Tin Khu Vực 
Na Uy chuộng tôm, cà phê Việt Nam
Theo chia sẻ của lãnh đạo Vụ Phát triển thị trường nước ngoài (Bộ Công Thương), thị trường các nước thuộc khối Mậu dịch tự do châu Âu - EFTA (bao gồm: Thụy Sĩ, Na Uy, Iceland và Liechtenstein) rất tiềm năng cho những doanh nghiệp xuất khẩu có năng lực, sản phẩm chất lượng.
Trong 4 nước thuộc khối EFTA, Na Uy được xác định là một trong những thị trường còn nhiều dư địa để doanh nghiệp Việt Nam có thể đẩy mạnh xuất khẩu.
Trong cuốn sách “Thông tin xuất khẩu vào thị trường Khối Mậu dịch tự do châu Âu EFTA” do Vụ Phát triển thị trường nước ngoài (trước kia là Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ) phát hành, đơn vị này cho biết, Na Uy với vị thế là một trong những quốc gia phát triển hàng đầu tại Bắc Âu, được biết đến không chỉ bởi mức sống cao mà còn bởi nhu cầu tiêu thụ các sản phẩm chất lượng.
Người Na Uy thích tôm Việt, chuộng cà phê Việt Nam. Ảnh: Ánh Dương
Là một thị trường có các yêu cầu khắt khe về tiêu chuẩn kỹ thuật, an toàn thực phẩm và sự bền vững, “song Na Uy cũng là cánh cửa đầy triển vọng cho các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam” - lãnh đạo Vụ Phát triển thị trường nước ngoài chia sẻ.
Chỉ ra các ngành hàng tiềm năng có thể khai thác, đẩy mạnh xuất khẩu sang Na Uy, đơn vị này cho biết đứng đầu là nhóm ngành điện tử và viễn thông. Trong đó, ngành điện tử và viễn thông hiện đang chiếm ưu thế trong cơ cấu hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam, đặc biệt với các sản phẩm như điện thoại di động và các thiết bị công nghệ cao.
“Điện thoại di động là sản phẩm xuất khẩu đứng đầu với mức hiện thực hóa tiềm năng đạt 100%. Điều này thể hiện sự thành công của Việt Nam trong việc đáp ứng nhu cầu tại thị trường Na Uy, nhờ vào chất lượng sản phẩm và sự hợp tác với các tập đoàn lớn như Samsung, Apple. Sản phẩm này chiếm tỷ trọng lớn trong kim ngạch xuất khẩu và sẽ tiếp tục là động lực phát triển chính” - Vụ Phát triển thị trường nước ngoài thông tin.
Không dừng lại ở đó, ngành giày dép, dệt may; nhóm hàng nông sản và thực phẩm cũng được dự báo là những ngành hàng tiềm năng có để đẩy mạnh xuất khẩu sang không chỉ Na Uy, mà còn là các quốc gia trong khối EVFTA và rộng hơn nữa.
Trả lời phỏng vấn Báo Công Thương trước đó, bà Hilde Solbakken - Đại sứ Na Uy tại Việt Nam cho biết, Na Uy là thị trường rất tiềm năng cho sản phẩm tôm Việt Nam. Người Na Uy thích sản phẩm tôm Việt. Ngoài tôm, người tiêu dùng Na Uy cũng ưa chuộng cà phê Việt Nam. “Na Uy hiện đang là quốc gia uống cà phê nhiều nhất thế giới. Do đó, đây là thị trường rất tiềm năng cho cà phê Việt Nam” - bà Hilde Solbakken thông tin.
Đẩy nhanh đàm phán FTA với EFTA
Quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại giữa hai nước Việt Nam - Na Uy đã và đang phát triển tích cực trong những năm gần đây. Thống kê của Vụ Phát triển thị trường nước ngoài cho thấy, giai đoạn 2019 - 2023, xuất khẩu của Việt Nam sang khối EFTA nói chung có tốc độ tăng trưởng trung bình 9% giai đoạn 2019-2023. Trong đó, Na Uy nổi bật với tốc độ tăng trưởng nhanh nhất (13%) từ 2022-2023.
Năm 2024 kim ngạch thương mại hai chiều đạt trên 450 triệu USD trong năm 2024, trong đó xuất khẩu hải sản của Na Uy sang Việt Nam đạt trên 250 triệu USD (tăng 16% so với năm 2023).
5 tháng năm 2025, kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Na Uy đạt 312,63 triệu USD. Trong đó, Việt Nam xuất khẩu sang Na Uy 63,56 triệu USD, tăng 36,2% và nhập khẩu từ Na Uy 249,07 triệu USD, tăng 30,4% so với cùng kỳ năm trước.
Với những thông số trên có thể thấy, hàng Việt Nam giữ tỷ trọng nhỏ trong tổng nhập khẩu của Na Uy, dao động từ 0,84% đến 1,07% trong giai đoạn 2019 - 2023. Mặc dù có sự tăng trưởng ổn định trong giai đoạn đầu, xuất khẩu của Việt Nam sang Na Uy đang đối mặt với áp lực giảm sút.
