Đề cương về văn hóa Việt Nam: Vẹn nguyên các giá trị trong bối cảnh phát triển của đất nước

Sau 80 năm ra đời, những tư tưởng của Đề cương về văn hóa Việt Nam vẫn giữ nguyên các giá trị, góp phần định hướng cho sự nghiệp xây dựng và phát triển văn hóa.
Tuyên truyền kỷ niệm 80 năm ra đời “Đề cương về Văn hóa Việt Nam” (1943-2023) PGS.TS Bùi Hoài Sơn: Đề cương về văn hoá Việt Nam tạo ra sức mạnh tổng hợp cho quốc gia Chương trình nghệ thuật đặc biệt kỷ niệm 80 năm ra đời Đề cương về văn hóa Việt Nam

Tại Hội nghị Ban Thường vụ Trung ương tổ chức tháng 2/1943, Đề cương về văn hóa Việt Nam do Tổng Bí thư Trường Chinh soạn thảo đã được thông qua. Đây là một sự kiện chính trị quan trọng, tạo nền tảng cho sự nghiệp xây dựng một nền văn hóa mới.

Đề cương về văn hóa Việt Nam: Vẹn nguyên các giá trị trong bối cảnh phát triển của đất nước
Đề cương về văn hóa Việt Nam do Tổng Bí thư Trường Chinh soạn thảo đã được thông qua năm 1943

Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943 gồm 5 phần: Phần (I): “Cách đặt vấn đề”; Phần (II): “Lịch sử và tính chất văn hóa Việt Nam”; Phần (III): “Nguy cơ của văn hóa Việt Nam dưới ách phátxít Nhật, Pháp”; Phần (IV): “Vấn đề cách mạng văn hóa Việt Nam” và Phần (V): “Nhiệm vụ cần kíp của những nhà văn hóa Mácxít Đông Dương và nhất là của những nhà văn hóa Mácxít Việt Nam”.

Bản Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943 trình bày một cách ngắn gọn, súc tích nhưng vẫn đảm bảo hệ thống các quan niệm, phạm trù, các quan điểm chỉ đạo, mục tiêu, phương châm, nguyên tắc của nền văn hóa dân tộc, với phương pháp tiếp cận khoa học; nổi bật là những luận điểm sau: Một là, xác định rõ nội dung, phạm vi, vị trí, vai trò của văn hóa trong cách mạng giải phóng dân tộc và cách mạng xã hội chủ nghĩa.

Hai là, cách mạng văn hóa muốn hoàn thành phải do Đảng lãnh đạo. Trên cơ sở chỉ rõ tính chất văn hóa Việt Nam trong quá khứ và hiện tại (1943), chỉ rõ những nguy cơ của Văn hóa Việt Nam dưới ách phátxít Nhật - Pháp; những thủ đoạn của Nhật - Pháp trói buộc và giết chết văn hóa Việt Nam; dự kiến về tiền đồ văn hóa Việt Nam, Đề cương khẳng định cách mạng nhất định thắng lợi, văn hóa Việt Nam sẽ cởi được xiềng xích, đuổi kịp văn hóa mới, tiến bộ trên thế giới. Muốn vậy, phải làm cách mạng về văn hóa, “cách mạng vǎn hóa muốn hoàn thành phải do Đảng Cộng sản Đông Dương lãnh đạo”.

Ba là, để thực hiện cuộc cách mạng văn hóa ở nước ta phải nắm vững “ba nguyên tắc vận động”, đó là: dân tộc hóa, đại chúng hóa và khoa học hóa. Trong đó, dân tộc hóa là chống mọi ảnh hưởng nô dịch và thuộc địa, khiến cho vǎn hóa Việt Nam phát triển độc lập. Đại chúng hóa là chống mọi chủ trương hành động làm cho vǎn hóa phản lại đông đảo quần chúng hoặc xa đông đảo quần chúng, con người phải là trung tâm, là chủ thể của các hoạt động văn hóa. Khoa học hóa là chống lại tất cả những cái gì làm cho vǎn hóa trái khoa học, phản tiến bộ, biết bảo tồn, chắt lọc những nét đẹp truyền thống dân tộc, đồng thời phải chống những cái cũ kĩ, lạc hậu, dị đoan.

Bốn là, để đặt nền móng và định hướng xây dựng một nền văn hóa cách mạng mới, cần tiến hành tổng hợp các biện pháp công khai và bí mật, với nhiều hình thức khác nhau, đồng thời kết hợp chặt chẽ, nhuần nhuyễn hai nhiệm vụ “xây” và “chống”.

