Dự án Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi) có gì mới?

Mục đích ban hành Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi) nhằm tiếp tục thể chế hóa các chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước về năng lượng nguyên tử.
Thành công từ ứng dụng năng lượng nguyên tử Việt Nam ứng dụng năng lượng nguyên tử vì mục đích hoà bình Chính phủ họp sửa Luật Năng lượng nguyên tử và một số luật quan trọng

Bám sát 4 chính sách lớn

Chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương những thông tin mới nhất về dự án Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi), ông Phạm Văn Toàn, Phó Cục trưởng Cục An toàn Bức xạ và hạt nhân (Bộ Khoa học và Công nghệ) cho biết, sau hơn 17 năm triển khai thi hành, Luật Năng lượng nguyên tử năm 2008 đã bộc lộ bất cập, hạn chế.

Quản lý, vận hành Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt
Quản lý, vận hành Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt

Cụ thể, nhiều quy định của Luật chưa đáp ứng yêu cầu công tác quản lý nhà nước, không tương thích với một số luật mới ban hành, chưa đáp ứng yêu cầu nội luật hóa liên quan đến các điều ước quốc tế trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử mà Việt Nam là thành viên, chưa phù hợp với các yêu cầu, tiêu chuẩn mới của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) về an toàn, an ninh hạt nhân; phát sinh sự chồng chéo trong chức năng quản lý của một số bộ ngành; một số quy định thiếu tính khả thi.

Đồng thời, chưa đáp ứng hoặc theo kịp sự phát triển nhanh của khoa học và công nghệ hạt nhân, công nghệ bức xạ; quy định về an toàn, an ninh, thanh sát hạt nhân đối với nhà máy điện hạt nhân còn có bất cập, chưa đầy đủ. Vì vậy, Luật Năng lượng nguyên tử năm 2008 cần được nghiên cứu sửa đổi, bổ sung.

Mục đích ban hành Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi) nhằm tiếp tục thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước về năng lượng nguyên tử, tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước về an toàn bức xạ, an toàn và an ninh hạt nhân; phát triển ứng dụng năng lượng nguyên tử; góp phần tạo động lực mới cho sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước trong kỷ nguyên mới.

Về quan điểm xây dựng Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi), ông Toàn nêu: Một là, bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện, trực tiếp của Đảng trong công tác xây dựng pháp luật; thể chế hóa đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước về phát triển năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, đơn giản hóa thủ tục hành chính trong quản lý nhà nước về năng lượng nguyên tử.

Hai là, kế thừa, phát triển những quy định hợp lý, có tính nguyên tắc của Luật Năng lượng nguyên tử năm 2008; khắc phục triệt để những bất cập, chồng chéo gây khó khăn, vướng mắc trong thời gian qua.

Ba là, các quy định của Luật phải rõ ràng, có tính khả thi, dài hạn, có tính dự báo đầy đủ và giúp kiến tạo hành lang pháp lý về an toàn bức xạ, hạt nhân, an ninh và thanh sát hạt nhân trong bối cảnh Việt Nam phát triển điện hạt nhân.

Bốn là, tuân thủ luật pháp quốc tế; nội luật hóa đầy đủ, kịp thời cam kết, nghĩa vụ tại các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Năm là, tuân thủ nguyên tắc luật chỉ quy định những vấn đề thuộc thẩm quyền của Quốc hội.

Dự thảo Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi) gồm 12 chương, 73 điều (giảm 20 điều tương ứng với hơn 20% số điều so với Luật Năng lượng nguyên tử năm 2008). Dự thảo đã bám sát 4 chính sách đã được Chính phủ cơ bản nhất trí tại Nghị quyết số 240/NQ-CP ngày 17/12/2024 tại Phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 11/2024.

Cụ thể bao gồm: Chính sách 1: Thúc đẩy phát triển và xã hội hóa ứng dụng năng lượng nguyên tử; chính sách 2: Bảo đảm an toàn bức xạ, an toàn và an ninh hạt nhân, phân cấp trong công tác quản lý nhà nước; chính sách 3: Tạo thuận lợi cho hoạt động thanh sát hạt nhân; chính sách 4: Quản lý chất thải phóng xạ, nguồn phóng xạ đã qua sử dụng và nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng; ứng phó sự cố bức xạ, sự cố hạt nhân; trách nhiệm dân sự đối với thiệt hại hạt nhân.

