Chiến sự Trung Đông ngày 16/10: ‘Vòm sắt’ Israel lộ điểm yếu ‘chí tử’ trong vụ tập kích UAV của Hezbollah

Theo Times of Israel, tối 13/10, một đêm yên bình tại căn cứ của Lữ đoàn Golani - một trong những đơn vị bộ binh tinh nhuệ nhất của Israel, đã biến thành cơn ác mộng kinh hoàng khi một máy bay không người lái (UAV) của Hezbollah “âm thầm” vượt qua mạng lưới phòng không kiên cố của Israel. Vượt qua mọi rào cản cảnh báo, chiếc UAV lặng lẽ tiếp cận và tấn công thẳng vào khu vực phòng ăn của căn cứ, nơi các binh sĩ đang thưởng thức bữa tối mà không hề biết về cơn bão lửa đang chuẩn bị ập xuống.

Cuộc tấn công đẫm máu đã khiến 4 binh sĩ Israel thiệt mạng và hơn 60 người khác bị thương, trong đó 8 người bị thương nặng. Đây là đợt tập kích gây thiệt hại lớn nhất đối với quân đội Israel từ khi chiến dịch trên bộ ở miền Nam Lebanon nổ ra, nâng tổng số binh sĩ IDF tử trận lên ít nhất 18 người.

Đáng chú ý, hệ thống cảnh báo không kích của Israel, nổi tiếng với khả năng đánh chặn hầu hết các loại tên lửa và rocket từ xa, lại hoàn toàn "tê liệt" trước cuộc tấn công này. Được thiết kế để đối phó với các mối đe dọa tên lửa, hệ thống này đã “bất lực” trước chiếc UAV nhỏ gọn của Hezbollah, vốn bay thấp, chậm và có khả năng linh hoạt thay đổi hướng đi.

Vòm Sắt Israel khai hỏa tên lửa đánh chặn. Ảnh: Times of Israel

Sự thiếu sót “chết người” của hệ thống phòng thủ Israel

Điều khiến cuộc tấn công này trở nên đặc biệt nghiêm trọng không chỉ ở con số thương vong, mà còn nằm ở sự cố được ví là "thất bại đáng báo động" của hệ thống cảnh báo không kích Israel, vốn được xem là tuyến phòng thủ tiên tiến và hiệu quả hàng đầu thế giới. Theo các chuyên gia quân sự, Israel từ lâu đã xây dựng một hệ thống phòng không toàn diện, với khả năng đánh chặn các tên lửa, rocket, và đạn pháo từ xa, nhờ vào các hệ thống như Vòm Sắt Iron Dome, David's Sling và Arrow. Nhưng đợt tấn công UAV từ Hezbollah lại chỉ ra một điểm yếu chí mạng mà Israel chưa thể khắc phục: UAV nhỏ gọn, bay thấp, và có khả năng đổi hướng linh hoạt.

Lưới phòng không đa tầng của Israel. Ảnh: The Print

Máy bay không người lái của Hezbollah, có thể là loại Mirsad (theo tên gọi Iran là Ababil), đã không bị hệ thống radar phát hiện. Các chuyên gia cho rằng: “UAV này rất nhỏ, nhẹ và có diện tích phản xạ radar quá thấp, khiến chúng gần như vô hình trước các hệ thống phòng không truyền thống”, Orna Mizrahi, nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Nghiên cứu An ninh Quốc gia Israel (INSS), nhận định rằng, loại UAV này được thiết kế để tận dụng những yếu điểm trong hệ thống phòng không hiện đại của Israel, nhấn mạnh rằng “Iran và các đồng minh của họ như Hezbollah đang tìm cách áp đảo hệ thống phòng thủ bằng cách tung ra những cuộc tấn công bằng UAV mà Israel chưa thể đối phó triệt để”.

Cuộc tấn công vào căn cứ Golani không chỉ là một tổn thất về mặt nhân sự và vật chất cho quân đội Israel, mà còn là một bước ngoặt trong cuộc đối đầu chiến lược giữa Israel và Hezbollah. Chuyên gia an ninh quốc tế Daniel Sobelman từ Đại học Hebrew ở Jerusalem nhận định rằng, vụ tấn công này là minh chứng rõ ràng về sự thay đổi cán cân quyền lực trong cuộc xung đột. “Hezbollah đã cho thấy rằng họ vẫn còn đủ khả năng phản công mạnh mẽ sau những đợt tấn công dữ dội của Israel vào cơ sở lãnh đạo và chỉ huy của họ”, ông Sobelman nhận xét.

