Cần hiểu đúng về tiền "thướng" của người quan họ

Đến hẹn lại lên, vào ngày 13 tháng Giêng, Lễ hội Lim (thị trấn Lim, tỉnh Bắc Ninh) được tổ chức. Hội Lim "mê hoặc" người đến bởi những làn điệu dân ca quan họ.
Nét đẹp quan họ Bắc Ninh Tranh cãi ghế gỗ Đồng Kỵ trong Nhà hát dân ca Quan họ Bắc Ninh: Hàng ghế gỗ giá bao nhiêu?

Tuy nhiên, cũng lâu nay, việc liền anh, liền chị quan họ ngả nón mời trầu, nhận tiền tại lễ hội khiến cộng đồng có cái nhìn không đúng.

Người quan họ không "ngửa nón xin tiền"

Hội Lim là lễ hội lớn của vùng Kinh Bắc - Bắc Ninh. Về với hội Lim có cơ hội được hòa mình vào sinh hoạt văn hóa quan họ - Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Đến rồi đi, để khi tan hội mà ai đó vẫn ngẩn ngơ, xao xuyến trước làn điệu "Người ở đừng về".

Cần hiểu đúng về tiền
Hội Lim đến hẹn lại lên

Từ cổ xưa cho đến nay, dân ca quan họ là kết tinh những giá trị văn hóa đặc sắc, tinh tuý nhất của người Kinh Bắc, nhất là sau khi quan họ Bắc Ninh được UNESCO công nhận Di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại (ngày 30/9/2009) thì loại hình dân ca này dường như đi sâu hơn vào cuộc sống của người dân, trở thành lẽ sống, gần gũi, tự nhiên như việc ăn uống mỗi ngày. Bởi vậy, mỗi người con vùng Kinh Bắc đều hiểu, biết, trân quý và muốn đóng góp một phần công sức của mình vào việc gìn giữ, bảo tồn và phát huy những giá trị tốt đẹp của quan họ để mãi trường tồn.

Để quan họ có sức lan tỏa sâu rộng, vào mùa lễ hội, hầu như làng trên xóm dưới vùng Kinh Bắc đều tổ chức hát quan họ giao duyên. Đặc biệt khi hội Lim đến, hát quan họ trên thuyền rồng vẫn là địa điểm được du khách yêu thích nhất. Các liền anh, liền chị xúng xính váy áo. Liền anh đóng áo the, khăn xếp, liền chị áo mớ ba mớ bẩy chèo thuyền rồng hát tại hồ trong khu vực đình Lim. Trong lúc anh hai, chị hai ngả nón mời trầu có không ít khán giả vì mến mộ mà thưởng tiền. Việc này được gọi là tiền “thướng” (hay còn gọi là tiền thưởng) của người quan họ.

Tuy nhiên, mấy năm gần đây, vì một số "con sâu" mà "bỏ rầu nồi canh", cũng như vì cách hiểu không đầy đủ nên dư luận “dậy sóng” chuyện hát quan họ sử dụng loa máy. Một bộ phận người yêu quan họ “cực đoan” đến mức gán ghép hình ảnh các liền anh, liền chị hát trên thuyền rồng bên ao làng, trước cửa chùa, hát bên mái đình ngửa nón quai thao mời trầu là "ngửa nón xin tiền".

Một chuyên gia về văn hóa từng chia sẻ: Nói liền anh, liền chị "ngửa nón xin tiền" là hoàn toàn sai. Việc thưởng tiền không phải ai đó mới nghĩ ra mà cái này đã có truyền thống từ lâu trong văn hóa dân gian của người Việt. Một người lao động nghệ thuật, một người dành tặng cho họ một chút lì xì, những đồng bạc lẻ đó cũng chỉ thể hiện tấm lòng. Nói câu "quan họ ngửa nón xin tiền" ảnh hưởng rất lớn đến hình ảnh của người quan họ.

Theo các bậc cao niên trong làng: Chơi quan họ có 2 cách, là chơi và đi hát quan họ. Hát quan họ là đặt cọc mà hát giờ với nhau, còn chơi quan họ là chỉ hát, ai đưa tiền cho thì tùy thích, chứ không đặt vấn đề. Bây giờ, những người mến quan họ mà đưa tiền thì người hát cũng không từ chối. Nếu họ đang hát ở dưới thuyền mà mọi người đưa tiền sẽ dễ rơi xuống nước, nên người quan họ thường đưa nón ra nhận chứ không phải là xin tiền.