Lược bỏ 33 điều, bổ sung 20 điều

Theo ông Phạm Văn Toàn, dự án Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi) đã lược bỏ 33 điều. Trong đó, lược bỏ 30 điều theo hướng giao Chính phủ quy định chi tiết liên quan đến trách nhiệm quản lý nhà nước, phân cấp, phân quyền, phê duyệt và cấp phép cơ sở hạt nhân, thành phần và nội dung báo cáo đánh giá an toàn, bảo đảm an toàn, an ninh và ứng phó sự cố khi vận chuyển vật liệu phóng xạ, nhóm tình huống và cung cấp thông tin sự cố, điều kiện, hồ sơ, trình tự, thủ tục, thẩm quyền và thời hạn giấy phép, đăng ký và chứng chỉ, hợp tác quốc tế trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử, Hội đồng Phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử quốc gia và Hội đồng An toàn hạt nhân quốc gia.

Đồng thời, lược bỏ 3 điều để tương thích với các luật hiện hành: Luật Địa chất và khoáng sản năm 2024, Luật Phòng thủ dân sự năm 2023, Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, Luật Điện lực 2024.

Bên cạnh đó, sửa đổi 57 điều liên quan đến: Thuật ngữ; chính sách và nguyên tắc bảo đảm an toàn bức xạ, an toàn và an ninh hạt nhân; quy hoạch phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử, điện hạt nhân; ưu đãi người làm việc trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử, thúc đẩy phát triển; công việc bức xạ; báo cáo thực trạng, báo cáo đánh giá an toàn; kiểm soát chiếu xạ.

Điện hạt nhân sẽ đóng vai trò thúc đẩy đầu tư vào ngành công nghệ AI. Ảnh: baochinhphu.vn
Nhà máy điện hạt nhân. Ảnh minh họa

Sửa đổi các điều liên quan đến trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong bảo đảm an toàn và an ninh; xử lý, lưu giữ chất thải phóng xạ, nguồn phóng xạ và nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng; chứng chỉ nhân viên bức xạ, chứng chỉ hành nghề dịch vụ hỗ trợ ứng dụng năng lượng nguyên tử; xử lý nguồn phóng xạ, vật liệu hạt nhân nằm ngoài kiểm soát; lưu giữ, thanh lý vật thể nhiễm bẩn phóng xạ; cơ sở bức xạ, báo cáo đánh giá an toàn, báo cáo phân tích an toàn.

Ngoài ra, sửa đổi các điều liên quan các yêu cầu về bảo đảm an toàn bức xạ, an toàn và an ninh hạt nhân cho các giai đoạn trong suốt vòng đời của nhà máy điện hạt nhân, lò phản ứng hạt nhân nghiên cứu; trách nhiệm của cơ sở thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản phóng xạ; vận chuyển, xuất khẩu, nhập khẩu vật liệu phóng xạ, thiết bị hạt nhân; hoạt động dịch vụ hỗ trợ ứng dụng năng lượng nguyên tử; khai báo, cấp giấy phép tiến hành công việc bức xạ; ứng phó sự cố bức xạ và hạt nhân; bồi thường thiệt hại bức xạ, hạt nhân.

Mặt khác, dự thảo Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi) đã bổ sung 20 điều về: Chuyển đổi số trong quản lý an toàn; nhiệm vụ quản lý nhà nước về an toàn bức xạ và hạt nhân; thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm; chiến lược ứng dụng năng lượng nguyên tử; các chính sách về khuyến khích đầu tư, xã hội hóa phát triển năng lượng nguyên tử; quan trắc phóng xạ; bảo đảm an toàn bức xạ trong y tế;

Trách nhiệm người đứng đầu cơ sở hạt nhân; yêu cầu thiết kế nhà máy điện hạt nhân, lò phản ứng hạt nhân nghiên cứu; vận hành thử nhà máy điện hạt nhân; thẩm định công nghệ, an toàn bức xạ, an toàn và an ninh nhà máy điện hạt nhân; giám sát an toàn và bảo đảm an ninh nhà máy điện hạt nhân; xuất khẩu chất thải phóng xạ, nguồn phóng xạ đã qua sử dụng và nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng; hoạt động thanh sát hạt nhân và việc áp dụng Luật Năng lượng nguyên tử và pháp luật có liên quan.

