Bức tranh kinh tế Ukraine năm 2023 sau 1 năm chiến sự

Việc Nga tiến quân vào Ukraine hồi tháng 2 năm 2022 đã gây thiệt hại nặng nề cho nền kinh tế Ukraine.
Những con số "biết nói" về chi phí kinh tế của cuộc chiến ở Ukraine

Moscow tập trung vào việc phá hủy trung tâm công nghiệp nói tiếng Nga ở phía đông nam, khiến hàng triệu công nhân phải di dời, phá hoại mùa màng, phá vỡ lưới điện và chặn xuất khẩu từ các cảng biển của Ukraine. Kết quả là tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Ukraine đã giảm 30% vào năm 2022.

Nhưng nền kinh tế đã có thể vượt qua cơn bão phần lớn nhờ vào sự trợ giúp của phương Tây. Vào năm 2023, mọi thứ sẽ phụ thuộc vào diễn biến của cuộc chiến. Nếu nó kéo dài, hoặc nếu Ukraine thua, nền kinh tế sẽ tiếp tục bị thu hẹp. Trong mọi trường hợp, Ukraine sẽ phụ thuộc rất nhiều vào hỗ trợ tài chính của phương Tây trong suốt cả năm.

Bức tranh kinh tế Ukraine năm 2023 sau 1 năm chiến sự

Ngoài ngành công nghiệp quốc phòng mà tên lửa Nga nhắm tới đầu tiên, luyện kim, ngành xuất khẩu chính của Ukraine trước chiến tranh, chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Các nhà máy thép lớn thứ hai và thứ ba của quốc gia, Illich và Azovstal, cả hai đều nằm ở TP. Mariupol phía đông nam bị chiếm đóng, đã bị phá hủy.

Các nhà máy thép lớn khác, tất cả đều nằm ở khu vực tiền tuyến, đã phải giảm sản lượng do các cuộc tấn công bằng tên lửa và các cảng biển bị phong tỏa. Kết quả là xuất khẩu kim loại đã giảm 60% từ tháng 1 đến tháng 11/2022. Lĩnh vực năng lượng là một mục tiêu lớn khác của Moscow. Nhà máy lọc dầu lớn nhất Ukraine, có trụ sở tại TP. Kremenchuk, đã bị tên lửa Nga phá hủy vào tháng 3/2022, cùng với các bể chứa nhiên liệu lớn trên khắp đất nước. Vào tháng 11, Nga đã tấn công các cơ sở sản xuất khí đốt, làm cạn kiệt nguồn dự trữ khí đốt tự nhiên mà Ukraine tích lũy cho mùa đông. Do đó, Kiev đã chuyển sang các đối tác nước ngoài để có thêm 3 tỷ mét khối khí đốt.

Từ tháng 10 đến tháng 11/2022, Nga, trong nhiều đợt tấn công bằng tên lửa do phương Tây gửi các hệ thống phòng không tinh vi, đã làm hư hại gần một nửa cơ sở điện của Ukraine, cố gắng gây ra sự cố mất điện. Các cuộc tấn công đã gây ra tình trạng mất điện kéo dài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng lực sản xuất của Ukraine. Một cuộc tấn công vào ngày 23/11/2022 đã khiến cả ba nhà máy điện hạt nhân do Ukraine kiểm soát tạm thời ngừng hoạt động. Cái thứ tư, lớn nhất Ukraine, ở vùng Zaporizhzhia, đã bị lực lượng Nga chiếm đóng và ngăn chặn.

Ngành nông nghiệp của Ukraine cũng bị thiệt hại nặng nề, khi những vùng đất canh tác rộng lớn đã trở thành bãi mìn và nhiều hầm chứa ngũ cốc trên khắp đất nước đã bị phá hủy. Nông dân mất khả năng tiếp cận tín dụng, hạt giống và phân bón, và tại các khu vực bị chiếm đóng, mùa màng bị tàn phá. Xuất khẩu nông sản cũng bị ảnh hưởng bởi việc phong tỏa các cảng biển của Nga.