Đề cương về văn hóa Việt Nam: Vẹn nguyên các giá trị trong bối cảnh phát triển của đất nước

GS.TS Đinh Xuân Dũng - nguyên Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng lý luận phê bình Văn học nghệ thuật Trung ương khẳng định, Đề cương về văn hóa Việt Nam ra đời vào năm 1943 là sự thể hiện đầy sức thuyết phục về tầm nhìn, bản lĩnh và sự nhiệt huyết của những người cộng sản Việt Nam.

Theo GS.TS Đinh Xuân Dũng, ở đây không phải chỉ là việc sử dụng phương thức hoạt động văn hóa để thực hiện mục tiêu vận động chính trị mà là sự chuẩn bị lý luận, cương lĩnh cho sự ra đời một nền văn hóa mới sau khi cách mạng chính trị thành công, là sự vận động văn hóa như là một mặt trận, một sức mạnh đặc biệt góp phần cho sự phát triển của cách mạng chính trị.

GS.TS Đinh Xuân Dũng chỉ ra ba luận điểm làm rõ "thái độ của Đảng Cộng sản Đông Dương đối với văn hóa" được trình bày ngắn gọn, cô đúc trong Đề cương có giá trị khai phá mở đường, khẳng định tính nguyên tắc và trách nhiệm của Đảng đối với sự nghiệp văn hóa đó là: "Mặt trận văn hóa là một trong ba mặt trận (kinh tế, chính trị, văn hóa), ở đó, người cộng sản phải hoạt động"; "Không phải chỉ làm cách mạng chính trị mà còn phải làm cách mạng văn hóa nữa" và "Có lãnh đạo được phong trào văn hóa, Đảng mới ảnh hưởng được dư luận, việc tuyên truyền của Đảng mới có hiệu quả".

Sau 80 năm ra đời, những tư tưởng của Đề cương về văn hóa Việt Nam vẫn giữ nguyên các giá trị, góp phần định hướng cho sự nghiệp xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Viện trưởng Viện Văn hóa nghệ thuật quốc gia Việt Nam - PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương - nhận định, Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943 đến nay đã trải qua 80 năm và chúng ta vẫn nhận thấy rằng nguyên tắc của đề cương về văn hóa liên quan đến dân tộc hoá, khoa học hóa và đại chúng hóa vẫn còn nguyên giá trị trong bối cảnh phát triển của Việt Nam ngày hôm nay.

GS.TS Đinh Xuân Dũng nhấn mạnh thêm, nếu coi Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943 là sự khai phá mở đường cho quá trình xây dựng quan điểm, lý luận văn hóa ở Việt Nam, thì trong 80 năm qua, nhiều luận điểm của Đề cương đã được điều chỉnh, bổ sung, làm phong phú hơn. "Trong vị trí lịch sử của nó, Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943 hoàn toàn có giá trị như là một cương lĩnh đầu tiên, là chiến lược đầu tiên về văn hóa của chúng ta"- GS.TS Đinh Xuân Dũng khẳng định.

Bảo Thoa
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Văn hoá

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Quảng Ninh: Cá heo bất ngờ xuất hiện tại vịnh Hạ Long

Quảng Ninh: Cá heo bất ngờ xuất hiện tại vịnh Hạ Long

Ngày 29/3, trên các trang mạng xã hội lan tỏa hình ảnh và clip ghi lại cảnh một con cá heo đang bơi tại vùng biển vịnh Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.
Cẩm nang du học 2024: Điều kiện xét tuyển thẳng, học bổng tại Trường Đại học Melbourne (Úc)

Cẩm nang du học 2024: Điều kiện xét tuyển thẳng, học bổng tại Trường Đại học Melbourne (Úc)

Từ tháng 7/2024, Đại học Melbourne đứng đầu tại Úc sẽ xét tuyển thẳng học sinh từ 23 trường THPT và đại học ở Việt Nam. Vậy điều kiện để ứng tuyển là gì?
Những chính sách nổi bật có hiệu lực trong tháng 4/2024

Những chính sách nổi bật có hiệu lực trong tháng 4/2024

Trong tháng 4/2024, một số chính sách mới sẽ có hiệu lực như Quy định mới về tiền lương trong công ty TNHH một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ,...
Hà Giang: Hơn 1.300 ngôi nhà bị thiệt hại do mưa đá

Hà Giang: Hơn 1.300 ngôi nhà bị thiệt hại do mưa đá

Do ảnh hưởng của mây đối lưu phát triển mạnh đã gây mưa rào và dông, lốc, kèm mưa đá tại các huyện của Hà Giang gây thiệt hại nhiều tài sản.
Đảo Trường Sa đồng hành cùng ngư dân gỡ

Đảo Trường Sa đồng hành cùng ngư dân gỡ 'thẻ vàng' IUU

Đảo Trường Sa tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khai thác thủy sản; nội quy, quy định của đảo, âu tàu, Đồn Biên Phòng 394 Trường Sa cho ngư dân vào neo đậu.

