Lễ hội xuống đồng của đồng bào Tày ở Bảo Yên (Lào Cai) |
Xây dựng mô hình phát triển kinh tế gắn với du lịch
Đối tượng mà dự án hướng tới là 53 dân tộc thiểu số (DTTS), trong đó ưu tiên các dân tộc có số dân dưới 10.000 người, dưới 5.000 người ở các tỉnh: Hà Giang, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Lào Cai, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Yên Bái, Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Bình, Quảng Trị, Bình Định, Kon Tum, Đắk Lắk, Đắk Nông, An Giang, Sóc Trăng. Thời gian thực hiện dự án chia làm hai giai đoạn, giai đoạn một từ năm 2016 - 2018; giai đoạn hai từ năm 2019 - 2020.
Dự kiến sau khi kết thúc, dự án xây dựng được 15 mô hình phát triển kinh tế gắn với phát triển du lịch bền vững; bảo tồn và phát triển 20 nghề thủ công truyền thống; bảo tồn và phát triển 20 lễ hội, 15 trò chơi dân gian, 30 đội văn nghệ, 10 nhà trưng bày tạo sản phẩm phục vụ phát triển du lịch; xây dựng mới 200 - 500 sản phẩm du lịch văn hóa; tổ chức 20 lớp tập huấn về kỹ năng nghiệp vụ du lịch cho đồng bào DTTS; mở 5 tour, tuyến du lịch; tổ chức năm sự kiện văn hóa, ước tính thu hút 5.000 - 100.0000 lượt khách du lịch/điểm/năm. Nâng cao mức thu nhập bình quân đầu người từ 1,5 - 4,5 triệu đồng/tháng. Cơ sở vật chất hạ tầng được đầu tư nâng cấp... Thu hút 20 - 100 doanh nghiệp lữ hành du lịch tham gia vào xây dựng các mô hình phát triển du lịch bền vững vùng DTTS; tăng cường hỗ trợ vốn đầu tư từ Nhà nước, thu hút xã hội hóa nhằm bảo tồn và phát triển các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các DTTS gắn với phát triển kinh tế.
Bảo tồn và phát huy các phong tục tập quán
Ngoài hiệu quả kinh tế trên, hiệu quả xã hội to lớn của dự án cũng được nêu ra. Đó là các lễ hội truyền thống, phong tục tập quán của người dân được bảo tồn và phát huy. Các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể thao của đồng bào ngày càng đa dạng và phong phú. Vai trò chủ thể văn hóa và đời sống của người dân ngày càng được nâng lên. Văn hóa truyền thống của các dân tộc được giới thiệu, quảng bá trong và ngoài nước... Các công trình kiến trúc nghệ thuật, di tích của đồng bào các DTTS được bảo tồn, trùng tu, tôn tạo thường xuyên. Các công trình, di tích này sẽ trở thành những điểm tham quan, tìm hiểu các giá trị văn hóa hấp dẫn của nhân dân địa phương và khách du lịch.
Nhiều giá trị văn hóa của đồng bào các DTTS được tôn vinh trở thành những di sản văn hóa đặc sắc, là niềm tự hào của dân tộc. Từ đó, người dân ngày càng có ý thức hơn trong việc gìn giữ, trao truyền và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc mình.
Đẩy mạnh và tăng cường xã hội hóa hoạt động bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống của đồng bào các DTTS gắn với phát triển du lịch để đáp ứng nhu cầu tham gia, thưởng thức các giá trị văn hóa của đồng bào và du khách.
Trước đó, Chính phủ cũng đã có Đề án “Bảo tồn, phát huy giá trị tác phẩm văn học, nghệ thuật các DTTS Việt Nam”. Cụ thể, Đề án sẽ biên tập, biên soạn và phát hành khoảng 1.500 công trình, tác phẩm được chọn lọc từ kho tài liệu hơn 2.500 tác phẩm, công trình đã được nghiên cứu, sưu tầm, sáng tác; xuất bản 1.500 sách điện tử được chuyển từ 1.500 tác phẩm, công trình sách in đã xuất bản nêu trên; xây dựng bộ sách gồm 54 sách 3D của 54 dân tộc; xây dựng 54 phim tài liệu, phim chuyên đề giới thiệu về tộc người hoặc phim chuyên đề về văn hóa, lễ hội dân gian, tín ngưỡng dân gian, nghề thủ công truyền thống, các làn điệu dân ca, dân vũ cũng như âm nhạc nghệ thuật truyền thống… của 54 dân tộc.