Đề cương về văn hóa Việt Nam: Vẹn nguyên các giá trị trong bối cảnh phát triển của đất nước

Sau 80 năm ra đời, những tư tưởng của Đề cương về văn hóa Việt Nam vẫn giữ nguyên các giá trị, góp phần định hướng cho sự nghiệp xây dựng và phát triển văn hóa.
Tuyên truyền kỷ niệm 80 năm ra đời “Đề cương về Văn hóa Việt Nam” (1943-2023) PGS.TS Bùi Hoài Sơn: Đề cương về văn hoá Việt Nam tạo ra sức mạnh tổng hợp cho quốc gia Chương trình nghệ thuật đặc biệt kỷ niệm 80 năm ra đời Đề cương về văn hóa Việt Nam

Tại Hội nghị Ban Thường vụ Trung ương tổ chức tháng 2/1943, Đề cương về văn hóa Việt Nam do Tổng Bí thư Trường Chinh soạn thảo đã được thông qua. Đây là một sự kiện chính trị quan trọng, tạo nền tảng cho sự nghiệp xây dựng một nền văn hóa mới.

Đề cương về văn hóa Việt Nam: Vẹn nguyên các giá trị trong bối cảnh phát triển của đất nước
Đề cương về văn hóa Việt Nam do Tổng Bí thư Trường Chinh soạn thảo đã được thông qua năm 1943

Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943 gồm 5 phần: Phần (I): “Cách đặt vấn đề”; Phần (II): “Lịch sử và tính chất văn hóa Việt Nam”; Phần (III): “Nguy cơ của văn hóa Việt Nam dưới ách phátxít Nhật, Pháp”; Phần (IV): “Vấn đề cách mạng văn hóa Việt Nam” và Phần (V): “Nhiệm vụ cần kíp của những nhà văn hóa Mácxít Đông Dương và nhất là của những nhà văn hóa Mácxít Việt Nam”.

Bản Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943 trình bày một cách ngắn gọn, súc tích nhưng vẫn đảm bảo hệ thống các quan niệm, phạm trù, các quan điểm chỉ đạo, mục tiêu, phương châm, nguyên tắc của nền văn hóa dân tộc, với phương pháp tiếp cận khoa học; nổi bật là những luận điểm sau: Một là, xác định rõ nội dung, phạm vi, vị trí, vai trò của văn hóa trong cách mạng giải phóng dân tộc và cách mạng xã hội chủ nghĩa.

Hai là, cách mạng văn hóa muốn hoàn thành phải do Đảng lãnh đạo. Trên cơ sở chỉ rõ tính chất văn hóa Việt Nam trong quá khứ và hiện tại (1943), chỉ rõ những nguy cơ của Văn hóa Việt Nam dưới ách phátxít Nhật - Pháp; những thủ đoạn của Nhật - Pháp trói buộc và giết chết văn hóa Việt Nam; dự kiến về tiền đồ văn hóa Việt Nam, Đề cương khẳng định cách mạng nhất định thắng lợi, văn hóa Việt Nam sẽ cởi được xiềng xích, đuổi kịp văn hóa mới, tiến bộ trên thế giới. Muốn vậy, phải làm cách mạng về văn hóa, “cách mạng vǎn hóa muốn hoàn thành phải do Đảng Cộng sản Đông Dương lãnh đạo”.

Ba là, để thực hiện cuộc cách mạng văn hóa ở nước ta phải nắm vững “ba nguyên tắc vận động”, đó là: dân tộc hóa, đại chúng hóa và khoa học hóa. Trong đó, dân tộc hóa là chống mọi ảnh hưởng nô dịch và thuộc địa, khiến cho vǎn hóa Việt Nam phát triển độc lập. Đại chúng hóa là chống mọi chủ trương hành động làm cho vǎn hóa phản lại đông đảo quần chúng hoặc xa đông đảo quần chúng, con người phải là trung tâm, là chủ thể của các hoạt động văn hóa. Khoa học hóa là chống lại tất cả những cái gì làm cho vǎn hóa trái khoa học, phản tiến bộ, biết bảo tồn, chắt lọc những nét đẹp truyền thống dân tộc, đồng thời phải chống những cái cũ kĩ, lạc hậu, dị đoan.

Bốn là, để đặt nền móng và định hướng xây dựng một nền văn hóa cách mạng mới, cần tiến hành tổng hợp các biện pháp công khai và bí mật, với nhiều hình thức khác nhau, đồng thời kết hợp chặt chẽ, nhuần nhuyễn hai nhiệm vụ “xây” và “chống”.