Tin cùng chuyên mục

Thực hư về việc uống cà phê mỗi ngày làm tăng trí nhớ?

Thực hư về việc uống cà phê mỗi ngày làm tăng trí nhớ?

Não bộ có thực sự được nâng cao trí nhớ nếu chúng ta uống cà phê hàng ngày? Nghiên cứu của các tổ chức uy tín trên thế giới sẽ cho chúng ta thấy điều này.
“Giữ trọn ước mơ” cho học sinh tiểu học

“Giữ trọn ước mơ” cho học sinh tiểu học

Những chiếc mũ bảo hiểm đạt chuẩn sẽ nâng niu, che chở và giúp các em học sinh “giữ trọn ước mơ” của mình trong tương lai.
Thông qua Nghị quyết Quy hoạch Thủ đô thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050

Thông qua Nghị quyết Quy hoạch Thủ đô thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050

Sáng 29/3, với 92,55% đại biểu có mặt tán thành, HĐND TP. Hà Nội đã thông qua Nghị quyết về Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Hồ tiêu ngoài là “vua của các loại gia vị” còn giúp phòng ngừa bệnh ung thư nhờ một hợp chất

Hồ tiêu ngoài là “vua của các loại gia vị” còn giúp phòng ngừa bệnh ung thư nhờ một hợp chất

Hồ tiêu không chỉ được dùng làm gia vị mà còn là dược liệu có nhiều tác dụng chữa bệnh như ngừa ung thư, tốt cho tiêu hóa...
Đường sắt giảm sâu giá vé tập thể, thu hút khách du lịch theo đoàn

Đường sắt giảm sâu giá vé tập thể, thu hút khách du lịch theo đoàn

Chi nhánh Vận tải đường sắt Sài Gòn cho biết, ngành đường sắt hiện áp dụng chương trình giảm giá vé tàu tập thể với nhiều ưu đãi hấp dẫn cho khách đoàn.
Bảo đảm an toàn vệ sinh lao động tại nơi làm việc và trong chuỗi cung ứng

Bảo đảm an toàn vệ sinh lao động tại nơi làm việc và trong chuỗi cung ứng

Tháng hành động về An toàn vệ sinh lao động 2024 có chủ đề “Tăng cường bảo đảm an toàn vệ sinh lao động tại nơi làm việc và trong chuỗi cung ứng".
Lương công chức, viên chức sẽ tăng hơn 30% từ 1/7/2024?

Lương công chức, viên chức sẽ tăng hơn 30% từ 1/7/2024?

Theo phương án cải cách tiền lương, từ 1/7/2024, dự kiến tiền lương bình quân chung của cán bộ, công chức, viên chức sẽ tăng khoảng 30%.
Dự báo thời tiết biển hôm nay 29/3/2024: Có mưa rào và dông vài nơi

Dự báo thời tiết biển hôm nay 29/3/2024: Có mưa rào và dông vài nơi

Thời tiết biển hôm nay 29/3/2024, khu vực Bắc vịnh Bắc Bộ có mưa rào rải rác và có nơi có dông; đêm có mưa vài nơi, có khả năng xảy ra lốc xoáy và gió giật mạnh
Thời tiết hôm nay ngày 29/3/2024: Bắc Bộ, Trung Bộ mưa dông cục bộ

Thời tiết hôm nay ngày 29/3/2024: Bắc Bộ, Trung Bộ mưa dông cục bộ

Dự báo thời tiết hôm nay ngày 29/3/2024: Do ảnh hưởng của không khí lạnh Bắc Bộ, Trung Bộ mưa dông diện rộng và mưa lớn cục bộ, đề phòng lốc sét, mưa đá.
Dự báo thời tiết Hà Nội hôm nay 29/3/2024: Hà Nội có mưa rào và dông

