Nga vẫn cam kết chi tiêu dầu mỏ và khí đốt mang lại một số niềm an ủi. Nhưng khi năng lực toàn cầu ngày càng tập trung vào tay ít người hơn, những nhà sản xuất này sẽ cần phải chứng tỏ rằng họ có khả năng đạt được sự cân bằng giữa lợi ích quốc gia và thiện ích lớn hơn.