Đề cương về văn hóa Việt Nam: Vẹn nguyên các giá trị trong bối cảnh phát triển của đất nước

GS.TS Đinh Xuân Dũng - nguyên Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng lý luận phê bình Văn học nghệ thuật Trung ương khẳng định, Đề cương về văn hóa Việt Nam ra đời vào năm 1943 là sự thể hiện đầy sức thuyết phục về tầm nhìn, bản lĩnh và sự nhiệt huyết của những người cộng sản Việt Nam.

Theo GS.TS Đinh Xuân Dũng, ở đây không phải chỉ là việc sử dụng phương thức hoạt động văn hóa để thực hiện mục tiêu vận động chính trị mà là sự chuẩn bị lý luận, cương lĩnh cho sự ra đời một nền văn hóa mới sau khi cách mạng chính trị thành công, là sự vận động văn hóa như là một mặt trận, một sức mạnh đặc biệt góp phần cho sự phát triển của cách mạng chính trị.

GS.TS Đinh Xuân Dũng chỉ ra ba luận điểm làm rõ "thái độ của Đảng Cộng sản Đông Dương đối với văn hóa" được trình bày ngắn gọn, cô đúc trong Đề cương có giá trị khai phá mở đường, khẳng định tính nguyên tắc và trách nhiệm của Đảng đối với sự nghiệp văn hóa đó là: "Mặt trận văn hóa là một trong ba mặt trận (kinh tế, chính trị, văn hóa), ở đó, người cộng sản phải hoạt động"; "Không phải chỉ làm cách mạng chính trị mà còn phải làm cách mạng văn hóa nữa" và "Có lãnh đạo được phong trào văn hóa, Đảng mới ảnh hưởng được dư luận, việc tuyên truyền của Đảng mới có hiệu quả".

Sau 80 năm ra đời, những tư tưởng của Đề cương về văn hóa Việt Nam vẫn giữ nguyên các giá trị, góp phần định hướng cho sự nghiệp xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Viện trưởng Viện Văn hóa nghệ thuật quốc gia Việt Nam - PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương - nhận định, Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943 đến nay đã trải qua 80 năm và chúng ta vẫn nhận thấy rằng nguyên tắc của đề cương về văn hóa liên quan đến dân tộc hoá, khoa học hóa và đại chúng hóa vẫn còn nguyên giá trị trong bối cảnh phát triển của Việt Nam ngày hôm nay.

GS.TS Đinh Xuân Dũng nhấn mạnh thêm, nếu coi Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943 là sự khai phá mở đường cho quá trình xây dựng quan điểm, lý luận văn hóa ở Việt Nam, thì trong 80 năm qua, nhiều luận điểm của Đề cương đã được điều chỉnh, bổ sung, làm phong phú hơn. "Trong vị trí lịch sử của nó, Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943 hoàn toàn có giá trị như là một cương lĩnh đầu tiên, là chiến lược đầu tiên về văn hóa của chúng ta"- GS.TS Đinh Xuân Dũng khẳng định.

Bảo Thoa
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Văn hoá

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Nhân sự 26/11: Bộ Tài chính bổ nhiệm lãnh đạo cục, vụ; Tỉnh ủy Thái Bình, Hà Nam có nhân sự mới

Nhân sự 26/11: Bộ Tài chính bổ nhiệm lãnh đạo cục, vụ; Tỉnh ủy Thái Bình, Hà Nam có nhân sự mới

Về thông tin nhân sự ngày 26/11, Bộ Tài chính bổ nhiệm hai Phó Vụ trưởng Vụ Ngân sách Nhà nước; một Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách tài chính.
Dự báo thời tiết biển ngày 27/11/2024: Hôm nay biển động

Dự báo thời tiết biển ngày 27/11/2024: Hôm nay biển động

Thời tiết biển hôm nay 27/11, Bắc Biển Đông có gió Đông Bắc mạnh cấp 6-7, giật cấp 8. Khu vực từ Bà Rịa-Vũng Tàu đến Cà Mau, Nam Biển Đông có mưa rào và dông.
Dự báo thời tiết hôm nay: Cập nhật tin gió mùa Đông Bắc

Dự báo thời tiết hôm nay: Cập nhật tin gió mùa Đông Bắc

Dự báo thời thiết hôm nay, không khí lạnh đã ảnh hưởng đến hầu hết các nơi ở Trung Trung Bộ. Ở khu vực vịnh Bắc Bộ đã có gió Đông Bắc mạnh cấp 6-7, giật cấp 8.
Dự báo thời tiết hôm nay 27/11/2024: Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ trời rét

Dự báo thời tiết hôm nay 27/11/2024: Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ trời rét

Dự báo thời tiết hôm nay 27/11, Bắc Bộ, Thanh Hóa, Nghệ An trời rét, nhiều mây, vùng núi cao Đông Bắc Bộ dưới 10 độ C, gió ven biến cấp 4-5.
Tối 26/11, thêm khách hàng trúng Vietlott Power 6/55 nhiều tỷ đồng

Tối 26/11, thêm khách hàng trúng Vietlott Power 6/55 nhiều tỷ đồng

Tối 26/11/2024, Công ty Xổ số Điện toán Việt Nam (Vietlott) tìm thấy một khách hàng trúng Vietlott Power 6/55, giải Jackpot 2 với tổng trị giá hơn 3,9 tỷ đồng.