Việt Nam đang đẩy mạnh đàm phán FTA với EFTA để đa dạng hóa thị trường xuất khẩu. Ảnh: Khôi Nguyên
Để cải thiện thị phần, Vụ Phát triển thị trường nước ngoài cho rằng, doanh nghiệp Việt Nam cần nghiên cứu kỹ nhu cầu thị trường Na Uy, nâng cao chất lượng sản phẩm và tối ưu hóa các chiến lược thương mại nhằm duy trì tăng trưởng ổn định và mở rộng tỷ trọng trong cơ cấu nhập khẩu của Na Uy
Bà Nguyễn Thị Hoàng Thuý - Vụ trưởng, Tham tán thương mại, Thương vụ Việt Nam tại Thuỵ Điển kiêm nhiệm Na Uy, Đan Mạch, Iceland và Latvia cũng nhận định, Na Uy là một trong những thị trường tiềm năng của Việt Nam tại Bắc Âu, song thâm nhập được vào thị trường này là không dễ.
Trước mắt, vị trí địa lý xa, khiến chi phí vận chuyển logistics cao. Việt Nam chưa có tuyến vận tải biển trực tiếp tới Na Uy, hàng thường phải trung chuyển qua châu Âu, gây tăng chi phí và rủi ro. Ngoài ra, do Na Uy không thuộc EU, nên nhiều doanh nghiệp nhầm lẫn trong thủ tục, dẫn tới sai sót về kiểm dịch, khai báo hay thuế.
Na Uy thuộc Bắc Âu, vì vậy có những tiêu chuẩn nhập khẩu nghiêm ngặt, đặc biệt trong các lĩnh vực thực phẩm, dệt may, và thủ công mỹ nghệ. Ví dụ, ngành thủy sản của Việt Nam cần đầu tư mạnh vào việc nâng cao chất lượng, áp dụng công nghệ chế biến hiện đại, và đảm bảo các chứng nhận quốc tế như ASC hoặc MSC để có thể cạnh tranh trong thị trường này.
Mặt khác, hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang khối EFTA sẽ chịu áp lực cạnh tranh mạnh mẽ từ các đối tác, nhất là từ các thị trường có FTA với Na Uy hoặc khối EFTA.
Chia sẻ điểm chung về thương mại hai nước, Đại sứ Hilde Solbakken cho biết, cả hai nền kinh tế Việt Nam - Na Uy đều là các nền kinh tế mở, phụ thuộc rất nhiều vào thương mại.
“Chính vì vậy, Na Uy mong muốn việc đàm phán về hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa Việt Nam và các quốc gia thuộc Hiệp hội Thương mại Tự do Châu Âu (EFTA - bao gồm 4 quốc gia gồm Thụy Sỹ, Na Uy, Iceland, Liechtenstein) sẽ đạt được nhiều tiến triển để hai bên mở rộng thương mại và đầu tư” - Đại sứ Na Uy tại Việt Nam chia sẻ.
Hiện nay, Việt Nam đang đẩy mạnh đàm phán FTA với EFTA. Trong trường hợp EFTA ký FTA với Việt Nam, hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sẽ được hưởng ưu đãi thuế quan đáng kể. Các mặt hàng như dệt may, giày dép, thủy sản và thực phẩm chế biến có thể giảm thuế suất về mức 0% trong dài hạn, từ đó tạo ra lợi thế cạnh tranh trực tiếp so với các quốc gia khác. Ngoài ra, các ưu đãi hiện có từ EVFTA cũng gián tiếp hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam khi tiếp cận thị trường này.
Nếu được ký kết, FTA Việt Nam - EFTA sẽ mở ra nhiều cơ hội hợp tác đầu tư và thương mại tiềm năng không chỉ với Na Uy mà còn với các quốc gia khác trong khu vực. Vụ Phát triển thị trường nước ngoài cho biết, các lĩnh vực hợp tác đầu tư và thương mại tiềm năng với Việt Nam khi FTA Việt Nam - EFTA được ký kết:
Một là, với xuất khẩu hàng hóa. Việt Nam có thể tăng cường xuất khẩu các mặt hàng như nông sản, thủy sản, dệt may, da giày, đồ gỗ và thủ công mỹ nghệ sang các nước EFTA.
Hai là, thu hút đầu tư. Các nước EFTA có thể đầu tư vào Việt Nam trong các lĩnh vực như công nghệ chế biến, năng lượng tái tạo, du lịch và dịch vụ tài chính.
Ba là, hợp tác công nghệ. Việt Nam có thể hợp tác với các nước EFTA trong lĩnh vực nghiên cứu và phát triển công nghệ, đặc biệt là trong các lĩnh vực như công nghệ thông tin, công nghệ sinh học và năng lượng tái tạo.
Bốn là, về du lịch, hợp tác du lịch giữa Việt Nam và các nước EFTA có tiềm năng phát triển lớn, đặc biệt là du lịch sinh thái và du lịch văn hóa.
