Trong cái nhìn chủ quan của nhiều người, nghề báo là một nghề sang chảnh, phong lưu và có một sự oai phong nhất định… song với tôi nghề báo cũng như bao nghề khác, cần có tố chất, năng lực, tâm huyết và những chuẩn mực đạo đức nhất định. Đó mới chỉ là những điều kiện cần, nhưng chưa đủ. Để phát huy vai trò nghề nghiệp, đóng góp tích cực cho xã hội, nghề báo còn cần nhiều hơn nữa. Đó là trí tuệ và bản lĩnh, lòng dũng cảm, dám nghĩ, dám làm, là sự dấn thân… 30 năm trước, khi mới chập chững vào nghề, tôi đã nghĩ mình đang bước đi trên con đường trải đầy hoa hồng. Những chuyến công tác về vùng sâu, vùng xa, các khám phá về văn hóa, vùng đất, con người bản địa như thắp thêm lửa nghề trong tôi… Và với cảm nhận non nớt khi ấy, tôi chỉ có thể viết nên những tác phẩm báo chí phản ánh một góc nhỏ thực tế xã hội đơn sơ, mộc mạc, hữu tình, có lúc lãng mạn, đẹp như một bức tranh...
Nghề báo mang lại nhiều trải nghiệm thú vị |
Rong ruổi cùng nghề, những trải nghiệm, dấn thân mới, cọ sát với muôn mặt xã hội không ngừng phát triển, với nhiệm vụ phản ánh trung thực khách quan, nhưng phải kiên định vai trò định hướng xã hội, chúng tôi đã nhiều phen “lên bờ xuống ruộng”. Ranh giới giữa cái tốt và cái xấu có lúc thật mong manh. Để tự bảo vệ chính mình, bảo vệ sự thật, bảo vệ những điều tốt đẹp trong cuộc sống qua đề tài mình đang đeo đuổi, chúng tôi nhiều lúc đối diện với hiểm nguy và không phải ai cũng có thể về đích. Những chông gai, chướng ngại vật ấy có thể là các đương sự, tổ chức trong các vụ việc cản trở, gây khó khăn trong quá trình tác nghiệp như: Không cung cấp thông tin, mua chuộc, thu giữ, cố tình làm hư hỏng phương tiện tác nghiệp, giữ người, vu khống, tấn công, gây thương tích…
Nghề báo có đặc thù đòi hỏi nhiều kỹ năng, phải luôn học hỏi trau dồi kiến thức trên nhiều phương diện của mọi mặt xã hội, nhạy bén, thấu đáo trong xử lý tình huống, xử lý thông tin… Với thể loại phóng sự điều tra, nhà báo không chỉ dấn thân mà phải hóa thân khi vào cuộc khai thác thông tin, nắm bắt chứng cứ… Và trong hành trình tác nghiệp của mình đã có không ít nhà báo gặp những tai nạn nghề nghiệp.
Ở một khía cạnh nào đó, nghề báo được xem là nghề góp phần mang lại sự công bằng cho xã hội. Song, chính nghề báo nhiều lúc không khỏi trăn trở với bao nỗi niềm.