Tin cùng chuyên mục

Bình Thuận: Thu hồi 11 giấy phép xe tập lái cải tạo trái phép

Bình Thuận: Thu hồi 11 giấy phép xe tập lái cải tạo trái phép

Trung tâm Đăng kiểm 86-02D (Bình Thuận) đã cấp Giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới cải tạo cho 11 phương tiện không đúng quy định.
Việt Nam đã sử dụng 5,9 triệu liều vaccine dịch tả lợn châu Phi

Việt Nam đã sử dụng 5,9 triệu liều vaccine dịch tả lợn châu Phi

Sau khi sử dụng vaccine dịch tả lợn châu Phi, dịch bệnh đã được kiểm soát, khống chế tốt, qua đó cho thấy, việc sử dụng vaccine phòng bệnh là rất quan trọng.
Trường Quản trị và Kinh doanh ra mắt tạp chí Quản trị, An ninh và Công nghệ​

Trường Quản trị và Kinh doanh ra mắt tạp chí Quản trị, An ninh và Công nghệ​

Sáng 26/11, Trường Quản trị và Kinh doanh (HBS) tổ chức kỷ niệm 5 năm thành lập Viện An ninh phi truyền thống và ra mắt tạp chí Quản trị, An ninh và Công nghệ.
Nhiều điểm cần chú ý trong dự thảo quy chế tuyển sinh đại học từ năm 2025

Nhiều điểm cần chú ý trong dự thảo quy chế tuyển sinh đại học từ năm 2025

Điểm xét, điểm trúng tuyển của các phương thức phải được quy đổi tương đương về 1 thang điểm chung, thống nhất đối với từng chương trình, nhóm ngành đào tạo.
Đà Nẵng: Xử lý 144 tàu cá không đủ điều kiện khai thác thủy sản thế nào?

Đà Nẵng: Xử lý 144 tàu cá không đủ điều kiện khai thác thủy sản thế nào?

TP. Đà Nẵng đang tích cực hướng dẫn các chủ tàu cá không đủ điều kiện khai thác thủy sản thực hiện các thủ tục theo quy định và theo nguyện vọng của chủ tàu.
Thanh Hóa tuyên truyền, vận động người dân giao nộp hàng nghìn loại vũ khí, vật liệu nổ

Thanh Hóa tuyên truyền, vận động người dân giao nộp hàng nghìn loại vũ khí, vật liệu nổ

Nhờ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân, từ đầu năm 2024 đến nay, người dân ở tỉnh Thanh Hóa đã giao nộp hàng nghìn loại vũ khí, vật liệu nổ.
Trao tặng mũ bảo hiểm và hướng dẫn an toàn giao thông cho học sinh lớp 1 khu vực phía Nam

Trao tặng mũ bảo hiểm và hướng dẫn an toàn giao thông cho học sinh lớp 1 khu vực phía Nam

Ủy ban ATGT Quốc gia, Bộ Giáo dục & Đào tạo và Honda Việt Nam tổ chức phát động trao tặng mũ bảo hiểm cho học sinh lớp 1 khu vực phía Nam, năm học 2024 – 2025.
Bài 2: Khi phụ nữ được trao quyền "dẫn dắt" doanh nghiệp

Bài 2: Khi phụ nữ được trao quyền "dẫn dắt" doanh nghiệp

Bên cạnh sự quan tâm của cơ quan nhà nước, công tác thúc đẩy bình đẳng giới tại Việt Nam thời gian qua còn có sự tham gia tích cực của cộng đồng doanh nghiệp.
Nhân sự 25/11: Đồng ý cho các ông Bùi Văn Cường, Nguyễn Văn Thể thôi giữ chức Ủy viên Trung ương Đảng

Nhân sự 25/11: Đồng ý cho các ông Bùi Văn Cường, Nguyễn Văn Thể thôi giữ chức Ủy viên Trung ương Đảng

Về thông tin nhân sự ngày 25/11, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đồng ý cho ông Bùi Văn Cường, Nguyễn Văn Thể thôi giữ chức Ủy viên Trung ương Đảng khóa XIII.
Dự báo thời tiết biển hôm nay 26/11/2024: Nam Biển Đông có mưa rào và dông