Đảm bảo an toàn trong mùa lễ hội 2024

Năm nay, lễ hội Lim sẽ được tổ chức trong hai ngày 21 và 22/2, tức ngày 12, 13 tháng Giêng, tại 3 xã thuộc tổng Nội Duệ xưa, nay là thị trấn Lim, xã Nội Duệ và xã Liên Bão. Trong đó trung tâm lễ hội là núi Hồng Vân (núi Lim) ở thị trấn Lim, huyện Tiên Du.

Ban tổ chức lựa chọn các câu lạc bộ quan họ, các liền anh, liền chị ở các làng quan họ gốc, làng quan họ thực hành, quan họ ngoài tỉnh; nghệ nhân tham gia hát giao lưu quan họ tại các lán trại bao gồm 12 lán. Phối hợp với Nhà hát dân ca quan họ Bắc Ninh, chỉ đạo Trung tâm Văn hóa, Thể thao và Truyền thông huyện tổ chức hát quan họ vào ngày và tối 12, 13 tháng Giêng.

Bên cạnh đó, các đơn vị liên quan cũng có kế hoạch đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông, ngăn chặn, xử lý kịp thời các trường hợp làm mất an ninh trật tự, ùn tắc giao thông; xây dựng phương án đảm bảo phòng cháy, chữa cháy tại khu vực lễ hội; ngăn chặn và giải quyết các trường hợp ăn xin, ăn mày tại khu vực lễ hội...

Cùng chia sẻ về vấn đề có còn "nhận tiền khi hát quan họ" ở hội Lim năm nay, nhiều ý kiến bày tỏ: Nói quan họ ngửa nón xin tiền ở hội Lim là không chính xác. Ở vùng đất quan họ, dịp đầu năm mới, nếu thích hoặc muốn động viên các liền anh, liền chị sau một tiết mục nào đó, người ta hay "thướng" (tương đương với chữ "thưởng"). Đây là một truyền thống tốt đẹp, không ép buộc, ai thích thì thướng. Người nhận và người thướng đều thấy lòng vui vẻ trong không khí đầu xuân.

Là người nhiều năm đi trẩy hội Lim, chị Nguyễn Ngọc Hà (Cầu Diễn, Hà Nội) nói: "Sau khi nghe hát, mình thấy hay, thấy mến mộ muốn bày tỏ chút tình cảm đối với người hát bằng việc tặng chút tiền không phải là vấn đề gì lớn cả, cũng giống như một chút tiền công để động viên các liền anh, liền chị ca hát mang niềm vui đến cho du khách thập phương..."

“Người Bắc Ninh vốn trọng chữ tình. Người Bắc Ninh vốn trọng giao duyên”. Tình nghĩa “chạ anh, chạ em” của người quan họ nghìn đời nay vẫn giữ nguyên giá trị. Xuân đến, người quan họ tạm gác việc nhà, việc đồng áng, sản xuất để đón bạn đến hát hội vui xuân cho tàn canh, mãn vó. Người quan họ hát để diễn tả tình yêu cuộc sống, tình yêu lứa đôi, đối đáp với nhau vì nghĩa, nể nhau vì tài chứ đâu phải vì cuộc sống khó khăn mà "ngửa nón xin tiền".

Vậy nên, ai du xuân này nhớ ghé hội Lim để nghe hát câu quan họ giao duyên đậm tình mà sâu lắng. Người quan họ không quá khắt khe nhưng phải có duyên mới đến được với nhau. Thế nên, hãy cùng nhau giữ gìn và lan tỏa những giá trị tinh túy nhất của loại hình dân ca đặc sắc, Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại - dân ca quan họ Bắc Ninh.

Thanh Tâm
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Tinh thần chống lãng phí giúp doanh nghiệp linh hoạt hơn trong triển khai các hoạt động

Tinh thần chống lãng phí giúp doanh nghiệp linh hoạt hơn trong triển khai các hoạt động

Diễn đàn 'Bộ Công Thương: Chống lãng phí, khơi thông nguồn lực phát triển' tổ chức đúng thời điểm, giúp doanh nghiệp ‘lên’ tinh thần trong triển khai hoạt động.
Chống lãng phí: Doanh nghiệp mong được khơi thông điểm nghẽn chính sách, có được sức bật cao hơn

Chống lãng phí: Doanh nghiệp mong được khơi thông điểm nghẽn chính sách, có được sức bật cao hơn

Tổng Giám đốc Công ty CP Vina Electric Corp chia sẻ, thực hiện chống lãng phí, doanh nghiệp mong được khơi thông điểm nghẽn chính sách để phát huy nguồn lực.
Bộ Công Thương hoà cùng ‘dòng chảy’ chống lãng phí, tạo đột phá phát triển trong kỷ nguyên mới