Cuối cùng, Nga đã đồng ý chỉ mở cửa ba cảng biển của Ukraine, phù hợp với thỏa thuận hành lang ngũ cốc tháng 8/2022 do Thổ Nhĩ Kỳ và Liên hợp quốc làm trung gian. Tuy nhiên, điều này là không đủ. Trong năm tiếp thị bắt đầu vào tháng 7/2022, xuất khẩu ngũ cốc cho đến nay đã giảm mạnh 29%, bất chấp một vụ thu hoạch kỷ lục từ năm 2021.

Những khoản lỗ lớn như vậy đã khiến doanh thu tài chính ở Ukraine sụt giảm. Trong khi đó, chi tiêu quốc phòng tăng vọt 818% và chiếm con số khổng lồ 42% tổng chi tiêu tài khóa từ tháng 1 đến tháng 11 năm 2022. Nền kinh tế sẽ không thể trụ vững sau một cú đánh như vậy nếu không có sự hỗ trợ nước ngoài chưa từng có, chủ yếu từ Mỹ và Liên minh châu Âu.

Các khoản tài trợ nước ngoài chiếm 23% doanh thu tài chính của Ukraine vào năm 2022. Hỗ trợ tài chính quốc tế đã vượt quá 30 tỷ USD trong năm 2022, một con số không thể tưởng tượng được trước chiến tranh. Tổng hỗ trợ nước ngoài, bao gồm tài chính, nhân đạo và quân sự, lên tới 113 tỷ euro (122 tỷ USD), bao gồm 48 tỷ euro (52,37 tỷ USD) từ Mỹ. Để so sánh, GDP của Ukraine đạt tổng cộng 200 tỷ USD vào năm 2021.

Vào năm 2023, Ukraine sẽ phải dựa vào sự trợ giúp quốc tế nhiều hơn nữa, vừa để tự vệ vừa để giữ cho nền kinh tế bị tê liệt của mình tồn tại. Ukraine dự kiến hỗ trợ tài chính quốc tế sẽ tăng lên 38 tỷ USD trong năm nay, trong đó 18 tỷ euro (19,64 tỷ USD) do EU đóng góp, ít nhất 9,9 tỷ USD do Mỹ đóng góp và phần còn lại chủ yếu là do các tổ chức tài chính quốc tế, bao gồm cả Tổ chức Tiền tệ Quốc tế. Ukraine đã nhận được 3 tỷ euro (3,27 tỷ USD) đầu tiên từ EU.

Nhu cầu chính xác của Ukraine sẽ phụ thuộc vào diễn biến của cuộc chiến. Chính quyền Ukraine và các tổ chức tài chính quốc tế cho đến nay vẫn lạc quan một cách thận trọng, hy vọng rằng chiến tranh sẽ kết thúc vào năm 2023. Ngân hàng Quốc gia Ukraine dự báo vào tháng 10/2022 rằng GDP của Ukraine sẽ tăng 4% nếu chiến tranh kết thúc vào giữa năm 2023 và 2% nếu chiến tranh kéo dài hơn. Tháng 11, IMF dự báo tăng trưởng 1% cho năm 2023.

Trong số các vấn đề phức tạp chính cho năm 2023 trở đi sẽ là việc tái tuyển dụng hàng triệu lao động có trình độ đã chạy trốn chiến tranh ra nước ngoài hoặc trở thành những người di cư trong nước, vì hầu hết dự kiến sẽ trở về nhà sau chiến tranh, cũng như khôi phục cơ sở hạ tầng và công nghiệp bị phá hủy của Ukraine.

Liên hợp quốc ước tính số lượng người tị nạn Ukraine chỉ riêng ở châu Âu là hơn tám triệu người, trong tổng dân số khoảng 40 triệu người trước chiến tranh. Chính phủ Ukraine, EU và Ngân hàng Thế giới ước tính chi phí tái thiết và phục hồi là 349 tỷ USD vào tháng 9 năm 2022, trước cuộc tấn công tên lửa quy mô lớn vào cơ sở hạ tầng điện của Ukraine.

Ukraine hy vọng sẽ sử dụng tài sản của Nga bị phương Tây đóng băng, ước tính khoảng vài trăm tỷ USD, cho nhu cầu tái thiết. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen tiết lộ vào tháng 11/2022 rằng EU đang tìm kiếm các cơ chế để trang trải một phần nhu cầu tái thiết của Ukraine từ khoản 300 tỷ euro (327,29 tỷ USD) bị đóng băng trong dự trữ của Ngân hàng Trung ương Nga và 19 tỷ euro (20,73 tỷ USD) của Quỹ của các nhà tài phiệt Nga.