Dự kiến bãi bỏ 10 thủ tục hành chính

Đáng chú ý, về thủ tục hành chính, ông Phạm Văn Toàn thông tin, Luật Năng lượng nguyên tử năm 2008 quy định 48 thủ tục hành chính. Dự thảo Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi) quy định 40 thủ tục hành chính. Dự thảo Luật không quy định chi tiết về thủ tục hành chính mà giao cho Chính phủ quy định. Theo đó, dự kiến bãi bỏ 10 thủ tục hành chính; sửa đổi 14 thủ tục hành chính; bổ sung 2 thủ tục hành chính.

Cụ thể, bãi bỏ 10 thủ tục hành chính gồm: Cấp giấy đăng ký hoạt động về tư vấn kỹ thuật và công nghệ trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử (khoản 1 Điều 68); cấp giấy đăng ký đánh giá thẩm định, định giá, giám định công nghệ bức xạ, công nghệ hạt nhân (khoản 2 Điều 68); cấp giấy đăng ký hoạt động về thay đảo nhiên liệu cho lò phản ứng hạt nhân (khoản 8 Điều 68); cấp giấy đăng ký kiểm định thiết bị ghi đo bức xạ (khoản 6 Điều 68);

Bãi bỏ thủ tục cấp giấy đăng ký hoạt động hiệu chuẩn thiết bị bức xạ, thiết bị hạt nhân (khoản 6 Điều 68); Cấp giấy phép xây dựng nhà máy điện hạt nhân (khoản 1 Điều 49); cấp giấy phép xây dựng lò phản ứng hạt nhân nghiên cứu (khoản 1 Điều 41); cấp giấy phép vận hành thử nhà máy điện hạt nhân (khoản 1 Điều 50); cấp giấy phép vận hành thử lò phản ứng hạt nhân nghiên cứu (khoản 2 Điều 41) vì chưa phù hợp với thực tiễn, trên thực tế không phát sinh hồ sơ và không thống nhất với quy định của Luật Đo lường, Luật Xây dựng; cấp giấy phép sử dụng vật liệu hạt nhân ngoài chu trình nhiên liệu hạt nhân (khoản 9 Điều 18).

Về thêm mới 2 thủ tục hành chính mới gồm: Khai báo khi có kế hoạch chuyển giao, chuyển nhượng nguồn phóng xạ (khoản 1 Điều 65) để thực hiện Điều ước quốc tế; Thanh lý nguồn phóng xạ (khoản 2 Điều 50) để tạo điều kiện cho tổ chức, cá nhân giảm chi phí tuân thủ quy định pháp luật trong việc lưu giữ nguồn phóng xạ.

Dự án Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi) quy định về các hoạt động trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử và bảo đảm an toàn, an ninh trong các hoạt động đó. Luật được áp dụng đối với tổ chức, cá nhân trong nước, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức, cá nhân nước ngoài, tổ chức quốc tế tiến hành các hoạt động trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử tại Việt Nam.

Quỳnh Nga
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Điện hạt nhân

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Chuẩn bị ban hành thông tư mới về giá bán lẻ điện bình quân

Chuẩn bị ban hành thông tư mới về giá bán lẻ điện bình quân

Bộ Công Thương đang xây dựng Thông tư hướng dẫn tính giá bán lẻ điện bình quân, bảo đảm minh bạch, kế thừa quy định cũ và cập nhật thực tiễn điều hành mới.
Phát động cuộc thi viết tiết kiệm điện lần 3 năm 2025

Phát động cuộc thi viết tiết kiệm điện lần 3 năm 2025

Với chủ đề “An toàn - tiết kiệm, kinh nghiệm sẻ chia”, cuộc thi viết tiết kiệm điện năm 2025 kỳ vọng khơi dậy ý thức cộng đồng trong sử dụng điện bền vững.
Thổ Nhĩ Kỳ mở rộng thăm dò năng lượng tại Biển Đen

Thổ Nhĩ Kỳ mở rộng thăm dò năng lượng tại Biển Đen

Thổ Nhĩ Kỳ hiện nhập khẩu hơn 90% nhu cầu năng lượng. Chính phủ nước này đang nỗ lực cắt giảm hóa đơn nhập khẩu và tăng cường an ninh nguồn cung năng lượng.
Ma-rốc chuẩn bị mời thầu dự án nhà ga LNG

