Đưa nông sản Việt 'về phố' và ra thế giới

Hành trình đưa nông sản Việt về phố

Từng là giáo viên dạy tiếng Anh và tiếng Pháp, chị Nguyễn Thị Thu Ngân (sinh năm 1996, tại Hà Nội) bất ngờ rẽ ngang sang lĩnh vực nông sản Việt, một hướng đi không liên quan trực tiếp đến ngành nghề đã học.

Chị Ngân chia sẻ: “Ngày 29/4 vừa rồi, khi tham gia một phiên hội chợ, tôi mới thực sự hiểu nông dân và nông sản Việt. Sản phẩm ngon nhưng nhỏ lẻ, lợi nhuận mỏng khiến nhiều nhà đầu tư ngại tham gia. Khi nhìn thấy tiềm năng, tôi quyết định đi theo con đường khó hơn. Đó là hỗ trợ nông dân, quảng bá và phân phối sản phẩm Việt”.

Khởi đầu không có kế hoạch sẵn, nhưng những chuyến đi xuyên tỉnh, tham gia gần 200 sự kiện lớn nhỏ tại 18 tỉnh thành, đã giúp chị thấu hiểu cả nỗi lo lẫn tiềm năng của người nông dân. Chị Ngân nhận ra, điểm khó khăn của người sản xuất lại là lợi thế của mình: "Họ có sản phẩm ngon, nhưng chưa biết cách quảng bá, vận chuyển hay tiếp cận người tiêu dùng. Tôi muốn lấp khoảng trống đó”.

Phiên chợ OCOP tại Thái Nguyên do “Top Nông Sản” tổ chức đã kết nối hơn 4.500 sản phẩm nông sản, đặc sản địa phương với người tiêu dùng. Trong khi đó, chương trình hỗ trợ trái vải Bắc Ninh diễn ra ngày 7/6/2025, chỉ trong một phiên livestream 5 tiếng, đã có 1.896 đơn hàng được chốt với khoảng 907 tấn vải. Ngay sau đó, phiên livestream “Top Nông Sản – nông sản về phố” ngày 24/8/2025 tiếp tục ghi nhận 2.800 đơn hàng là sản phẩm OCOP, đặc sản vùng miền.

Chia sẻ về nỗ lực này, chị Ngân cho biết: “Vải thiều từ Bắc Giang hay Thanh Hà dù chất lượng tốt, nhưng nhiều người nội thành vẫn khó tiếp cận. Phần lớn sản phẩm thường được thương lái mua hoặc xuất khẩu sang Trung Quốc. Chúng tôi muốn đưa trái vải tươi ngon đến tay khách hàng một cách minh bạch và thuận tiện”.

Mô hình "Top Nông Sản – nông sản về phố" ra đời, đưa các đặc sản Việt, đặc biệt là sản phẩm OCOP, tiếp cận trực tiếp người dân đô thị; đồng hành lâu dài với người nông dân. Nhờ đó, giá trị nông sản được bảo toàn, tạo thêm nguồn thu cho người sản xuất.

Cùng với xúc tiến thương mại qua nền tảng số, kênh tiêu thụ trực tiếp cũng được triển khai. Hà Nội được chị Ngân chọn làm điểm khởi đầu vì đây là thị trường tiêu thụ nông sản lớn, đặc biệt với các sản phẩm OCOP và đặc sản vùng miền. Sản phẩm sơ chế, chế biến sẵn giúp người tiêu dùng tiện lợi hơn, dễ tiếp cận và tiêu dùng hàng ngày.

“Các sản phẩm ngon nhưng sản lượng nhỏ, nếu đẩy trực tiếp ra thị trường sẽ khó tạo hiệu quả. Do đó, đi theo hướng sơ chế và chế biến sẵn là cách giúp nông dân bán nhiều hàng hơn, ổn định sản lượng và thương hiệu”, chị Ngân nói.

Không chỉ mua về tiêu dùng, nhiều khách hàng còn chọn hàng Việt, nông sản Việt, sản phẩm OCOP làm quà tặng. Từ cửa hàng đầu tiên tại Hà Nội, chị Ngân đặt mục tiêu mở rộng thương hiệu trên toàn quốc: "Phủ sóng trước tiên ở 34 tỉnh thành, sau đó xuống cấp xã. Khi người dân trải nghiệm sản phẩm chất lượng, họ sẽ tin tưởng và ủng hộ hàng Việt”.