Ukraine cũng chắc chắn sẽ thu hút cả các nhà đầu tư tổ chức và tư nhân nếu quá trình gia nhập EU tiếp tục, sau khi nước này có được tư cách ứng cử viên chính thức của EU vào tháng 6 vừa qua. EU sẽ đánh giá tiến độ của Ukraine về các yêu cầu gia nhập vào mùa thu năm 2023. Do đó, Kiev sẽ đặt mục tiêu không chỉ đánh bại Nga trước cuối năm 2023 mà còn thực hiện những cải cách trong nước cần thiết để đạt được tư cách thành viên EU và sự hỗ trợ của phương Tây sẽ mang lại kết quả cao trong cả hai trường hợp.

Duy Hưng (tổng hợp)
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Chiến sự Nga - Ukraine

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Việt Nam kiên quyết phản đối Đài Loan tập trận trái phép ở đảo Ba Bình

Việt Nam kiên quyết phản đối Đài Loan tập trận trái phép ở đảo Ba Bình

Việt Nam kiên quyết phản đối và yêu cầu Đài Loan (Trung Quốc) phải hủy bỏ cuộc tập trận bắn đạn thật ở vùng biển xung quanh đảo Ba Bình.
Chiến sự Nga - Ukraine 29/3: Belarus lên tiếng về vũ khí hạt nhân Nga, Avdiivka có nguy cơ “biến mất”

Chiến sự Nga - Ukraine 29/3: Belarus lên tiếng về vũ khí hạt nhân Nga, Avdiivka có nguy cơ “biến mất”

Một số thông tin tình hình chiến sự Nga - Ukraine: Belarus lên tiếng về vũ khí hạt nhân Nga, Avdiivka có nguy cơ “biến mất”.
Tận dụng hệ thống thương mại đa phương với an ninh lương thực: Kinh nghiệm từ Trung Quốc

Tận dụng hệ thống thương mại đa phương với an ninh lương thực: Kinh nghiệm từ Trung Quốc

Trung Quốc đã đặt ra các mục tiêu và chiến lược về an ninh lương thực để đối phó với áp lực nhập khẩu lương thực ngày càng tăng.
Giá dầu diesel kỳ hạn ở châu Âu giảm 55% do nhập khẩu châu Á giảm bớt lo ngại nguồn cung

Giá dầu diesel kỳ hạn ở châu Âu giảm 55% do nhập khẩu châu Á giảm bớt lo ngại nguồn cung

Giá dầu diesel kỳ hạn ở châu Âu đã giảm 55% do nhập khẩu tăng từ châu Á đã làm giảm bớt lo ngại về sự thiếu hụt nguồn cung từ lệnh cấm vận dầu mỏ của Nga.
Chiến sự Nga-Ukraine 28/3: Giao tranh tăng nhiệt ở Bakhmut, Su-35S giúp Nga chiếm ưu thế

Chiến sự Nga-Ukraine 28/3: Giao tranh tăng nhiệt ở Bakhmut, Su-35S giúp Nga chiếm ưu thế

Một số thông tin tình hình chiến sự Nga-Ukraine: Giao tranh tăng nhiệt ở Bakhmut, Su-35S giúp Nga chiếm ưu thế.

Tin cùng chuyên mục

Chiến sự Nga-Ukraine ngày 31/3: Ukraine tiếp tục bị đẩy về phía Tây Bakhmut

Chiến sự Nga-Ukraine ngày 31/3: Ukraine tiếp tục bị đẩy về phía Tây Bakhmut

Các trận chiến ác liệt vẫn đang diễn ra ở nội đô Bakhmut khi các nhóm đột kích của Wagner đang tiến làm khu trung tâm chính quyền của thị trấn.
Chiến sự Nga - Ukraine 31/3: Ukraine thừa nhận Nga tiến triển tại Bakhmut