Trong những tuần gần đây, Israel đã đẩy mạnh chiến dịch quân sự nhằm vào các cơ sở hạ tầng và kho vũ khí của Hezbollah. Tuy nhiên, cuộc tấn công ngày 13/10 cho thấy, Hezbollah không chỉ sống sót qua các đợt tấn công này, mà còn có khả năng tổ chức lại và tiến hành những đòn phản công táo bạo. Việc họ có thể nắm bắt thông tin tình báo đủ chính xác để tấn công vào thời điểm và địa điểm nhạy cảm nhất của căn cứ Golani cũng là minh chứng cho thấy Hezbollah đã đầu tư lớn vào các hoạt động do thám và thu thập thông tin.

Kịch bản tấn công kép: “Lỗ hổng” phòng thủ không chỉ mới xuất hiện

Đây không phải lần đầu tiên Israel bị tấn công bằng máy bay không người lái mà không có bất kỳ cảnh báo nào. Hồi tháng 6, Hezbollah đã công bố một đoạn video dài 9 phút, ghi lại hình ảnh từ một UAV của nhóm này bay qua nhiều địa điểm quân sự và dân sự của Israel, đặc biệt là khu vực xung quanh Haifa – một trong những thành phố lớn nhất của Israel. Chiếc UAV này cũng đã "lẩn tránh" thành công các hệ thống phòng không của Israel, điều này càng củng cố niềm tin của Hezbollah rằng UAV là công cụ lý tưởng để vượt qua mạng lưới phòng thủ dày đặc của đối thủ.

Hệ thống Iron Dome khai hỏa chặn rocket. Ảnh: Reuters

Vào tháng 7, một UAV khác từ lực lượng Houthi tại Yemen đã tiến hành một cuộc tấn công vào Tel Aviv, khiến một người thiệt mạng và ít nhất 10 người bị thương. Lần đó, IDF cho biết đã phát hiện và bắn hạ một trong hai chiếc UAV của Houthi, nhưng chiếc còn lại vẫn gây ra thiệt hại nặng nề.

Trong khi đó, cuộc tấn công tối 13/10 có nhiều khả năng là một đòn kép của Hezbollah, tương tự như các chiến thuật mà nhóm này đã sử dụng trước đó. IDF tuyên bố họ đã đánh chặn một chiếc UAV từ Lebanon ngay trước khi thông tin về cuộc tấn công vào căn cứ Golani được công bố, ám chỉ rằng chiếc UAV tập kích căn cứ có thể là chiếc thứ hai được phóng đi cùng lúc. Điều này làm dấy lên nhiều câu hỏi về khả năng nhận diện và đối phó với UAV của Israel trong tương lai.

Israel cảnh báo đáp trả “không thương tiếc” Hezbollah sau cuộc tấn công đẫm máu

Trong bối cảnh căng thẳng leo thang không ngừng giữa Israel và lực lượng Hezbollah tại Lebanon, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã đưa ra tuyên bố cứng rắn, khẳng định sẽ thực hiện các đòn đáp trả "không thương tiếc" nhằm vào Hezbollah, sau cuộc tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) khiến hàng chục binh sĩ Israel thương vong.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. Ảnh: AFP

Ngày 14/10, Thủ tướng Netanyahu trong chuyến thăm căn cứ quân sự bị Hezbollah tập kích gần Binyamina, phía nam thành phố Haifa, đã mạnh mẽ tuyên bố: "Chúng tôi sẽ tiếp tục tấn công không thương tiếc Hezbollah ở tất cả các vùng của Li Băng, bao gồm cả Beirut". Tuyên bố này được đưa ra ngay sau khi căn cứ quân sự của Lữ đoàn Golani bị tấn công bằng UAV, một đợt tấn công táo bạo khiến 4 binh sĩ thiệt mạng và hơn 60 người khác bị thương.

Hiện tại, Israel đang tiến hành điều tra cách thức UAV của Hezbollah đã vượt qua hệ thống phòng không mà không bị phát hiện trong vụ tập kích này. Theo các báo cáo ban đầu, Hezbollah đã phóng đồng thời hàng chục tên lửa và một phi đội UAV, khiến hệ thống phòng thủ của Israel quá tải và không thể đánh chặn hiệu quả toàn bộ các phương tiện tấn công.