Ma-rốc chuẩn bị mời thầu dự án nhà ga LNG

Ma-rốc dự định trong vài ngày tới sẽ công bố mời thầu phát triển nhà ga khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) gần thành phố Nador, thuộc khu vực Địa Trung Hải phía Đông.
Chụp CT cho lò hơi: Công nghệ TempVision giúp tiết kiệm hàng chục tỷ đồng cho nhà máy nhiệt điện

Chụp CT cho lò hơi: Công nghệ TempVision giúp tiết kiệm hàng chục tỷ đồng cho nhà máy nhiệt điện

Công nghệ TempVision đột phá giám sát ngọn lửa buồng đốt, giúp tăng hiệu suất lò hơi và tiết kiệm nhiên liệu tại nhà máy nhiệt điện Việt Nam, Indonesia.

Tin cùng chuyên mục

Bộ Công Thương nêu 7 giải pháp đảm bảo cung cấp điện

Bộ Công Thương nêu 7 giải pháp đảm bảo cung cấp điện

Ông Nguyễn Thế Hữu - Phó Cục trưởng Cục Điện lực, Bộ Công Thương đã nêu 7 giải pháp để đảm bảo cung cấp điện năm 2025 cũng như giai đoạn 2026 - 2030.
Đóng điện 6 công trình điện 110kV chào mừng 50 năm thành lập EVNSPC

Đóng điện 6 công trình điện 110kV chào mừng 50 năm thành lập EVNSPC

6 công trình điện 110kV tại Kiên Giang, Bình Thuận, Tây Ninh, Bình Dương, Sóc Trăng, Cà Mau được EVNSPC đưa vào vận hành dịp kỷ niệm 50 năm ngày thành lập.
Nhiều giải pháp thúc đẩy tiết kiệm điện mùa nắng nóng

Nhiều giải pháp thúc đẩy tiết kiệm điện mùa nắng nóng

Các chuyên gia, nhà quản lý đã đưa ra nhiều biện pháp để người dân, doanh nghiệp khu vực phía Nam có thể thích ứng, tiết kiệm điện hiệu quả trong mùa nắng nóng.
Đến 2035, Việt Nam sẽ có hơn 10.600 MW thuỷ điện tích năng

Đến 2035, Việt Nam sẽ có hơn 10.600 MW thuỷ điện tích năng

Trong giai đoạn từ nay đến 2030, Việt Nam sẽ có 3.600 MW từ thuỷ điện tích năng và giai đoạn 2031 - 2035 sẽ có thêm khoảng hơn 7.000 MW từ nguồn pin nước này.
Lưới điện thông minh: Xu thế hay bắt buộc?

Lưới điện thông minh: Xu thế hay bắt buộc?

Sự phát triển của lưới điện thông minh và tích hợp năng lượng tái tạo không chỉ là xu thế công nghệ mà còn là một lựa chọn chiến lược cho tương lai năng lượng.
Chi tiết các dự án điện khí LNG và sử dụng khí trong nước đến 2035

Chi tiết các dự án điện khí LNG và sử dụng khí trong nước đến 2035

Theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, tổng công suất nguồn điện sử dụng khí dự kiến đạt khoảng hơn 51.000 MW vào năm 2035.
Vương quốc Anh đẩy mạnh phát triển năng lượng gió

Vương quốc Anh đẩy mạnh phát triển năng lượng gió

Vương quốc Anh là một trong những quốc gia sản xuất điện gió trên bờ và ngoài khơi lớn nhất thế giới, với nhiều dự án được triển khai trong ba thập kỷ qua.
Khẩn trương triển khai thực hiện Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII

Khẩn trương triển khai thực hiện Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII

Ngày 18/4, Bộ Công Thương đã có văn bản hỏa tốc đề nghị các địa phương, doanh nghiệp liên quan xây dựng Kế hoạch thực hiện Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII.
Thẩm tra sơ bộ Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (sửa đổi)

Thẩm tra sơ bộ Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (sửa đổi)

Sáng 19/4, Thường trực Ủy ban KHCN&MT đã thẩm tra Dự án Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (dự án).
Quy hoạch điện VIII điều chỉnh: Hướng đi chiến lược cho phát triển năng lượng