Chiến sự Nga - Ukraine 31/3: Ukraine thừa nhận Nga tiến triển tại Bakhmut

Một số thông tin tình hình chiến sự Nga - Ukraine: Ukraine thừa nhận Nga tiến triển tại Bakhmut, ông Putin nói về lệnh trừng phạt của phương Tây.
Chiến sự Nga-Ukraine ngày 30/3: Wagner dần kiểm soát trung tâm Bakhmut; binh sĩ Ukraine đã ra hàng

Chiến sự Nga-Ukraine ngày 30/3: Wagner dần kiểm soát trung tâm Bakhmut; binh sĩ Ukraine đã ra hàng

Theo thông tin từ chiến trường miền Đông Ukraine, trận chiến giành lấy thị trấn Bakhmut cơ bản đã kết thúc với phần thắng thuộc về phía Wagner và Quân đội Nga.
Chiến sự Nga-Ukraine 30/3: Nga cảnh báo phương Tây hậu quả thảm khốc, lực lượng Wagner thiệt hại nặng ở Bakhmut

Chiến sự Nga-Ukraine 30/3: Nga cảnh báo phương Tây hậu quả thảm khốc, lực lượng Wagner thiệt hại nặng ở Bakhmut

Một số thông tin tình hình chiến sự Nga-Ukraine: Nga cảnh báo phương Tây về hậu quả thảm khốc, lực lượng Wagner bị thiệt hại nặng ở Bakhmut.
Chiến sự Nga-Ukraine ngày 29/3: Vũ khí hạt nhân ở Belarus, Nga có cơ sở để mở mặt trận phía Bắc Ukraine

Chiến sự Nga-Ukraine ngày 29/3: Vũ khí hạt nhân ở Belarus, Nga có cơ sở để mở mặt trận phía Bắc Ukraine

Lực lượng đột kích Wagner đang tích cực đột kích vào các vị trí phòng thủ của lực lượng Ukraine tại khu vực nội đô thị trấn Bakhmut.
Xuất khẩu dầu diesel của Nga tăng mạnh bất chấp lệnh cấm vận

Xuất khẩu dầu diesel của Nga tăng mạnh bất chấp lệnh cấm vận

Xuất khẩu dầu diesel của Nga tăng mạnh bất chấp các biện pháp trừng phạt của phương Tây.
Chiến sự Nga-Ukraine ngày 27/3: Bakhmut chưa thất thủ, Avdiivka đã nguy cấp, binh bại như núi đổ

Chiến sự Nga-Ukraine ngày 27/3: Bakhmut chưa thất thủ, Avdiivka đã nguy cấp, binh bại như núi đổ

Theo thông tin từ chiến trường miền Đông, các đơn vị dịch vụ dân sự của TP. Avdiivka, kêu gọi người dân sơ tán sau các đợt pháo kích ác liệt từ phía Nga.
Lợi nhuận công nghiệp của Trung Quốc sụt giảm trong 2 tháng đầu năm

Lợi nhuận công nghiệp của Trung Quốc sụt giảm trong 2 tháng đầu năm

Lợi nhuận tại các công ty công nghiệp ở Trung Quốc đã giảm 22,9% trong 2 tháng đầu năm 2023 so với cùng kỳ năm trước.
Hiệp định thương mại tự do giữa Israel và UAE có hiệu lực

Hiệp định thương mại tự do giữa Israel và UAE có hiệu lực

Ngày 26/3/2023, tại Jerusalem, Bộ trưởng Ngoại giao Eli Cohen và Đại sứ UAE tại Israel Mohamed Al-Khaja đã ký Thỏa thuận hải quan giữa hai nước.
Chiến sự Nga-Ukraine 27/3: Ông Putin tố phương Tây vượt “lằn ranh đỏ”, Nga đánh sập cầu tiếp viện của Ukraine

Chiến sự Nga-Ukraine 27/3: Ông Putin tố phương Tây vượt “lằn ranh đỏ”, Nga đánh sập cầu tiếp viện của Ukraine

Một số thông tin tình hình chiến sự Nga-Ukraine: Ông Putin tố phương Tây vượt “lằn ranh đỏ”, Nga đánh sập cầu tiếp viện của Ukraine.
Chiến sự Nga-Ukraine ngày 26/3: Wagner đột kích trung tâm Bakhmut