Một quan chức an ninh Israel tiết lộ rằng: “UAV khó bị phát hiện hơn các tên lửa thông thường do chúng có tốc độ bay chậm, cấu tạo từ các vật liệu như nhựa, khiến dấu vết nhiệt và tín hiệu radar yếu hơn nhiều so với tên lửa. UAV có thể bay ở tầm thấp, dễ bị nhầm lẫn với chim, và dễ dàng tránh khỏi các hệ thống phòng thủ của Israel”.

Vụ tấn công này là một phần trong chuỗi phản công của Hezbollah nhằm đáp trả các cuộc không kích liên tiếp mà Israel thực hiện trên lãnh thổ Lebanon trong thời gian qua. Kể từ ngày 23/9, Israel đã tăng cường chiến dịch không kích vào các mục tiêu của Hezbollah, bao gồm cả thủ đô Beirut. Chiến dịch này đã gây ra thương vong nghiêm trọng với ít nhất 1.300 người thiệt mạng và hàng nghìn người khác bị thương. Ngoài ra, Tel Aviv đã mở một chiến dịch tấn công trên bộ tại khu vực biên giới phía nam Lebanon với mục tiêu thiết lập "vùng đệm an ninh", tạo điều kiện cho hàng chục nghìn cư dân Israel sống gần biên giới trở về nhà sau một năm phải sơ tán do các cuộc pháo kích liên miên từ Hezbollah.

Tổng Tham mưu trưởng Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), Tướng Herzi Halevi thăm căn cứ quân sự bị tấn công. Ảnh: Getty

Đằng sau cuộc chiến quân sự, tình hình nhân đạo tại Lebanon cũng trở nên trầm trọng hơn. Các cuộc xung đột giữa Israel và Hezbollah kéo dài gần một năm qua đã gây ra cuộc khủng hoảng di cư lớn tại Lebanon. Theo Tổ chức Di trú quốc tế, khoảng 690.000 người dân Lebanon đã phải rời bỏ nhà cửa, tìm nơi lánh nạn, phải sống trong các trại tị nạn tạm thời hoặc trong điều kiện thiếu thốn nghiêm trọng, khi các cơ sở hạ tầng và nguồn cung cấp thiết yếu tại Lebanon bị phá hủy.

Tình trạng này đang đặt ra thách thức lớn không chỉ cho Lebanon mà còn cho cả cộng đồng quốc tế trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng nhân đạo đang diễn ra. Tương lai của cuộc xung đột vẫn chưa thể lường trước, khi cả Israel và Hezbollah đều không cho thấy dấu hiệu sẽ nhượng bộ hoặc xuống thang căng thẳng.

Tương lai khó lường của cuộc chiến công nghệ cao: Israel đang đối diện với nguy cơ gì?

Trong bối cảnh Hezbollah và các lực lượng liên quan ngày càng gia tăng số lượng và quy mô các cuộc tấn công bằng UAV, hệ thống phòng thủ của Israel đang đứng trước một thách thức chưa từng có. Máy bay không người lái nhỏ gọn, khó phát hiện, và có khả năng tấn công bất ngờ đang trở thành vũ khí đáng sợ mà Hezbollah và các đồng minh như Iran, Houthi có thể triển khai một cách hiệu quả. Điều này không chỉ làm suy yếu uy tín và năng lực phòng thủ của Israel, mà còn đặt ra những mối đe dọa hiện hữu đến an ninh quốc gia và quân sự.

Israel từ lâu đã dựa vào công nghệ phòng thủ tiên tiến để bảo vệ lãnh thổ trước các mối đe dọa từ các nhóm vũ trang khu vực. Tuy nhiên, cuộc tấn công tối 13/10 cho thấy rằng, ngay cả hệ thống phòng không hàng đầu thế giới cũng không hoàn hảo. Các UAV có khả năng vượt qua các hàng rào an ninh hiện đại, gây ra những tổn thất khủng khiếp mà không hề có bất kỳ cảnh báo nào.

Trong tương lai gần, cuộc xung đột giữa Israel và Hezbollah không chỉ là cuộc đối đầu quân sự, mà còn là trận chiến về công nghệ và chiến lược. Liệu Israel có thể duy trì ưu thế trước một Hezbollah ngày càng quyết tâm và tinh vi, hay sẽ phải đối mặt với những tổn thất lớn hơn nữa? Tất cả đang chờ đợi ở những diễn biến tiếp theo của cuộc chiến tranh công nghệ cao này, nơi mỗi bước đi đều có thể quyết định sự sống còn của hàng triệu con người trên cả hai bờ biên giới.