Hướng đến thị trường nước ngoài

Hướng đi của ‘Top Nông Sản’ nằm ở việc đồng hành cả ba phía: người tiêu dùng - nhà sản xuất - nười giới thiệu sản phẩm. Trong đó, người tiêu dùng được tiếp cận nông sản chất lượng, giá hợp lý, tiện lợi nhờ sản phẩm sơ chế và chế biến sẵn.

Nhà sản xuất bán được sản phẩm ổn định, cải thiện lợi nhuận, đồng thời được đào tạo marketing và truyền thông. Người giới thiệu, quảng bá sản phẩm trên mạng xã hội nhận hoa hồng dựa trên doanh số thực tế, tạo giá trị xã hội và thu nhập. 

Để thống nhất quy trình, đảm bảo tiêu chuẩn trước khi đưa hàng ra thị trường, chị Ngân cho biết, ‘Top Nông Sản’ thường xuyên làm việc trực tiếp với các hộ dân và hợp tác xã tại 34 tỉnh/thành; có hệ thống dữ liệu truy xuất nguồn gốc; xây kênh livestream tương tác và gian hàng trực tuyến giúp mở rộng khả năng tiếp cận khách hàng.

“Chúng tôi muốn tạo ra hệ sinh thái nông sản sạch, nơi mỗi sản phẩm đều có câu chuyện, minh bạch để khách hàng yên tâm. Nếu làm tốt, nông sản Việt có thể cạnh tranh trên thị trường nội địa và quốc tế”, chị Ngân bày tỏ.

Làm nông sản chưa bao giờ là con đường “dễ giàu”. Hàng dễ hỏng, nguồn cung bấp bênh, thị trường biến động, chi phí logistics cao… nhưng chính những thách thức ấy thôi thúc thế hệ trẻ dấn thân. Họ hiểu rằng yếu tố quan trọng để nông sản Việt vươn ra quốc tế ngoài chất lượng còn là sự chuyên nghiệp và ổn định. Những tiêu chuẩn này chỉ đạt được khi có người kết nối, hướng dẫn và đồng hành.

Với nền tảng truyền thông số, ‘Top Nông Sản’ còn có hướng tiếp cận khá linh hoạt khi sử dụng livestream bằng cả tiếng Anh và tiếng Pháp để tiếp cận khách quốc tế, vừa là trải nghiệm văn hóa đối ngoại, vừa tạo viral tự nhiên, nâng cao nhận diện thương hiệu Việt.

Chị Ngân lý giải về cách thực hiện: đi ra nước ngoài là cơ hội tăng giá trị sản phẩm và lượng mua lớn hơn. Đơn cử, sản phẩm bán 100.000 đồng ở nội địa có thể bán 18 USD ở nước ngoài. Đây là cách giúp chuỗi nông sản Việt mạnh mẽ hơn, cũng là cách chúng ta đối ngoại về văn hóa bằng nông sản và đưa nông sản vượt ra ngoài lãnh thổ.

Theo số liệu của Sở Công Thương Hà Nội, Chương trình OCOP Hà Nội tiếp tục đạt nhiều thành tựu nổi bật với hơn 3.600 sản phẩm OCOP được công nhận, trong đó 65 sản phẩm 5 sao, chiếm hơn 50% tổng số sản phẩm 5 sao của Việt Nam.

Thành phố hiện có 16 trung tâm thiết kế sáng tạo, giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP, làng nghề gắn với du lịch; dự kiến đến cuối năm 2025 con số này được nâng lên 21 trung tâm. Khoảng 110 điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP cũng được triển khai, giúp người tiêu dùng dễ nhận diện và tiếp cận sản phẩm chất lượng. Các hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối giao thương, kích cầu tiêu dùng và hỗ trợ các chủ thể OCOP được đẩy mạnh.

Cùng với sự vào cuộc của chính quyền và sự tham gia của giới trẻ, những thanh niên tri thức yêu nông sản và sản phẩm OCOP đang góp sức đưa nông sản Việt đi xa hơn, từ làng quê lên phố và vươn ra thị trường quốc tế. Đây cũng là minh chứng: khởi nghiệp nông sản không chỉ vì lợi nhuận, mà còn gắn kết người tiêu dùng, nâng cao giá trị sản phẩm và phát triển thương hiệu bền vững.

Mô hình ‘Top Nông Sản’ trong đó nông dân là trung tâm, thanh niên tri thức là động lực, được định vị như một “cầu nối” đa chiều: Kết nối nông dân với người tiêu dùng; kết nối sản xuất truyền thống với thị trường hiện đại; kết nối vùng nguyên liệu với các đô thị lớn; và quan trọng nhất, kết nối nông sản Việt với thị trường quốc tế.