Bộ Công Thương hoà cùng ‘dòng chảy’ chống lãng phí, tạo đột phá phát triển trong kỷ nguyên mới

Phòng, chống lãng phí là nhiệm vụ quan trọng, chiến lược nhằm tích lũy, gia tăng tiềm lực quốc gia để chuẩn bị hành trang đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới.
Đường dây 500kV mạch 3:

Đường dây 500kV mạch 3: 'Chiến dịch' thần tốc, tiết kiệm và hiệu quả

Dự án đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối được xem là công trình quốc gia hiếm hoi được làm thần tốc, đúng tiến độ, góp phần tiết kiệm, chống lãng phí.
Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long làm việc với đại diện Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP)

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long làm việc với đại diện Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP)

Sáng 23/12, tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Công thương - Nguyễn Hoàng Long đã có buổi làm việc với đại điện Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP).

Tin cùng chuyên mục

Bộ Công Thương: Nhiều kết quả nổi bật trong xây dựng Chính phủ số

Bộ Công Thương: Nhiều kết quả nổi bật trong xây dựng Chính phủ số

Để xây dựng Chính phủ số, Bộ Công Thương đã đẩy mạnh phát triển các hệ thống cung cấp dịch vụ công trực tuyến phục vụ người dân, doanh nghiệp.
Quan điểm, giải pháp về chống lãng phí khơi thông nguồn lực phát triển

Quan điểm, giải pháp về chống lãng phí khơi thông nguồn lực phát triển

Nhận diện xu hướng phát triển của đất nước và thế giới, Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm đến công tác phòng, chống lãng phí.
Mang Tết ấm đến với mọi nhà với Chương trình Xuân tình nguyện

Mang Tết ấm đến với mọi nhà với Chương trình Xuân tình nguyện

Từ 57 người ban đầu, đến nay, Chương trình Xuân tình nguyện 2025 đã huy động sự tham gia của 70.000 sinh viên, mang Tết ấm đến những mảnh đời kém may mắn.
Chống lãng phí: Yêu cầu cấp bách để phát triển kinh tế

Chống lãng phí: Yêu cầu cấp bách để phát triển kinh tế

Chống lãng phí là một “cuộc chiến” gian nan, đòi hỏi sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội.
Bộ Công Thương rà soát, đẩy mạnh công tác cải cách hành chính

Bộ Công Thương rà soát, đẩy mạnh công tác cải cách hành chính

Trên cơ sở báo cáo của đòan kiểm tra, lãnh đạo Bộ Công Thương yêu cầu các đơn vị tiếp tục đẩy mạnh công tác cải cách hành chính.
Gỡ

Gỡ 'nút thắt' trong xây dựng thể chế, pháp luật ngành Công Thương để bước vào kỷ nguyên vươn mình

Luật Dầu khí, Luật Điện lực sửa đổi do Bộ Công Thương xây dựng góp phần khắc phục điểm nghẽn trong thực tiễn nhằm chống lãng phí nguồn lực.
Ngày mai (23/12) sẽ diễn ra Diễn đàn

Ngày mai (23/12) sẽ diễn ra Diễn đàn 'Bộ Công Thương: Chống lãng phí, khơi thông nguồn lực phát triển'

Sáng ngày mai (23/12), tại Hà Nội, Báo Công Thương sẽ tổ chức Diễn đàn ‘Bộ Công Thương: Chống lãng phí, khơi thông nguồn lực phát triển’.
Trường Đại học Điện lực đề xuất phối hợp với Nhật Bản để phát triển nguồn nhân lực điện hạt nhân

Trường Đại học Điện lực đề xuất phối hợp với Nhật Bản để phát triển nguồn nhân lực điện hạt nhân

Hiệu trưởng Trường Đại học Điện lực đề xuất phối hợp với một số tập đoàn lớn của Nhật Bản xây dựng chương trình đào tạo nguồn nhân lực hạt nhân.
Gia Lai: Khám bệnh, cấp phát thuốc miễn phí cho hàng trăm người dân nghèo

Gia Lai: Khám bệnh, cấp phát thuốc miễn phí cho hàng trăm người dân nghèo

Hơn 300 người dân vùng cao Gia Lai vui mừng khi được các bác sĩ khám, cấp thuốc miễn phí. Đây là hoạt động ý nghĩa nhằm chia sẻ những khó khăn với bà con.
Giải cứu người trong vụ hỏa hoạn tại TP. Hồ Chí Minh: Thêm anh hùng giữa đời thường

