Cần có chính sách cho người lao động tại nhà

ILO cho biết, trước đại dịch, chỉ có khoảng 7,9% người lao động trên toàn cầu, tương đương với 260 triệu người làm việc tại nhà. Tuy nhiên, con số này đã tăng lên gấp đôi khi đại dịch bùng phát. Xu hướng này cũng nhiều khả năng tiếp tục ở các năm sau. ILO cho rằng cần phải giải quyết những vấn đề mà người lao động tại nhà và người sử dụng lao động.

Tại Anh, thu nhập trung bình của người làm việc tại nhà thấp hơn những người làm việc ở ngoài 13%, tại Mỹ là 22%, Nam Phi là 25%, con số này ở Argentina, Ấn Độ và Mexico là khoảng 50%.

“Làm việc tại nhà đã tồn tại từ lâu nhưng lại không được chú ý đến. Đại dịch bùng phát đã đưa điều kiện làm việc tồi tệ của hàng triệu người trên thế giới ra ánh sáng” – Nhà kinh tế Janine Berg cho biết.

Người làm việc từ xa thường được trả lương theo nhiệm vụ và không nhận được mức bảo trợ xã hội như những lao động làm việc bên ngoài và ít có khả năng tham gia vào các tổ chức công đoàn hay có đại diện tập thể để thỏa thuận mức lương. Trong nhiều trường hợp, người lao động làm việc tại nhà được xếp vào nhóm nhà thầu độc lập, do đó, họ không thuộc phạm vi điều chỉnh của pháp luật lao động.

Không chỉ thua thiệt về lượng, theo Cơ quan của Liên hợp quốc, những người làm việc tại nhà cũng phải đối mặt với nhiều nguy cơ về an toàn và sức khỏe hơn và ít có cơ hội được đào tạo so với những người không làm việc tại nhà, và điều này có thể ảnh hưởng đến triển vọng nghề nghiệp của họ.

Bà Janine Berg, một trong số tác giả của báo cáo, cho biết, nhiều quốc gia trên thế giới đã ban hành hành lang pháp lý nhưng chỉ có 10 nước thành viên của ILO đã phê chuẩn Công ước số 177 về thúc đẩy đối xử bình đẳng giữa lao động làm việc tại nhà và các đối tượng làm công ăn lương khác. "Rất ít quốc gia có chính sách toàn diện về hình thức làm việc tại nhà", bà nói.

Trong báo cáo, ILO cũng đề xuất các điểm nhằm cải thiện môi trường lao động đối với người làm việc tại nhà. Trong lĩnh vực công nghiệp, ILO nhấn mạnh cần tạo điều kiện giúp họ chuyển dịch sang khu vực kinh tế chính thức. Ví dụ mở rộng phạm vi bảo vệ của pháp luật, cải thiện công tác tuân thủ pháp lý, phổ cập việc giao kết hợp đồng bằng văn bản, tạo điều kiện tiếp cận an sinh xã hội và giúp người lao động làm việc tại nhà hiểu được các quyền lợi được hưởng.

Với lao động thuộc nền tảng kỹ thuật số, theo ILO, đây là đối tượng mà công việc của họ đặt ra những thách thức quan trọng về tuân thủ pháp luật do công việc có thể vượt ra phạm vi của một quốc gia. Do đó, ILO khuyến nghị sử dụng dữ liệu do công việc của họ tạo ra để giám sát điều kiện làm việc và các công cụ để định ra mức lương công bằng.