Dự báo thời tiết biển hôm nay 26/11/2024: Nam Biển Đông có mưa rào và dông

Thời tiết biển hôm nay 26/11, Khu vực Bắc Biển Đông có gió Đông Bắc mạnh cấp 5, có lúc cấp 6, giật cấp 7-8. Khu vực Nam Biển Đông có mưa rào và dông.
Dự báo thời tiết hôm nay 26/11/2024: Bắc Bộ trời chuyển rét, Trung Bộ mưa lớn

Dự báo thời tiết hôm nay 26/11/2024: Bắc Bộ trời chuyển rét, Trung Bộ mưa lớn

Dự báo thời tiết hôm nay 26/11, do ảnh hưởng của không khí lạnh, Bắc Bộ trời chuyển rét. Miền Trung có mưa vừa, mưa to, cục bộ có nơi mưa rất to và dông.
Đã tìm ra quán quân đại sứ truyền thông Đại học Công Thương TP. Hồ Chí Minh - HUIT

Đã tìm ra quán quân đại sứ truyền thông Đại học Công Thương TP. Hồ Chí Minh - HUIT'S Iconic 2024

Ban Tổ chức đã tìm ra hai đại diện giành Quán quân cuộc thi đại sứ truyền thông Đại học Công Thương TP. Hồ Chí Minh - HUIT'S Iconic 2024.
Cách đăng nhập Cổng Dịch vụ công Bảo hiểm Xã hội Việt Nam bằng tài khoản VneID

Cách đăng nhập Cổng Dịch vụ công Bảo hiểm Xã hội Việt Nam bằng tài khoản VneID

Hiện, người dân có thể đăng nhập Cổng Dịch vụ công Bảo hiểm Xã hội Việt Nam bằng tài khoản VneID nhằm nắm rõ hơn về chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.
Hà Nội và Cần Thơ chia sẻ kinh nghiệm trong triển khai thực hiện Đề án 06/CP

Hà Nội và Cần Thơ chia sẻ kinh nghiệm trong triển khai thực hiện Đề án 06/CP

Chiều 25/11, tại Hà Nội đã diễn ra buổi làm việc chia sẻ kinh nghiệm triển khai thực hiện Đề án 06/CP giữa 2 thành phố Hà Nội và Cần Thơ.
Quảng Bình: Xe tải chở 30 con bò lao xuống vực, tài xế tử vong

Quảng Bình: Xe tải chở 30 con bò lao xuống vực, tài xế tử vong

Xe ôtô tải chở bò mang biển kiểm soát 73H-002.64 do tài xế Phan Tuấn V. điều khiển đi theo hướng cửa khẩu Cha Lo-Khe Ve bất ngờ mất lái và lao xuống chân đồi.
Nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu qua hội thi tàu tốt, huấn luyện tàu hải đội dân quân thường trực

Nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu qua hội thi tàu tốt, huấn luyện tàu hải đội dân quân thường trực

Chiều 25/11, Quân chủng Hải quân phối hợp với Quân khu 4,5,7,9 tổ chức bế mạc Hội thi tàu tốt, hội thao huấn luyện tàu hải đội dân quân thường trực năm 2024.
Từ 1/1/2025: Bảo hiểm y tế thanh toán dịch vụ ngày giường bệnh như thế nào?

Từ 1/1/2025: Bảo hiểm y tế thanh toán dịch vụ ngày giường bệnh như thế nào?

Từ 1/1/2025, theo Thông tư số 39/2024/TT-BYT sẽ có nhiều quy định mới về bảo hiểm y tế thanh toán dịch vụ ngày giường bệnh đối với người tham gia chính sách.
Lừa đảo trực tuyến diễn ra ở tất cả các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội

Lừa đảo trực tuyến diễn ra ở tất cả các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội

Lừa đảo trực tuyến không chỉ diễn ra đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh, mà ở tất cả các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội.
Quảng Nam: Sạt lở đất làm nhiều tuyến đường giao thông bị chia cắt

Quảng Nam: Sạt lở đất làm nhiều tuyến đường giao thông bị chia cắt

Mưa lớn kéo dài khiến sạt lở đất làm nhiều tuyến đường bị chia cắt trên địa bàn các huyện miền núi của Quảng Nam.
Dự án Làng Đại học Đà Nẵng chính thức khởi công

Dự án Làng Đại học Đà Nẵng chính thức khởi công

Sau nhiều năm chờ đợi, Dự án Làng Đại học Đà Nẵng đã chính thức khởi công hạng mục đầu tiên xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động