Giá dầu diesel kỳ hạn ở châu Âu giảm 55% do nhập khẩu châu Á giảm bớt lo ngại nguồn cung

Giá dầu diesel kỳ hạn ở châu Âu đã giảm mạnh từ mức cao nhất mọi thời đại vào tháng 3 năm ngoái do nhập khẩu tăng từ châu Á và Trung Đông đã làm giảm bớt lo ngại về sự thiếu hụt nguồn cung từ lệnh cấm vận dầu mỏ của Nga.

Một số quốc gia đã mở rộng xuất khẩu đáng kể sang châu Âu, chẳng hạn như Ấn Độ, đã tiếp tục mua dầu của Nga với giá rẻ. Giá dầu diesel kỳ hạn của châu Âu trên Sàn giao dịch Liên lục địa có thời điểm giảm xuống mức 749 USD/tấn vào ngày 24/3, thấp hơn 55% so với mức cao kỷ lục vào tháng 3 năm ngoái và gần với mức thấp nhất trong 14 tháng. Hợp đồng tương lai dầu Brent Biển Bắc, một tiêu chuẩn châu Âu, giảm 45% so với cùng kỳ, trong khi hợp đồng xăng tương lai được điều chỉnh lại ở Mỹ giảm 33%.

Giá châu Âu giảm mạnh bắt nguồn từ việc giải quyết các vấn đề về nguồn cung do lệnh cấm vận của Liên minh châu Âu đối với dầu mỏ của Nga, vốn trước đây chiếm 50% lượng nhập khẩu của khối. Theo dữ liệu từ Refinitiv, nhập khẩu từ châu Á đến Tây Bắc Âu trong tháng 2 đã tăng gần 8 lần so với cùng kỳ năm ngoái, hiện chiếm 36% tổng lượng nhập khẩu. Nhập khẩu từ Trung Đông tăng 5,5 lần so với cùng kỳ, nâng tỷ trọng của khu vực này lên 40%. Tỷ trọng nhập khẩu của Nga giảm xuống 4%. Châu Á và Trung Đông dường như đang tăng công suất lọc dầu.

Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) dự báo sản lượng chế biến dầu thô của Trung Quốc và Trung Đông năm 2023 sẽ tăng khoảng 7% so với năm trước. Đầu tư của châu Âu vào các nhà máy lọc dầu đã chậm lại và công suất lọc dầu đang giảm khi khu vực này hướng tới quá trình khử carbon, để lại cơ hội cho châu Á và Trung Đông.

Tuy nhiên, một số người chỉ ra rằng những động thái như vậy nhằm phá vỡ các biện pháp trừng phạt chống lại Nga. Takayuki Nogami - Nhà kinh tế trưởng tại Tổ chức An ninh Kim loại và Năng lượng Nhật Bản cho biết có thể các nước bên thứ ba đang mua dầu thô giá rẻ từ Nga, tinh chế và xuất khẩu sang châu Âu để kiếm lợi nhuận.

Các chuyên gia cho rằng khó có thể tăng công suất xuất khẩu đến mức mà các khu vực đó có được trong một khoảng thời gian ngắn như vậy chỉ bằng cách tăng công suất lọc dầu. Theo IEA, Ấn Độ, quốc gia đã đẩy mạnh xuất khẩu sang châu Âu, cũng tăng nhập khẩu dầu thô và các sản phẩm dầu mỏ tinh chế từ Nga lên 90% trong tháng 2 so với mức trung bình năm 2022. Trung Quốc cũng tăng nhập khẩu từ Nga thêm 20%. Châu Âu đã hợp tác với Nhóm G7 để đặt mức trần 100 USD/thùng đối với dầu diesel và các sản phẩm xăng dầu cao cấp khác của Nga và 60 USD/thùng đối với dầu thô, nhưng giao dịch dưới mức trần này là không bị hạn chế.

Chế độ trừng phạt G-7 đã có hiệu quả trong việc không hạn chế nguồn cung dầu thô và sản phẩm toàn cầu, đồng thời hạn chế khả năng tạo doanh thu xuất khẩu của Nga. IEA thông báo rằng doanh thu xuất khẩu của Nga từ dầu thô và các sản phẩm dầu mỏ tinh chế đã giảm gần 40% trong tháng 2/2023 so với mức trung bình năm 2022. Theo thống kê của BP, dầu diesel chiếm 50% nhu cầu đối với các sản phẩm xăng dầu tinh chế tại EU, đặc biệt là sử dụng cho ô tô. Giá dầu diesel thấp nhiều khả năng sẽ là yếu tố giảm áp lực lạm phát tại châu Âu.