Giải cứu người trong vụ hỏa hoạn tại TP. Hồ Chí Minh: Thêm anh hùng giữa đời thường

Giữa khi xảy ra vụ hỏa hoạn nghiêm trọng tại quận Tân Bình, TP. Hồ Chí Minh, đã sáng lên tấm gương của người anh hùng là hàng xóm căn nhà gặp nạn.
Gia Lai: Những món quà hạnh phúc cho người dân vùng biên dịp cuối năm

Gia Lai: Những món quà hạnh phúc cho người dân vùng biên dịp cuối năm

Những phần quà, suất học bổng dành cho người già và các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn là niềm động viên to lớn với người dân vùng biên Gia Lai dịp cuối năm.
Bộ Công Thương lấy ý kiến về Dự thảo Nghị định về giấy phép hoạt động điện lực theo Luật Điện lực

Bộ Công Thương lấy ý kiến về Dự thảo Nghị định về giấy phép hoạt động điện lực theo Luật Điện lực

Bộ Công Thương lấy ý kiến về Tờ trình, Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Điện lực về giấy phép hoạt động điện lực.
Bộ đội, thanh niên Gia Lai hối hả dọn dẹp vệ sinh, làm đẹp môi trường đón Tết Ất Tỵ 2025

Bộ đội, thanh niên Gia Lai hối hả dọn dẹp vệ sinh, làm đẹp môi trường đón Tết Ất Tỵ 2025

Những ngày này, hàng trăm cán bộ, chiến sĩ, đoàn viên, thanh niên tỉnh Gia Lai đang hối hả dọn dẹp vệ sinh, làm đẹp môi trường để chuẩn bị đón Tết Ất Tỵ 2025.
Lửa giận thiêu lý trí, bài học chua cay từ bi kịch cháy quán hát Hà Nội

Lửa giận thiêu lý trí, bài học chua cay từ bi kịch cháy quán hát Hà Nội

Trong giây phút cơn giận lấn át lý trí, nghi phạm Cao Văn Hùng đã tự tay hủy hoại cuộc đời mình, cướp đi sinh mạng của 11 người vô tội, gây phẫn nộ dư luận.
Cuộc đua taxi bay trên thế giới và bài học kinh nghiệm cho Việt Nam

Cuộc đua taxi bay trên thế giới và bài học kinh nghiệm cho Việt Nam

Để hiện thực 'giấc mơ' taxi bay, nhiều ý kiến cho rằng, cần đưa ra một chiến lược đầu tư cụ thể, bài bản, phù hợp với thực tiễn tại Việt Nam.
Chỉ thị của Bộ Công Thương về bảo đảm cung cấp điện trong các dịp Lễ, Tết và năm 2025

Chỉ thị của Bộ Công Thương về bảo đảm cung cấp điện trong các dịp Lễ, Tết và năm 2025

Bộ trưởng Bộ Công Thương vừa có Chỉ thị số 15/CT-BCT về việc bảo đảm cung cấp điện trong các dịp Lễ, Tết và các sự kiện chính trị, văn hóa lớn trong năm 2025.
Gia Lai: Lan tỏa chương trình

Gia Lai: Lan tỏa chương trình 'bữa sáng yêu thương' cho học sinh nghèo

Những bạn trẻ với tấm lòng nhân ái không ngừng vận động, quyên góp, thậm chí bỏ tiền túi để mang những 'bữa sáng yêu thương' cho trẻ em nghèo Gia Lai.
Đảng bộ Bộ Công Thương tập huấn nghiệp vụ công tác tổ chức đại hội Đảng các cấp

Đảng bộ Bộ Công Thương tập huấn nghiệp vụ công tác tổ chức đại hội Đảng các cấp

Ngày 18/12, tại Hà Nội, Đảng bộ Bộ Công Thương tổ chức Hội nghị tập huấn nghiệp vụ công tác tổ chức đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030.
Lấy vi phạm để

Lấy vi phạm để 'chạy truyền thông', Tiktoker Dưỡng Dướng Dường quá ngông!

Tuyên bố lấy các bài báo đưa tin về vi phạm kinh doanh của mình để "chạy truyền thông", Tiktoker Dưỡng Dướng Dường quá ngông, quá xem thường pháp luật.
Thư chúc mừng của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên gửi Cựu chiến binh, Cựu quân nhân ngành Công Thương

Thư chúc mừng của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên gửi Cựu chiến binh, Cựu quân nhân ngành Công Thương

Nhân dịp 80 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã gửi thư chúc mừng đến Cựu chiến binh, Cựu quân nhân ngành Công Thương.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động