Dự báo thời tiết Hà Nội hôm nay 29/3/2024: Hà Nội có mưa rào và dông

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia dự báo thời tiết Hà Nội hôm nay 29/3/2024, Hà Nội nhiều mây, sáng có mưa rào và dông, sau có mưa vài nơi. Gió nhẹ.
Mối liên hệ bất ngờ giữa rau dền đỏ và chứng thiếu canxi, sắt

Mối liên hệ bất ngờ giữa rau dền đỏ và chứng thiếu canxi, sắt

Thành phần sắt trong rau dền chiếm hàm lượng khá cao. Sử dụng rau dền có thể giúp giảm viêm, tốt cho xương, ngăn ngừa các bệnh tim mạch, đái tháo đường...
Thủ tướng yêu cầu báo cáo phương án đầu tư, nâng cấp các tuyến đường bộ cao tốc

Thủ tướng yêu cầu báo cáo phương án đầu tư, nâng cấp các tuyến đường bộ cao tốc

Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải có giải pháp để đầu tư sớm nhất đối với các tuyến đường bộ cao tốc quy mô 2 làn xe.
Đà Nẵng: Tặng giấy khen cho nữ điều dưỡng cứu du khách bị ngưng tim

Đà Nẵng: Tặng giấy khen cho nữ điều dưỡng cứu du khách bị ngưng tim

Chị Đặng Thị Hạ - nữ điều dưỡng của Bệnh viện Bạch Mai đã có nghĩa cử cao đẹp, kịp thời cứu du khách người nước ngoài bị ngừng tim khi đang du lịch tại Đà Nẵng.
Vụ tố “bị đuổi khỏi quán vì ngồi xe lăn”: TikToker viện cớ ốm, từ chối làm việc

Vụ tố “bị đuổi khỏi quán vì ngồi xe lăn”: TikToker viện cớ ốm, từ chối làm việc

Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội chưa trực tiếp làm việc được với TikToker V.M.L do người này từ chối triệu tập, trốn tránh tiếp nhận thông tin.
Hà Nội: Trường chuyên Khoa học Tự nhiên, Khoa học Xã hội và Nhân văn chốt lịch thi vào lớp 10

Hà Nội: Trường chuyên Khoa học Tự nhiên, Khoa học Xã hội và Nhân văn chốt lịch thi vào lớp 10

Hai trường THPT chuyên ở Hà Nội là chuyên Khoa học Tự nhiên, chuyên Khoa học Xã hội và Nhân văn công bố phương án tuyển sinh vào lớp 10 năm học 2024 - 2025.
Vì sao số người rút bảo hiểm xã hội một lần chủ yếu là nữ?

Vì sao số người rút bảo hiểm xã hội một lần chủ yếu là nữ?

Số liệu thống kê cho thấy, số người rút bảo hiểm xã hội một lần thời gian qua chủ yếu là nữ, vậy đâu là nguyên nhân của thực trạng này?
Ngành điện gió ngoài khơi có thể tạo ra hàng nghìn cơ hội việc làm chất lượng

Ngành điện gió ngoài khơi có thể tạo ra hàng nghìn cơ hội việc làm chất lượng

Theo các chuyên gia, nhà thầu cần chuẩn bị sẵn lực lượng lao động lành nghề, chất lượng cao, đặc biệt trong những dự án điện gió ngoài khơi quy mô lớn.
Cẩn trọng bẫy gian hàng ảo dropshipping

Cẩn trọng bẫy gian hàng ảo dropshipping

Lợi dụng mô hình kinh doanh trực tuyến, các đối tượng tạo các gian hàng ảo, sau đó kêu gọi nhiều người nạp tiền để kinh doanh nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản.
Hà Nội chính thức chốt 3 môn thi vào lớp 10 THPT công lập năm 2024

Hà Nội chính thức chốt 3 môn thi vào lớp 10 THPT công lập năm 2024

Kỳ thi tuyển sinh lớp 10 công lập nâm 2024 tại Hà Nội sẽ được tổ chức với 3 môn thi Toán, Văn, Ngoại ngữ.
Hà Giang: Sắp diễn ra Lễ hội chợ Phong Lưu Khâu Vai huyện Mèo Vạc

Hà Giang: Sắp diễn ra Lễ hội chợ Phong Lưu Khâu Vai huyện Mèo Vạc

Lễ hội chợ Phong Lưu Khâu Vai sẽ diễn ra trong 2 ngày 4-5/5/2024 (tức ngày 26-27/3 Âm lịch) tại huyện Mèo Vạc (Hà Giang) với nhiều hoạt động phong phú.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động