Chiến sự Nga-Ukraine ngày 26/3: Wagner đột kích trung tâm Bakhmut

Một số thông tin chiến sự Nga-Ukraine ngày 26/3: Wagner đột kích trung tâm Bakhmut; công nghiệp quốc phòng Nga khiến phương Tây bất ngờ.
Chiến sự Nga - Ukraine 26/3: Nga sẽ đặt vũ khí hạt nhân ở Belarus, tình hình đang ổn định ở Bakhmut

Chiến sự Nga - Ukraine 26/3: Nga sẽ đặt vũ khí hạt nhân ở Belarus, tình hình đang ổn định ở Bakhmut

Một số thông tin tình hình chiến sự Nga - Ukraine: Nga sẽ đặt vũ khí hạt nhân ở Belarus, tình hình đang ổn định ở Bakhmut.
Chiến sự Nga-Ukraine ngày 25/3: Tổng thống Ukraine thừa nhận không thể tổ chức phản công lớn ở miền Đông

Chiến sự Nga-Ukraine ngày 25/3: Tổng thống Ukraine thừa nhận không thể tổ chức phản công lớn ở miền Đông

Tổng thống Volodymir Zelensky đã thừa nhận Lực lượng vũ trang Ukraine hiện không đủ khả năng tổ chức một đợt phản công lớn ở miền Đông.
Chiến sự Nga - Ukraine 25/3: Nga cảnh báo Ukraine nếu giành lại kiểm soát Crimea, giao tranh khốc liệt ở Bakhmut

Chiến sự Nga - Ukraine 25/3: Nga cảnh báo Ukraine nếu giành lại kiểm soát Crimea, giao tranh khốc liệt ở Bakhmut

Một số thông tin tình hình chiến sự Nga - Ukraine: Nga cảnh báo Ukraine nếu giành lại kiểm soát Crimea, giao tranh khốc liệt ở Bakhmut.
Chiến sự Nga-Ukraine ngày 24/3: Chỉ còn kiểm soát 1/3 Bakhmut, Kiev vẫn tố Nga “hụt hơi”

Chiến sự Nga-Ukraine ngày 24/3: Chỉ còn kiểm soát 1/3 Bakhmut, Kiev vẫn tố Nga “hụt hơi”

Tư lệnh Lục quân Oleksandr Syrskyi khẳng định Lực lượng vũ trang Ukraine sẽ sơm tiến hành một cuộc phản công sau 4 tháng giữ thế phòng thủ ở thị trấn Bakhmut.
Chiến sự Nga - Ukraine 24/3: Ukraine tập trung quân, sắp phản công ở Bakhmut

Chiến sự Nga - Ukraine 24/3: Ukraine tập trung quân, sắp phản công ở Bakhmut

Một số thông tin tình hình chiến sự Nga - Ukraine: Ukraine tập trung quân, sắp phản công ở Bakhmut.
Kinh nghiệm của Bắc Âu với phát triển kinh tế xanh ở Việt Nam

Kinh nghiệm của Bắc Âu với phát triển kinh tế xanh ở Việt Nam

Đại diện các nước Bắc Âu đã có những chia sẻ về giải pháp kinh tế xanh với Việt Nam.
Việt Nam nỗ lực thúc đẩy quan hệ ASEAN - Nhật Bản phát triển hiệu quả

Việt Nam nỗ lực thúc đẩy quan hệ ASEAN - Nhật Bản phát triển hiệu quả

​Việt Nam hoan nghênh và sẵn sàng cùng các nước ASEAN và Nhật Bản thúc đẩy quan hệ hai bên phát triển lên tầm cao mới.
Việt Nam thông tin về báo cáo Nhân quyền của Hoa Kỳ

Việt Nam thông tin về báo cáo Nhân quyền của Hoa Kỳ

Việt Nam lấy làm tiếc vì Báo cáo Nhân quyền thường niên năm 2022 của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã đưa ra một số nhận định thiếu khách quan.
Phiên chính thức của AEM Retreat lần thứ 29: Nỗ lực xây dựng Cộng đồng kinh tế ASEAN

Phiên chính thức của AEM Retreat lần thứ 29: Nỗ lực xây dựng Cộng đồng kinh tế ASEAN

Ngày 22/3, phiên họp chính thức của Hội nghị hẹp các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN (AEM Retreat) lần thứ 29 đã diễn ra tại Magelang, Indonesia.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động