Quy hoạch điện VIII điều chỉnh: Hướng đi chiến lược cho phát triển năng lượng

Với tầm nhìn dài hạn, Quy hoạch điện VIII điều chỉnh mở ra hướng đi chiến lược, định hình hệ sinh thái năng lượng tái tạo và công nghệ cao tại Việt Nam.
Đường dây 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên: Bài 3 - Quyết tâm về đích đúng hạn

Đường dây 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên: Bài 3 - Quyết tâm về đích đúng hạn

Dù vẫn còn những khó khăn nhưng chủ đầu tư và các nhà thầu khẳng định sẽ quyết tâm đưa Dự án đường dây 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên về đích đúng hạn.
PC Đắk Lắk: Đảm bảo cung cấp điện ổn định mùa khô năm 2025

PC Đắk Lắk: Đảm bảo cung cấp điện ổn định mùa khô năm 2025

Công ty Điện lực Đắk Lắk đẩy mạnh việc cung ứng điện ổn định nhằm đảm bảo cho sản xuất nông nghiệp, kinh doanh, sinh hoạt của người dân trong mùa khô năm 2025.
Bộ Công Thương đốc thúc xây dựng Kế hoạch thực hiện Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII

Bộ Công Thương đốc thúc xây dựng Kế hoạch thực hiện Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII

Ngày 18/4, Bộ Công Thương đã có văn bản hỏa tốc đề nghị các địa phương, doanh nghiệp liên quan xây dựng Kế hoạch thực hiện Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII.
EVN hưởng ứng Cuộc thi tuyên truyền viên tiết kiệm điện 2025

EVN hưởng ứng Cuộc thi tuyên truyền viên tiết kiệm điện 2025

EVN tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong trong truyền thông tiết kiệm điện, góp phần hiện thực hóa các mục tiêu an ninh năng lượng và phát triển bền vững.
PC Lào Cai: Khắc phục suy hao cáp quang, đảm bảo đường truyền ổn định

PC Lào Cai: Khắc phục suy hao cáp quang, đảm bảo đường truyền ổn định

Xí nghiệp Lưới điện cao thế Lào Cai tăng cường kiểm tra, xử lý suy hao cáp quang, đảm bảo truyền dẫn ổn định phục vụ sản xuất, kinh doanh...
Các dự án năng lượng tái tạo chuyển tiếp đóng góp gần 5,75 tỷ kWh

Các dự án năng lượng tái tạo chuyển tiếp đóng góp gần 5,75 tỷ kWh

Tập đoàn Điện lực Việt Nam cho biết, tính đến 31/3/2025, các nhà máy năng lượng tái tạo chuyển tiếp đã phát lên lưới gần 5,75 tỷ kWh
Thế giới đang ươm mầm tương lai năng lượng như thế nào?

Thế giới đang ươm mầm tương lai năng lượng như thế nào?

Đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực năng lượng đang trở thành yếu tố then chốt giúp các quốc gia trên thế giới chuyển đổi bền vững.
Tiềm năng điện gió ngoài khơi Việt Nam: Đến lúc bứt phá

Tiềm năng điện gió ngoài khơi Việt Nam: Đến lúc bứt phá

Báo cáo mới nhất hé lộ tiềm năng hơn 1.000 GW điện gió ngoài khơi, tạo nền tảng cho Việt Nam trở thành trung tâm năng lượng xanh khu vực.
Nhu cầu điện tăng, Mỹ huy động mọi nguồn năng lượng

Nhu cầu điện tăng, Mỹ huy động mọi nguồn năng lượng

Là nền kinh tế lớn nhất thế giới, Mỹ sẽ cần đến tất cả các nguồn năng lượng để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ điện ngày càng tăng.
Thu hồi giấy phép phân phối xăng dầu của Công ty CP Dầu khí Nam Long

Thu hồi giấy phép phân phối xăng dầu của Công ty CP Dầu khí Nam Long

Bộ Công Thương ban hành Quyết định số 1033/QĐ-BCT thu hồi Giấy xác nhận đủ kiều kiện làm thương nhân phân phối xăng dầu của Công ty CP Dầu khí Nam Long.
Mobile VerionPhiên bản di động