Tin Khu Vực 
Lào tìm hướng đi mới giữa căng thẳng thương mại
Tháng 8 vừa qua, Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế 40% đối với hàng hóa từ Lào, trong đó có nông sản, nhằm điều chỉnh sự “mất cân bằng thương mại” mà Washington cho là bất lợi.
Quyết định này đã buộc Lào phải xem xét lại hướng xuất khẩu, đặc biệt với mặt hàng cà phê, một trong những sản phẩm chủ lực. Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone cho biết, nếu nhu cầu từ Mỹ giảm do giá tăng, khối lượng cà phê xuất khẩu sang Nga có thể được mở rộng. Nga hiện đã nhập khẩu cà phê từ Lào và có thể trở thành thị trường thay thế quan trọng.
Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế phương Đông ở Vladivostok, Nga, ngày 5/9/2025. Ảnh: RT
Theo số liệu thương mại, kể từ năm 2013, kim ngạch song phương Lào - Nga đã vượt 90 triệu USD, riêng năm 2024 đạt hơn 5,8 triệu USD, tăng khoảng 50,5% so với năm trước. Ngoài cà phê, Lào còn xuất khẩu sang Nga nhiều mặt hàng khác như trà, gỗ, quần áo và phụ tùng máy bay.
Lào hiện sản xuất khoảng 20.000 tấn cà phê mỗi năm, trong đó 5.000 tấn Arabica và 15.000 tấn Robusta. 95% sản lượng đến từ Cao nguyên Bolaven, nơi có khí hậu và đất đỏ bazan thuận lợi cho cây cà phê. Arabica Lào được đánh giá có hương vị dịu nhẹ, pha chút hương cam và hoa và là một trong năm mặt hàng xuất khẩu chủ lực, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân vùng cao nguyên.
Lào hiện sản xuất khoảng 20.000 tấn cà phê mỗi năm, với 95% đến từ Cao nguyên Bolaven, khu vực có khí hậu mát mẻ, đất đỏ bazan màu mỡ. Chủ yếu là giống Robusta (15.000 tấn) và Arabica (5.000 tấn). Arabica Lào được đánh giá cao nhờ hương vị nhẹ, có hậu vị cam quýt và hoa, giúp cà phê Lào dần khẳng định thương hiệu trên thị trường quốc tế.
Theo báo cáo của Tổ chức Cà phê Quốc tế, nhu cầu cà phê ở khu vực BRICS, bao gồm Nga, Trung Quốc và Ấn Độ, đang tăng nhanh trong vài năm trở lại đây. Điều này mở ra cơ hội cho các nước sản xuất nhỏ như Lào, vốn không có quy mô lớn như Brazil hay Việt Nam, nhưng có thể tận dụng thị trường ngách để gia tăng xuất khẩu
Cơ hội mới cho thị trường châu Á
Căng thẳng thương mại không chỉ ảnh hưởng đến Lào mà còn tác động đến các quốc gia sản xuất cà phê khác trong khu vực, buộc họ phải tái cấu trúc chuỗi cung ứng và tìm kiếm thị trường mới.
Brazil, quốc gia chiếm 37% sản lượng toàn cầu cũng đang mở rộng thị trường sang Trung Quốc. Các chuyên gia cho rằng, sự dịch chuyển này sẽ làm thay đổi bản đồ thương mại cà phê thế giới, khi Trung Quốc được dự báo có thể trở thành thị trường tiêu thụ cà phê lớn thứ hai thế giới vào năm 2030.
Brazil, quốc gia chiếm 37% sản lượng toàn cầu cũng đang mở rộng thị trường sang Trung Quốc. Ảnh minh hoạ
Bên cạnh đó, Ấn Độ, thành viên BRICS đang đẩy mạnh xuất khẩu cà phê hòa tan và cà phê rang xay sang Trung Đông và Đông Á, nhằm tận dụng khoảng trống từ sự sụt giảm xuất khẩu sang Mỹ. Hiệp hội Cà phê Ấn Độ cho biết, trong niên vụ 2024 - 2025, xuất khẩu của nước này có thể tăng 12% so với năm trước.
Xu hướng tiêu thụ cà phê cũng thay đổi rõ rệt ở Đông Á. Nhật Bản vẫn là thị trường ổn định với nhu cầu hơn 7 triệu bao mỗi năm, chủ yếu nhập khẩu Arabica từ Brazil và Colombia. Trong khi đó, Hàn Quốc chứng kiến sự bùng nổ của cà phê đặc sản và cà phê pha máy, với mức tiêu thụ bình quân đạt gần 400 tách/người/năm - cao nhất châu Á. Những thay đổi này tạo ra áp lực lẫn cơ hội cho các nhà sản xuất châu Á, trong đó có Lào, để đáp ứng thị hiếu của người tiêu dùng.
Bên cạnh sự dịch chuyển dòng chảy thương mại, giá cà phê toàn cầu cũng đang biến động mạnh. Theo Tổ chức Cà phê Quốc tế (ICO), trong những tháng gần đây giá đã tăng do hai yếu tố: thời tiết bất lợi làm giảm sản lượng và sự gián đoạn thị trường từ các rào cản thương mại.
Nền tảng Algrano dự báo, các mức thuế mới có thể làm chi phí nhập khẩu cà phê xanh tại Mỹ tăng đáng kể, buộc các nhà rang xay Mỹ phải tìm nguồn cung từ châu Á hoặc châu Âu thay thế.
Trong bức tranh đó, châu Á vừa đối diện thách thức vừa nắm bắt cơ hội. Lào có thể mở rộng xuất khẩu cà phê sang Nga và thị trường BRICS, trong khi những nước có quy mô lớn hơn như Brazil, Việt Nam hay Ấn Độ tiếp tục điều chỉnh để duy trì vị thế trên bản đồ xuất khẩu toàn cầu. Với sự tăng trưởng nhu cầu ở các thị trường mới, căng thẳng thương mại có thể trở thành cú hích buộc ngành cà phê châu Á phải tái cấu trúc theo hướng đa dạng và bền vững hơn.
Theo dự báo của Rabobank, giá cà phê toàn cầu có thể duy trì ở mức cao trong suốt năm 2025 do nguồn cung bị ảnh hưởng bởi hiện tượng El Niño kéo dài, gây hạn hán ở một số vùng trồng chủ chốt. Các nhà phân tích cho rằng điều này sẽ tiếp tục tạo áp lực cho các quốc gia nhập khẩu lớn như Mỹ và EU, đồng thời mang lại lợi thế ngắn hạn cho các nước xuất khẩu châu Á.
